Mięśnie grzbietu powierzchowne Kolcowo- ramienne, Kolcowo-żebrowe, Mięśnie grzbietu głębokie Pasmo przyśrodkowe Pasmo boczne, Mięśnie podpotyliczne mm. podpotyliczne Skośny głowy górny, Skośny głowy dolny, Prosty głowy tylny mniejszy, Prosty głowy tylny większy, Prosty głowy boczny, Czynność: zginanie głowy
Mięsień najszerszy grzbietu (od pach do środka pleców) (m. latissimus dorsi) – Pp: Wyrostki kolczyste sześciu dolnych kręgów piersiowych i wszystkich kręgów lędźwiowych oraz grzebień krzyżowy pośrodkowy kości krzyżowej, tylny odcinek zewnętrznej wargi grzebienia kości biodrowej, powierzchnie zewnętrzne trzech lub czterech dolnych żeber, dolny kąt łopatki; Pk: Grzebień guzka mniejszego kości ramiennej. Przy ustalonym kręgosłupie – przywodzi to tyłu, obraca do wewnątrz i opuszcza podniesione ramię. Przy ustalonych ramionach oba mięśnie wspólne unoszą dolne zebra. boczny brzeg mięśnia, przy ustalonym barku, naciska mocno na zebra podczas silnego wydechu.
Mięsień czworoboczny (największy na górze)(m. trapezoideus) – Leży na karku i na górnej części grzbietu jako szeroki i płaski mięsień. Oba mięśnie czworoboczne (prawy i lewy) przypominają kształtem kaptur mnicha Przyczepy: początkowe: Przyśrodkowy odcinek kresy karkowej górnej, guzowatość potyliczna zewnętrzna, Wyrostki kolczyste kręgów od siódmego szyjnego do dwunastego piersiowego, więzadło karkowe i więzadło nadkolcowe; przyczepy końcowe: Koniec barkowy obojczyka , wyrostek barkowy i grzebień łopatki , przyśrodkowy odcinek górnego brzegu grzebienia łopatki Włókna górne mięśnia unoszą ku górze bark, przy ustalonym zaś barku zginają ku tyłowi głowę.
Mięsień równoległoboczny (szeroki nad łopatką, porusza nią, przykryty większymi mięśniami) (m. rhomboideus) – Leży w dolnej części karku i na górnym odcinku grzbietu jako szeroki mięsień, którego górna część –większa- przykryta jest przez m. czworoboczny, dolna zaś –znacznie mniejsza – przez m. najszerszy grzbietu.Przyczepy początkowe: Wyrostki kolczyste dolnych dwóch kręgów szyjnych i czterech górnych kręgów piersiowych, więzadło karkowe i więzadło nadkolcowe; Przyczepy końcowe przyśrodkowy brzeg łopatki. Włókna tego mięśnia biegną skośnie ku dołowi i ku bokowi, przy czym pomiędzy włóknami szyjnymi i grzbietowymi znajduje się szczelina przeznaczona dla naczyń. Szczelina ta dzieli mięsień na części górną i część dolną .Czynności: Przesuwa łopatkę w kierunku ku górze i ku stronie przyśrodkowej
Mięsień dźwigacz łopatki-(z boku szyi, od tyłu do karku) (m. levator scapulae) – Leży na bocznej części szyi między szyjnym odcinkiem kręgosłupa a łopatką, przykryty przez m. czworoboczny (w odcinku dolnym) przez m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy (w odcinku górnym) i przez skórę (w odcinku środkowym). Z przodu sąsiadują z nim mm. pochyłe. Przyczepy początkowe: guzki tylne wyrostków poprzecznych czterech górnych kręgów szyjnych; końcowy: przyśrodkowy brzeg łopatki Czynności: Przesuwa łopatkę ku górze i ku stronie przyśrodkowej , przy ustalonej obręczy kończyny górnej zgina szyjny odcinek kręgosłupa ku bokowi. Mięsień zębaty tylny górny (są głęboko i podnoszą i obniżają żebra od strony kręgosłupa) (m. serratus posterior superior) –Leży on na górnej części grzbietu pod m. równoległobocznym. Przyczepy