KAROL IRZYKOWSKI

Ewolucja poglądowa:

1921- 1934- pisze do „Robotnika”

od 1933- praworządnego „Pionu”

od 1935- faszyzującego „Prosto z mostu”

wórczość:

Słoń wśród porcelany 1934- polemiki z programotwórcami pocz. lat 20-tych

Walka o treść 1929- dyskusja z Teorią Czystej Formy Witkiewicza

Benjaminek 1933- pamflet na Tadeusza Boya- Żeleńskiego

Lżejszy kaliber 1938- zbiór radiowych felietonów i aforyzmów

Prolegomena do charakterologii 1924

Dziesiąta Muza 924

charakterystyka:

krytyczna twórczość dziennikarska- książek i przedstawień teatralnych

zazwyczaj wywoływanie dyskusji, ale tworzenie zgodnie z zasadami fair play (zarzucano mu, że odszedł od tego przy Benjaminku)

krytyka to poezja w innym stanie skupienia; to uświadomienie sobie tęsknoty spełniającej się w zetknięciu z obcym dziełem

Atakował

Skamandra- za brak programu; literatura powinna posiadać intelektualistyczną koncepcję

futurystów- za irracjonalne niezrozumialstwo i wtórność wobec zachodnioeuropejskiej awangardy; utwory powinny być oryginalne

formistów i Witkacego- za formalizm; walka o treść

Millera- za utylitaryzm

marksistów- uproszczenia; za „komplikacjonizmem” i „klerkizmem”

Język:

neologizmy: programofobia, talentyzm, kompromitacjonizm, „garderoba duszy”

pełno oryginalnych formuł

WALKA O TREŚĆ

wskazanie młodopolskiego rodowodu Teorii Czystej Formy

rozwija tu własne poglądy na istotę dzieła:

forma jako maska treści

zamiast treść i forma- terminy hierarchia i aktualności

w utworze najważniejsza jest treść, szczególnie problematyka psychologiczna

propagowanie funkcji poznawczej

lekceważenie funkcji estetycznej

uwielbienie dla Hebbla (uznał go za swojego patrona); Szekspira niedoceniał i nazywał dramaturgiem niescenicznym

dzieło sztuki powinno być w pełni poznawalne i sprawdzalne intelektem

krytyka „talentyzmu”- koncepcji podziału poetów na tych z talentem i tych bez (pogląd Skamandra)

BENJAMINEK

r. Jak ja to robię?- analizę rozpoczyna „diagnoza tematu”- cofnięcie do momentu, gdy widać różne możliwości realizacji danego zagadnienia

Irzykowski	Boy- Żeleński
Postawa fachowca	Stylizacja na amatora
Ton pryncypioany	Dowcipna żartobliwość
Konwencja naukowej polemiki	Konwencja felietonu
Teoretyzujący intelektualista	Artysta krytyki
Postawa dyskutanta wobec dzieła	Postawa entuzjasty lub prześmiewcy
Racjonalizm spekulatywny, dedukcyjny	Zdrowy rozsądek
Wartości poznawcze literatury	Rozkoszowanie się literaturą
Wzorce niemieckiej teorii lit. i estetyki	Filozofia Encyklopedystów
treść	treść

TADEUSZ BOY- ŻELEŃSKI

charakterystyka:

działalność recenzenckoteatralna

innym rodzajom literatury poświęcił zaledwie kilka felietonów

ukazanie całościowej atmosfery czasu i przemian Dwudziestolecia

częściej kpina niż atak

uwrażliwienie na fałsz moralny i artystyczny

poparcie dla literatury realistycznej (ale torowanie drogi Witkacemu nazachod-„e Theatre de Stanisaw Ignacy Witkiewicz 1928)

sceptyczny wobec oddawania władzy w teatrze reżyserowi (doceniał jednak ciekawe inscenizacje)

obrona nowej formy reportażu dramatycznego (sprzeciw wobec adaptacjom powieści)

wórczośc

Flirt z Melpomeną- 18 tomów zebranych recenzji teatralnych; do 1920 wyszło 11 tomów, dowcip, wspomnieniowy ton, raczej w nich pokpiwał niż atakował

