Geneza ONZ



ONZ powstała na podstawie Karty Narodów Zjednoczonych podpisanej 26 VI 1945 w San Francisco, a weszła w życie 24 X 1945. Utworzenie ONZ zapowiadały następujące akty:

1. Karta Atlantycka z 14 VIII 1941 - określała na jakich zasadach powinna być oparta powojenna organizacja światowa

2. Deklaracja Narodów Zjednoczonych z 1 I 1942 - podpisana przez USA, Wlk. Bryt., ZSRR, Chiny i 22 inne państwa (np. Polskę). Na jej podstawie państwa koalicji antyalianckiej przybrały nazwę Narodów Zjednoczonych.

3. Deklaracja Moskiewska z 1 XII 1943 - ZSRR, W.Bryt., USA, Chiny uznały

, że należy powołać organizację opartą na zasadzie suwerennej równości państw. Cel-utrzymanie międzynarodowego pokoju.

4. projekt Karty NZ z VIII/IX 1944 - opracowany na konferencji w Dumbarton Oaks

5. postanowienia Konf. w Teheranie 28 IX - 1 XII 1943 - nową organizację nazwano Światową Rodziną Narodów Demokracji

6. post. Konf. w Jałcie 4-11 II 1945 - ustalono procedurę głosowania w Radzie Bezpieczeństwa ONZ - ZASADA BEZWZGLĘDNEJ JEDNOMYŚLNOŚCI PIĘCI WIELKICH MOCARSTW; ustalono termin konf. założycielskiej

7. Konf. zał. w San Francisco 25 IV-26 VI 1945 - ustalono struktury ONZ i opracowano Kartę NZ.

Geneza ONZ

Poprzedniczką Organizacji Narodów Zjednoczonych była Liga Narodów. Powołano ją z inicjatywy prezydenta USA Woodrowa Wilsona w 1919 r. Liga narodów powstała w wyniku wrażenia, jakie na rządzących wywarła I wojna światowa. Ogrom ofiar i zniszczeń motywował do tego, aby zrobić wszystko w celu uniknięcia powtórki takiej tragedii. W swych założeniach Liga Narodów miała strzec pokoju i bezpieczeństwa na świecie. Była to jednak organizacja bardzo nieudolna. Pierwszym ciosem dla niej była absencja USA. Prezydent Wilson, inicjator powstania Ligi, nie zdołał przekonać amerykańskiego Kongresu do akceptacji udziału Stanów Zjednoczonych w tej organizacji. W USA po raz kolejny zwyciężyła, obecna w polityce zagranicznej tego kraju od XIX w., koncepcja izolacjonizmu. Liga Narodów nie była w stanie przeszkodzić włoskiej agresji na Etiopię, japońskim atakom na Chiny oraz polityce ekspansji prowadzonej przez Niemcy Adolfa Hitlera, która doprowadziła do wybuchu II wojny światowej.

Okazał się, że kolejna wojna była jeszcze straszniejsza od poprzedniej. Pokazywało to konieczność utworzenia, tym razem skutecznej powszechnej organizacji międzynarodowej, której celem byłoby zapobieganie tego typu konfliktom. Poza tymWielka Trójka, czyli USA, Wielka Brytania oraz ZSRR - trzy największe państwa koalicji antyhitlerowskiej dążyły do utworzenia takiej organizacji, aby zdobyć narzędzie do kontrolowania sytuacji międzynarodowej po zakończeniu wojny. 14 sierpnia 1941 r., podczas spotkania premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla i prezydenta USA Franklina D. Roosevelta na oceanie Atlantyckim na pancerniku "Prince of Wales" rządy USA i Wielkiej Brytanii podpisały Kartę Atlantycką, która zawierała zasady pokojowego współżycia państw, które miały obowiązywać po wojnie. 1 stycznia 1942 r. 26 państw koalicji antyhitlerowskiej podpisało Deklaracje Narodów Zjednoczonych, w której potwierdzono postanowienia Karty Atlantyckiej. Oba te dokumenty miały stać się punktem wyjścia w negocjacjach nad statutem nowej organizacji. Rokowania te toczyły się podczas spotkań przedstawicieli rządów Wielkiej Trójki w Moskwie, Teheranie i Dumbarton Oaks w Kanadzie. Konferencja założycielska ONZ odbyła się w dniach 25 kwietnia - 26 czerwca 1945 r. w San Francisco. 26 czerwca 1945 r. przyjęto Kartę Narodów Zjednoczonych - statut nowej organizacji międzynarodowej jaką była ONZ. Karta weszła w życie 24 października 1945 r.

