Egzamin: 09.02.2012, godz. 16.00, Aula A lub B – egzamin; długopis (lub dwa), indeks, dowód tożsamości. 4-5 pytań opisowych i 20 testowych – trzeba zdać obie części; czas:1 h.
Art. 12 – załatwia wiele ważnych elementów; ustęp 1 zd. 1 – coroczne założenia polityki pieniężnej (została przyjęta doktryna BCI); nie ma przypadku – jest synchronizacja z terminem przedłożeniem projektu ustawy budżetowej; członkowie RPP opiniują także projekt ustawy budżetowej; strona internetowa NBP jest godna polecenia; ustęp 1 zd. 2 – sprawozdanie z wykonania założeń polityki, np. że wskaźnik inflacyjny będzie wynosił 2,1 %, ale są to oczywiście założenia – cele, instrumenty służące realizacji polityki; sprawozdanie składane Sejmowi (porównanie z art. 70 ustawy o NBP jedno nie jest możliwe bez drugiego; obowiązek informacyjny wobec Sejmu i tylko wobec niego); ustęp 2 – co robi RPP? Nas interesuje najbardziej pkt 1, 2 i 6, jako że zawsze wdepnie się w kredyt;
są to instrumenty służące realizacji art. 11.
Art. 12 – mamy bank centralny i banki prywatne (komercyjne), które obsługują klientów; jest to struktura dwupoziomowa – bank centralny jako bank wszystkich banków – ma jeszcze funkcję emisyjną i ustalanie stropy procentowej (stopa refinansowa, wynosi obecnie 4,5 %; trzy inne stopy: 4,75 % – redyskontowa weksli – art. 1 ustawy Prawo wekslowe – „weksel jako papier wartościowy polega na tym, ze ktoś mi daje weksel za 100 zł, a ja mu oddam za rok 110 zł”, dokument
o charakterze obiegowym (bez indosu) dyskonto weksla, a później redyskonto weksla, czyli
to oprocentowanie 4,75 % bank centralny też skupuje weksle pod pewnymi warunkami od określonych podmiotów; stopa procentowa kredytu lombardowego – dotyczy specjalnego kredytu udzielanego pod zastaw papierów wartościowych, pojawia się przy nadpłatach i zaległościach podatkowych w Ordynacji podatkowej oraz w Kodeksie cywilnym jako maksymalne odsetki – 6 %; stopa depozytowa – 3,0 %) oprocentowanie 4,5 % – po tym koszcie bank centralny jest zdolny pożyczyć środki bankom komercyjnym; banki mogą pożyczać pieniądze na rynku międzybankowych albo przekuwać depozyty na kredyty (kreować pieniądz bankowy – oprocentowanie musi być takie samo jak oprocentowanie depozytu); gdy te środki przy zakładaniu banku się wyczerpią, to prędzej czy później pójdą banki komercyjne do banku centralnego (jako bank ostatniego kredytowania); bank centralny – oprocentowanie 4,5 % + narzut od banków komercyjnych to ma przełożenie na cenę pieniądza na rynku międzybankowym; WIBOR – indeks, który określa koszt pożyczenia pieniędzy pomiędzy bankami, ale zależy od tej stropy refinansowej; stopa ta jest ustalana na podstawie obszernych analiz; jeśli ta stopa jest stała, to gospodarka funkcjonuje prawidłowo wg założeń polityki pieniężnej; gdyby stopa ta została podniesiona pożyczki będą, ale koszt ich obsługi będzie większy (w sytuacji, gdy jest bardzo dobrze albo wręcz za dobrze); są to działania które zapobiegają wejściu w boom i przegięcia krzywej koniunkturalnej; obniżenie tej stopy koszty obsługi mniejsze ludzie będą brali ten kredyt; oznacza to, że gospodarka jest w kryzysie; stopy procentowe to podstawowy instrument, jeśli chodzi o politykę pieniężną; jest to instrument średniookresowy (2 – 3, max.
6 miesięcy).