§ Oko na życie 1933- najistotniejszy tom; poglądy Boya na teatr, literaturę i dramat

§ Perfumy i krew 1936

§ Romanse cieniów 1935

§ Ludzie i bydlątka 1933

§ 1001 noc teatru- wydanie pośm.

recenzje:

Świętoszka- utwór ten nazwał najśmielszym czynem artystycznym ukazującym antybohatera- hioporytę

Plotka o „Weselu”- przegląd pierwowzorów występujących w sztuce postaci

Tematyka:

rewolucja obyczajowa

liberalizacja życia erotycznego

demokratyzacja społeczeństwa

łumaczenia:

francuskie- intelektualizm, moralizm, kult radości, miłość, kobiety

tradycyjna metoda pisania o tekstach

od 1909 roku

Twórczosc:
Antologia literatury francuskiej 1922

Studia i szkice z literatury francuskiej 1920- zbiór własnych przedmów

Nowe studia z literatury francuskiej 1922

Mózg i płeć 126- 1928- poszerzone wydanie poprzednich pozycji

monografie

Molier 1924

Balzak 1934

Obiad literacki 1934- montaż z Dziennika Goncourtó

Boy jako biografista:

Marysieńka Sobieska

Ludzie żywi 1929- szkice; min. o Przybyszewskim, Narcyzie Żmichowskiej

Brązowniki 1930- książka o Mickiewiczu; charakterystyka:

skupienie się na epoce towiańskiej

atak na Towiańskiego jako mistyfikatora; głosiciela „ponurej dostojewszczyzny”, podszytego obłudnym erotyzmem

atak na mickiewiczologów próbujących zataić wstydliwe fakty z życia poety

entuzjazm dla dzieł Mickiewicza, ale krytyka ewangelicznego podejścia do jego tekstów

Obrachunki fredrowskie1934- książka o Fredrze; charakterystyka:

dołączone recenzje teatralne jego sztuk

krytyka prób zrobienia z twórczości Fredry posągu

cenił go bardzo wysoko za artyzm

propozycja czysto estetycznego odbioru jego dzieł

książka pośrednio atakiem w nacjonalistyczną krytykę

Znasz ten kraj?... 1931; charakterystyka:

autobiografizm, ale z punktu pamiętnikarza „środowiskowego” nie umieszczającego siebie w centrum

karykatura literackiego Krakowa

atmosfera Młodej Polski

Podejście do obyczajów:

wpływ swobodniejszych poglądów francuskich

nurt stracheyowski (antybrązownicza biografistyka)

ADAM GRZYMAŁA- SIEDLECKI

charakterystyka: jak Boy

historycznoliteracki biografizm

ukochanie Fredry; inaczej jednak: odkrycie magii munduru (Boy był pacyfistą)

kult Wyspiańskiego

przeciw krytyce naukowej, uniwersyteckiej

konserwatyzm z elementami sarmatyzmu

przeciw wpływologii (dyskusja z Borowym); doszukiwanie się w dziełach przejawów czystego narodowego charakteru;

obrona Pana Tadeusza przed pomówieniem o walterskotyzm

w Szkicach Adama Szymańskiego wykrył „narracyjny czas skrótów cenzuralnych”

twórczość:

o Wyspiańskim 1909

Niepospolici ludzie w dniu swoim powszednim 1961

wstęp do Reymonta

wstęp do Fredry- zgodnie z Taine’m wiele miejsca poświęcił opisowi stron rodzinnych poety

szkice o Auguście Kisielewskim 1925

ZYGMUNT WASILEWSKI

charakterystyka: jak Grzymała- Siedlecki

krytyka narodowa (daleka jednak od nacjonalizmu)

ton eseju

najstarszy - ur. 1865

elementy doktrynerstwa (uważał że poetyka Norwida wywodzi się z zamiłowania jego ojca do szarad)

twórczość:

biografie: Norwida, Kasprowicza

Aspazja i Alcybiades 1935- o Pogance Żmichowskiej

Poeci i teatr 1929; analizy wyobraźni poetyckich Wyspiańskiego, Staffa, Iłłakowiczówny

