Reedukacja prosta:
- test lovetta
- pokaz ruchu na kończynie chorej lub zdrowej
- Pobudzenie prioprioreceptorów (wykonanie trakcji = odciągnięcie powierzchni stawowych,
Trakcja:
- cele:
- torowanie wykonywania ruchów przeciwko sile ciężkości
- poprawa gry stawowej
- rozluźnienie torebki stawu
- zmniejszenie bólu podczas ruchu
- oporowanie zgięciowych komponent ruchu w stawach pośrednich
DOTYCZY
- stawów i tkanek okołostawowych (odbarczanie, minimalizacja działania siły grawitacji)
- łańcuchów mięśniowych w obrębie ćwiczonych obszarów ciała
Elongacja
- rozciąganie
- poprzedza wykonanie ruchu
- może być stosowana również w trakcie wzorca
- zwiększa siłę mięśni
- stosowana w niemożności wykonania ruchu, lub szybciej męczliwości mięśni
Aproksymacja:
cele aproksymacji
- poprawa stabilizacji
- torowanie odruchów równoważnych
- stymulacja mięśni antygrawitacyjnych
- zastąpienie działania siły grawitacji PAMIĘTAJCIE POSTAA ELONGACYJNA!
RODZAJE APROKSYMACJI:
- szybka (quick) szybki krótki impuls stosowany w celu osiągnięcia odruchowej odpowiedzi stabilizującej (odruch stabilizujący) np. przy nauce fazy podporowej; w nadruchomości (kacper na biurku)
- powolna (slow)- powolny długi nacisk umożliwiający zwiększenie napięcia mięśniowego stosowana np. w celu uświadomienia poprawnej postawy
IRRADIACJA (wzmocnienie, reinforcement)
to promieniowanie (rozlanie się) pobudzenia, reakcji przepływu impulsów pod wpływem stymulacji wyzwolonej optymalnym oporem. Irradiacja zależy od:
- cech osobniczych
- motywacji
- oporu
- pozycji wyjściowej
- cech fizycznych (siła, wytrzymałość, koordynacja)
- braku dolegliwości bólowych \nie ćwiczysz jak pacjent bólowy, jak jest to najpierw uśmierzasz ból\
CELE IRRADIACJI:
- pobudzenie napięcia mięśniowego
- obniżenie napięcia mnięśniowego
- pozwala na aktywizowanie chorego lub słabszego obszaru ciała poprzez pracę silniejszymi sferami pacjenta. Istnieje możliwość pobudzenia nerwowo mięśniowego z jednego odcinka ciała na drugi (uzyskanie napięcia mięśni tułowia przy użyciu wzorców KG lub KD) Irradiacja może zachodzić również w obszarze łańcuchów synergii mięśniowej (przy wykorzystaniu silniejszego prostownika łokcia można zaangażować do pracy prostowniki nadgarstka i palców)
WZORCE RUCHOWE:
- utarte, automatyczne, kompleksowe ruchy o trójpłaszczyznowym przebiegu wzdłuż diagonalnych
- mózg ludzki myśli o utartych wzorcach/funkcjach, nie zna pojedynczych mieśni
- kompleksowy ruch odznacza się większą efektywnością, powala oszczędzać zasoby energii
- element rotacji wydajnie zwiększa stabilność pozycji oraz ekonomię ruchu
- nazwę wzorca opisujemy podając pozycję końcową proksymalnego punktu obrotu (stawu barkowego, biodrowego)
- dystalne komponenty ruchu (ustawienie stawu obwodowego) są ściśle zdefiniowane
- ustawienie stawu pośredniego (łokciowego, kolanowego) może ulegać zmianie
Fazy kontroli motorycznej:
- Mobilnosć – ogólny zestaw cech warunkujących możliwość osiągnięcia pozycji
- Stabilność – utrzymanie osiągniętej pozycji – złożona forma kontroli motorycznej (statyczna praca; agonistów i antagonistów)
- mobilność na stabilności (koordynacja)
- zręczność – utrudnienie fazy 3 przez np. naprzemienność
Bodźce manualne:
- chwyt lumbrykalny, stawy śródręcznopaliczkowe w ustawieniu zgięciowym, stawy międzypaliczkowe palców w wyproście, staw promieniowonadgarstkowy w pozycji funkcjonalnej
CEL:
- stymulacja receptorów skóry oraz wywieranie nacisku na właściwe mięśnie, ścięgna i stawy; kontrolowanie i torowanie kierunku ruchu, możliwość trójpłaszczyznowej pracy z oporem.