Organizacja Narodów Zjednoczonych

Spis treści:

1. Powstanie ONZ

2. Struktura Organizacyjna ONZ

3. ONZ na początku XXI wieku

Geneza, struktura,
i rola w stosunkach międzynarodowych
Organizacji Narodów Zjednoczonych

W czasie trwania II wojny światowej doszło do kolejnych spotkań Wielkiej Trójki (USA, Wielkiej Brytanii, ZSRR), podczas których ustalono, bazując na Karcie Atlantyckiej z 14 VIII 1941, że istnieje potrzeba powołania powszechnej organizacji w celu pokojowego rozwiązywania konfliktów. Zasady Karty Atlantyckiej uznane zostały w Deklaracji Narodów Zjednoczonych podpisanej 1 I 1942 przez 26 państw.

Kolejne etapy tworzenia organizacji to konferencje: moskiewska, teherańska, w Dumbarton Oaks, w Jałcie oraz założycielska w San Francisco. Konferencja w San Francisco, będąca ostatnim etapem tworzenia ONZ, rozpoczęła się 25 IV 1945 i zakończyła po dwóch miesiącach obrad podpisaniem 26 czerwca Karty Narodów Zjednoczonych. Brało w niej udział 50 delegacji państw będących jej założycielami, 51 państwem-założycielem była Polska, która nie wzięła udziału w konferencji (podpisała Kartę Narodów Zjednoczonych 15 X 1945, a dokumenty ratyfikacyjne złożyła po 11 dniach). Karta Narodów Zjednoczonych, będąca statutem Organizacji Narodów Zjednoczonych weszła w życie 24 X 1945 roku i tą datę przyjmuję się za początek działalności Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Organizacja Narodów Zjednoczonych została utworzona w celu:

•               utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa za pomocą zbiorowych i pokojowych wysiłków,

•               rozwijania przyjaznych stosunków między narodami na zasadach ich samostanowienia i równouprawnienia,

•               rozwiązywania konkretnych problemów międzynarodowych (gospodarczych, społecznych, kulturalnych i innych) na zasadzie współpracy międzynarodowej oraz uznania równości ras, płci, języka i wyznań,

•               stanowienia ośrodka uzgadniania działań narodów w imię wspólnych celów.

Struktura ONZ

ONZ należy do organizacji uniwersalnych, to znaczy takich, które są otwarte dla wszystkich państw i dlatego jest międzynarodową strukturą o największym zasięgu. Jest organizacją międzynarodową, powszechną o charakterze uniwersalnym, mającą najszerszy zakres działania ze wszystkich organizacji międzyrządowych. Członkami organizacji są wyłącznie państwa.

