09.01.2012
Tworzenie banków.
Definicja banku prawie unijnym
Instytucja kredytowa
(Dyrektywa 48/2006 z 14.06..2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe)
Przyjmowanie wkładów i innych walorów zwrotnych klientów i udzielanie na własny rachunek kredytów.
Instytucja inwestycyjna
(Dyrektywa 49/2006 z 14.06..2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych)
Obsługa operacji papierami wartościowymi.
Klasyfikacje polskiego Prawa bankowego
Bank krajowy – bank mający siedzibę na terenie Polski
Zdobył licencje.
Bank zagraniczny – bank mający siedzibę za granicą Polski, na terytorium państwa niebędącego członkiem UE
Instytucja finansowa – podmiot niebędący bankiem ani instytucją kredytową, którego działalności polega na świadczeniu różnych usług finansowych
Klasyfikacja sektorowa NBP
Sektor finansowy zawiera następujące podsektory:
Moenrane instytucje finansowe (bank centralny i pozostałe monetarne instytucje fiansowe)
Instytucje ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne
Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego
Pomocnicze instytucje pośrednictwa finansowego
Sektor niefinansowy zawiera następujące podsektory:
Przedsiębiorstwa, spółki prywatne, przedsiębiorcy indywidualni, rolnicy indywidualni…
Definicja banku prawie Polskiem
(ustawa z dnia 29.08.1997 r. Prawo bankowe, art. 2)
„Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na postawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
Czynności wykonywane wyłącznie przez banki
Przyjmowanie wkładów pieniężnych
Prowadzenie rachunków bankowych
Udzielanie kredytów
Udzielanie gwarancji i otwieranie akredytyw
Emisja bankowych papierów wartościowych
Przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych
Wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego
Czynności, które stają cię bankowymi, jeżeli są wykonywane przez banki
Udzielanie pożyczek
Operacje czekowe i wekslowe
Operacje kartami płatniczymi
Terminowe operacje finansowe
Operacje wierzytelnościami pieniężnymi
Usługi sejfowe
Czynności obrotu dewizowego
Udzielanie poręczeń
Usługi związane z emisją papierów wartościowych
Przekazy pieniężne i rozliczenia dewizowe
Te nie tylko dla banków, a tam tylko jeśli przepisy, pozwalają
Inne działania banków
Obejmowanie i nabywanie akcji, udziałów, jednostek uczestnictwa
Zaciąganie zobowiązań związanych z emisją papierów wartościowych
Obrót papierami wartościowymi
Zamiana wierzytelności na sądki majątku dłużnika
Obrót nieruchomościami
Usługi konsultacyjno-doradcze
Świadczenia innych usług finansowych
Nie jest to katalog zamknięty wprzeciwięstwie do reszty.
Podstawy podejmowania działalności bankowej
Metoda normatywna
Podmiot spełniający określone w prawie wymagania może podjąć działalność bez występowania o licencję
Metoda koncesji
Podmiot spełniający określone w prawie wymagania musi uzyskać od władz nadzorczych pozwolenie na prowadzenie działalności
W Polsce i UE metoda koncesji.
Licencjonowanie działalności kredytowej w UE
Licencja na założenie instytucji kredytowej i prowadzenie przez nią działalności na obszarze wszystkich państw członkowskich udzielają władze państwa, w którym instytucja ma siedzibę
Instytucja kredytowa może prowadzić działalność operacyjną na obszarze pozostałych państw członkowskich za pośrednictwem placówek bądź innych kanałów dystrybucji
Zasada jednolitej licencji i wzajemnego uznania
Instytucja kredytowa mająca pozwolenie na prowadzenie działalności w jednym kraju unijnym może prowadzić działalność na całym obszarze Unii bez konieczności uzyskiwania kolejnych zezwoleń
Działalność instytucji kredytowej podlega nadzorowi przez organ państwa, które wydało licencję. Władze państwa goszczącego mogą jednak reagować na nieprawidłowości przez przywołanie do działania organ nadzoru państwa macierzystego.
