Rozmnażanie generatywne: sposób łatwy, ekonomiczny, rośliny z nasion są zwykle bardziej żywotne, rozmnażamy jednoroczne, dwuletnie, byliny, niektóre w szklarni. Budowa nasiona: zarodek, tkanka zapasowa bielmo(endosperm) i obielmo(perysperm), łupina nasienna. Podział nasion: 1)bielmowe-tkankę odżywczą stanowi silnie rozbudowane bielmo wtórne, a u nagozalążkowych bielmo pierwotne, zarodek jest niewielki np.mak, tytoń, len, zboża; Agavaceae, Boraginaceae, Asteraceae 2)bezbielmowe-bielmo zostaje zuzyte podczas rozwoju nasienia,a substancje zapasowe gromadzone są bezpośrednio w silnie rozwiniętych liścieniach np.motylkowate, kasztanowiec, orzech włoski, fasola, groch, ogórek, dynia, Crucifereae, Rosaceae 3)obielmowe-tkankę odżywczą stanowi obielmo powstające z ośrodka zalążka np. goździkowate(Caryophyllaceae) Sposoby kiełkowania: 1)epigeiczne-część podliścieniowa zarodka(hipokotyl) wydłuża się i powoduje wznoszenie się liścieni ponad ziemię, liścienie pełnią funkcję organów fotosyntezujących np.fasola 2)hipogeiczne-liścienie pozostają w glebie, a część nadliścieniowa(epikotyl) wydłuża się, substancje odżywcze pobierane są z liścieni do momentu wytworzenia liści np.kukurydza. Fazy tworzenia się nasion: kształtowanie, wypełnianie, dojrzewanie. Etapy dojrzewania: dojrzałość morfologiczna, d.fizjologiczna. Osiągnięcie d.morfologicznej nie oznacza uzyskania fizjologicznej zdolności do kiełkowania, co ściśle jest związane ze spoczynkiem nasion. Spoczynek nasion: 1)pierwotny(uwarunkowany czynnikami zew. i wew.) *względny(płytki)-przechodzą nasiona które osiągnęły dojrzałość fizjologiczną ale znalazły się w warunkach niekorzystnych dla kielkowania(wilgot.temp.światło) *bezwzględny(głęboki)-odnosi się do nasion które nie osiągnęły dojrzałości fizjologicznej a czasem morfologicznej; jest charakterystyczny dla nasion gat.klimatu umiarkowanego; jego przerwanie wymaga określonego czasu i specjalnych zabiegów, przemija po okresie dostatecznie długiego składowania czy też zabiegów celowych. 2)wtórny-spowodowany niewłaściwym przechowywaniem nasion czy zahamowaniem kiełkowania pod wpływem niewłaściwych warunków zew. Przyczyny głębokiego spoczynku nasion: niedojrzałość morfologiczna zarodka(Araliaceae, Oleaceae), nieprzepuszczalność okrywy nasiennej dla wody i gazów(Cannaceae, Malvaceae), mechaniczne powstrzymanie wzrostu zarodka przez otaczające je tkanki, szczególne wymagania termiczne i świetlne, występowanie substancji hamujących kiełkowanie(Rosaceae, Liliaceae) Fazy kiełkowania nasion: 1)fizyczna-pęcznienie polegające na pobieraniu wody z podłoża, 2)biochemiczna-intensywne procesy enzymatyczne, wzrost szybkości oddychania, duża intensywność procesów hydrolitycznych substancji nagromadzonych w zarodku, liścieniach czy bielmie i procesy syntezy zw.org. 3)morfologiczna-powiększanie zarodka przebicie łupiny nasiennej, wzrost młodej siewki która zakorzenia się w podłożu i zaczyna pobierać wodę i sole mineralne a część nadziemna podejmuje proces fotosyntezy. Ocena materiału siewnego: 1) kwalifikacja polowa plantacji nasiennej, 2)ocena organoleptyczna w magazynach lub stacjach oceny nasion, 3)ocena laboratoryjna w stacjach oceny nasion * czystość nasion *zdolność