Analfabetyzm klasyczny jest to brak umiejętności czytania i pisania u osób dorosłych powyżej 15 roku życia.
Odmiany i skutki występowania:
1. Brak lub zanik umiejętności czytania i pisania
całkowity- zupełny brak umiejętności czytania i pisania
półanalfabetyzm (analfabetyzm częściowy)- brak umiejętności pisania, ale posiadanie umiejętności czytania
wtórny- zanim poprzednio przyswojonej i wyuczonej umiejętności pisania i czytania w wyniku niedostatecznego jej utrwalenia bądź niekorzystania w życiu
2. Analfabeci tej grupy potrafią czytać i pisać
cywilizacyjny- brak umiejętności korzystania z przysługujących ludziom praw, informacji, technologii, dóbr kultury i rozwiązań organizacyjnych. Problem np. z rozumieniem instrukcji obsługi, rozkładów jazdy, czy zalecenia zawarte w ulotce informacyjnej, nieumiejętność obliczenia stopy podatkowej, rozliczenia podatku, wypełnienie druków urzędowych;
komputerowy- brak umiejętności posługiwania się komputerem rozumianym jako urządzenie, którego zastosowanie ułatwia funkcjonowanie w wielu dziedzinach życia.
informacyjny - brak umiejętności posługiwania się informacją; przytłoczeni danymi nie potrafimy ich przetwarzać, łączyć, hierarchizować i wykorzystywać w praktyce; Jest wynikiem nieefektownej edukacji, która oducza myślenia logicznego;
informatyczny- nie potrafi posługiwać się komputerem, internetem, faksem, kserokopiarką i innymi sprzętami biurowymi stosowanymi w pracy, urzędach itp.
e- analfabetyzm (analfabetyzm ortograficzny)- zanik pisania długopisem lub piórem na rzecz pisania na klawiaturze telefonu, komputera ( nie stosujemy wtedy poprawnej polszczyzny, nie przestrzegamy zasad ortograficznych bo poprawiane są nasze błędy przez wbudowane słowniki);
3. Inne: brak umiejętności zapamiętywania i odtwarzania różnych informacji, np. 12stu miesięcy w roku
migracyjny- Polacy przebywający w Anglii posyłają dzieci do polskich szkół, nie znają języka angielskiego;
społeczny
polityczny
rodzinny
emocjonalny
matematyczny
Kształcenie ustawiczne- kształcenie permanentne, kształcenie ciągłe, proces ciągłego doskonalenia kwalifikacji ogólnych i zawodowych, trwający przez całe życie człowieka. Kształcenie permanentne wynika z konieczności przystosowania się jednostki do dynamicznych przeobrażeń ekonomicznych, kulturalnych i naukowych występujących w życiu współczesnych społeczeństw. Wykształcenie zdobyte w systemie szkolnym staje się stopniowo przestarzałe i koniecznością staje się kontynuowanie kształcenia w takich formach i rozmiarach, jakie dla danego zawodu są optymalne.
Drugoroczność- jest to rodzaj jawnego niepowodzenia szkolnego polegający na pozostawieniu uczniów w tej samej klasie w ciągu 2 lat lub więcej. Drugoroczność jest wyrazem rozbieżności między wymaganiami szkoły a osiągnięciami ucznia. Konsekwencje drugoroczności to nie tylko straty materialne, spowodowane przedłużeniem okresu nauki znacznego odsetka uczniów, lecz także ważkie konsekwencje pedagogiczne w związku z przeżyciami wywołanymi przez to niepowodzenie oraz ich wpływem na osobowość i dalsze losy uczniów. (W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny)