TEORIA FILMU

Praca pisemna - krótki esej na temat pojęcia należącego do tradycji teorii filmu.

Referat na temat koncepcji teoretycznej - wystąpienie w ramach ćwiczeń.

Egzamin ustny z zakresu przedmiotu.

Zajęcia konwersatoryjne będą dotyczyły następujących zagadnień: 1. Czy jest teoria – podejście formalne. 2. Esencjalizm wczesnej teorii filmu (teorie formatywne). 3. Szkoły montażu jako poetyka filmu. 4. Teoria realistyczna – nowe podejście do relacji kreacja/reprodukcja. 5. Teoria autorska vs. teoria gatunków. 6. Filmologia francuska – psychologia filmu i socjologia kina. 7. Semiotyka strukturalna. 8. Zagadnienie języka, znaku i znaczenia filmowego. 9. Teorie komunikacji audiowizualnej. 10. Psychoanalityczne podejście do odbioru dzieła filmowego. 11. Ideologia i krytyka ideologiczna kina/filmów. 12. Feministyczna teoria filmu. 13. Filozofia języka i zwrot pragmatyczny w studiach filmoznawczych. 14. Kino jako medium – między W.Benjaminem a M.McLuhanem. 15. Teoria kognitywna – aktywność widza i procesy emocjonalne odbioru. 16. Metodologia badań filmoznawczych – Nowa Historia Kina. 17. Awangarda, modernizm i postmodernizm w kontekście badań nad filmem. [Przedstawiona lista zagadnień i lektur dotyczy pełnego cyklu dwusemestralnego (semestr letni 2013/14 i semestr zimowy 2014/15).]

Literatura:

Podręcznik: Helman Alicja, Ostaszewski Jacek, Historia myśli filmowej. Podręcznik, Gdańsk 2007 . I. TEORIA KLASYCZNA: Münsterberg Hugo, Dramat kinowy. Studium psychologiczne, Łódź 1990 (cz. I). Arnheim Rudolf, Film jako sztuka, Warszawa 1961, (Film i rzeczywistość - I; Film pełny - Bazin André, Ontologia obrazu fotograficznego i Ewolucja języka filmu [w:] tegoż, Film i rzeczywistość, Warszawa 1963. Benjamin Walter, Dzieło sztuki w epoce możliwości jego technicznej reprodukcji [w:] Helman A. (red.), Estetyka i film, Warszawa 1972. Eichenbaum Borys, Problemy stylistyki filmowej, [w:] Helman A. (red.), Estetyka i film, Warszawa 1972. Eisenstein Siergiej, Dickens Griffith i my i Film czwartego wymiaru, [w:] tegoż, Wybór pism, Warszawa 1959. Ingarden Roman, Kilka uwag o sztuce filmowej, [w:] Helman A. (red.), Estetyka i film, Warszawa 1972. Kracauer Siegfried, Teoria filmu, Warszawa 1975 [fragm.]. Morin Edgar, Kino i wyobraźnia, Warszawa 1975 (rozdz. pt.: Czar obrazu i Dusza kina). II. SEMIOTYKA Barthes Roland, Problem znaczenia w filmie [w:] Helman A. & Ostaszewski J. (red.), FILM: Język-Rzeczywistość-Osoba, Warszawa 1992, s. 17-23. Eco Umberto, Spojrzenie nieciągłe [w:] tegoż, Nieobecna struktura, W-wa 1996, s. 123-171. Metz Christian, Zagadnienia oznaczania w filmach fabularnych, “Kultura i Społeczeństwo”, 1967, nr 1, s.141-150. Metz Christian, Pluralność kodów kinowych, [w:] Helman A. &Ostaszewski J. (red.), FILM: Język-Rzeczywsitość-Osoba, Warszawa 1992. Pasolini Pier Paolo, Kino poetyckie i Pisany język rzeczywistości [w] Kossak J., Kino Pasoliniego, Warszawa 1976. Worth Sol, Poznawcze aspekty sekwencji w komunikacji wizualnej, „Kino”, 1977, nr 4. Worth Sol & Gross Larry, Strategie symboliczne [w:] Helman A. (red.) Panorama współczesnej myśli filmowej, Kraków 1992, s. 55-68. Pryluck Calvin, Kiedy znak nie jest znakiem, „Kino”, 1984, nr 9, s. 25-27. II. PSYCHOANALIZA Baudry Jean-Louis, Projektor: metapsychologiczne wyjaśnienie wrażenia rzeczywistości [w:] Helman A. (red.), Panorama współczesnej myśli filmowej, Kraków 1992, s. 69-88. Browne Nick, Widz-w-tekście. Retoryka “Dyliżansu” Johna Forda [w:] Godzic W. (red.), Sztuka filmowej interpretacji, Kraków 1988, s. 183-197. Dayan Daniel, Widz wpisany w obraz, „Film na świecie”, 1989/369, s. 25-31. Eberwein Robert T., Rodzaje snów, „Film na świecie” 1989/369, s. 45-49. Kinder Marsha, Sen jako sztuka: model twórczego współdziałania między obrazem wizualnym a opowiadaniem [w:] Helman A. (red.), Panorama współczesnej myśli filmowej, Kraków 1992, s. 143-156. Metz Christian, Pragnienie i jego brak, „Film na świecie”, 1989/369, s. 18-24. Oudart Jean Pierre, Suture [w:] Helman A. (red.), Panorama… filmowej, Kraków 1992, s. 19-32. Flitterman-Lewis Sandy, Psychoanaliza, film a telewizja [w:] R. C. Allen (red.), Teledyskursy. Telewizja w badaniach współczesnych, Kielce: Wyd. Szumacher 1998, s. 190-224. III. FEMINIZM Johnson Claire, Kino kobiece jako kino buntu, „Film na świecie”, 1991/384, s. 13-20. Mulvey Laura, Przyjemność wzrokowa a kino narracyjne [w:] Helman A. (red.), Panorama współczesnej myśli filmowej, Kraków 1992, s. 95-107. Place Janey, Kobiety w filmie czarnym, „Film na świecie”, 1991/384, s. 51-59. Radkiewicz Małgorzata, W poszukiwaniu sposobu ekspresji. Analiza wybranych filmów Jane Campion, Sally Potter i Ulrike Ottinger [w:] Oleksy E. i Ostrowska E. (red.), GENDER – FILM – MEDIA, Kraków 2001, str. 67-78. IV. PRAGMATYKA Casetti Francesco, W poszukiwaniu widza [w:] Helman A. (red.), Pan. współ. myśli film., Kraków 1992, s. 171-184. Dayan Daniel, Widz zaprogramowany [w:] Helman A. (red.), Panorama… filmowej, Kraków 1992, s. 185-195. De Landa Manuel, Wittgenstein w kinie [w:] Helman A. & Ostaszewski J. (red.), FILM: Język-Rzeczywistość-Osoba, Warszawa 1992, s. 135-144. V. KOGNITYWIZM Bordwell David, Procesy poznawcze a rozumienie. Widzenie i zapominanie w “Mildred Pierce”, „Kwartalnik Filmowy”, 1995/11, s. 22-39. Bordwell David, Tworzenie znaczenia [w:] Godzic W. (red.), Interpretacja dzieła filmowego, Kraków 1993, s. 13-18. Carroll Noel, Filozofia horroru, Gdańsk: słowo / obraz terytoria 2004, s. 49-77, 107-151. Ohler Peter, Kognitywna teoria percepcji filmu. Koncepcja przetwarzania informacji [w:] Ostaszewski J. (red.), Kognitywna teoria filmu, Kraków 1999, s. 330-345. Smith Murray, Zaangażowanie widza w postać [w:] Ostaszewski J. (red.), Kognitywna teoria filmu, Kraków 1999, s. 210-247. VI. KRYTYKA IDEOLOGII Baudry Jean-Louis, Ideologiczne skutki funkcjonowania aparatu filmowego, „Powiększenie”, 1985, nr 1, s. 5-12. Jameson Frederick, Reification and Utopia in Mass Culture, „Social Text”, 1979, No. 1, Winter, s. 130-148 [dostęp płatny do wersji elektronicznej:: http://www.jstor.org/stable/466409]. Carroll Noël, Sztuka masowa a ideologi a [w:] tegoż, Filozofia sztuki masowej, Gdańsk: słowo/obraz/terytoria 2011, s. 349-398. VII. GATUNEK FILMOWY I AUTOR FILMOWY Altman Charles, W stronę teorii gatunku filmowego, „Kino” 1987, nr 6, s. 18-22 Altman Rick, Gatunki filmowe, Warszawa: PWN 2012. Carroll Noel, Filozofia horroru, Gdańsk: słowo / obraz terytoria 2004, s. 49-77, 107-151.