ZAKAŻENIE ŻOŁĄDKOWO– JELITOWE POCHODZENIA ZAKAŻNEGO – BIEGUNKA
Biegunka – stan, gdzie pacjent oddaje półpłynne, płynne stolce trzy lub więcej na dobę ( ponad 250g) lub w tym samym czasie jeden wolny stolec z domieszką krwi, śluzu lub ropy. Biegunka i często towarzyszące jej wymioty mogą być przyczyną zaburzeń przemiany materii zwłaszcza zaburzeń w zakresie gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo- zasadowej.
Podział biegunek ze względu na etiologię:
Biegunki infekcyjne wywołane przez bakterie i wirusy.
Biegunki nieinfekcyjne np. uczulenie na gluten
Biegunki pasożytnicze.
Najczęstsze bakterie wywołujące biegunki infekcyjne to:
Salmonella – pałeczka duru brzusznego,
Shigiella – pałeczka czerwonki,
Eschericha colli – pałeczka okrężnicy,
Streptococus – paciorkowiec,
Staphylococus – gronkowiec złocisty
Wirusy to: enterowi rus echo, rota wirus – są główną przyczyną nieżytu żołądkowo- jelitowego u dzieci ,lecz dotyczyć może również dorosłych. Zakażenie charakteryzuje się głównie wymiotami 24- 36h i biegunką 4 – 7 dni.
Przyczyną biegunki infekcyjnej jest stan zapalny błony śluzowej jelit powodując zaburzenia wchłaniania i trawienia wzmagając perystaltykę jelit.
Objawy:
Półpłynne lub płynne stolce, mogą być z domieszką śluzu, ropy lub krwi,
Wymioty,
Brak łaknienia ( apetytu)
Podwyższona ciepłota ciała
Spadek masy ciała,
Odwodnienie organizmu o różnym stopniu nasilenia
Gdy biegunka ma postać toksyczną pogarsza się stan ogólny pacjenta, dochodzi do zaburzeń gospodarki wodno- elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
W wyniku silnego odwodnienia może dojść do niewydolności krążenia i niewydolności nerek.
W stanie toksemii zaburzenia świadomości i drgawki jako wynik zaburzeń elektrolitowych i wpływu toksyny na OUN
Objawy odwodnienia:
Sucha śluzówka jamy ustnej, suchy język,
U niemowląt zapadnięte ciemiączko,
Zapadnięte gałki oczne, rogówki tracą połysk stają się matowe,
Skóra mało elastyczna , ujęta w fałd powoli się wygładza.
Tkanka podskórna wiotka, policzki zapadnięte, kąciki ust opadają.
Postępowanie :
Wywiad – początek i czas trwania objawów, charakter wypróżnień .
Badanie przedmiotowe – tkliwość powłok brzusznych.
Badania:
Trzykrotne badanie bakterilogiczne kału .
Badanie krwi - morfologia ,poziom elektrolitów, poziom mocznika i kreatyniny
Leczenie obejmuje:
Uzupełnienie płynów czyli płynoterapia i uzupełnienie elektrolitów.
Podanie środków przeciwbiegunkowych np. loperamid
Podanie środków przeciwwymiotnych np. Metoclopramidum
Antybiotykoterapia celowana,
W leczeniu rzekomo błoniastego zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy stosuje się Metronidazol i Wenkomycynę.
Prowadzenie DZM a w stanach ciężkich bilansu wodnego ( płynowego).