CHINY

Historia

-Chińska Republika Ludowa- 1949r

-Konstytucja 1982r

1 okres po IIWŚ- przywódca Mao – budowanie podstaw socjalizmu; państwa ludowego

2 okres – reformatora Deng Xiaopinga - dwie nowelizacje (w 1979 i 1980), które m.in. znosiły komitety rewolucyjne. 28 kwietnia 1980 opublikowano projekt nowej konstytucji, którą w ogromnym stopniu oparto na konstytucji z 1954.

-78-87’- konstytucja zmiana socjalizmu na gospodarkę rynkową; prawo i obowiązek pracy; prawa mniejszości. Konstytucja Chińskiej Republiki Ludowej Chin stanowi, że „prawa podstawowe” obywateli obejmują wolność słowa, wolność prasy, prawo do sprawiedliwego procesu, wolności wyznania, w wyborach powszechnych i praw majątkowych. Jednakże przepisy te nie są stosowane w praktyce.

-Konstytucja z 1982r - Składa się z 5 części: pierwsza zawiera preambuła, przepisy ogólne, podstawowe prawa i obowiązki obywateli, struktura państwa, flaga, hymn, godło i stolica państwa. Cztery kolejne 138 artykułów; prawa człowieka; kierownicza rola; demokratyczna dyktatura ludzi

-Filozofia chińska- oparta na konfucjanizmie – każdy ma swoje miejsce w społeczeństwie, obowiązki, wyznaczony cel

Demokratyczna dyktatura ludu- demokratyczność- lud wybiera przedstawicieli do Komisji i za ich pośrednictwem decyduje.

ZASADY USTROJOWE

-konstytucja dopuszcza krytykę państwa;

-wybory bierne i czynne;

-rozwój kultury i języka

-zabranianie dyskryminacji

-wolność wyznania

-wolność stwarzania zgromadzeń

-wolność słowa, równość wobec prawa

-dopuszczalna jest własnośc prywatna mimo socjalistycznej kontroli państwa

-dominująca, kierownicza rola jednej Partii

-stanowisko parii pokrywa się ze stanowiskami we władzy państwowej

-nie ma opozycji

-program, cele partii są ustalone na terenie państwowym wzajemnie zależności między strukturami państwowymi

Ideologia Partii wywodzi się z marksizmu- forma leninowska dostosowana do warunków Chińskich.

-W konstytucji uwzględnia się specyfikę proletariatu chłopskiego (w Rosji – robotnicy)

- Podział administracyjny – państwa unitarne (system socjalistyczny)

-Współpraca z innymi partiami i partie sojusznicze działają – funkcje doradcze, tworzone przez przedstawicieli Chin do zachowania demokracji; wpierają się

System polityki państwowej

OGÓLNOCHIŃSKIE ZGROMADZENIE PRZEDSTAWICIELI LUDOWYCH - OZPL

-stanowi najwyższy organ władzy państwowej.

-Działalność OZPL nie podlega kontroli żadnego innego organu.

-Powierzone mu jest nawet czuwanie nad przestrzeganiem postanowień konstytucji.

-OZPL podlega jednak kontroli Stałego Komitetu Biura Politycznego KPCh

-Pracami OZPL kieruje prezydium, wybierane jednorazowo podczas każdej sesji.

-jedno organowa izba

-członkowie wybierani na 5lat w wyborach pośrednich w prowincjach, regionach autonomicznych i miastach wydzielonych – 2987

-Ustawowo każdej z mniejszości narodowych przysługuje co najmniej 1 mandat.

-sesje raz w roku (zazwyczaj wiosną i trwają około dwóch tygodni)

- ostatnie wybory od 2012-13

Kompetencje OZPL obejmują:

- uchwalanie i zmianę konstytucji

- ustawy z zakresu prawa karnego, cywilnego i innych

- zatwierdzanie budżetu i planów rozwoju społeczno-gospodarczego

- wybór i odwoływanie najwyższych osób w państwie

- funkcje kontrolne

- ustanawianie jednostek podziału administracyjnego i ich ustroju

- podejmowanie decyzji o wojnie i pokoju

Pomiędzy sesjami działa STAŁY KOMITET

- który pomiędzy sesjami parlamentu (czyli przez większą część roku) sprawuje najwyższą władzę ustawodawczą i kontrolną w Chińskiej Republice Ludowej.

