I. Na rozdrożu: kontekst poszukiwania Boga, Prawdy, Drogi ….osoby Jezusa Chrystusa
Gdy zaś Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto Mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali: «Gdzie jest nowo narodzony król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać mu pokłon». Skoro to usłyszał król Herod, przeraził się, a z nim cała Jerozolima. Zebrał więc wszystkich arcykapłanów i uczonych ludu i wypytywał ich, gdzie ma się narodzić Mesjasz. Ci mu odpowiedzieli: «W Betlejem judzkim, bo tak napisał Prorok: A ty, Betlejem, ziemio Judy, nie jesteś zgoła najlichsze spośród głównych miast Judy, albowiem z ciebie wyjdzie władca, który będzie pasterzem ludu mego, Izraela». Wtedy Herod przywołał potajemnie Mędrców i wypytał ich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. A kierując ich do Betlejem, rzekł: «Udajcie się tam i wypytujcie starannie o Dziecię, a gdy Je znajdziecie, donieście mi, abym i ja mógł pójść i oddać Mu pokłon».Oni zaś wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę. A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, szła przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było Dziecię /Mt 2, 1-9/.
1. Kontekst chrześcijaństwa
Możemy wyróżnić trzy charakterystyczne postawy człowieka wobec problemu (albo pytania o Boga): teistyczna, uznająca istnienie Boga; ateistyczna, odrzucająca istnienie Boga i agnostyczna, zawieszająca sąd na temat istnienia bądź nieistnienia Boga. Podobnie, opisując współczesny kontekst różnych oddziaływań na chrześcijaństwo, możemy wskazać na: (1) inne religie i kultury, (2) różne prądy ateistyczne, (3) relatywistyczne, nihilistyczne. Obok nich występują również różne formy pośrednie (nowe ruchy religijne i sekty: New Age, Hare Kriszna, świadkowie Jehowy, pseudo-odnowa, okultyzm, scjentologia, spirytyzm), łączące w sobie różne elementy, pochodzące z wspomnianych trzech klasycznych postaw wobec Boga. Poniższe fragmenty tekstów, pochodzących z dokumentów Kościoła i nauczania papieży, są: z jednej strony, wyrazem świadomości chrześcijaństwa z istnienia i oddziaływania owych elementów, z drugiej, odpowiedzią na nie chrześcijaństwa (Kościoła).
Chrześcijaństwo wobec religii: judaizm, islam, buddyzm, hinduizm
[…] Kościół katolicki nic nie odrzuca z tego, co w religiach owych prawdziwe jest i święte. Ze szczerym szacunkiem odnosi się do owych sposobów działania i życia, do owych nakazów i doktryn, które chociaż w wielu wypadkach różnią się od zasad przez niego wyznawanych i głoszonych, nierzadko jednak odbijają promień owej Prawdy, która oświeca wszystkich ludzi. Głosi zaś i obowiązany jest głosić bez przerwy Chrystusa, który jest «drogą, prawdą i życiem» (J 14, 6), w którym ludzie znajdują pełnię życia religijnego i w którym Bóg wszystko z sobą pojednał. /Sobór Watykański II, Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich, nr 2,/.
Chrześcijaństwo wobec ateizmu: sprzeciwu człowieka wobec Boga
(Ateizm usystematyzowany). Ateizm współczesny przedstawia się też często w formie usystematyzowanej, która poza innymi sprawami tak daleko posuwa postulat autonomii człowieka, że wznieca trudność przeciwko wszelkiej zależności człowieka od Boga. Wyznawcy takiego ateizmu twierdzą, że wolność polega na tym, żeby człowiek był sam sobie celem, sam jedynym sprawcą i demiurgiem swojej własnej historii; a to jak mniemają - nie daje się pogodzić z uznaniem Pana, sprawcy i celu wszystkich rzeczy, lub co najmniej czyni takie twierdzenie zupełnie zbytecznym. Tej doktrynie sprzyjać może poczucie potęgi, jakie daje człowiekowi dzisiejszy postęp techniki.
Wśród form dzisiejszego ateizmu nie należy pominąć tej, która oczekuje wyzwolenia człowieka przede wszystkim drogą jego wyzwolenia gospodarczego i społecznego. Temu wyzwoleniu, twierdzi, religia z natury swej stoi na przeszkodzie, gdyż budząc nadzieje człowieka na przyszłe, złudne życie, odstręcza go od budowy państwa ziemskiego. Stąd zwolennicy tej doktryny, gdy dochodzą do rządów w państwie, gwałtownie zwalczają religię, szerząc ateizm, przy stosowaniu, zwłaszcza w wychowaniu młodzieży, również tych środków nacisku, którymi rozporządza władza publiczna. /Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym, nr 20/
Chrześcijaństwo wobec agnostycyzmu, relatywizmu, nihilizmu
2. Na rozdrożu: …
Złożoność aktualnego kontekstu, różnych oddziaływań na nasze chrześcijaństwo, doskonale obrazuje przemówienie papieża Benedykta XVI podczas spotkania z młodymi na XXIII ŚDM w Australii (17.07.2008) [por. http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/podroze/sydney-2008.html]
Konwersatorium nr 1: Jak określisz aktualny kontekst Twojego chrześcijaństwa; dokonaj opisu w formie okręgów współśrodkowych, wychodząc od tego co najbardziej Twoim zdaniem kształtuje ów kontekst: dom rodzinny, katecheza w szkole, życie parafialne, udział we wspólnotach kościelnych, Lednica, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Ruch Światło - Życie, Święto Młodych – Góra św. Anny; Światowy Dzień Młodzieży, modlitewne spotkania w duchu Wspólnoty z Taize, Wydział Teologii, DA Resurrexit, Xaverianum, Koła Naukowe, Internet, życie w akademiku … Dokonaj podziału wśród elementów oddziaływania na religijne i pozareligijne.