OSTAP ORTWIN- antybiografizm

twórczość:

kontynuacja studiów o Wyspiańskim

analizy Leśmiana, Tuwima, Staffa (modelowa poezja dla jego teorii; „staffizm”); młodopolscy- Jan Kasprowicz, Józef Ruffer, Maryla Wolska

O liryce i wartościach lirycznych 1924; charakterystyka:

badanie poezji

własna teoria poetycka

poezja powinna być:

zobiektywizowana

anonimowa

uniwersalna

przedstawiająca ogólnoludzkie przeżycia

przeciw psychologicznemu genetyzmowi

ergocentryzm- badanie wyłącznie dzieła

badanie podstawy osobowościowej (wyimaginowanej istoty, która służy nam za uosobienie tych konkretnych procesów, jakie w algebraicznej, abstrakcyjnej swej formie liryka konstruuje)→uznany za prekursora pojęcia „podmiotu lirycznego”

Współczesna liryka polska 1923- odczyt o powojennej poezji; docenienie energetyzmu skamandrytów, ratującego całą poezję, ale krytykował ich za brak programu, brak nowej koncepcji życia

pochwała Eugeniusza Małaczewskiego

krytyka Niebieskich migdałów Pawlikowskiej

Próby przekrojów 1936; charakterystyka:

trzon jego pism wydany prze komitet jubileuszowy

zamyka Samoistność krytyki literackiej:

odpowiedź na ataki na krytykę z 1929

własna definicja krytyki jako całkowicie samoistnej formy twórczej pracy umysłowej

ideałem krytyka, która obchodziłaby się bez dzieł realnie istniejących (literatura bez krytyki nie istnieje, ale krytyka bez literatury może istnieć)

JAN LORENTOWICZ- krytyk starszego pokolenia nie zaczepiający nikogo

pozostawił po sobie rodzaj przewodnika po spektaklach warszawskich

zbliżał literatury polską i francuską

stworzenie portretu cyganerii przełomu wieków z perspektywy Paryża

powściągliwość

maksymalny obiektywizm

twórczość:

recenzje teatralne Dwadzieścia lat teatru 1929- 1935

prace teatrologiczne

Spojrzenie wstecz 1935

WILAM HORZYC

charakterystyka:

związany ze Skamandrem, Zdrojem

potem człowiek teatru

teksty trudne, bo o znacznym kunszcie pisarski, często kosztem jasności i klarowności wywodu

pod wpływem Stanisława Brzozowskiego

iteratura to dzieje ducha; mistycyzm, nadzmysłowość, religijność

negacja historyzmu

rewolucja formalna wynika z mistycyzmu

zwrot ku „innemu światu” wywołała wojna ukazując oblicze śmierci

twórczość:

Dzieje Konrada 1930

Między dawnymi a przyszłymi laty 1928- nowa literatura ma być zwrócona ku duchowi

Wieszcz wolnej Polski 1929

STANISŁAW BACZYŃSKI

krytyka postulatywno- przywódcza; wiązanie się z grupą, występowanie w jej imieniu w polemikach

zgryźliwy, agresywny, wrażliwy, ale bardzo często zmieniający poglądy:

autotelizm

30-te- zerwanie z autotelizmem

nierewolucyjne, lewicowe poglądy (redagowanie „Wiek XX”, „Europę”)

twórczość:

Sztuka walcząca 1923

Losy romansu 1927- eseistyczne spojrzenie na historię powieści polskiej; atak na Stanisława Brzozowskiego, jako ojca „zwichniętej krytyki aktualnej”

Prawo sądu 1930- kolejny atak na Brzozowskiego, zadaniem krytyka jest przypominać o autotelizmie; kryterium „smaku epoko”