początkowe: Wyrostki kolczyste dwóch dolnych kręgów szyjnych i dwóch górnych kręgów piersiowych, więzadło karkowe; końcowe: górne brzegi i zewnętrzne powierzchnie żeber od drugiego do piątego. Włókna mięśniowe biegną równolegle i skośnie w kierunku ku bokowi i ku dołowi. Czynności: Podnosi żebra Mięsień zębaty tylny dolny: (m. serratus posterior inferior) - Leży na dolnej części grzbietu pod m. czworobocznym i pod m. najszerszym grzbietu.Przyczepy początkowe: Tylna blaszka powięzi piersiowo-lędźwiowej; końcowy: dolne brzegi żeber od dziewiątego do dwunastego Czynności: Obniża żebra
Mięsień półkolcowy klatki piersiowej i szyi (musculus semispinalis thoracis et cervicis) - rozpoczyna się na wyrostkach poprzecznych wszystkich kręgów piersiowych i kończy się na wyrostkach kolczystych 5 lub 6 górnych kręgów piersiowych oraz C2 - C7. Górne włókna m. półkolcowego klatki piersiowej kończą się na kręgu Th1; górne włókna mięśnia półkolcowego szyi kończą się na kręgu obrotowym.Mięsień półkolcowy głowy (musculus semispinalis capitis) - rozpoczyna się na wyrostkach poprzecznych Th1 do Th6 oraz na wyrostkach poprzecznych i stawowych C4 - C7. Kończy się na łusce kości potylicznej między kresą karkową górną i dolną.
Czynności mięśni poprzeczno-kolcowatych: Przy działaniu jednostronnym – zginanie kręgosłupa ku bokowi i obracanie w stronę przeciwległą. Przy działaniu obustronnym – prostowanie i ustalanie kręgosłupa. Czynności mięśnia półkolcowatego głowy. Przy działaniu jednostronnym – zginanie głowy ku bokowi i obracanie twarzy w stronę przeciwległa. Przy działaniu obustronnym – zginanie ku tyłowi
Czynność : zgina kręgosłup w odcinku szyjnym i piersiowym bocznie i obraca w stronę przeciwną. Przy obustronnym skurczu prostuje kręgosłup w odcinku szyjnym i ustala go. Obraca twarz w stronę przeciwległą Mięsień wielodzielny (m. multifidus) – Jest on najsilniejszy w dolnym odcinku kręgosłupa.przyczepy początkowe: kość krzyżowa, Grzebień kości biodrowej, Więzadła krzyżowo-biodrowe tylne , powieź piersiowo-lędźwiowa, wyrostki sutkowate kręgów lędźwiowych, wyrostki poprzeczne kręgów piersiowych, wyrostki stawowe kręgów szyjnych od piątego do siódmego końcowe: wyrostki kolczyste kręgów szyjnych, piersiowych i lędźwiowych od drugiego kręgu szyjnego począwszy.Mięśnie skręcające kręgosłup: (mm. rotatores)Przyczepy: początkowe: Wyrostki poprzeczne kręgów; końcowe: Podstawy wyrostków kolczystych kręgów. Mięśnie te są najsilniejsze w odcinku piersiowym kręgosłupa. W odcinku szyjnym kręgosłupa mięśnie te zaczynają się na wyrostkach stawowych dolnych, w odcinku lędźwiowym zaś łączą wyrostki sutkowate z dolnymi brzegami łuków kręgów.
Mięsień płatowaty głowy (m. splenius capitis)Przyczepy początkowe: Więzadło karkowe, wyrostki kolczyste dwóch górnych kręgów piersiowych i więzadło nadkolcowe; końcowe: wyrostek sutkowaty kości skroniowej, kość potyliczna nieco poniżej bocznego odcinka kresy karkowej górnej.
Mięsień płatowaty szyi (m. splenius carvicis) Przyczepy początkowe: Wyrostki kolczyste kręgów piersiowych od trzeciego do piątego i więzadło nadkolcowe;
końcowe: Guzki tylne wyrostków poprzecznych trzech górnych kręgów szyjnych. Przy działaniu jednostronnym obracają część górną szyi (głowę). Przy działaniu obustronnym zginają do tyłu szyję (głowę).