Zasady tworzenia banków
Podstawy prawne:
Prawo bankowe, Ustawa o NBP, Kodeks spółek handlowych, Prawo spółdzielcze
Formy prawne banków:
Przedsiębiorstwo państwowe
Bank spółdzielczy
Spółka akcyjna
Organ licencjonujący:
Ad. A) Rada Ministrów
Ad. B) i c) Komisja Nadzoru Finansowego
Założyciele:
Ad. A) Skarb Państwa;
Ad. B) min. 10 osób fizycznych
Ad. C) min. 3 osoby prawne lub fizyczne
Wyjątek w formie spólki akcyjnej jeden podmiot – bank. – spółka córka
Zasada podwójnej licencji
Zezwolenie na utworzenie banku
Zezwolenie na rozpoczęcie działalności
Warunki uzyskania licencji bankowej
Zapewnienie wyposażenia banku w:
Fundusze własne o wysokości dostosowanej do rodzaju czynności bankowych i rozmiarów działalności
Pomieszczenia posiadające urządzenia technicznej zabezpieczające przechowywane w banku wartości
Minimalny wymóg 5 mln euro
Założyciele i osoby przewidziane do objęcia stanowisk członków zarządu dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem, przy czym dwie z nich posiadają wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne w kierowaniu bankiem oraz udowodnioną znajomość języka polskiego.
Plan działalności banku na okres co najmniej 3 lat wskazuje, że działalność ta będzie bezpieczna dla środków pieniężnych gromadzonych w banku.
Nie od razu daje prawo do prowadzenia wszystkich działalność bankowych. Jeśli pokaże że dobrze to Moz e starać się o kolejne.
Liczba wydanych licencji i działających banków – wykres
Najpierw bardo liberalna a potem restrykcyjna. A teraz po 2-3 licencje. Ok. 60 teraz banków
Zasady organizacji działalności
Zasada funkcjonalna – poszczególne komórki organizacyjne przedsiębiorstwa odpowiedzialne są za wykonywanie określonych zadań na rzecz przedsiębiorstwa jako całości.
Zasada przedmiotowa – podstawowe komórki organizacyjne przedsiębiorstwa są wyspecjalizowane w danych obszarach działalności
Zasada terytorialna – przedsiębiorstwo prowadzące działalność poza swoją siedzibą tworzy jednostki zewnętrzne realizujące tę działalność na danym terenie
Przedmiotowa największe znaczenie ma. Uzupełniana funkcjonalną – komórki sztabowe, pomocnicze, centrali banku, działalność podstawową banku. 3 jednocześnie stosowane.
Mamy 2 modele zorganizowania działalności.
Europejski model struktury organizacyjnej banku
Zasadniczą częścią banku jest centrala w postaci zdywersyfikowanego banku depozytowo-kredytowego
Kontrola przebiega z „góry do dołu” – decyzje podejmowane są na szczeblu najwyższym i delegowane w dół do realizacji
Centrala koordynuje pracę całego banku oraz przepływów środków pomiędzy jednostkami organizacyjnymi
Centralizacja w ramach dużego banku pozwala na wykorzystanie:
Efektów skali
Efektów synergii
Obniżenia poziomu ryzyka poprzez dywersyfikację oferty produktowej, klientów, obszarów działalności
Tradycyjna funkcjonalna struktura organizacyjna banku – schemat
Federacyjny model struktury organizacyjnej banku
Bank składa się z wielu wyspecjalizowanych jednostek o dużym stopniu samodzielności
Centrala ma charakter holdingowy i składa się z komórek: funkcjonalnych, produktowych, dystrybucji odpowiedzialnych za sprzedaż
Centrala odpowiada za: ogólną strategię, przepływ informacji, zarządzanie aktywami i płynnością, zapewnienie przestrzegania norm ostrożnościowych, kontrole jednostek wyspecjalizowanych
Działalność banku zorganizowana według zasady „od dołu do góry”
Poszczególne części banku pełnią rolę banków o charakterze detalicznym, korporacyjnym, inwestycyjnym itp. połączonych wspólnymi komórkami regulacyjnymi
Wady w postaci dublowania funkcji i konflikty interesów pomiędzy jednostkami organizacyjnymi
Struktura organizacyjna banku federacyjnego – schemat
Czynniki produkcji w banku
Sfera techniczno-organizacyjna
2 czynniki produkcji
Środki produkcji Praca
Sfera finansowa
1 czynnik produkcji
Środki pieniężne
Funkcje funduszy własnych banku
Funkcja założycielska (im większe tym łatwiej i większy zakres można uzyskać przy zakładaniu)
Funkcja finansująca
Funkcja gwarancyjna (im większe tym większe bezpieczeństwo banku)
Funkcja ograniczania działalności bankowej związanej z ryzykiem (im większe są fundusze własne tym większe działalności związane z ryzykiem)
Funkcja informacyjna (dla podmiotów zewnętrznych, o jego potencjale)
Top 5 Banks on 2011 Top 1000 World Bank Ranking – tabelka
Najwieksze abki krajowe
Pko bp
Pekao sa
Bre bank