14. Społeczeństwo przedprzemysłowe, przemysłowe i poprzemysłoweSpołeczeństwo pierwotne (plemienne):- stosunkowo małe- byt materialny oparty na rolnictwie, zbieractwie, myślistwie, rybołówstwie itp.- technika wytwarzania oparta na manualnej pracy ludzkiej- podział ról społecznych ze względu na płeć- wysoka pozycja ludzi starych- kultura przedpiśmienna – ustny i bezpośredni przekaz tradycjiSpołeczeństwo przedprzemysłowe (feudalne, tradycyjne):- istniały od średniowiecza do II poł. XIX wieku w Europie i Azji- byt materialny opierał się na rolnictwie (2/3 ludzi)- technika oparta na pracy manualnej ludzi, sile pociągowej zwierząt oraz na odnawialnych źródłach energii- struktura demograficzna – dominowały małe rolnicze wioski, siedziby właścicieli oraz przedprzemysłowe miasteczka- silna odrębność między wsią (rolnictwo), a miastem (rzemiosło, handel, życie religijne, umysłowe, administracja)- silne zróżnicowanie społeczne – podział na stany do których przynależność jest prawnie uregulowana- elitarna kultura piśmiennaSpołeczeństwo przemysłowe (nowoczesne, kapitalistyczne, industrialne)- ukształtowało się w Europie w XIX wieku i rozwinęło się na początku XXw.- związane z rewolucją przemysłową - technika produkcji dóbr i usług oparta na pracy uprzedmiotowionej (maszyny i urządzenia) oraz źródłach energii (ropa, węgiel itd.)- powstanie milionowych aglomeracji miejskich- zmiana struktury zawodowej społeczeństwa, utrata dominacji przez chłopów na rzecz robotników - duża mobilność horyzontalna (ze wsi do miast)- społeczeństwo jest miejskie w sensie demograficznym i społeczno – kulturowym- w kulturze standaryzacja wyrobów, sformalizowanie wzorów zachowań, racjonalizacja ludzkich działań, umasowienie kultury (rola mediów), uniformizacja postępowaniaSpołeczeństwo poprzemysłowe (postindustrialne) (koncepcja Bella)- technika produkcji dóbr i usług oparta na automatyzacji, mechanizacji, komputeryzacji, rola człowieka ograniczona do uruchamiania urządzeń i ich kontroli; źródła energii – gaz, prąd (z elektrownii jądrowych)- podstawą jest produkcja i zdobywanie informacji wspomaganych przez technologię- wzrost zatrudnienia w sektorze 3 (usługowym) – ponad 50% ludzi- społeczeństwo wielkomiejskie, urbanizacja, zanik podziału na miasto i wieś- krytyka industrializmu, ruchy ekologiczneJest to społeczeństwo masowe w sensie:a) ekonomicznym – wytwarzanie dóbr i usług zdominowane jest przez wielkie korporacje, które wytwarzają produkt w ogromnych ilościachb) społecznym – ludzka aktywność przejawia się w działaniach w dużych skupiskach np. hale fabrycznec) powstawanie eksterytorialnych ośrodków twórczości kulturalnej (ponad podziałami) – tworzą wartości kultury dla całych mas ludności, rozprowadzane wśród milionów za pomocą mass mediów