Pozostałe instrumenty:
rezerwa obowiązkowa (instrument długookresowy) – jej fenomen polega na tym, że bank centralny zakazuje przekuwania całości depozytu na kredytu ocenie rezerwa ta wynosi chyba 3,5 % – przenoszone na specjalne konto w banku centralnym; były okresy, gdy stopa ta wynosiła 35 % (czyli maksymalnie można było wykreować 65 jednostek pieniądza); oprocentowanie 0,09 % stopy redyskontowej weksli od 1 maja 2011 r. (SKOK- i nie mają rezerw, gdyż nie podlegają bankowi centralnemu, gdyż są to spółdzielnie; SKOK-i chciały być bankami, ale były wątpliwości, czy posiadają odpowiednią wiedzę i gwarantują sprawne zarządzanie bankiem, więc dostały od KNF decyzję odmowną; odwołali się i KNF znów
im odmówił już tą pierwszą decyzję; teraz poszło to do NSA – jutro będą orzekać; SKOK-i
są zwolnione z CIT–u; SKOK-i są dobre, ale jako instytucje parabankowe; są bardziej korzystne, gdyż są zwolnione z podatku, nie muszą mieć rezerw ani nie są obciążone BGF).
operacje otwartego rynku – instrumenty natychmiastowej ingerencji w rynek (instrument krótkookresowy) – operacje dokonywane przez bank centralny, które wykorzystują papiery wartościowe do regulowania bazy monetarnej, jeśli chodzi o sektor bankowy; krótki okres wykupu 7-14 dni; są to bony pieniężne, a nie skarbowe; ogłasza się jawny przetarg i dochodzi do ściągnięcia pieniędzy z rynku, gdy bank centralny uznaje to za konieczne, gdy rynek musi się uspokoić natychmiastowy efekt (nawet kilkanaście minut i pojawia się różnica w kursie np. euro), gdy sytuacja się uspokoi, wykupuje się i pieniądz wraca na rynek, ale już bez obaw, bo się sytuacja uspokoiła; operacje repo, reverse – skup bonów pieniężnych w ściśle określonych warunkach i w ściśle określonym czasie; licytuje się także procentowanie tych bonów w czasie przetargu albo bank centralny z góry je określa (2 rodzaje przetargów organizowanych przez bank centralny).
Prawo wekslowe – przeczytać dla siebie.
„Weksel można spokojnie podpisać tylko w banku”.
Egzamin – instrumenty polityki pieniężnej.
Zarząd NBP:
organ wykonawczy, który robi czarną robotę w banku;
ma realizować cele ustawowe i cele polityki pieniężnej;
art. 17 ust. 3 – podejmuje uchwały w sprawach niezastrzeżonych w ustawie do wyłącznej kompetencji innych organów NBP;
art. 17 ust. 4 – nie uczyć się na pamięć, zakres działań zarządu;
poszczególni członkowie zarządu kierują określonymi działami;
art. 17 ust. 2b – na 6 lat; przepis odsyłający do art. 9 – Prezes NBP i do art. 13 – członkowie RPP („fantastyczna konstrukcja”);
art. 19 – podejmowanie uchwał;
Bank centralny w Szwajcarii – ustąpił prezes banku centralnego w Szwajcarii z powodu żony; taki poziom kultury jest w Polsce nie do osiągnięcia; przed usztywnieniem kursu franka (w sierpniu) dla właściwego funkcjonowania gospodarki i bankowości w Szwajcarii, żona prezesa kupiła pół miliona dolarów, żeby zyskać. Ujawnił to informatyk banku centralnego, który został zwolniony i próbował popełnić samobójstwo. W momencie ujawnienia tych informacji prezes honorowo zrezygnował
z funkcji.
Art. 22a – Komitet Stabilności Finansowej – dodany wskutek nowelizacji; od 2007 r. Minister Finansów, prezes NBP i przewodniczący KNF spotykali się nieoficjalnie i ktoś wpadł na taki pomysł, żeby nadać temu jakaś formę. Należy wiedzieć, ze coś takiego jest.
Rozdział 4 skreślony materia przeniesiona do ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.
Rozdział 3 – NBP a władze państwowe – kwestie współpracy , koordynacji
art. 22 – głównie obowiązek informowania Sejmu;
art. 23 – przedstawianie poszczególnym organom informacji i zestawień;