Syty Paraklet i głodny Prometeusz (Najmłodsza poezja polska) 1924; charakterystyka:

historia literatury to przeplatanie się parakletyzmu i prometeizmu (przypomina Nietzschego)

nadchodzi prometeizm zdobywczy- jego wcieleniem ekspresjonizm

ekspresjonizm rozumiał szeroko- jako wszystko, co dynamiczne w epoce (też futurystów, Tuwima)

ale paradoksalnie wykluczał z niego metafizyczność i religijność

Powieści kryminalne 1932- o literaturze popularnej

Literatura w ZSRR 1932

artykuły o „Lewym Torze” 1935- o realizmie socjalistycznym

Rzeczywistość i fikcja pośm. 1939; charakterystyka:

zerwanie z autotelizmem; wprowadzenie kryteriów pozaartystycznych

kategoria marksistowskiej walki klas

własna hierarchia prozy (niska ocena Dąbrowskiej, Schulza, Gombrowicza- kuriozalne)

LEON POMIROWSKI

charakterystyka:

autotelizm umiarkowany (elementy społeczne i patriotyczne)

forma jest przekształconą przez artystę treścią (nie jest to zespół cech, które można z dzieła wyabstrahować)

zerwanie z tematyką polską jest właśnie wymogiem nowej służby społecznej

należy pytać, jaka literatura jest Polsce potrzebna; wprowadzało to pewną hierarchę- przodował Juliusz Kaden- Bandrowski

nie wypracował sobie języka krytycznego, co często zapędzało go w stylistyczną górnolotność

twórczość:

Doktryna a twórczość 1928; charakterystyka:

ideał treści powinien zastąpić ideał formy

sztuka działa na nas nie „życiowo”, ale estetycznie

sposób ujęcia tematu najważniejszy

podział krytyki na:

„społeczną” (polemika z Brzozowskim, Janem Nepomucenem Millerem, krytykami marksistowskimi)

„formalną”

Walka o nowy realizm 1933; charakterystyka:

opisowa bardziej niż postulatywne traktowanie pojęcia „nowego realizmu”

Nowa literatura w nowej Polsce 1933

charakterystyka dylogii:

psychosocjalne podstawy nowej literatury:

szok wojenny

egzotyka powszedności

temat szarego człowieka

introspekcje

maszyna źródłem alienacji

konflikt marzeń i rzeczywistości

KAROL WIKTOR ZAWODZIŃSKI

charakterystyka:

precyzja języka; konkretność poglądów (unaukowienie u uściślenie krytyki)

autoteliczność i suwerenność literatury

krytyka specjalistyczna (brak łączenia z ideologią, filozofią, polityką)

zainteresowanie poezją

wpływ studiów w Petersburgu

formalistyczna rzeczowość i sprawdzalność; ale analiza formalne nie potrafiła wg niego wytłumaczyć wszystkiego w dziele

normatywizm

teksty do „Rocznika Literackiego”

autotelizm

meliczność (wersyfikacja, postulat „muzyczności”)

klasycyzm- umiar, harmonia, równowaga treści i formy

stosunek do poezji:

poparcie Staffa i skamandrytów

odrzucenie Awangardy Krakowskiej

brak porozumienia z pokoleniem debiutującym w 30-tych (ataki na jego recenzje)

twórczość:

Liryka polska w dobie jej kryzysu 1939

Zarys wersologii polskiej 1936

LEON PIWIŃSKI

charakterystyka:

krytyk prozy

kyteria estetycznie

formalna analiza kompozycji dzieła (wływy angielskiej szkoły estetyzującej; Richardson)

estetyka prostoty

antyekspresjonizm

klarowność

harmonia

realizm

wielkie znaczenie Nocy i dni

niechęć do Brzozowskiego

teksty do „Rocznika Literackiego”

twórczość:

krótkie formy krytyczne

brak programowości

Społeczna rola literatury 1936; charakterystyka:

tekst powstał w okresie nacisków ideologicznych sanacji na pisarstwo

poparcie metafizycznego podłoża sztuki

sztuka ma wywoływać estetyczne przeżycia

sztuka nie może podlegać naciskom społecznym czy politycznym, ale może poruszać te problemy, jeśli wypływają one z potrzebny twórcy