Mięsień biodrowo-żebrowy (m. ilicostalis) Dzieli się na: m. biodrowo-żebrowy lędźwi, m. biodrowo-żebrowy grzbietu oraz na m. biodrowo-żebrowy szyi -Mięsień biodrowo-żebrowy lędźwi (m. iliocostalis lumborum) Przyczepy: początkowy: Wspólna masa mięśniowa; końcowy: Kąty żeber od szóstego do dziewiątego. Do tego mięsień biodrowo żebrowy grzbietu i szyi
Czynności: M. biodrowo-żebrowy przy działaniu jedno stronnym zgina kręgosłup ku bokowi. Przy działaniu obustronnym cały m. krzyżowo-grzbietowy prostuje i zgina tułów ku tyłowi, ponadto ma duże znaczenie w utrzymywaniu równowagi tułowia.
Mięsień najdłuższy (m. longissimus) Składa się z m. najdłuższego lędźwi, grzbietu, szyi i głowy. Cztery te mięśnie zachodzą na siebie dachówkowato Mięsień najdłuższy lędźwi: (m. longissimus lubmorum) Przyczepy początkowe: wspólna masa mięśniowa; końcowe: Wyrostki poprzeczne kręgów lędźwiowych, wyrostki dodatkowe. Mięsień najdłuższy grzbietu: (m. longissimus lumborum)
Przyczepy: początkowy: Grzbietowa powierzchnia kości krzyżowej, Wyrostki kolczyste kręgów lędźwiowych, wyrostki kolczyste dolnych kręgów piersiowych, wyrostki poprzeczne siedmiu dolnych kręgów piersiowych.; końcowe: Kąty żeber od drugiego do dwunastego, wyrostki poprzeczne kręgów piersiowych. Mięsień najdłuższy szyi (m. longissimus cervicis) Przyczepy: początkowy: Wyrostki poprzeczne sześciu górnych kręgów piersiowych; końcowe: Guzki tylne wyrostków poprzecznych kręgów szyjnych od drugiego do piątego. Mięsień najdłuższy głowy(m. longissimus capitis) Przyczepy początkowe: Wyrostki poprzeczne trzech górnych kręgów piersiowych, wyrostki poprzeczne pięciu dolnych kręgów szyjnych; końcowe wyrostek sutkowaty kości skroniowej.
Podział ze względu na budowę mięśni płaskie, np. brzucha; okrężne, np. wokół ust, oczu i odbytu; jednobrzuścowy – wrzecionowaty, np. mięśnie pośladków; dwugłowy, np. biceps, mięsień zginacz ramienia; czworogłowy, np. uda; trójgłowy, np. triceps, mięsień łydki; szerokie, np. mięśnie wyścielające ściany brzucha i klatki piersiowej; krótkie, np. mięśnie wokół kręgosłupa; długie, np. mięśnie kończyn
Klatka piersiowa
M. PIERSIOWY WIĘKSZY szeroki, najbliżej powierzchni,, zaczyna się (pp) koniec mostkowy obojczyka, pow. Przednia mostka, chrząstki żeber prawdziwych, i przednia blaszka pochewki mięśnia prost.brzuch. kończy się grzebień guzka większego kości ramiennej. Skurcz wszystkich włókien powoduje obniżanie, przywodzenie oraz skręcanie ramienia do wewnątrz. Akton obojczykowy przywodzi ramię i ustala głowę kości ramieniowej w stawie; auton brzuszny obniża ramię, a więc przeciwdziała ustalaniu głowy w stawie, a część mostkowa ma tylko funkcję przywodzącą. Kiedy ramiona są podniesione i ustalone, wówczas mm.piersiowe większe dźwigają tułów (wspólnie z m.najszerszym grzbietu). W tej pozycji działają również jako ważne mięśnie pomocnicze wdechowe.
