Gwiazda- ciało niebieskie świecące własnym światłem; światło jest jednym z produktów przemian termojądrowych zachodzących w gwiazdach.
Galaktyka- po prostu galaktyka lub Droga Mleczna; w niej położona jest Ziemia; nazwa Droga Mleczna wzięła się od jasnej smugi przecinającej nocne niebo; ocenia się, że w naszej galaktyce może znajdować się 400 miliardów gwiazd
Układ słoneczny- jest zespołem ciał niebieskich, który składa się z gwiazdy centralnej (Słońca) i krążących wokół planet.
Planety- są ciałami niebieskimi, które świecą światłem odbitym; krążą wokół Słońca po eliptycznych orbitach (drogach)
Księżyce- ciało niebieskie krążące po orbitach wokół planet; również świecą światłem odbitym
Planetoidy- bardzo małe (o średnicy poniżej 100 km) ciała niebieskie krążące wokół Słońca; najwięcej ich znajduje się pomiędzy orbitą Marsa a Jowisza
Meteroidy- drobne cząstki międzyplanetarnej materii (pył, lód), które wchodząc w atmosferę tworzą zjawisko meteoru (spadającej gwiazdy); Meteroidy docierające do powierzchni Ziemi nazywamy METEORYTAMI.
Komety- ciała niebieskie krążące wokół Słońca po bardzo wydłużonych orbitach.
Słońce- średnica ok. 109 razy większa niż Ziemi; zachodzą w nim termojądrowe przemiany wodoru w hel, będące źródłem wydobywającej się z niego energii.
Pierwsze 4 planety (Merkury Wenus Ziemia Mars) od Słońca nazywamy planetami wewnętrznymi. Ich wspólnymi cechami są:
Małe rozmiary
Warstwowa budowa wnętrza oraz istnienie metalicznego jądra
Stosunkowo duża gęstość
Mniej lub bardziej gęsta atmosfera.
Za planetami wewnętrznymi znajduje się pas planetoid. Pozostałe planety to planety zewnętrzne tzn. Jowisz Saturn Uran Neptun to planety zewnętrzne. Ich wspólnymi cechami są:
Duże rozmiary
Mała gęstość (zbudowane są głównie z cieczy i gazów)
Bardzo gruba i gęsta atmosfera
Fazy księżyca:
Nów- faza, gdy księżyca nie widać, gdyż znajduje się pomiędzy Słońcem a Ziemią; oświetlona jest jego niewidoczna z ziemi strona
Pierwsza kwarta- księżyc pokonał ¼ drogi wokół Ziemi, oświetlona jest połowa księżycowej tarczy
Pełnia- faza, gdy Ziemia znajduje się pomiędzy księżycem i Słońcem. Strona satelity widoczna z Ziemi jest oświetlona w całości
Ostatnia kwadra- księżyc pokonał ¾ drogi; oświetlona jest połowa księżycowej tarczy
Ruch obiegowy.
365 dni 6h 48 min 45 sec- 1 rok
Ekliptyka- płaszczyzna po której porusza się Ziemia
21.03- równonoc wiosenna
22.06- przesilenie letnie
23.09- równonoc jesienna
22.12- przesilenie zimowe
Oś ziemska ustawiona jest względem płaszczyzny ekliptyki pod stałym kątem 66⁰33’. Z ustawienia tego wynika, że podstawowe następstwo ruchu obiegowego Ziemi którym jest zmiana wielkości oświetlenia.
h=90⁰-μ(szer. Geo. miejsca) równonoce
h=90⁰-μ+23⁰27’ 22.06
h=90⁰-μ-23⁰27’ 22.12
Następstwa ruchu obrotowego Ziemi:
Dzień i noc
Spłaszczenie Ziemi w okolicach biegunów i rozciagniecie jej na równiku
Odchylenie kierunków wiatrów stałych –efekt działania siły Coriolisa
Rozciągniecie troposfery w okolicach równika (warstwy atmosfery położonej bezpośrednio nad powierzchnią Ziemi)- efekt działania siły odśrodkowej
Obliczanie różnicy czasu słonecznego. Znając czas słoneczny jednego miejsca możemy obliczyć czas słoneczny 2 miejsca.
1⁰-4min
Czas strefowy- powierzchnię Ziemi podzielono na 24 strefy czasowe. Tym samym jedna strefa obejmuje 15⁰ co odpowiada jednej godzinie zegarowej. Jako południk początkowy wybrano południk 0⁰ przechodzący przez Londyn. Południk ten wyznacza środek strefy czasowej która określa się mianem czasu uniwersalnego. (w prawo rośnie czas)
Poszczególne kraje ustalają sobie również czas urzędowy ponieważ, niektóre terytorium należy do 2 stref czasu. Dla państw małych i średnich ich czasem jest czas obejmujący większą część państwa.
LINIA ZMIANY DATY 180⁰