KAZIMIESZ CZACHOWSKI

carakterystyka:

za „nowym realizmem”

krytyk oceniający i rzetelnie zdający relacje

krytyka obejmująca wszystkie gatunki

łagodna krytyka

przeciw utylitaryzmowi i tendencyjności literatury

twórczość:

bardzo płodny (około 130 recenzji rocznie)

próba bibliografii Jana Kasprowicza 1929

zbiór sądów o Sienkiewiczu 1931

Obraz współczesnej literatur polskie j1884- 1934 1934- 1936; charakterystyka:

ponad 800 stron o Dwudziestoleciu

wcześniejsze okresy omawiane na zasadzie kolejnych sylwetek pisarzy

Najnowsza polska twórczość literacka 1935- 1937 1938

Obraz polskiej literatury realistycznej XIX; niedok., jako Między romantyzmem a realizmem w 1967

KAROL LUDWIK KONIŃSKI

charakterystyka:

nie wydał zbioru swoich pism (pośm. Pisma wybrane 1955)

myśliciel religijny

publicystyka społeczno- narodowa i polityczna

fascynacje młodopolskie (Kasprowiczem)

„treścioform”- widzenie nierozerwalnego związku treści i formy

maksymalizm etyczny (niejednokrotnie dawał do zrozumienia, że podniósłby jeszcze poprzeczkę bohaterom)

twórczość:

recenzje

opowiadanie Straszny czwartek w domu pastora

dziennik duchowy Ex labyrintho i Nox astra

rozprawka o Pałubie

o krytyce Irzykowskiego (cenił go)

o Nocach i dniach

o Niespodziance

o Dniu jego powrotu

O krytyce literackiej 1934; artykuł; charakterystyka:

właściwą krytyką jest krytyka estetyczno- formalna

krytyka ideowa może być tylko okazjonalna

JAN EMIL SKIWSKI

charakterytyka

przeciw krytyce konstrutywistycznej i fachowej; za nieokreślonym psychologizmem

zwalczanie Żeromskiego (z pozycji kryptoideologicznej endeka

w czasie okupacji wydawał prohitlerowski „Przełom”

twórczość:

Poza wieszbiarstwem i pedanterią 1929

Na przełaj 1935; charakterystyka:

zwrot ku religijności, nowoczesnemu katolicyzmowi, Mauriakowi

przedruk polemiki z Boyem z 1931 pt. Życie ułatwione

przeciw wobec unarodowianiu literatury

nieuzasadniony sprzeciw przeciw „najazdowi” chłopów na katedry polonistyczne

STANISŁAW PIASECKI

charakterystyka:

z generacji „środkowej”

teksty równie niepokojące co Skiwskiego, ale ostatecznie potępił faszyzm

redaktor „Prosto z mostu”

ostatecznie zginął walcząc z okupantem

reprezentował bunt młodych przeciw starym endekom

krytyka publicystyczno- felietonistyczna

heterotelizm

traktowanie literatury instrumentalnie- pisząc o niej lansował swój własny program

krytykował:

pacyfizm skamandrytów

Staffa

poezję osobistą

twórczość:

Prosto z mostu 1934

Prawo do twórczości 1936

JULIAN BRUN

- Stefan Żeromski tragedia pomyłek 1926; pozycja powstała w czasie uwięzienia autora; charakterystyka:

krytyka zanegowania walki klas

nazwanie Żeromskiego prorokiem „trzeciego cudu” (1- odzyskanie niepodległości, 2- wojna 1920)