-w obecnej kadencji 161 osób.

-muszą się znajdować w nim reprezentanci mniejszości.

-W ramach Komitetu Stałego funkcjonuje szereg organów, jak np. Biuro Administracyjne, Komisja Robocza Systemu Prawnego i Komisja Robocza do spraw Budżetu.

-Komitet Stały zbiera się średnio co 2 miesiące.

-zatwierdzanie budżetu

-sprawozdania

-kontrola prezydenta ( SK może wnieść wniosek o odwołanie)

-rolę trybunału konstytucyjnego.

- zatwierdza lub uchyla akty prawne wydawane przez legislatywy Hongkongu i Makau.

-ustalanie systemu stopni wojskowych i rang dyplomatycznych

-powoływanie i odwoływanie sędziów Najwyższego Sądu Ludowego i Najwyższej Prokuratury Ludowej

-mianowanie i odwoływanie ambasadorów

-ratyfikacja umów międzynarodowych

-nadawanie orderów i odznaczeń

-ułaskawienia

-wprowadzanie stanu wyjątkowego i mobilizacji

WŁADZA WYKONAWCZA

RADA PAŃSTWA

- Liczbę ministrów w Radzie Państwa określa każdorazowo OZPL.

- W jej skład wchodzą wicepremierzy, radcy stanu, ministrowie, przewodniczący komitetów, Kontroler Generalny oraz sekretarz.

-Przewodniczącym jest premier ChRL.

-Premier wybierany jest przez OZPL na wniosek przewodniczącego ChRL

-pozostali członkowie są wybierani przez OZPL na wniosek premiera.

-5 lat (możliwe 2 kadencje)

-absolutna kontrola nad administracją państwową i samorządową.

-możliwa inicjatywa ustawodawcza.

-odpowiada za opracowywanie planów społeczno-ekonomicznych oraz budżetu.

- Ma prawo do wprowadzenia stanu wyjątkowego

- odpowiada za prowadzenie chińskiej polityki zagranicznej.

-nadaje kierunki polityki państwa

-obecnie 28 członków

PREMIER

Li Keqiang - 15 marca 2013

Komunistyczna Partia Chin

-przewodniczącym Rady Państwa Chińskiej Republiki Ludowej

-głowa rządu centralnego.

-członek Stałego Biura Komitetu Politycznego KPCh

-osoba numer trzy w państwie (po przewodniczącym ChRL i przewodniczącym Stałego Komitetu OZPL).

-kieruje pracami Rady Państwa

- zwołuje i przewodniczy posiedzeniom Stałej Rady oraz plenarnym posiedzeniom rządu

PREZYDENT- PRZEWODNICZĄCY

Xi Jinping - od 14 marca 2013

-wybierany przez OZPL

-5 letnia kadencja (ponownie może być wybrany tylko raz)

-obywatel ChRL, który ukończył 45 lat oraz posiada bierne i czynne prawo wyborcze.

-Kandydatury na to stanowisko zgłasza prezydium OZPL, są one następnie poddawane konsultacjom w delegacjach deputowanych, w wyniku których wyłaniana jest ostateczna lista kandydatów przedstawiana na sesji parlamentu;

- głosowanie jest tajne.

- Kadencja poprzedniego przewodniczącego ChRL kończy się w chwili wyboru jego następcy.

-Przewodniczący jest konstytucyjnie odpowiedzialny politycznie przez parlamentem i może zostać przezeń odwołany.

- wykonawca decyzji parlamentu.

