Masaż w wybranych jednostkach chorobowych
Choroby reumatoidalne
a) Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
Arthritis Rheumatoidea
Jest to przewlekły postępujący proces zapalny, który prowadzi do niszczenia tkanek stawowych oraz zniekształca i upośledza funkcję stawów.
b) RZS przebiega w czterech okresach- tabelka- tabelka
c) Stosowane zabiegi w pierwszym okresie
-Fizykoterapia
- Kinezyterapia
- Masaż
W tym okresie wykonujemy tylko dwie techniki: głaskanie i wibracje. Po kilku masażach dołączamy lekkie rozcieranie i ugniatanie.
d) Stosowane zabiegi w drugim i trzecim okresie
- Fizykoterapia
- Kinezyterapia
- Masaż
Coraz więcej stosujemy rozcierania i ugniatania.
Ugniatanie stosujemy tylko podłużne
e) Stosowane zabiegi w okresie czwartym
Jest to okres, gdzie występują zrosty, deformacje, zaniki mięśniowe i podwichnięcia
-Fizykoterapia
- Kinezyterapia
- Masaż
Masaż jak w okresie drugim i trzecim. Dodatkowo masujemy inne części ciała w zależności od potrzeb. Główny nacisk kładziemy na rozcieranie i ugniatanie podłużne.
f) Leczenie operacyjne
Młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów (polyarthritis chronic juwenilis)
Jest to zapalenie stawów, które występuje przed 16 rokiem życia.
W zależności od objawów początkowych
wyróżniamy:
- Postać układowa
- Postać z zajęciem wielu stawów
- Postać z zajęciem niewielu stawów
Leczenie fizykoterapią, kinezyterapią i masażem – podobne do RZS.
Twardzina ukladowa (scleroderma)
Jest to przewlekła postępująca choroba układowa tkanki łącznej w obrębie skóry, tkanki podskórnej, układu kostno-stawowego i niektórych narządów wewnętrznych.
Masaż
Wykonujemy głaskanie, rozcieranie, łagodne ugniatanie podłużne i uciski jednoczesne
Zesztywniające zapalenie stwów kręgosłupa (ZZSK) spondyloartritis ankilopetica
Jest procesem zapalnym o nie ustalonej etiologii. Uważa się, że jest schorzeniem uwarunkowanym genetycznie.
Stosowane zabiegi:
- Fizykoterapia
- Kinezyterapia
- Masaż
We wczesnym okresie choroby stosujemy masaż ud, stawów biodrowych, pośladków oraz odcinka L-S. Wykonujemy głaskanie, rozcieranie, ugniatanie podłużne, wibrację poprzeczną i wstrząsanie. W późniejszym okresie choroby dołączamy masaż Th, C i obręczy barkowej. Bardzo ważne jest ułożenie pacjenta.
Choroba zwyrodnieniowa stawów Arthrosis osteoarthrosis
Nazywamy zmiany chorobowe oraz zespół zjawisk, które powodują upośledzenie funkcji ruchowej stawów lub ból przy wykonywaniu ruchu.
a) Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze kręgosłupa
b) Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze odcinka szyjnego
c) Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze odcinka piersiowego
d) Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze odcinka lędźwiowego
e) Leczenie zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Pierwsze dwa-trzy zabiegi wykonujemy lekko i krótko. Należy wykonywać masaż całego kręgosłupa i grzbietu. W masażu stosujemy techniki rozluźniające i rozgrzewające
a więc głaskanie i rozcieranie, których zadaniem jest poza dostarczeniem ciepła- będzie usuwanie zmian w mięśniach (myogelozy, wzmożone napięcie mięśniowe). Poza tym stosujemy dużo ugniatań podłużnych i ucisków jednoczesnych, delikatną wibrację poprzeczną i łagodne roztrząsanie. W celu rozluźnienia mięśni przykręgosłupowych można stosować chwyt przyśrubowania prawo i lewo stronnego lub chwyt na mięsień najdłuższy grzbietu.
