Prawo celne – wyłączone z zakresu egzaminu; ale dobrze byłoby je znać.
wzajemna współpraca pomiędzy NBP a innymi organami władzy publicznej – ale nie ma żadnej nadrzędności czy podrzędności; NBP nie jest organem administracji publicznej – nie kwalifikuje się także, gdy chodzi o trójpodział władzy;
bank centralny wg ETS podmiotowość prawa z punktu widzenia prawa europejskiego;
współpraca – będzie to najczęściej Minister Finansów;
BGF – (nie obowiązuje nas) jest to podmiot istotny, gdyż w Polsce na wypadek upadłości banku równowartość kwoty 100 000 euro jest gwarantowana w 100 % (na marginesie –
od 11 lat w Polsce nie upadł żaden bank);
przekazywanie działań – art. 23 – przekazywanie informacji – bieżąca operacyjna funkcja prezesa NBP i Ministra Finansów, które są niezbędne do wypleniania zadań konstytucyjnych
i ustawowych;
odpowiada za bilans płatniczy! – sposób oceny agencji ratingowych (pokazują czarno
na białym, jak jesteśmy konkurencyjni); ustawa Prawo dewizowe – art. 30 i art. 107; Kodeks karny skarbowy – nieprzekazanie danych do NBP to przestępstwo i odpowiedzialność karnoskarbowa (element sprawozdawczy bez opłat) – „w Polsce bardzo łatwo zostać przestępcą”; standardy opracowane przesz Międzynarodowy Fundusz Walutowy; NBP dobrze wie, co robi, bo robi to na podstawie liczb, a nie pobożnych życzeń;
inflacja wyszła nam 4,6 % i to nie jest dobra informacja (płace wzrosły tylko o 4,4 %);
art. 23 ust. 3 – banki też mają obowiązki; ogólnie banki są bardzo uprzywilejowane w naszym kraju – np. przywileje bankowe, oprócz tego szereg obowiązków, jak informowanie, tajemnica bankowa, przy egzekucji banki są quasi-egzekutorami;
10 % rachunków bankowych to martwe rachunki, nic się nie dzieje, oprócz przyrostu; po 10 latach, (przedawnienie roszczeń z umowy rachunku bankowego) likwiduje się i środki przechodzą na kapitał własny banku.
art. 23 ust. 7 – Europejski Bank Centralny;
art. 24 – dotyczy interwencji na rynku finansowym; ustęp 3 – waluty obce i wartości dewizowe to nie to samo.
Art. 4 ustawy Prawo dewizowe – ogłoszenie prezesa NBP o wymienialności walut – jest to dokument informacyjny.
Rozdział 4 – już nie obowiązuje; kiedyś NBP miało wszystko –„jaka władza!”; teraz ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym (KNF).
Rozdział 5 – Emisja znaków pieniężnych – rozdział ten będzie inaczej brzmiał, gdy będziemy w euro – tych regulacji nie będzie.
art. 31 – znaki pieniężne; nie ma już obowiązku orzekania w walucie polskiej (art. 358 Kodeksu cywilnego – nie jest to to samo, co zasada walutowości).
Ochrona prawna znaków pieniężnych w Kodeksie karnym – grzywna, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności od lat 5 wzwyż (art. 310) – jest to zbrodnia (kazus Ćwiąkalskiego).
Rozdział 6 – Instrumenty polityki pieniężnej
art. 38 i 39 – kwestia rezerwy obowiązkowej; bank operuje podażą pieniądza, gdyż popyt
na niego jest nieograniczony;
art. 38 ust. 2 – środki zgromadzone na rachunkach bankowych; ustęp 3-8 – 10 % kapitału jest w bankach spółdzielczych (BPS – Bank Polskiej Spółdzielczości i GBW – Gospodarczy Bank Wielkopolski);
art. 39 – ustęp 2 – sumy rezerw; są to wartości historyczne, ale zostały; ustęp 4 i 5 – kwestia przekazania;
art. 42 – stopy procentowe – refinansowanie banków (podstawowa funkcja banku banków); ustęp 7 – umowa pomiędzy profesjonalistami; ustęp 4 – bez dyskontu weksli i weksle.
Rozdział 7 – Prowadzenie rachunków bankowych – ostatnia funkcja – art. 51.
Rozdział 8 – Działalność dewizowa – wzmianka o tym, ze bank centralny podejmuje i realizuje funkcje bankowej instytucji dewizowej; nacisk na gromadzenie rezerw dewizowych, które umożliwiają działanie na rynku finansowym; art. 52 ust. 3 – NBP ma zagwarantowane niedopowiadanie w tym zakresie.
Akty wydawane przez NBP – art. 53 i 54 – akty wewnętrzne.
Pracowników NBP dotyczy tajemnica zawodowa, w tym też bankowa – ta ustawa ich nie zwalnia
z zachowania tych tajemnic.
Art. 57 – zwolnienie z podatków i opłat skarbowych.
Art. 59 – NBP jest bardzo fajnym partnerem do rozmowy.