ZALETY:
- dopasowanie chwytu do stymulowanego odcinka ciała, pewny bezbolesny chwyt, aktywne zabezpieczenie stawów rąk terapeuty, Chwyt powinien być przeciwstawny do kierunku ruchu, gdyż oznacza on żądanie ruchu. Terapeuta stara się kłaść opór możliwie największą powierzchnią swojej dłoni(czasem przedramieniem, ramieniem lub barkiem)
Opór manualny:
CELE:
- torowanie napięcia mięśniowego i skurczu mieśni
- poprawa kontroli motorycznej i stabilności
- poprawa czucia ruchu
- wzmocnienie mięśni agonistycznych
- rozluźnienie mięśni agonistycznych
- rozluźnienie mięśni antagonistycznych
- poprawa koordynacji inter i intra mięśniowej
- osiągnięcie optymalnej irradiacji
Jaki opór
- optymalny, w każdej fazie ruchu dajesz tylko tyle i az tyle oporu aby pacjent mógł się mu przeciwstawić, płynny ruch,
- normal timing – normalna kolejność ruchu
Bodźce wzrokowe:
- Aktywizują motorykę dowolną
- są niezbędne podczas nauki nowego ruchu
- stanowią integralną część systemu przygotowującego do ruchu
- kontrola wzrokowa wpływa na wzmocnienie siły skurczu
- PORUSZANIE SIĘ PO ZNANYM PODŁOŻU NIE WYMAGA KONTROLI WZROKU
CELE:
- kontrola i korekcja
- wyzwolenie większej siły skurczu
- zwiększenie aktywności mnięśni poruszających głową
JAK?:
- pacjent wzrokiem podąża za ćwiczącą częścią ciała
Mechanika ciała terapeuty:
- ręce terapeuty w diagonalnej ruchu (całe ciało terapeuty idzie za ruchem, żeby się nie obciążać)
- wykorzystujemy opór całego ciała (opór prostopadły)
- pozycja pacjenta np. na krawędzi leżanki umożliwia terapeucie ergonomiczne i ekonomiczne dawkowanie oporu
Kontakt werbalny:
CELE:
- uświadomienie choremu oczekiwania ruchu (przywrócenie go do codziennej funkcji)
- stymulacja przez krótkie wyraźne komendy (pchaj ciągnij trzymaj)
- uspokojenie rozluźnienie pacjenta przez spokojne komendy
jak?:
- komenda przygotowawcza, wyjaśnia ruch przygotowuje do akcji
- komenda akcyjna, rozpoczyna ruch (pchaj ciągnij)
- komenda korekcyjna umożliwia korekcje błędów i pokazanie ich
- komenda rozluźniająca – po wykonaniu manipulacji.
Sumowanie bodźców:
- Czasowe , długość działania poszczególnych bodźców w danej przestrzeni czasowej
- przestrzenne, różnymi kanałami ciała, wzrokowym słuchowym, kinestetycznym, przepływają do OUN informacje o torowanym ruchu
Podział technik stosowanych w PNF:
- techniki agonistyczne, praca tylko z agonistą (koncentryczna i ekscentryczna)
- techniki antagonistyczne – praca z agonistą i antagonistą
- techniki rozluźniające
Techniki rozluźniające:
- trzymaj – rozluźnij (hold - relax) – technika rozluźniająca, wykorzystująca statyczną pracę mięśni przykurczonych, bolesnych lub osłabionych z wyboru stosowana u pacjentów bólowych
- napnij – rozluźnij (contract – relax) – technika umożliwiająca (pośrednio lub bezpośrednio)przykurczonych funkcjonalnie mięśni poprzez dynamiczne skurcze agonistów lub antagonistów
Jazda na nartach
Narty wodne
Chiński balet