-ogłaszanie ustaw,

-powoływanie i odwoływanie premiera, ministrów oraz pozostałych członków Rady Państwa,

- wręczanie orderów i odznaczeń,

-prawo łaski,

-ogłaszanie stanów nadzwyczajnych i mobilizacji,

-mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli ChRL za granicą,

-przyjmowanie listów uwierzytelniających od przedstawicieli państw obcych,

-dokonywanie ratyfikacji

-wypowiadanie umów międzynarodowych.

CO BURZY DEMOKRACJE

-łamanie praw człowieka

-nie ma systemu który może je egzekwować

Ingerencja państwa, dyskryminacja kobiet, ograniczenie wolności wypowiedzi, cenzura w internecie, prawo posiadania, aresztowania i prześladowania, tortury czy kara śmierci.

POPRAWKI DO KONSTYTUCJI CHRL

1988- Przyjęta w 1988 nowelizacja uznała sektor prywatny za "uzupełnienie gospodarki opartej na systemie własności publicznej". Dopuściła także możliwość obrotu prawem użytkowania gruntów.

1993- Nowelizacja z 1993 wprowadziła do preambuły konstytucji zapis o "reformach i otwarciu" i "socjalizmie o chińskiej specyfice". Stwierdzono także, że Chiny "znajdują się w początkowej fazie budowy socjalizmu". Wykreślała z konstytucji zapis o gospodarce planowej, zastępując ją "socjalistyczną gospodarką rynkową". Zdjęto także obowiązek realizowania przez podmioty gospodarcze państwowych planów gospodarczych. Komuny i spółdzielnie ludowe zostały wyłączone z bezpośredniego zarządzania przez państwo i zorganizowane na zasadzie odpowiedzialności kontraktowej. W preambule znalazł się również nowy zapis o "wielopartyjnym systemie współpracy i konsultacji" pod przewodnictwem KPCh.

2004- Nowelizacja z 2004 wprowadziła jako nowy drogowskaz ideologiczny Zasadę Trzech Reprezentacji i zapis o budowie "cywilizacji materialnej, politycznej i duchowej". Wprowadzono konstytucyjną gwarancję nienaruszalności własności prywatnej i odszkodowań za mienie przejęte przez państwo. Przewiduje również stworzenie systemu zabezpieczenia społecznego. Do konstytucji wpisano zapis o obronie praw człowieka.

2007- zrównanie własności prywatnej z własnością społeczną

SYSTEM PRAWNY CHIŃSKIEJ REPUBLIKI LUDOWEJ

System prawny będący połączeniem chińskich tradycji prawnych, prawa socjalistycznego i wpływów prawa kontynentalnej Europy. Odrębne systemy prawne, zgodnie z zasadą jeden kraj, dwa systemy, funkcjonują w Hongkongu i w Makau.

Jest to system prawa stanowionego, w którym władza sądownicza podporządkowana jest organom politycznym.

SĄDOWNICTWO

Sądy jednocześnie podlegają organowi władzy politycznej danego szczebla, jak i sądom wyższej instancji. Organizacja systemu sądownictwa, a w szczególności jego podporządkowanie organom politycznym, jest przedmiotem krytyki ze strony organizacji porządkowych zajmujących się kontrolą przestrzegania praw człowieka.

PRAWA CZŁOWIEKA
Prawa człowieka w Chinach są nagminnie łamane.

PROFESJE PRAWNICZE

W chińskiej kulturze prawnej prawo stanowione nie jest wysoko cenione i Chińczycy rzadko odwołują się do niego jako do środka rozwiązywania konfliktów.

HONGKONG I MAKAU

Zgodnie z doktryną jeden kraj, dwa systemy, na terenie Hongkongu i Makau obowiązują odrębne systemy prawne, autonomiczne wobec prawa chińskiego.

W Hongkongu obowiązuje system common law, bazujący na prawie angielskim. Podstawowym aktem prawnym jest Ustawa zasadnicza Hongkongu. Głównym językiem w którym prowadzone są postępowania sądowe pozostaje angielski[6].

Na terenie Makau obowiązuje system prawny typu kontynentalnego, bazujący na prawie portugalskim. Podstawowym aktem prawnym jest Ustawa zasadnicza Makau.