USTAWA O NADZORZE NAD RYNKIEM FINANSOWYM
Dobrze, że jest jeden organ nadzoru nad całym rynkiem finansowym; ale ta ustawa nie jest doskonała; ustawa ta powstała szybko – w grudniu 2006 r. rozpoczęto prace, a w lipcu już ją uchwalono; chodziło o osłabienie banku centralnego – i faktycznie zabrano nadzór bankowy NBP; niechlujstwo ustawodawcy – ten sam przepis wszedł dwa razy w akcie – art. 82 i art. 33 pkt 10; ten bałagan istniał jeszcze kilka lat w prawie bankowym.
Gazeta bankowa – artykuł dra Stanisławiszyna.
Art. 3 – Komisja Nadzoru Finansowego – organ administracji publicznej, rządowej, wyspecjalizowanej ustawodawca urwał celowo w połowie myśli, żeby nie narazić się na niekonstytucyjność; ustęp 3 – nadzór Prezesa Rady Ministrów; Komisja Papierów Wartościowych i Giełd, Komisja Nadzoru Bankowego i Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych wszystkie te zjednoczyły się w KNF; jeśli się sięgnie do przepisów regulujących Komisję Papierów Wartościowych i Giełd – jest wprost wskazane, że jest organem administracji rządowej zespolonym i ci, którzy tam pracowali mogli oświadczyć, ze chcą przejść do KNF (tu jeszcze nie ma pułapki), jeśli ktoś nie złożył oświadczenia – lądował na ulicy – wielu specjalistów przeszło do banków; jeden z pracowników służby cywilnej poszedł do KNF i nie chciał pracować, więc został zwolniony – „nie możecie mnie zwolnić, bo ja mam status pracownika służby cywilnej” i powołał się na art. 3 ust. 3 – „jesteście rządówką, nie możecie mnie zwolnić”; poszedł do dra Kochanowskiego (RPO) – RPO nie trzeba było tego dwa razy mówić – sprawa poszła do TK (22 stycznia 2009 r.), żeby orzekł, czym jest KNF; we wniosku RPO przekonywał
o tym, że jest organem administracji rządowe (dr Stanisławiszyn od początku twierdził, że tak nie jest); 2 i pół roku TK myślało, co z tym fantem zrobić; bardzo długo rozpatrują takie sprawy i nie jest to przypadek – narad było 10; spotykają się, aż znajda jednolity pogląd. I TK stwierdził, że jest organem administracji publicznej, ale na pewno nie rządowej.
Art. 1 ust. 2 – bardzo szeroki nadzór – bankowy (odwołanie do ustawy o NBP – ale gdzie są tam przepisy o nadzorze, skoro rozdział 4 został uchylony; a gdzie ustawa o bankach hipotecznych i listach zastawnych?); emerytalny; kapitałowy; nad agencjami ratingowymi – prawo europejskie ingeruje bezpośrednio w prawo polskie wewnętrzne – rozporządzenie jest implementowane bezpośrednio (stosowanie wprost) – ten nadzór jest fikcją, gdyż robią, co chcą; nadzór uzupełniający (mega ciekawy temat – bo już nie ma wyraźnego podziału na banki itp. – zrobił się wielki konglomerat).
Art. 2 – cel nadzoru; „ochrona interesów uczestników” – cokolwiek to znaczy, bo uczestnik nie jest definiowany.
Nie ma definicji rynku finansowego – ale to raczej dobrze, bo mniej problemów; nie definiuje się także nadzoru – ale on jest opracowany w prawie administracyjnym.
Art. 4 – zadania – np. arbitraż (bardzo ciekawe, choć nie funkcjonuje w rzeczywistości); ustęp 3 Dziennik Urzędowy Komisji Nadzoru Finansowego.
Art. 5 – skład Komisji: Przewodniczący, dwóch zastępców przewodniczącego i 4 członków; ustęp 2 – jaki jest sens, żeby przedstawiciel prezydenta jest członkiem organu specjalistycznego (przeniesienie regulacji z ustawy o KNB);? Jaki jest sens członka reprezentującego ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego – po co? (no może fundusze emerytalne – jeszcze idzie to merytorycznie uzasadnić).
Art. 7 – nie ma takich przesłanek przy prezesie NBP.
Komisja jako organ kolegialny – rozstrzygnięcia w formie uchwał; sprawy indywidualne – stosuje się Kodeks postępowania administracyjnego, bo mają moc decyzji administracyjnych – art. 11 (art. 123a Kodeksu postępowania administracyjnego – fikcja – odwołanie się do tego samego); KNF wydaje także uchwały, które mają charakter generalny i abstrakcyjny (np. art. 140 ustawy Prawo bankowe) – jak te uchwały umieścić w świetle art. 87 Konstytucji? Póki co uchwały nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego, lecz banki się do nich w pełni stosują; uchwały te np. regulują czynności w razie napadu na bank; prezes banku, jeśli nie się zastosuje do uchwał czy rekomendacji, może być pewien kontroli KNF.
Komisja Nadzoru Finansowego nie obejmuje swoim nadzorem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, SKOK, Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz ubezpieczenia zdrowotnego w Narodowym Funduszu Zdrowia. Podlegają one nadzorom właściwych ministrów.