Kinezytrerapia 15.01.15

1. Kompensacja – (walicki) złożony proces dokonujący się wustroju zmierzający do wyrównania barku i przystosowania do środowiska w patologicznych warunkach morfologicznych i czynnościowych zaistniałych w następstwie choroby czy urazu

2. Rodzaje kompensacji:
   czynnościowa – wyrównanie czynnościowe
   organiczna – wyrównanie przez przyrost lub rozrost
   samoistna – wrodzona zdolność organizmów – jest niekorzystnym procesem
   sterowana – maksymalne możliwe przywrócenie prawidłowej czynności.

3. Czynniki warunkujące kompensacje:
   - powstanie defektu
   - możliwość włączenia rezerw kompensacyjnych
   - sprawność układu nerwowego
   - Trening leczniczy

4. Kompensacja zależy od:
   - umiejscowienie uszkodzenia
   - szybkość powstawania uszkodzenia
   - rozmiaru uszkodzenia
   - typu psychicznego osobnika
   - ogólnego stanu zdrowia
   - kwestii motywacji
   - wieku chorego
   - sposobu pobudzenia i sterowania organizmem

5. Stosowanie kinezyterapii należy należy rozpocząć jak najwcześniej ze względu na:
   - przyspieszenie wystąpienia procesów kompensacji
   - zabezpieczenie przed wykształceniem się wadliwych nawyków ruchowych
   - Przeciwdziałanie powstaniu wtórnych zmian ze strony układu mięśniowo – kostnego (przykurcze, zniekształcenia, zwapnienia)
   - zapobieganie powikłaniom ze strony układu krążenia i oddechowego

UWAGA! NIGDY nie wdrażasz kinezyterapii dopóki nie jesteś pewien, że krew się już nie wynaczynia!

1. Przebieg kompensacji:
   - narzucenie zdrowym odcinkom zmiany ułożenia lub ruchomości
   - zmiany statyki (przeciążenia)
   - zmiany przy wadach postawy
   - zmiany dynamiki (nienaturalna ruchomość) ciała
   a. w zakresie fizjologicznym – wadliwe warunki pracy
   b. w zakresie patologicznym – oddziaływanie na dalsze odcinki
   - zaangażowanie innych partii ciała – zaburzony łańcuch dynamiczny

2. Patologia motoryki
   - prawidłowa kompensacja polega na uruchomieniu mechanizmów kompensacji kosztem najmniejszej patologii
   - przy nieprawidłowej zachodzi zastępowanie mięśni chorych przez mięśnie silniejsze. Efektem jest zanik z bezczynności wykluczający powrót sprawności oraz przerost tkanek w mięśniu przeciążającym

3. W przypadku nieprawidłowej kompensacji układu nerwowego obecne są współruchy
   - przy uszkodzeniach neuronu ruchowego – czynność mogą przejąć neurony sąsiednie (dodatkowe pola ruchowe) druga połowa mózgowa (analogiczne ośrodki) oraz ośrodki podkorowe
   - istotny jest tutaj plastyczność układu kompensacyjnego i umiejętności tworzenia nowych połączeń struktur
   - występuje zastępowanie funkcji uszkodzonych zmysłów innymi zmysłami

4. Ogólne prawa kompensacji wg. ANOCHINA:
   1. każdy żywy organizm posiada takie mechanizmy wrodzone fizjologiczne dzięki którym możemy uzyskać zjawisko kompensacji. Kompensacja jest wrodzona u żywych organizmów.
   2. Uruchomienie rezerw jest możliwe tylko, gdy pojawi się informacja o defekcie. (sąsiednie struktury, nie te zepsute, wysyłają do ośrodka nerwowego informejszyn, ciałko golgiego, paciniego, wrzecionka, że pracują w innych warunkach (ciężej, większe napięcie, brak stabilności stawu) i zaczyna się kompensacja)
   3. Procesy kompensacji zostają uruchomione bez udziału woli i niezależnie od tego, który narząd uległ uszkodzeniu. Ten samoistny proces nie jest przeważnie korzystny odzyskania utraconej funkcji i dlatego wymaga sterowania między innymi przez kinezyterapie !kompensacja opiera się na wzmożeniu starej wstecznej lub nowszej zwrotnej aferentacji!
   4. Kompensacja nie jest procesem trwałym, wymagana jest stała stymulacja poprzez korzystne bodźce fizjologiczne.
   5. Kompensacja samoistna i ukierunkowana
   - samoistna – działanie organizmu które ma na celu natychmiastowe wyrównanie powstałego braku ( nieprawidłowa – niekorzystna- ponowna utrata lub ograniczenie czynności organizmu)
   - kierowana – mobilizowanie wszystkich sił ustroju; wykształcenie w procesie treningu prawidłowego stereotypu (prawidłowa korzystna – przywrócenie czynności)

