14.
OPISY ZABAW Z ZAKRESU ROZWIJANIA MOWY KOMUNIKATYWNEJ DLA DZIECI 3, 4, 5, 6-LETNICH
Zabawa 1 (dzieci 3-letnie)
- Jaka rzecz jest zawsze w takim kolorze? -
Cele: dzieci otrzymują informacje zwrotne o komunikatywnej wartości swych wypowiedzi.
Forma: zabawa dydaktyczna z całą grupą lub w zespołach.
Czas: gra kontynuowana jest w następnych dniach, aż do chwili, gdy każde dziecko przedstawi swa propozycję.
Pomoce: karty z kropką w różnych kolorach w ilości odpowiadającej liczbie dzieci.
Dzieci siadają w kole. N-lka daje każdemu kartę, zaznaczając aby nie pokazywał jej innym. Wyjaśnia, na czym polega zabawa: Każdy z was otrzymał kartę, na której jest namalowany jakiś kolor. Spróbujcie wymyślić coś, co jest zawsze takiego koloru jak kolor na waszej kartce. Pamiętajcie, aby nie zdradzić swojego koloru, macie tylko określić wymyślona przez siebie rzecz. To my mamy odgadnąć, w jakim kolorze jest wasza karta.
Wskazane dziecko przedstawia swój pomysł. Pozostali odgadują kolor. Wszyscy wspólnie zastanawiają się, czy wymieniona rzecz spełnia podany warunek ( czy jest zawsze w kolorze wskazanym na karcie).
Wszyscy kolejno przedstawiają swoje zagadki. Wymieniane rzeczy nie mogą powtarzać się.
Zabawa trwa tak długo, aż każde dziecko przedstawi swoja propozycję. W razie konieczności może być przerwana i kontynuowana w dniach następnych.
Zabawa 2 (dzieci 4-letnie)
- Poszukaj, jaki to przedmiot -
Cele: dzieci otrzymują informacje zwrotne o komunikatywnej wartości swych
wypowiedzi. Mają zwrócić uwagę na potrzebę dążenia do jednoznaczności komunikatu.
Forma: zabawa dydaktyczna z całą grupą lub w zespołach.
Czas: gra jest prowadzona do czasu, gdy każde dziecko przynajmniej raz będzie twórcą zagadki.
Wyjaśnienie zasady gry: - Pamiętacie pewnie, że kiedyś już bawiliśmy się w zgadywankę. Teraz zrobimy to inaczej. Proszę, aby każdy z was rozejrzał się po sali i wybrał sobie w myślach jakąś rzecz. Tylko proszę nie mówić głośno. Potem poproszę kogoś, aby spróbował określić, co wybrał, ale w taki sposób, aby nie nazwał tej rzeczy. Trzeba bardzo uważać przy określaniu, tak aby powiedzieć wszystko, co jest ważne, bo tylko wtedy my będziemy mogli odgadnąć, jaki to jest przedmiot.
Dla przykładu n-lka sama w sposób jednoznaczny określa wybrany przez siebie przedmiot. Dzieci rozglądając się po sali odgadują.
Wybrane dziecko opisuje swój przedmiot, a pozostałe odgadują.
N-lka czuwa, aby dzieci przestrzegały reguł gry. Jeżeli w trakcie pojawiają się kłopoty z odgadnięciem, wspólnie z dziećmi zastanawia się, czy opis jest wystarczający, czy też nie. Jeżeli odpowiedź jest prawidłowa, chwali dziecko za jednoznaczny opis. Każdy opis jest oceniany także przez dzieci, które zastanawiają się, czy jest on wystarczający, czy też można znaleźć jeszcze inne przedmioty pasujące do tego opisu.
Gra trwa aż do wygaśnięcia zainteresowania. Jest powtarzana w ciągu następnych dni, tak aby każde dziecko miało możność tworzenia zagadki.
Zabawa 3 (dzieci 5-letnie)
Cel: rozwijanie mowy powiązanej i umiejętność prowadzenia rozmowy.
Forma: zabawa z udziałem 2 dzieci
Pomoce: dwa aparaty telefoniczne
- Rodzinne rozmowy -
Zabawa z użyciem dwóch aparatów telefonicznych. Dzieci przyjmują na siebie role członków rodziny. Dwoje z nich ma prowadzić ze sobą rozmowę, temat której proponuje nauczycielka, np.:
- Ty jesteś żoną, a ty mężem, porozmawiajcie o tym, że zachorowało wasze dziecko,
lub
- Babcia z dziadkiem rozmawiają o tym, że przyjeżdżasz do nich z rodzicami na obiad itp.
Dzieci podejmują również przez siebie tematy rozmów i prowadzą je.
Zabawa 4 (dzieci 6-letnie)
Cel: rozwijanie mowy powiązanej i umiejętność prowadzenia rozmowy.
Forma: zabawa z całą grupą.
Pomoce: kartoniki z wyrazami (rzeczownikami)
- Zgadnę, czym jestem -
Nauczycielka proponuje dzieciom, aby wybrały kartonik z dowolnym wyrazem (rzeczownik) i nie wyjawiając jego treści przyczepiły jej na plecach. Następnie nauczycielka zadaje takie pytania, aby uzyskując odpowiedzi: „tak” lub „nie”, dowiedzieć się, jaki napis wychowankowie dla niej wybrali. Ta część zabawy ma posłużyć do wyjaśnienia jej zasad.
Następnie dzieci dobrane w pary wybierają etykiety i przyczepiają je sobie wzajemnie. Kto zdoła dowiedzieć się od swego partnera (za pomocą pytań), jaki ma napis, nosi swą etykietę na piersiach. Na zakończenie wszyscy przedstawiają się (np. „jestem umywalką”).
1