Podstawową prawną funkcjonowania ONZ jest Karta Narodów Zjednoczonych. Jest ona wielostronną umową międzynarodową warunkowo otwartą dla innych państw. ONZ jest podmiotem prawa międzynarodowego przysługują jej immunitety i przywileje regulowane przez konwencje oraz umowy dwustronne podpisane z USA oraz Szwajcarią. Siedzibą ONZ jest Nowy Jork

Zasady działania ONZ opierają się na następujących założeniach:

•               suwerenna równość (wszystkie państwa są równe i suwerenne)

•               nieinterwencji (zakaz interwencji jednego państwa w wewnętrzne sprawy innego państwa. Zakaz ten dotyczy również ONZ, która ma zakazane interweniowanie w sprawach należących do kompetencji wewnętrznej któregokolwiek państwa)

•               wykonywania zobowiązań międzynarodowych (państwa zobowiązują się że będą wykonywać zobowiązania przyjęte zgodnie z duchem Karty)

•               pokojowe załatwianie sporów (wszyscy członkowie ONZ są zobowiązani do załatwiania sporów międzynarodowych takimi środkami, aby nie dopuścić do zagrożenia pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego)

•               wyrzeczenie się siły (państwa zobowiązały się do wyrzeczenia się groźby lub użycia siły we wzajemnych stosunkach)

•               bezpieczeństwo zbiorowe (wszyscy członkowie okażą organizacji wszelką pomoc w każdej akcji podjętej zgodnie z Kartą)

Karta ONZ wyróżnia dwa rodzaje członkostwa. Do pierwszej grupy, czyli członków pierwotnych należą państwa, które uczestniczyły w konferencji założycielskiej oraz podpisały i ratyfikowały kartę ONZ

Nowi członkowie są przyjmowani przez Zgromadzenie Ogólne na zalecenie Rady Bezpieczeństwa. Państwa kandydujące na członków organizacji muszą spełniać określone warunki zapisane w Karcie NZ:

•               miłować pokój

•               przyjąć zobowiązania określone w Karcie NZ

•               posiadać zdolność oraz być zdecydowanym do wykonania zadań zawartych w Karcie

Budżet ONZ jest finansowany ze składek członkowskich ustalonych procentowo na podstawie wskaźników ekonomicznych. Najwyższą składkę płacą Stany zjednoczone Ameryki (25 %) natomiast najniższą 88 państw słabo rozwiniętych (LDC)

Karta Narodów Zjednoczonych określa cele organizacji w art. 1. Podstawowym celem ONZ jest zapewnienie trwałego pokoju i bezpieczeństwa drogą stosowania skutecznych środków zbiorowych dla zapobieżenia zagrożeniom pokoju i ich usuwania, tłumienie aktów agresji oraz przez załatwianie sporów zagrażających bezpieczeństwu międzynarodowemu zgodnie z zasadami sprawiedliwości i prawa międzynarodowego.

ONZ rozwija działalność prewencyjna za pomocą misji i operacji pokojowych. ONZ działa również na polu rozbrojenia. Rozwijane są również przyjazne stosunki między państwami, ponieważ współpraca polityczna służy umacnianiu pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego.

Organizacja stawia sobie również za cel popieranie rozwoju współpracy międzynarodowej w dziedzinie gospodarczej społecznej, kulturalnej i humanitarnej. Cele te są realizowane poprzez wspieranie państw słabo rozwiniętych i tych rozwijających się. Pod auspicjami ONZ prowadzone są badania oraz przygotowywane długofalowe programy pomocy. Programy te wyrażają wspólne stanowisko państw członkowskich na temat zwalczania zjawisk społecznie niepożądanych tj. (bezrobocie, niedożywienie, choroby, zanieczyszczenie środowiska), stanowiąc propozycję ich rozwiązania. Najczęściej obejmują one przekazywanie wiedzy, technologii, materiałów, wysyłanie i kształcenie specjalistów krajowych. Pomoc organizują agencje NZ tj. biura, programy, fundusze, należą do nich UNDP, UNEP, UNICEF, WFP.