Zmiany zwyrodnieniowe wytwórcze staów KKD i KKG
a) Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze stawów biodrowych (COXARTHROSIS)
b) Zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze stawów kolanowych (GONARTHROSIS)
c) Zmiany zwyrodnieniowe stawów stóp
d) Zmiany zwyrodnieniowe stawów ramiennych i barkowo-obojczykowych
e) Zmiany zwyrodnieniowe stawów łokciowych
f) Zmiany zwyrodnieniowe stawów nadgarstkowo-śródręcznych
g) Zmiany zwyrodnieniowe stawów rąk (guzki Heberdena)
h) Leczenie w chorobach zwyrodnieniowych stawów obwodowych
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Masaż w chorobach stawów obwodowych wykonujemy tylko wtedy, gdy nie występuje duża bolesność. Masujemy tkanki poniżej i powyżej stawu oraz sam staw. Głaskanie i rozcieranie w celu rozdrobnienia złogów, roztarcia narośli oraz gniatanie podłużne w celu poprawy krążenia. Masaż torebki stawowej polega na wykonywaniu lekkich rozcierań (szczególnie poprzecznych)
Zapalenie tkanek okołostawowych
a) Zapalenie rozcięgna dłoniowego (choroba DUPUYTRENA)
Powoduje zwłóknienie rozcięgna dłoniowego i
przykurczu zgięciowego palców.
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Stosujemy po zagojeniu się ran pooperacyjnych.
Stosujemy głaskanie i rozcieranie.
b)Zespół kanału nadgarstka
Stosowane leczenie.
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Stosujemy głaskanie, delikatne rozcieranie, rozluźnienie nadgarstka.
c) Zapalenie okołostawowe łokcia EPICONDYLITIS HUMERI
Stosowane leczenie
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Wykonujemy głaskanie, rozcieranie, uciski punktowe, Wcierki przeciwzapalne i przeciwbólowe
d) Zespół bolesnego barku – PHS
Przyczyny
-stany zapalne
-zmiany zwyrodnieniowe -urazy
-długotrwałe unieruchomienie
Stosowane zabiegi
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Stosujemy głaskanie, dużą ilość rozcierań ze
szczególnym opracowaniem tkanek dookoła łopatki, ugniatanie podłużne, wibrację poprzeczną, oklepywanie, w późniejszym okresie wstrząsanie.
Zespół zapalenia tkanki włóknistej gościec pozastawowy Tibrositis
Etiologia nieznana. Czynnikami, które sprzyjają lub wyzwalają napad są najczęściej:
- miejscowe ochłodzenie (siedzenie w przeciągu)
- fizyczne zmęczenie
- urazy mięśnia prowadzące do powstania włóknistej blizny
- wady postawy
- czynniki psychiczne
Stosowane leczenie
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Przy pierwszych dwóch zabiegach ograniczamy masaż do delikatnych głaskań i rozcierań. Następnie wykonujemy ugniatanie i uciski punktowe. Po około 8 zabiegach dołączamy wstrząsanie.
Urazy
a)Stłuczenia i zmiażdżenia
Stłuczenie – po urazie nie doszło do przerwania ciągłości skóry.
Stłuczenie ciężkie – zwane zmiażdżeniem przeważnie z przerwaniem ciągłości skóry.