ANDRZEJ STAWAR

charakterystyka:

oddany marksizmowi

krytyka książki Juliana Bruna

krytyka Stanisława Brzozowskiego

pozycja badacza- analityka, wyrobiona paradoksalnie przez doszukiwanie się we wszystkim ideologii

po II ś. jego surowość ideologiczna złagodniała

IGNACY FIK

rozstrzelany w 1942 przez Niemców

heteroteliczność

sprzeciw wobec literatury irracjonalnej, onirycznej, seksualnej, subiektywnej, pesymistycznej

„Choromaniacy”- tak nazywał literaturę jego zdaniem skrzywioną (jw.) i chorą

Gombrowicza nazywał „głupkiem”

twórczość:

o języku poezji Norwida

artykuły, polemiki, recenzje

Rodowód społeczny literatury polskiej 1938- obraz literatury z punktu widzenia klasowego

20 lat literatury polskiej 1918- 1938 1939; systematyczny ogląd Dwudziestolecia (religia, kobieta, miłość, egzotyzm, psychologia, historia, wojna

JERZY STEMPOWSKI

twórczość:

Pan Jowialski i jego spadkobiercy 1931

Chimera jako zwierzę pociągowe. Próba interpretacji ekonomicznej futuryzmu i surrealizmu 1933

sojusz burżuazji z bohemą artystyczną polegał na uczeniu się od artystów odwagi, którą następnie użytkowana przy ryzykownych transakcjach opartych na kredycie

LUDWIK FRYDE

charakterystyka:

krytyka postulująco- interewencyjna

różne etapy krytyki

personalizm katolicki

wpływ neotomistycznej estetyki Jacques’a Maritaina:

chrześcijański transcendentalizm i chrześcijańska etyka

estetyzm

kreacjonizm (zaprzeczenie eksresji)- autor tworzy dzieła, a nie opowiada pod tym pretekstem o sobie

ascetyzm

maksymalizm etyczny

jako programotwórca poniósł porażkę, jednak posiadał niesamowite rozeznanie w nowej literaturze; docenił Ferdydurke

nie przeżył wojny

twórczość:

Klęska Juliana Tuwima 1939; bardzo krytyczne

Brzozowski jako wychowawca 1938; bardzo krytyczne

Dwa pokolenia 1938; charakterystyka:

o teorii Maritaina

ogłoszenie zaistnienia nowego wizjonerskiego nurtu (Przyboś, Czechowicz, Miłosz, Zagórski, Rymkiewicz, Świrszczyńska, Piętak)

KAZIMIERZ WYKA

charakterystyka:

heterotelizm (powiązania literatury z życie, ideologią)

personalizm

sprzeciw wobec:

podporządkowaniu jednostki społeczeństwo

egotyzmowi

relatywizmowi

dezintegracji psychiki

rezygnacji moralnej

krytyka nie tak ostra jak Frydego, ale w większości mało przychylna

poparcie dla Miłosza, Łobodowskiego, Andrzejewskiego

przecenił Wojciecha Bąka, Mariana Piechala

postawa heroicznego tragizmu

twórczość:

Stara szuflada 1967

dzieła historycznoliterackie i teoretycznoliterackie

Modernizm polski 1959 (pozycja z Dwudziestolecia)

Pokolenie literackie 1977 (pozycja z Dwudziestolecia)

BOLESŁAW MICIŃSKI

charakterystyka:

atyskamandryta, antyekspresjonista, antyawangardzista

propagowanie literatury metafizycznej

poparcie dla Witkacego

zmienne poglądy:

estetyka Witkacego

psychologia głębi Freuda

wylansowanie Gałczyńskiego

współpraca z „Prosto z mostu” do 1938

twórczość:

krytyka

poezja

esej filozoficzny

Podróże do piekieł 1937; ukrycie rozpaczy za erudycją; zakończenie zmodyfikowanym cytatem z Kartezjusza: W ten sposób odnalazł niebo

Portret Kanta (IIwź. wyd 1947); zakamuflowany esej o śmierci

Uwagi o polityce 1940- 1942

WŁODZIMIERZ PIETRZAK

współpraca z „Prosto z mostu”

wielbiciel Brzozowskiego

kult życia i energii

antyestetytyzm

twórczość:

O przewinieniach krytyki współczesnej

Rozrachunek z Dwudziestoleciem (IIwś. wyd. 1955); pozostanie przy ideowym kryterium literatury;

WITOLD GOMBROWICZ

charakterystyka:

nonszalancki, niekonwencjonalny język krytyki

spór z Andrzejewskim i jego wzorcem krytyki patetyczno- moralistyczno- ideologicznej

spór z Fikiem o artykuł o „choromaniakach”

obrona autonomii literatury

KONSTANTY TROCZYŃSKI- krytyk i teoretyk literatury

charakterystyka:

przeciwieństwo Troczyńskiego

krytyka:

ergocentryczna

formalistyczna

strukturalna; pionier poglądu szukającego w fikcji wyróżnika „literackości”

antypozytywista

antypsychologista

przeciw idiografii rewolucji

twórczość:

Rozprawa o krytyce literackiej 1931; charakterystyka:

podział krytyki:

· społeczna →publicystyka literacka

· zawartości psychologicznej

· intelektualna

· formalna (=estetyczna)→ krytyka właściwa

niebezpieczny pogląd o odtwarzaniu założeń artystycznych utworu i konfrontowaniu ich z wykonaniem (groziło psychologizmem)

Porządek moralny sztuki 1935; charakterystyka:

zmiana poglądów

zaprzeczenie istnieniu „specyficznych zagadnień artystycznych”

przekonanie o kryzysie powieści psychologicznej

poparcie dla reportażu

MANFRED KRIDL

Historia literatury a krytyka literacka 1923; charakterystyka:

uznanie krytyki i historii za dziedzin nierozerwalnych

postulat zbliżenia krytyki do metod naukowych

STEFAN KOŁACZKOWSKI- historyk i teoretyk

charakterystyka:

mieszanie różnych koncepcji

antypozytywizm

poglądy wychodzące z neoidealizmu niemieckiego (Diltheya i inni przedstawiciele Geisteswissenschaften- nauk o duchu)

tradycja Brzozowskiego

personalizm

antymieszczanizm

poparcie idei uniwersytetów ludowych

poparcie dla samorodnej twórczości chłopskiej

poparcie dla politycznej powieści Kadena

krytyka Nałkowskiej i Iwaszkiewicza

twórczość:

Stanisław Wyspiański. Rzecz o tragediach i tragizmie 1922- analiza estetyczna tragizmu

Twórczość Jana Kasprowicza 1924-Kasprowicz reprezentował jego ideały psychologiczne, charakterologiczne i społeczne

Współczesna literatura polska 1930 Wilhelam Feldmana- tu pisał uzupełnienie lat 1919- 1939-synteza ta wyprzedzała dzieła Pomiarowskiego i Czachowskiego

Bilans „estetyzmu” 1937-dyskusja z Wstępem do badań nad dziełem literackim Manfreda Kridla

WACAW BOROWY

charakterystyka:

literatura posiada niezachwiane wartości

małe zainteresowanie krytyką Dwudziestolecia; jedynie:

o pisarzach kontynuujących swoją działalność z Młodej Polski

o aktualnej literaturze angielskiej (Eliocie jako krytyku)

znakomite pisarstwo, wyczucie i artyzm

badania nad: Kochanowskim, poetami Oświecenia, Mickiewiczem, Fredrem, parnasistą Lante, Eliotem

styl metodologicznej dyskrecji

próby metody „detektywystycznej”, typowej dla Stanisława Pigonia (Zagadkowość w kompozycji „Dziadów” i próba jej wyjaśnienia 1922)

pionier badań naukowych nad tłumaczeniami

twórczość:

szkice o Trzy po trzy Fredry 1921

Zagadkowość w kompozycji „Dziadów” i próba jej wyjaśnienia 1922

Boy jako tłumacz 1922

Polski wiersz trzynastozgłoskowy 1952