Jednym z podstawowych celów NZ jest ochrona praw człowieka. W tym celu prowadzone są:

•               prace normotwórcze - przygotowywanie umów dotyczących ochrony praw człowieka

•               działania kontrolne i obserwacyjne

Podstawę struktury organizacyjnej ONZ stanowią następujące organy:

1) Zgromadzenie Ogólne, będące swego rodzaju parlamentem, w którym każde państwo członkowskie ma jeden głos. Decyzje zapadają zwykłą większością głosów, w sprawach ważnych większością 2/3 głosów (wybór nowych członków, deklaracje pokojowe, budżet, w sprawach Rady Bezpieczeństwa czy polecenia użycia sił zbrojnych). Obraduje podczas corocznych sesji zwyczajnych, a sesje nadzwyczajne mogą być zwoływane przez Radę Bezpieczeństwa lub na wniosek większości członków ONZ. Sesja wyjątkowa zwoływana jest z 24-godzinnym wyprzedzeniem w momencie zagrożenia pokoju światowego.

2) Rada Bezpieczeństwa, którą tworzy pięciu członków stałych: Chiny, Francja, Wielka Brytania, USA i ZSRR (obecnie Rosja reprezentująca Wspólnotę Niepodległych Państw) oraz dziesięciu członków niestałych wybieranych na kadencję dwuletnią (5 z Afryki i Azji, 2 z Ameryki Łacińskiej, 3 z Europy). W 1995 członkiem została wybrana Polska. Członkowie stali dysponują prawem weta, które zawiesza każde postępowanie. W sprawach proceduralnych decyzje zapadają zwykłą większością, a w sprawach merytorycznych większością 9 głosów. Do najważniejszych kompetencji Rady Bezpieczeństwa należą: wyłączne prawo nakładania sankcji politycznych i ekonomicznych oraz decyzje co do użycia sił zbrojnych w celu przeciwdziałania agresji lub usuwania jej skutków. Kompetencje te są przejawem dominacji mocarstw, bowiem Rada Bezpieczeństwa jest centralnym ogniwem systemu bezpieczeństwa zbiorowego i utrzymania światowego status quo.

3) Sekretariat, którym kieruje Sekretarz Generalny. Wybierany jest na kadencję pięcioletnią przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa. Funkcję tę pełnili kolejno: T.H. Lie (1946-1952), D. Hammarskjöld (1953-1961), U Thant (1961-1971), K. Waldheim (1972-1981), J. Pérez de Cuéllar (1982-1991), B. Butrus Ghali (1992-1996), K. Annan (od 1997). Do kompetencji sekretarza generalnego należy zarządzanie majątkiem ONZ i prawo uczestniczenia w posiedzeniach wszystkich organów organizacji.

4) Rada Gospodarczo-Społeczna, w której skład wchodzi 54 członków wybieranych na 3 lata przy zachowaniu zasady corocznej rotacji 1/3 członków. Debatuje ona nad sprawami ekonomicznymi i społecznymi, m.in. w sprawie poszanowania praw mniejszości czy narkotyków.

5) Rada Powiernicza, której rola wygasła wraz z ogłaszaniem niepodległości terytoriów powierniczych.

6) Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości z siedzibą w Hadze, powołany do rozstrzygania sporów międzynarodowych w składzie 15 sędziów.

Najważniejsze osiągnięcia Organizacji Narodów Zjednoczonych

Poniżej zamieszczono wybrane, najważniejsze sukcesy ONZ:

1. Podtrzymywanie pokoju i bezpieczeństwa - UN przeprowadziło 42 operacje pokojowe i obserwacyjne, przywracając spokój i umożliwiając proces negocjacji, chroniąc w ten sposób miliony osób od stania się ofiarami konfliktów zbrojnych. W tej chwili jest 16 aktywnie działających operacji pokojowych.

2. Tworzenie pokoju - od 1945 roku UN wspierała negocjacje 172 pokojowych umów, które zakończyły regionalne konflikty. Niedawnym przypadkiem takiego działania było zakończenie wojny Iracko - Irańskiej i wycofanie jednostek wojskowych Radzieckich z Afganistanu, a także koniec wojny domowej w Salwadorze.

