Oświadczenia woli

- jedyny konieczny element czynności prawnej

Definicja: Art. 60 (+ skutek prawny)

Każde zachowanie podmiotu cywilnego, które ujawnia jego wolę wywołania skutku prawnego.

Przesłanki zaistnienia oświadczenia woli – koncepcja doktrynalna:

1. decyzja wynikająca z zachowania podmiotu musi dotyczyć spraw normowanych przez prawo cywilne

2. oświadczenie powinno być na tyle zrozumiałe, aby przynajmniej drodze wykładni udało się ustalić jego sens

3. oświadczenie woli musi być złożone na serio

4. oświadczenie woli nie może powstać w warunkach przymusu fizycznego

Konstrukcja oświadczenia woli (elementy są koherentne, spójne):

1. Akt woli

• tzw. wola wewnętrzna (zamiar ukształtowania swojej sytuacji prawnej)

1. Przejaw woli (prymat przejawu woli nad aktem woli)

• tzn. wola zewnętrzna (wyrażenie tego zamiaru na zewnątrz)

Sposób złożenia oświadczenia woli:

• Art. 60 - sposób złożenia oświadczenia woli jest co do zasady dowolny

• dopuszczalny jest każdy znak (ustnie, pisemnie, drogą elektroniczną)

• dorozumiane/wyraźne

• znaki językowe/pozajęzykowe

Kwestia milczenia:

• Skutek oświadczenia woli może zostać przypisany milczeniu wówczas, gdy znajduje to podstawę w ustawie lub umowie stron.

• Niedopuszczalne jest, aby walor oświadczenia woli został związany z biernym zachowaniem się strony na podstawie wyłącznej woli drugiej strony.

Moment złożenia oświadczenia woli:

• art. 61 k.c.

• oświadczenie woli wymaga zakomunikowania oznaczonemu adresatowi

• tzw. teoria doręczenia

• „oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią”

• oświadczenie woli nie wymaga zakomunikowania go oznaczonemu adresatowi

• oświadczenia woli wymagające zakomunikowania ogółowi – złożone z chwilą jego upublicznienia

• oświadczenia woli nie wymagające zakomunikowania ich komukolwiek – złożone w momencie przejawu woli (np. testament)

• Oświadczenia woli w postaci elektronicznej – oświadczenia, które zostały zakodowane do takiej postaci, która umożliwia ich przechowywanie, przetwarzanie i przesyłanie na nośnikach elektronicznych (strony WWW, poczta elektroniczna, IRC etc.) – oświadczenie na płycie CD nie jest oświadczeniem woli w postaci elektronicznej.

• moment złożenia: moment wprowadzenia oświadczenia do środka komunikacji elektr. w taki sposób, że adresat mógł się zapoznać się z ego treścią

• komunikacja bezpośrednia (IRC, gadu-gadu): moment wyświetlenia na ekranie adresata

• strona WWW (nieoznaczony krąg adresatów): moment udostępnienia strony o danej treści

• SMS, MMS, e-mail (indywidualny adresat): Nie chodzi o rzeczywistą możliwość zapoznania się, ale o uzasadnienie dla oceny, że składający oświadczenie dokonał wszelkich czynności niezbędnych do tego, by adresat w normalnym toku działania mógł się z ty oświadczeniem zapoznać.

Forma składania oświadczeń woli:

• forma zwykła: forma ustna

• szczególne:

1. zwykła forma pisemna

2. formy pisemne kwalifikowane

• z datą pewną

• z podpisem notarialnie poświadczonym

• forma aktu notarialnego

Art. 79 – niemożność pisania

Forma czynności wyróżniona ze względu na skutki niedochowania przepisanej formy:

• rygor nieważności (ad solemnitatem) – zwykła forma pisemna jest obwarowana sankcją nieważności, gdy rygor nieważności został wyraźnie wskazany w ustawie

• wszystkie formy kwalifikowane są przewidziane pod sankcją nieważności

• rygor dla celów dowodowych (ad probationem)

• gdy ustawodawca zastrzega zwykłą formę pisemną i nie wskazuje rygoru jej niezachowania – jest to forma dla celów dowodowych (art. 74 k.c.).

• dla wywołania oznaczonych skutków prawnych (ad eventum)

• zawsze wynika wyraźnie z przepisów