METODYKA NAUCZANIA OSÓB NIEDOSTOSOWANYCH SPOŁECZNIE

Postawa – trwałe nastawnie

Zmiany:

1. Zakres informacji

2. Zdolności intelektualne

3. Własny system wartości

1. Wychowanie

to proces:

• zamierzony

• ukierunkowany

• celowy

• założony

• zorganizowany (wstęp, działanie, podsumowanie)

Cel – wszechstronny, pełny rozwój

1. Socjalizacja

to proces:

• przypadkowy

• niezamierzony

Polega na oddziaływaniu środowiska na człowieka i vice versa.

• socjalizacja wtórna

• osoby znaczące socjalizująco

1. Resocjalizacja

to proces:

• zmiana postaw i motywacji

Dla osób u których proces socjalizacji i wychowania się nie powiódł

Uczenie się	Nauczanie
nabywanie nowych doświadczeń	proces zorganizowany wspiera i kieruje proces uczenia się

Osobowość

Zespół względnie stałych cech:

• temperament

• postawy

• wartości

• inteligencja

• samoocena

Regulacyjne koncepcje osobowości

osobowość jest regulatorem naszego zachowania

Model wykształconego człowieka
Herbart
podporządkowany „wyposażony” w ogromną ilość wiedzy treści encyklopedyczne bez zrozumienia nieprzydatne, dużo teorii wiedza ukierunkowana poznawanie poprzez przyswajanie (zagłębianie i ogarnianie) przekazywanie wiedzy 4 stopnie formalne: jasność kojarzenie system metoda zasada trwałości wiedzy; powtarzanie zasada systematyczności metody podające: wykład, pogadanka bierne przyswajanie szkoły pomoce dydaktyczne

Cel

efekt, stan rzeczy

Stan do którego się dąży

Myślowy obraz

• pozytywny – efekt, który podmiot chce uzyskać

• negatywny – efekt, którego podmiot chce uniknąć

• przedziałowy – stan rzeczy, którego reprezentacja w umyśle jest wielowariantowa w ramach zaspokojenia danej potrzeby

• punktowy – stan rzeczy, który posiada konkretną reprezentację

Cel może być:

• określony

• uściślony

• modyfikowany

• rozłożony na pod cele

Celowo działa:

• człowiek

• społeczeństwo

• organizacja

Cele kształcenia:

Realnie nie istnieją, wytwarzają motywację do działania

Źródła celów:

• zewnętrzne

• wewnętrzne

Kiedy cel motywuje? Gdy jest w zasięgu możliwości

• cele powinny trafiać w sferę najbliższego rozwoju

• konkretyzacja celów

Formułowanie celów:

• konkretnie, zadaniowo

• przynajmniej na 2óch poziomach

• zainteresowanie ucznia tematem

TAKSONOMIA CELÓW KSZTAŁCENIA

Hierarchiczny układ

• zasoby wiedzy

• wykorzystywanie w praktyce

• sytuacje nietypowe

• ocenianie, wartościowanie wiedzy

1. zastanowić się co uczeń powinien poznać

2. umie zastosować wiedzę w syt. typowej

3. umie zastosować wiedzę w syt. nietypowej

4. wartościowanie

• Plan nauczania – przedmioty z czasem nauczania, rozplanowanie ile czego (MEN wydaje rozporządzenia)

• Program nauczania – treści nauczania realizowane w danym przedmiocie

  1. Określenie celów

  2. Treści, hasła programowe

  3. Uwagi o realizacji programu

Układy treści nauczania:

• liniowy

• koncentryczny

• spiralny

PROCES NAUCZANIA

• punkt wyjścia

• punkt dojścia

• zasoby

• zmienne zakłócające

Autorska strategia nauczania: sprawnie, szybko, ekonomicznie, skutecznie

Treści nauczania – zawarte w programach nauczania, uczeń powinien umieć

Treści kształcenia – co faktycznie uczeń przyswoił

Okoń, 4 strategie, schematy:

1. asocjacyjna – bierne przyswajanie

2. problemowa – nauczyciel podaje temat, sytuacja problemowa

3. ekspresyjna – drogą przeżycia

4. operacyjna – obserwowanie i naśladowanie innych

Przebieg procesu nauczania zależy od:

• celu

• treści

• właściwości podmiotu uczącego się

Systemowe podejście do procesu nauczania – holistycznie, całościowo

ZASADY DYDAKTYKI

• poglądowości -

• systematyczności

• uspołecznienia

• indywidualizacji

• aktywnego udziału ucznia

• trwałości wiedzy

1. Czy w wych reso występuje poglądowość?

Poglądowość jest jedną z fundamentalnych prawidłowości dydaktycznych. Oznacza konieczność bezpośredniego zmysłowego poznania rzeczywistości (przez obserwacje, zajęcia praktyczne, myślenie) Poznaniu musi towarzyszyć kojarzenie. Ułatwianie zrozumienia i zapamiętywania poprzez przedstawianie obrazów, wykresów, schematów, modeli itp.

1. Taksonomia- jest to hierarchiczny układ celów kształcenia który umożliwia klasyfikację rzeczy oraz ukazywanie zachodzących między nimi relacji. Bardzo pomocna w przypadku określenia celów kształcenia.

• zastanowić się co uczeń powinien poznać

• umie zastosować wiedzę w syt. typowej

• umie zastosować wiedzę w syt. nietypowej

• wartościowanie

(MOTYWUJE UCZNIA I MAUCZYCIELA)

W tksonomii są odpowiednio dobrane do potreb ucznia metody, formy, cele ogólne/szczegółowe.

1. Lekcja – organizacyjna forma oparta o reaizację określonego zadania dydaktycznego. Interakcja ucznia z nauczycielem. W Polskich szkołach trwa 45 minut. Struktura lekcji jet uzależniona od celów, treści, oraz metod. Ma na celu zapoznanie uczniów z nowym materiałam, utrwalenie zdobytej wiedzy oraz sprawdzenie i ocena umiejętości

2. System dydaktyczny – całokształt zasad organizacyjnych oraz treść, metody i środki nauczania – uczenia się, tworzące spójną wewnętrznie strukturę i podporządkowanie realizacji społecznie akceptowanych celów kształcenia.

Do systemów dydaktycznych opartych na nauczaniu klasowo-lekcyjnym zalicza się:

• system tradycyjny (J. F. Herbart)

• system nowego wychowania (J. Dewey)

• system współczesny (C. Freinet)