3. Promocja demokracji - UN umożliwiła udział w wolnych i uczciwych wyborach w 45 krajach między innymi w Kambodży, Namibii, Salwadorze, Erytrei, Mozambiku, Nikaragui i Południowej Afryce. Działania UN polegały na doradzaniu w wyborach, obecności i monitorowaniu ich rezultatów.

4. Promocja rozwoju - UN poświęcają wiele uwagi i środków promocji rozwoju umiejętności i potencjału ludzkiego. Roczny system rozdziału środków zawiera pożyczki i granty o sumie przekraczającej 10 mld $. UNDP blisko współpracując z 170 członkami organizacji i innymi agendami UN, przygotowuje i wdraża projekty dotyczące rolnictwa, edukacji i środowiska. Finansuje 5000 projektów o budżecie 1.3 mld $. Czołową instytucją mobilizującą pomoc dla państw słabo rozwiniętych, jest Bank Światowy, który sam od 1946 roku na ten cel przeznaczył 333 mld $. Dodatkowo UNICEF wydatkuje rokrocznie więcej niż 800 mln $, przede wszystkim na szczepienia, opiekę medyczną, żywienie i podstawową edukację.

5. Promocja prawa człowieka - od przyjęcia "Powszechnej deklaracji praw człowieka" w 1948 roku, UN pomogła w ustanowieniu dziesiątków obszernych porozumień dotyczących politycznych, cywilnych, społecznych i kulturalnych praw. Śledząc indywidualne skargi na naruszenia praw człowieka, Komisja Praw Człowieka UN zwraca uwagę światowej opinii publicznej na przypadki tortur, zniknięć, arbitralnego zatrzymywania, wywierając presję na rządy.

6. Ochrona środowiska naturalnego - UN odegrała znacząca rolę w przygotowaniu globalnego programu ochrony środowiska. Na "Szczycie Ziemi", Konferencji UN na temat środowiska i rozwoju, która miała miejsce 1992 roku w Rio Janeiro, przyjęto traktaty o bio - różnorodności i zmianach klimatu. Wszystkie kraje przyjęły "Agendę 21" projekt mający zmienić filozofię rozwoju krajów, która ma się opierać na samo podtrzymującym się rozwoju - zwanym również eko - rozwojem.

7. Przeciwdziałanie rozpowszechnianiu broni atomowej - UN poprzez Międzynarodową Agencje Energii Atomowej pomaga minimalizować zagrożenie wojny nuklearnej poprzez inspekcje reaktorów atomowych w przeszło 90 krajach celem upewnienia się, że nie służą one także celom militarnym.

8. Promocja własnych rządów i niezależności - UN odegrało znaczącą rolę w doprowadzeniu do niezależności krajów, które teraz są jej członkami

9. Zaproponowanie prawnych uregulowań dotyczących najbardziej dyskusyjnych zagadnień prawa - poprzez orzeczenia i opinie doradcze Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości pomógł uregulować zagadnienia związane z problemem terroryzmu, stosunków dyplomatycznych, prawa azylu, prawa wolnego przepływu, praw ekonomicznych, a także wiele innych.

10. Wzmocnić prawo międzynarodowe - dzięki działaniom UN udało się ustanowić przeszło 300 traktatów, które regulują stosunki w wielu dziedzinach życia od praw człowieka do wykorzystania przestrzeni kosmicznej.

11. Zakończenie apartheidu w Republice Południowej Afryki - poprzez zastosowanie środków od embarga na broń do Konwencji przeciw segregacji rasowej w sporcie, UN odegrały kluczową rolę w upadku systemu apartheidu, który Sekretarz Zgromadzenia Generalnego nazwał "przestępstwem przeciw ludzkości". W kwietniu 1994 roku odbyły się wolne wybory mogli uczestniczyć wszyscy Południowi Afrykańczycy na równych prawach. Doprowadziły one do ustanowienia rządu większościowego.