m. piersiowy mniejszy trójkątny, ukryty przez m.p.większy. przyczepia się zewnętrzna powierzchnia przednich końców żeber 3-5 a kończy na wyrostku kruczym łopatki. Włókna biegną ku górze, obniża obręcz kończyny górnej, kurcząc unosi żebra
PODOBOJCZYKOWY mały, od chrząstka pierwszego żebra do (pk) dolna powierzchnia końca barkowego obojczyka, hamuje ruchy obojczyka, pociąga obojczyk do przodu
M. ZĘBATY PRZEDNI od zewnętrznej powierzchni dziewięciu pierwszych żeber do (pk) kąt górny łopatki, brzeg przyśrodkowy, dolny kąt łopatki. Ogólnie z boku klatki bardziej, idzie od żeber do łopatek Funkcja: Część górna tego mięśnia pociąga bark do przodu. Część dolna działa antagonistycznie, obniża bowiem bark i obraca łopatkę przesuwając jej kąt dolny do przodu. Cały mięsień przyciska łopatkę do klatki piersiowej.
Mięśnie głębokie, wzmacniają ściany klatki piersiowej i pełnią ważną funkcję przy ruchach oddechowych.
m. międzyżebrowe zewnętrzne leżą w przestrzeniach międzyżebrowych począwszy od guzków żeber do chrząstek żebrowych, Ich włókna biegną skośnie w kierunku domostkowym i przyczepiają się na dolnym brzegu wyżej leżącego żebra oraz na brzegu górnym żebra leżącego niżej. unoszą żebra, są więc mięśniami wdechowymi.
m. międzyżebrowe wewnętrzne Wypełniają przestrzenie międzyżebrowe na odcinku od kątów żeber do mostka. Przyczepiają się podobnie jak mm. międzyżebrowe zewnętrzne,
jednak tez są w stosunku do nich wewnętrznie i mają przeciwny kierunek przebiegu włókien. części przymostkowej pomagają przy wdechu, natomiast części boczne pracują podczas opuszczania żeber (wydech)
m. poprzeczny klatki piersiowej Rozpoczyna się na tylnej powierzchni wyrostka mieczykowatego i trzonu mostka, a kończy aa chrząstkach od drugiego do szóstego żebra Działa jako słaby mięsień wydechowy
PRZEPONA Jest płaskim i szerokim mięśniem odgraniczającym jamę brzuszną od Jamy klatki piersiowej, Jest to mięsień oddechowy pracujący bez przerwy przez całe nasze życie. Praca przepony umożliwia wdychanie i wydychanie powietrza
W przeponie wyróżnia się część mięśniową położoną na obwodzie i część ścięgnistą, tworzącą środek ścięgnisty przepony. Część mięśniową : - żebrową- największą, która przymocowuje się do żeber
- lędźwiową - najmocniejszą - tworzy ona dwie odnogi oraz parzyste więzadła łukowate boczne i przyśrodkowe, przyczepiające się do kręgów lędźwiowych i dwóch ostatnich żeber;
- mostkową - najmniejszą, która rozpoczyna się na nasadzie wyrostka mieczykowatego mostka.
m. skośny zewnętrzny brzucha: rozpoczyna się na zewnętrznej powierzchni ośmiu dolnych żeber. Jego pięć górnych wiązek wchodzi między zęby początkowe m.z ębatego przedniego, a trzy dolne wiązki dochodzą do części żebrowej m. najszerszego grzbietu: Obustronny skurcz mięśnia powoduje zgięcie kręgosłupa w przód i obniżenie żeber
M . skośny wewnętrzny brzucha: Pp X – XII żebro pochewka mięśnia prostego brzucha kresa biała pk powięź lędźwiowo-biodrowa , grzebień kości biodrowej, przy działaniu jednostronnym obraca tułów w jedną stronę, przy działaniu dwustronnym zgina tułów do przodu i obniża klatkę piersiową
m. poprzeczny brzucha: Leży pod mm. skośnym wewnętrznym, Obejmuje narządy trzewne jamy brzusznej, ma funkcję ochronną w stosunku do narządów trzewnych. Jest głównym mięśniem biorącym udział w wytwarzaniu tzw. tłoczni brzusznej. Poza tym zwęża klatkę piersiową, a tym samym jest pomocniczym mięśniem wydechowym.
