1. Pojęcie kultura języka.
Opisowe(char postawę mówiących i piszących wobec używ.przez nich jęz, postawa obejm stan świadomości jęz użytkowników, zasób wiad o jęz i pogl na nich, tak rozum k.jęz to cecha poszcz osób,grup społ lub całego społ,składniki:poprawność,sprawn.jęz,etyka i estetyka słowa)
Normatywne(ogół umiej prakt,które poleg na dąż do sprawnego i popr mówienia i pisania, TRKJTC grup społ lub całego społ)
Terminol-jęz.zn(nazwa dyscypliny nauk lub hum myślenia,jt to wynik zaint językoznawców KJ w ujęciu opis i normat)
3. Wymowa spółgłosek nosowych we współczesnym świecie.
-wymowa ę i ą przysparza wiele kłopotów, gdyż
najczęściej spotykamy te dwie samogł.nos. w wyrazach pl i
najcz.w niepoprawnej realizacji
- ich częsta obecnosc.na końcu wyr.sprzyja niedbałemu ich wymawianiu
-obserwujemy region.i gwar.sposoby wymowy i przyzwycz.indywid,trwające od wczesn.dzieciństwa
-wymowa będę razi profesjonalnością,wymawia się e lub lekko ę.
4. Charakterystyka gł. /ś/, /ź/, /ć/, /dź/
-Głoski /ś/, /ź/, /ć/, /dź/ to spółgłoski środkowojęzykowe,miękkie,ustne
-Głoski/ś/,/ć/to spółgłoski bezdźwięczne, wiązadła głosowe w czasie ich artykulacji nie drgają.
-Głoski /ź/, /dź/ to spółgłoski dźwięczne, wiązadła głosowe w czasie ich artykulacji drgają.
6. Dlaczego czasem trudno jest mówić po polsku?
-pokrewieństwo szeregów syczącego i szumiącego(dochodzi do metatezy lub dysymilacji)
-wyst.wyr.o podobnym brzmieniu
-trudne ciągi zaw.zbitki 3lub4 spółgł. PCHŁA
-zbitki spółgł.oddzielone jedną samogłoską
-nagrom.homofonów(Jerzy,wieży)
-długie wyr.
-nagrom.spółgł.wargowych P,W,M.
8.KRYTERIA POPRAWNOŚCI JĘZYKOWEJ
1) Wystarczalności jęz
-służy do oceny nowych słów, które są potrzebne,gdy trzeba nazwać nowy desygnat
-dopuszcza stosowanie innowacji leksyk,które uzupełn.luki nazewnicze
-pozwala odróżnić śr.jęz potrzebne od niepotrz.ze wzgl.nominatywnych i ekspresywnych
2) Ekonomiczności jęz
-jęz.służy do przekaz.info i łatwego komunik.się
-uczestn.jęz.dążą do minim.wysiłku w przek.info (dążność do ekonomii)
-ekon.jest to co krótsze,bardziej precyzyjne i regularne(systemowe)
9. Mechanizmy pozwalające realizować kryterium ekonomiczne jęz. Wg R.Przybylskiej
a)regulowanie(usuwanie wyjątków i zastąp.form niereg.na reg)
b)rozszerzanie(r.użycia liczebników gł.kosztem licz.zbior)
c)nawiązywanie(n.wtórne do innych wyr.lub form-wySprzedaż)
d)skracanie(wyr.danej treści krócej-tel.kom-komórka)
e)precyzowanie(rozgraniczenie znaczeń wyr.bliskozn.-dziecięce/cinne)
10. norma uzualna(użytkowa)-obejmuje zestaw wyr,ich form i poł. char.dla kontaktów nieoficj.o różnej tematyce.W tych kont jęz.jest traktowany jako narzędzie przekazu info,perswazji itd.
Norma wzorcowa- opisuje el.syst.jęz.uznawane za wzorcowe i poprawne, motywując to względami hist., tradycją i kult.jęz,estetyką i uzusem.
Znajomość klasyfikacji błędów, które naruszają mowę:
*ortograficzną, interpunkcyjną,
*fleksyjną(niewł.postać wyr.,niewł.wzorzec odmiany,niewł.postać tematu fl lub końcówka fl),
*frazeologiczną(zmiana formy frazeologizmu wskutek wymiany,redukcji lub uzupełn.składu w związku lub formy gram.jednego składnika,zm.znaczenia,używanie frazeologizmu),
*składniową(bł.zw.zgody i rządu,bł.używ.przyimków,wyr.przyimkowych,niewł.skróty składniowe,konstrukcje z równoważn.zdań,bł.w szyku,zbędne zapożycz.składniowe)
*słowotwórczą(używ.konstr.zbudow.zniezgodnie z pl modelem słowotw,niewł.zastępowanie wyr)
*fonetyczną(zła wymowa głosek i grup spółgł,”literowe” odczyt.wyr,redukcja gł.i grup spółgł,niepopr.akcent)
*stylistyczną(zły dobór śr.jęz,niedostosow.ich do charakteru wypowiedzi,wielosłowie,wieloznaczność,skróty myśl.,mieszanie stylów,ubogie słown.,nieuzasadniona styliz.)