12. Dostarczanie pomocy humanitarnej ofiarom konfliktów - więcej niż 30 milionów uciekinierów uciekło przed wojną, głodem, prześladowaniami otrzymują oni pomoc od Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców od 1951 roku. Wysiłki na rzecz uchodźców były również podejmowane przez inne agendy ONZ. W tej chwili jest 19 milionów uchodźców, przede wszystkim kobiet, dzieci, którzy korzystają z pomocy żywnościowej, schronienia, a także pomocy medycznej, edukacji i pomocy w repatryjacji.

13. Pomoc dla Palestyńskich uchodźców - od 1950 roku UNRWA podtrzymywała 4 generacje Palestyńczyków poprzez bezpłatną edukację, podstawową opiekę medyczną, pomoc zapomogową i podstawową opiekę socjalną. W tej chwili 2.9 milion uchodźców korzysta z pomocy UNRWA na Bliskim Wschodzie.

14. Złagodzenie chronicznego głodu i biedy na obszarach wiejskich - IFAD - rozwinęła system dostarczania kredytów, często małych sum dla najbiedniejszych i najbardziej zmarginelizowanych grup. Z tych możliwości skorzystało 230 milionów ludzi w blisko 100 rozwijających się krajach.

15. Koncentracja działań organizacji na rozwoju Afryki - Dla UN kraje Afryki są w centrum zainteresowania. W 1986 roku UN odbyło specjalna sesję poświęcona mobilizacji międzynarodowej pomocy dla Afryki w ożywianiu i rozwoju ekonomicznym. Afrykański Projekt Ułatwień Rozwoju pomógł uczestniczącym 25 krajom znaleźć finansowanie dla nowych przedsiębiorstw. Udogodnienia objęły 130 projektów, o łącznej sumie 233 mln $ i umożliwiły stworzenie 13000 nowych miejsc pracy. Jest oczekiwane, że nowo powstające przedsiębiorstwa zarobią lub zaoszczędzą 133 mln $ dewiz rocznie.

16. Dostarczanie czystej wody - Agencje UN pracują nad uzdatnianiem wody pitnej będącej używanej przez 1.3 mld ludzi żyjących na obszarach wiejskich przez ostatnią dekadę.

17. Wykorzenienie ospy - 13 letnie wysiłki światowej Organizacji Zdrowia doprowadziły do wykorzenienia ospy z naszej planety w 1980 roku. WHO pomogła wyprzeć chorobę Heine - Medina z zachodniej hemisfery. Oczekuje się że przestanie ona występować na świecie w okolicach roku 2000.

18. Naciska na powszechne szczepienia - Choroba Heine - Medina, tężec, odra, dyfteryt i tuberkuloza ciągle zabijają więcej niż 8 milionów dzieci każdego roku. W 1974 roku tylko 5 % dzieci w krajach rozwijających się było zaszczepionych przeciwko chorobom. Dzisiaj, dzięki wysiłkom UNICEF-u i WHO, 80 % dzieci jest szczepione, ratuje to życie 3 milionów dzieci każdego roku.

19. Redukcja śmiertelności dzieci - poprzez czystą wodę, promocje właściwych warunków sanitarnych, pomocy zdrowotnej oraz żywnościowej przedsięwzięte przez agendy UN, śmiertelność niemowląt w krajach rozwijających się została zmniejszona o połowę, zwiększyła się również oczekiwana długość życia z 37 do 67 lat.

20. Zwalczanie chorób pasożytniczych - Agencje UN podjęły działania celem zwalczania pasożytów żyjący na człowieku i zwierzętach i przeciwdziałać rozprzestrzenianiu się pasożytów przenoszonych przez muchy do Egiptu, Tunezji i Afryce Subsaharyjskiej i Europie. Program WHO ocalił życie 7 milionów dzieci przed ślepotą, gwinejską gorączką oraz innymi tropikalnymi chorobami.