Stosowane zabiegi
- Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Zadaniem masażu jest przyśpieszenie wessania się krwiaka oraz usunięcie obrzęku. Stosujemy głaskanie, rozcieranie, ugniatanie podłużne powyżej i poniżej miejsca stłuczenia.
b) Rany i blizny
Wyróżniamy trzy sposoby gojenia się ran:
- Gojenie doraźne czyli rychłozrost
-Gojenie się przez ziarninowanie (opóźnione),
- Gojenie się pod strupem
- Odleżyny
W procesie gojenia się ran wyróżniamy dwa okresy:
** okres I , w którym mamy doczynienia z raną
** okres II, w którym mamy doczynienia ze świeżą blizną
***Stosowanie zabiegów w okresie I
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Wykonuje się w ułożeniu drenażowym (kończyna
uniesiona powyżej poziomu). W pierwszej fazie
stosujemy masaż, którego celem będzie usprawnienie krążenia w całej kończynie oraz
wspomaganie powrotu krwi żylnej. Stosujemy głębokie głaskanie, powolne ale mocne rozcieranie, powolne ugniatanie podłużne, uciski pierścieniowe.
Opracowujemy tkanki zarówno pod jak i nad raną.
Masaż stosowany w drugiej fazie – opracowanie okolicy rany. Głębokie rozcieranie – posuwając się od obwodu w kierunku brzegu rany. Głaskanie i rozcieranie wzdłuż brzegu rany.
***Stosowanie masażu w II okresie
-Blizna liniowa, głaskanie wokół blizny, głaskanie z obwodu blizny, rozcieranie wokół blizny, rozcieranie blizny. Po kilku zabiegach wykonujemy rozcieranie głębokie.
-Blizna płaska rozległa, głaskanie okrężne wokół blizny, rozcieranie blizny. W późniejszym okresie rolowanie blizny.
c) Złamania
Złamanie jest to częściowe lub całkowite przerwanie ciągłości kości.
Leczenie złamań
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Nie wykonujemy masażu przy słabym zroście
Masaż przy dobrym zroście
W pierwszym etapie głaskanie rozcieranie powierzchowne wykonane całymi dłońmi.
W drugim etapie zajmujemy się likwidacją przykurczów. Stosujemy techniki rozluźniające, głaskania, rozcierania, ugniatania podłużne, uciski jednoczesne i wibrację poprzeczną.
Choroby układu oddechowego
a)Przewlekły nieżyt oskrzeli BRONCHITIS CHRONICA
Należy do najpospolitszych chorób układu
oddechowego. Najczęściej atakuje osoby po 40 roku życia i ma tendencję do nawrotów w zimie.
**Leczenie
Okres przewlekły
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Celem stosowania masażu jest:
-Uelastycznienie mięśni oddechowych
-Pobudzenie i ułatwienie usuwania zalegającego śluzu
-Pobudzenie ośrodków czuciowo-ruchowych systemu regulacji aparatu wykonawczego w układzie oddechowym
-Pogłębienie fazy wydechu
Masaż wykonujemy w ułożeniu drenażowym. Stosujemy opracowanie rozluźniające napięcia mięśniowe w obrębie grzbietu i klatki piersiowej.
Masaż wykonujemy leżąc przodem. Stosujemy głaskanie, rozcieranie, ugniatanie podłużne, dużo uklepywań łyżeczkowatych, miotełkowych a nawet półpiąstkowych (w celu odflegmienia), wibracja w przestrzeniach międzyżebrowych
Chirurgia klatki piersiowej
Wszelkiego typu nacięcia klatki piersiowej, w celu usunięcia tworów zawartych w jamie opłucnej lub w śródpiersiu nazywamy torakotomią. Do najczęściej wykonywanych zabiegów torakotomii w chorobach płuc należą:
-Lobektomia
-Pneumonektomia
-Torakoplastyka
-Leczenie przed operacją
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
Oklepywanie, wibracja klatki piersiowej
*Leczenie po operacji
-Fizykoterapia
-Kinezyterapia
-Masaż
W ramach przygotowania do chodzenia opracowujemy masaż kończyny dolnej, po zagojeniu się rany stosujemy opracowanie blizny.
Uelastycznienie mięśni uszkodzonych
podczas operacji i rozluźnienia mięśni strony zdrowej stosując:
-Łagodne głaskania
-Łagodne rozcierania
-Ugniatania podłużne
-Wibrację poprzeczną
-Rozstrząsanie