kiełkowania *energia kiełkowania-średni procent nasion kiełkujących w I terminie, jest to % nasion szybko kiełkujących *zdolność kiełkowania-procent nasion kiełkujących w ciągu całego okresu badania *wilgotność nasion *zdrowotność nasion *MTN. Zabiegi przedsiewne: 1)skaryfikacja-uszkadzanie łupiny nasiennej(mechaniczna, chemiczna, termiczna) 2)stratyfikacja-przetrzymywanie w wilgotnym i dobrze napowietrzonym środowisku w temp. 5’C przez kilkanaście dni do kilkunastu miesięcy 3)hormonizacja nasion-egzogenne traktowanie nasion kwasem giberelinowym w stężeniu 500-3000mh/l 4)zaprawianie nasion-pokrycie nasion warstewką substancji chemicznych w postaci proszku lub cieczy, jest to ochrona kiełkujących nasion i siewek przed infekcją; suche, półsuche, mokre, gazowe. 5)moczenie nasion-moczenie przed wysiewem w wodzie przez kilka do 24h. 6)otoczkowanie nasion-pokrycie nasion otoczką złożoną z mączki drzewnej, torfu, gliny do których mogą być dodane fungicydy, insektycydy, regulatory wzrostu, nawozy mineralne, ułatwia mechanizację wysiewu nasion, zmniejsza ilość wysiewanych nasion. Sposoby wysiewu nasion: 1)siew rzutowy-równomierne rozrzucenie nasion po całej powierzchni pod wysiew, stosuje się do nasion wyraźnie widocznych na powierzchni oraz dla szybko kiełkujących 2)siew rzędowy-wysianie nasion w wyznaczone rzędy, dla nasion słabo widocznych na powierzchni, drobnych, wolno kiełkujących 3)siew punktowy-wysiew nasion pojedynczo, najczęściej do doniczek lub multiplatów, dla bardzo dużych nasion oraz gatunków które nie znoszą przesadzania(kobea, rącznik) 4)siew gniazdowy-jest modyfikacją siewu punktowego i polega na umieszczeniu kilku nasion w jednym miejscu. Pojemniki do wysiewu-skrzynki, misy, większe nasiona do doniczek, multipletów lub doniczek torfowych, wszystkie pojemniki powinny być zdezynfekowane np.roztworem siarczanu miedzi lub formaliny. Podłoża do wysiewu-powinno mieć strukturę gruzełkowatą oraz dobre właściwości powietrzno-wodne, wolne od patogenów i nasion chwastów, doskonale nadaje się torf wysoki odkwaszony do odczynu lekko kwaśnego lub obojętnego z dodatkiem gruboziarnistego piasku lub perlitu np. w stosunku 1:1, nie jest wymagana zasobność w składniki pokarmowe, ponieważ dawkę startową roślina ma w nasieniu, w przypadku wysiewu do ziemi kompostowej należy ziemię parować w celu zniszczenia patogenów, przy wysiewie nasion bardzo drobnych należy podłoże przesiać przez sito. Odkażanie ziemi: 1)sterylizacja przez parowanie-temp.90’C przez 15-20min, wzrost ilości azotu amonowego i amoniaku(toksyczne), zabieg 2-3tyg. przed wysiewem 2)sterylizacja chemiczna- 1% roztwór formaliny(10l/m”-obsiew po 8-10dniach), Vapam(120-150cm”’/m”-obsiew po 3miesiącach), ziemię przykrywamy folią na ok.48h. Terminy wysiewu: 1)siew zimowy(I-poł.III)-dla gat.o bardzo długim okresie rozwoju(begonia, lobelia, szałwia, żeniszek) 2)siew wczesnowiosenny(poł.III-k.IV)-do tuneli foliowych, do inspektu półciepłego, do inspektu zimnego lub na rozsadnik, wprost do gruntu(k.IV/V) 3)siew późnowiosenny(V)-wprost do gruntu 4)siew jesienny(k.IX-pocz.X)- do gruntu, nasiona w naturalnych warunkach przejdą okres stratyfikacji i nie są zbyt wrażliwe na niską temp.(gat.dwuletnie i byliny)