21. Promocja inwestycji w krajach rozwijających się - UN poprzez wysiłki UNIDO służy jako inicjator i koordynator inwestycji północy na południu, zachodu na wschodzie, promuje przedsiębiorczość i wzmacniają samo zaufanie, kooperacje przemysłową i transfer technologii, efektywność oraz przemysł ekologiczny.

22. Pomaga orientować politykę ekonomiczną na potrzeby społeczne - wiele UN agencji promują potrzebę brania pod uwagę potrzeb ludzkich, w determinowaniu polityki ekonomicznej, a także w restrukturyzacji przemysłu, włączając w nią środki ochronę dla biednych, szczególności w sferze zdrowia i edukacji i w szeroko pojętej sferze dotyczącej dzieci.

23. Redukcja efektów katastrof naturalnych - WMO oszczędziła miliony ludzi od fatalnego efektów katastrof naturalnych i tych spowodowanych przez człowieka.

24. Dostarczanie żywności dla ofiar nagłych wypadków - powyżej dwóch milionów ton żywności jest dystrybuowanej każdego roku przez WFP - World Food Program. W 1994 prawie 30 milionów ludzi korzystało z tej pomocy w 36 krajach dotkniętych barkiem żywności..

25. Oczyszczanie ziemi z min - UN przewodniczą międzynarodowym wysiłkom mającym na celu rozminowywaniu dawnych obszarów konfliktów; Afganistan, Angola, Kambodża, Salwador, Mozambik, Rwanda, i Somalia, gdzie miny ciągle zabijają setki niewinnych ludzi.

26. Działania na rzecz ochrona warstwy ozonowej, która przejawiła się zawarciem traktu zwanego protokołem Montrealskim, . który był globalnym wysiłkiem na rzecz redukcji emisji substancji chemicznych niszczących dziurę ozonową. Działania te obejmą miliony ludzi narażonych na zwiększone promieniowanie ultrafioletowe, a w konsekwencji na raka.

27. Hamowanie efektu cieplarnianego poprzez Globalne Ułatwienia Środowiskowe, państwa otrzymały pomoc merytoryczną, aby zahamować przyczyny globalnego ocieplenia. Wzrastająca ilość emisji powstałych na drodze spalania kopalin oraz zmiany w zagospodarowaniu środowiska prowadzą do wyzwalania się gazów do atmosfery, które jak sądzą naukowcy prowadzą do ocieplenia ziemskiej atmosfery.

28. Przeciwdziałania przełowieniu - FAO monitoruje rybactwo morskie i ostrzega przed zagrożeniem przełowienia.

29. Zatrzymanie deforestyzacje i promocja rozwoju lasów - FAO, UNDP i World Bank, poprzez Tropical Forests Action Programme, sformułowały i przeprowadziły projekty planów działań w 90 krajach na rzecz zachowania i rozwoju lasów.

30. Usuwanie zanieczyszczeń- UNEP - podejmuje wysiłki na rzecz usuwania zanieczyszczeń z obszaru morza śródziemnego . Zachęcono Syrie, Izrael, Turcje i Grecje do wspólnej pracy celem oczyszczenia plaż. Rezultatem tych działań było oczyszczenie więcej niż 50 % zanieczyszczonych plaż.

31. Ochrona zdrowia konsumentów - UN celem zagwarantowania konsumentom właściwego standardu żywności ustanowiła ponad 200 standardów, reguł oraz 3000 limitów bezpieczeństwa. dotyczących żywności.

32. Redukcja ilości urodzeń - UNFDA - poprzez program planowania rodziny, dano kobietom możliwość świadomego macierzyństwa. Rezultatem tych działań jest zmniejszenie liczby urodzonych dzieci przypadających na kobietę z poziomu 6 w 1960 roku do 3.5 w 1990. W 1960 roku tylko 10 procent rodzin używało efektywne metody planowania rodziny, teraz poziom ten wynosi 55 procent.