5. Inne ujęcia praw Anochina:
   - Kompensacja jest zdolnością wrodzoną organizmów
   - Proces kompensacji jest początkowany przez sygnał o defekcie
   - fałszywa sygnalizacja = błędna kompensacja
   - kompensacja opiera się na wzmożeniu starej lub pobudzeniu nowej informacji aferentnej
   - wyniki kompensacji są nietrwałe, toteż wymagają stałego podtrzymania na drodze systematycznego treningu
   - Zdolność do kompensacji jest osobniczo zmienna.

6. Cele stosowania praw anochina:
   - jak najwcześniejsze wprowadzenie ćwiczeń
   - zabezpiecza przed budowaniem wzorców patologicznych ruchu
   - zapobiega powstawaniu wtórnym zmianom kostno – mięśniowym
   - zapobiega powikłaniom w układach krążenia i oddechowym, które to powikłania powstają na skutek bezruchu
   ___________________________________________________

1. Reedukacja
   - całokształt ćwiczeń mające na celu maksymalne możliwe odzyskanie FUNKCJI, CZYNNOŚCI nerwowo mięśniowej. Mamy nauczyć wykonywania skurczu a następnie przywrócić zdolność prawidłowego ich działania.

2. Warunki reedukacji:
   1. Świadomość pacjenta, chęć, czynny udział
   2. Pobudzanie prioprioreceptorów, stymulacja, max rozciąganie mięśnia i torebek stawowych, biernie
   3. Ruch w pełnym zakresie
   4. Odtwarzanie pamięci ruchowej
   5. Pobudzanie łuku odruchowego
   6. Przerwy (15-20 minut 2-3 razy dziennie)

3. Reedukacja wskazania:
   - porażenia i niedowłady mięśni
   - tam gdzie rokowania są dobre
   - wszystkie porażenia w początkowym okresie usprawniania, w początkowym okresie trudno jest ocenić stopień odwracalności

4. Reedukacja cele
   - odtworzenie (rozwijanie) pamięci ruchowej = pobudzanie oun
   - pobudzenie i odtwarzanie łuku odruchowego = torowanie drogi dla bodźców ruchowych

5. SPOSÓB POSTĘPOWANIA
   1. Pacjent ułożony jak do ćwiczeń biernych
   2. Dokładne wytłumaczenie ruchu, jakie mięśnie, jaka aktywacja, pokazanie na zdrowej kończynie,
   3. Przy sile 0 żąda się od pacjenta wysłania bodźca, usiłowanie skurczu, myślenie o tym podczas prowadzenia ruchu przez fizjoterapeutę:
   4. Gdy siła mięśniowa 1,2 postępowanie podobne, z tym, że terapeuta ocenia współpracę pacjenta z chwilą pojawienia się skurczu staramy się mocno zaangażować najsłabszy mięsień !!!NIE WOLNO DOPROWADZAĆ DO AUTOMATYZACJI!!!!
   5 siłą 3, pacjent sam wykonuje ruch własnymi siłami a my stała kontrola

6. Reedukacja zjawiska niekorzystne:
   1. Substytucja – zastępowanie mięśnia słabego mięśniem silniejszym działającym na ten sam staw. Występuje gdy ćwiczony mięsień jest zmęczony, a właściwie to oun jest zmęczony, należy dać odpocząć
   2. Inkoordynacja – wynik niedomogi OUN, gdzie doszło do zaburzeń w wysyłaniu bodźców tak, że pacjent zamiast płynnej i rytmicznej czynności wykonuje ruch nierytmicznie i bez koordynacji. Gdy wystąpi też przerywamy ćwiczenia. W czasie przerwy masaż danej grupy mięśniowej.

7. Przykład inkoordynacji
   - skurcz mięśni ago i antagonistów
   - Skurcz niewłaściwego mięśnia
   - Skurcz od nieprawidłowego końca mięśnia