Mięsień prosty brzucha leży symetrycznie po obu stronach linii pośrodkowej. Rozpoczyna się na chrzestnych częściach żeber — od piątego do siódmego, wyrostku mieczykowatym. zgina tułów do przodu, a przy ustalonym tułowiu unosi miednicę. Pociągając żebra w dół działa jako m.pomocniczy wydechowy. wzmacnia tłocznię brzuszną i wpływa na ułożenie narządów trzewnych jamy brzusznej
Mięsień czworoboczny lędźwi dwie warstwy zrośnięte ze sobą. Warstwa przednia od wyrostków żebrowych piątego kręgu lędźwiowego do drugiego, kończy się na dolnym brzegu dwunastego żebra. Warstwa tylna biegnie od wargi wewnętrznej grzebienia biodrowego do Wyrostków żebrowych kręgów lędźwiowych i dwunastego żebra. . Przy skurczu jednostronnym ten mięsień powoduje skłony boczne tułowia, a skurcz obustronny obniża dwunaste żebro.
RĘKA
naramienny (deltoideus) leży powierzchownie, ma kształt trójkątny i pełni ważną funkcję ochronną w stosunku do stawu ramiennego. PP – koniec barkowy obojczyka, wyrostek barkowy łopatki, dolny brzeg grzebienia łopatki. PK – guzowatość naramienna k. ramiennej. Część obojczykowa obraca ramię do wewnątrz i przywodzi do przodu, a część grzebieniowa obraca ramię na zewnątrz i przywodzi do tyłu
Nadgrzebieniowy wypełnia dół nad-grzebieniowy łopatki. Jego włókna biegną do boku i kończą się na górnej powierzchni guzka większego kości ramiennej oraz na torebce stawowej.
Czynność. Współpracując z mięśniem naramiennym odwodzi ramię. Napina torebkę stawową, słabo skręca ramię na zewnątrz i pomaga przy zginaniu
Podgrzebieniowy układa się w dole podłopatkowym łopatki, a kończy na środkowej części guzka większego kości ramiennej oraz torebce stawowej. Często jest zrośnięty z m. obłym mniejszym.
Czynność - Skręca ramię na zewnątrz — w tym ruchu napina torebkę stawową zapobiegając jej wpukleniu w głąb stawu. Poza tym część górna odwodzi i zgina ramię.
Obły mniejszy przyczepia się na brzegu bocznym łopatki i powięzi podgrzebieniowej (często łączy się z m.pod-sbieniowym). Kończy się silnym ścięgnem na dolnej części guzka większego kości ramieanej i na torebce stawowej. Czynność. Obraca kość ramienną aa zewnątrz i napina torebkę stawową.
Obły większy jest rozpięty między dolnym kątem łopatki a grzebieniem guzka mniejszego kości ramiennej.
Czynność - Współdziała z mięśniem najszerszym grzbietu, a więc opuszcza podniesione ramię, przywodzi je do tyłu i skręca do wewnątrz.
Podłopatkowy Posiada przyczep początkowy na powierzchni żebrowej łopatki i na powięzi podłopatkowej.
Czynność -Obraca ramię do wewnątrz i przywodzi. Napina torebkę stawową.
Grupa przednia ramienia
Mięsień kruczo-ramienny
PP : rozpoczyna się wspólnie z m.piersiowym mniejszym oraz głową krótką m.dwugłowego na wyrostku kruczym łopatki.
PK : w połowie długości kości ramiennej, na jej przedniej, przyśrodkowej powierzchni
Czynności : Zgina i przywodzi ramię. W zależności od położenia ramienia skręca je nieznacznie do wewnątrz lub na zewnątrz.
Mięsień dwugłowy ramienia Jest grubym mięśniem złożonym z dwóch głów: głowy długiej i krótkiej.
PP : Głowa długa rozpoczyna się na łopatce, w okolicy nad panewką stawu ramiennego, a głowa krótka na wyrostku kruczym łopatki. Obie głowy łączą się następnie ze sobą w jeden mięsień biegnący ku dołowi i do przodu. PK : kość promieniowa przedramienia Mięsień dwugłowy działa zarówno na staw ramienny, jak i łokciowy. W stawie ramiennym obydwie głowy kurcząc się wspólnie zginają ramię. Podczas oddzielnej pracy głowa długa odwodzi ramię skręca je do wewnątrz, a głowa krótka ramię przywodzi.
m. ramienny Mięsień ten leży pod m. dwugłowym PP : dolna połowa kości ramiennej biegnąc w dół pokrywa staw łokciowy. PK : kość łokciowa. Odpowiada za zgięcie przedramienia w stawie łokciowym.
