Granica państwowa

Granica państwowa – powierzchnia pionowa przechodząca przez linię graniczną oddzielająca terytorium, podziemie i obszar powietrzny jednego państwa od innych państw lub obszarów niczyich. Do określania granic często używa się charakterystycznych elementów geograficznych, jak na przykład rzeki, łańcuchy górskie lub wybrzeża morskie. Oznaczana jest specjalnymi znakami . Stopień rozwinięcia granicy państwa określa współczynnik rozwinięcia granicy

Rodzaje granic ze względu na ich genezę:

Kryteria wyznaczania granic:

Granica może oddzielać również: regiony, województwa, miasta itp.

Linia graniczna

Miejsce przecięcia granicy państwowej z powierzchnią ziemi zwane jest linią graniczną. W terenie przebieg linii granicznej wyznaczają znaki graniczne. Jeśli umowy nie stanowią inaczej, linia graniczna przebiega w następujący sposób:

Granica polityczna - umowna linia oddzielająca państwa, regiony, województwa itp. Mimo że jest umowna, często do określania granic używa się charakterystycznych elementów geograficznych, jak na przykład rzeki, łańcuchy górskie lub wybrzeża morskie.

Granica państwowa - granica oddzielająca terytoria dwóch państw. Jest to płaszczyzna sieczna w stosunku do powierzchni ziemi, rozdzielająca także przestrzeń powietrzną, wody i zasoby wewnątrz Ziemi. Miejsce przecięcia granicy państwowej z powierzchnią ziemi zwane jest linią graniczną.

Rodzaje granic ze względu na ich genezę:

Kryteria wyznaczania granic:

Sporny odcinek graniczny - nie uznawany przez co najmniej jednego sąsiada.

Izobary polityczne - spory dotyczące granic

Do spornych izobar należą granice pomiędzy Indiami a Pakistanem a także wiele granic w Afryce. Rozbieżności w tej sprawie na terenie Antarktydy reguluje traktat z 1959 roku.

Od strony prawnej są spory graniczne i terytorialne.

Współczesna koncepcja granicy - od śmierci Karola Wielkiego. Na przełomie XIX i XX wieku upowszechnił się aktualny tup granic.

Strefy zdemilitaryzowane - pozostałość strefy przygranicznych.

Państwa buforowe - Butan, Nepal

Funkcje granic - określają zasięg terytorialny zwierzchności państwa. Dotyczy to także granicy morskiej i powietrznej.

Granice są naturalne i sztuczne.

Granica ma funkcję ograniczającą - ogranicza :

  1. migrację

  2. wymianę ( swobodną ) towarów

  3. wymianę środków finansowych

  4. kulturę

  5. ideologię

Granice morskie - można liczyć w % długości tych granic w stosunku do całkowitej długości granic.

Obszary morskie :

Wody terytorialne :

W skład wód terytorialnych wchodzą wody :

Obszary morskie o ograniczonej jurysdykcji - to morski pas przyległy. Oznacza obszar morza otwartego o określonej szerokości przylegający do zewnętrznej granicy morza terytorialnego ( max szerokość takiego pasa to 24 mile ).

Morska strefa ekonomiczna (rybołówstwa)

200 - milowy pas morza wprowadzony głównie przez kraje głównie Ameryki Łacińskiej. W tych strefach dokonuje się większości światowych połowów. Przyjęto tam, że państwo nadbrzeżne ma suwerenne prawo do pierwszeństwa w badaniach i eksploracji tego pasa. Ustala też zasady eksploatacji. Z 200 milowej strefy pasa ekonomicznego korzysta około 100 państw.

Morze otwarte ( pełne ) - obejmuje wody znajdujące się poza obszarem morza terytorialnego. Można tam swobodnie latać, pływać oraz wydobywać.

Cieśniny morskie o znaczeniu międzynarodowym. - jedną z pierwszych konwencji regulujących tego typu sprawy ( sprawa cieśnin bałtyckich ) podpisano w połowie XIX wieku. Wolność żeglugi obowiązuje w kanałach sueskim, panamskim i kilońskim.

Granice powietrzne - do dnia dzisiejszego nie osiągnięto porozumienia w tej sprawie. Jedna z koncepcji mówi, aby za granicę powietrzną uznać górną granicę atmosfery.

Stolica – 1. główne miasto jakiegoś państwa, w którym znajduje się siedziba rządu lub innego organu władzy wykonawczej; 2. główne miasto jakiegoś okręgu, rejonu, województwa, powiatu, krainy historycznej itp.

Określenie stolica w języku polskim pochodzi od wyrazu stolec, oznaczającego miejsce do siedzenia, tron

Funkcje stolic

Wyróżnia się następujące funkcje stolic:

Rodzaje stolic

Z punktu widzenia morfologicznego wyróżnia się trzy rodzaje stolic[1]:

  1. stałe – historycznie ustalone, miasta będące głównymi ośrodkami w swych krajach przez kilka stuleci (np. Ateny, Londyn, Paryż, Rzym);

  2. ustanowione – świadomie ustalone (np. Brasília w Brazylii, Canberra w Australii, Abudża w Nigerii, Islamabad w Pakistanie);

  3. podzielone – zarządzanie nie jest skupione w jednym miejscu, a w kilku (np. Amsterdam i Haga w Holandii, La Paz i Sucre w Boliwii, Pretoria i Kapsztad w RPA).


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
284 Ustawa o ochronie granicy państwowej
Frontex, Frontex (Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Pań
Instrukcja K1, 27-52, Punkt granicy państwa stabilizowany trwale
Granice państwa
T 1T Granice państwowe
2 Kształtowanie się granic państwa polskiego po18 a struktura etniczna II RP
Sposoby wytyczania granicy państwowej
Ochrona granicy państwowoej
ustawa o ochronie granic państwa- 1990
Ustawa o ochornie granicy państwowej z dnia 12 października 1990 r
1946 06 13 Rozp MBP MAP MZO – o granicach państwa
Granica państwa 1945-1990 i Straż Graniczna, Studia - politologia, Ochrona granicy państwowej
GRANICA PAŃSTWOWA, Przysposobienie obronne
5 6 Granice państwa
284 Ustawa o ochronie granicy państwowej
865 Ochrona granicy państwowej
1946 06 13 Rozp MBP MAP MZO – o granicach państwa
D20090067Lj (ochrona granicy państwowej)
Ustawa o ochronie granicy państwowej z dnia 12 października 1990 r

więcej podobnych podstron