Mięsień trójgłowy ramienia zajmuje całą wierzchnie tylną ramienia. mięsień składa się z trzech głów: głowy długiej, bocznej i przyśrodkowe PP : głowa długa rozpoczyna się na łopatce tuż poniżej panewki tworzącej staw ramienny, Pozostałe biorą swój początek na tylnej powierzchni kości ramiennej. PK : Wszystkie głowy łączą się w jedno ścięgno kończące się na wyrostku łokciowym kości łokciowej. Głowa długa jest najsilniejszym prostownikiem ramienia w stawie ramiennym i silnym przywodzicielem. Wszystkie trzy głowy pracując wspólnie powodują ruch prostowania w stawie łokciowym
m. łokciowy PP : nadkłykieć boczny k. ramiennej PK : powierzchnia tylna górnego odcinka trzonu kości łokciowej. Czynności : Współdziała z mięśniem trójgłowym przy prostowaniu ramienia, przyciska kość promieniową do łokciowej oraz napina torebkę
stawową.
Warstwa powierzchowna m. przedramienia
Mięsień nawrotny obły
Pp.- obejmuje dwie głowy : większa głowa ramienna rozpoczyna się na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej, a łokciowa przyczepia się do kości łokciowej.
Pk.- boczna powierzchnia kości promieniowej, w połowie jej długości. Czynności – skurcz mięśnia nawraca przedramię oraz zgina je w stawie łokciowym.
m. zginacz promienisty nadgarstka
Pp.- nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej. Mięsień kieruje się w dół i bok w stronę nadgarstka. W połowie przedramienia przechodzi w długie ścięgno końcowe.
Pk.- położony jest na II i III kości śródręcza po stronie dłoniowej.
Czynności - zginanie dłoniowe ręki oraz nawracanie. Skurcz powoduje odwodzenie ręki w kierunku promieniowym. Wspomaga zgięcie w stawie łokciowym.
M zginacz łokciowy nadgarstka
Położony jest po stronie przyśrodkowej przedramienia.
Pp.- ma dwie głowy. Głowa ramienna obejmuje nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, a łokciowa rozpoczyna się na kości łokciowej.
Pk.- kość grochowata nadgarstka i podstawa V kości śródręcza.
Czynności - zgina dłoniowo rękę i odwodzi ją w kierunku łokciowym, współdziałając w tym ruchu z mięśniem prostownikiem łokciowym nadgarstka.
M działające na staw ramienny
| Zginanie | Mięśnie: dwugłowy ramienia (obydwie głowy), kruczo-ramienny, naramienny (część obojczykowa), nadgrzebieniowy, podgrze-bieniowy |
| Prostowanie | mięśnie: trójgłowy ramienia (głowa długa), najszerszy grzbietu, obły większy, ramienny (na odległość) |
| Odwodzenie | mięśnie: naramienny, nadgrzebieniowy, dwugłowy ramienia (głowa długa), podgrzebieniowy |
| Przywodzenie | mięśnie: najszerszy grzbietu, obły większy, piersiowy większy, trójgłowy ramienia, podłopatkowy, kruczo-ramienny, dwugłowy ramienia (głowa krótka) |
| Rotacja do wew. | mięśnie: najszerszy grzbietu, obły większy, podłopatkowy, pier? siowy większy, naramienny (część obojczykowa), dwugłowy ramienia (głowa długa) |
| Rotacja na zew. | mięśnie: podgrzebieniowy, naramienny (część grzebieniowa), obły mniejszy, nadgrzebieniowy |
M dłoniowy długi
nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej. W swoim przebiegu zrasta się z troczkiem zginaczy.
Pk.- rozcięgno dłoniowe zrośnięte ze skórą.
Czynności - napinanie rozcięgna dłoniowego , zgina rękę dłoniowo. Wspomaga zgięcie w stawie łokciowym.
Mięsień biodrowo-lędźwiowy
dzieli się na m. lędźwiowy większy, m. lędźwiowy mniejszy i m. biodrowy