33. Walka z używaniem narkotyków - UNDCP (UN International Drug Control Programme) pracował nad zredukowaniem popytu na nielegalne narkotyki, walcząc z handlem ulicznym i pomagając rolnikom zmniejszyć ich uzależnienie od dochodów płynących z hodowli narkotyków poprzez przestawianie produkcji.

34. Poprawa globalnych relacji handlowych - UNCTAD - The UN Conference on Trade and Development pracowała nad uzyskanie dla krajów rozwijających się specjalnych preferencji handlowych w eksporcie ich produktów do krajów rozwiniętych. Negocjowano również wspólne międzynarodowe porozumienia, które miały zapewnić uczciwe ceny na towary z krajów rozwijających się. Poprzez GATT General Agreement on Tariffs and Trade, który przekształcił się w WTO. UN wspomaga liberalizacje handlu, która poprawi możliwości rozwoju dla krajów rozwijający się.

35. Promocja reform ekonomicznych razem z Bankiem Światowym i Międzynarodowym Funduszem Walutowym UN pomogła wielu krajom w poprawie zarządzania w dziedzinie ekonomii poprzez treningi dla urzędników państwowych i zapewniając pomoc dla krajów mających problemy w bilansie płatniczym.

36. Promocja praw pracowniczych ILO pracuje nad zagwarantowaniem praw pracowniczych i związkowych, równe wynagradzanie oraz eliminacją pracy dzieci.

37. Wprowadzać nowe techniki uprawy oraz promując rozwiązania redukujące koszty - dzięki tym działaniom Azjatyccy producenci ryżu zaoszczędzili 12 milionów $ na pestycydy, a rządu około 150 mln $ na dotacje.

38. UN promuje stabilności i porządek na światowym oceanie - Trzy konferencje, z których ostatnia trwała 9 lat doprowadziły do globalnego porozumienia dotyczącego ochrony, utrzymania i pokojowego wykorzystania oceanu. Konwencja Prawo Morza , która weszła w życie w 1994 roku ustanowiła zasady i obowiązki państw nadbrzeżnych jak i innych, obowiązek ochrony i utrzymania środowiska morskiego, kooperacji w prowadzeniu badań nad sprawami morza oraz ochrony zasobów morskich.

39. Poprawa możliwości i bezpieczeństwa powietrznego i morskiego przemieszczania się - Agendy ONZ są odpowiedzialne za ustanowienie reguł bezpieczeństwa dla lotniczych i morskich podróży. Wysiłki ICAO zmierzają do uczynienia z transportu lotniczego najbezpieczniejszym sposobem transportu. Dla porównania w 1947 roku 9 milionów ludzi podróżowało z tego 560 zginęło w wypadkach lotniczych, natomiast w 1993 roku zginęły 936 osoby, lecz liczba osób podróżujących wzrosła do 1,2 miliarda. Dzięki działaniom IMO zredukowano o 60 % zanieczyszczenia powstałe na skutek zanieczyszczeń z tankowców.

40. Ochrania własności intelektualnej - Światowa Organizacja Ochrony Własności intelektualnej prowadzi działania mające chronić nowe odkrycia oraz prowadzi również księgę 3 milionów marek handlowych. Poprzez traktaty ochrania również prace artystów, kompozytorów i pisarzy.

41. Promuje wolny przepływ informacji - pozwala otrzymywać ludziom informacje wolne od cenzury, bezstronne, UNESCO pomaga w rozwoju i wzmocnieniu sieci przekazywania informacji poprzez tworzenie nowych agencji informacyjnych oraz popieranie niezależnej prasy.

42. Poprawa komunikacji globalnej - UPU reguluje zasady dostarczania poczty na świecie. ITU koordynuje użytkowanie radia, promuje kooperacje w przydzielaniu orbit dla satelitów stacjonarnych i ustanawianiu międzynarodowych standardów komunikacji, celem niezakłóconego przepływu informacji na całym świecie.

43. Zachęcanie ludzi uczestnictwa w wyborach. UN sponsorowała międzynarodowe konferencje i ustanawiały lata okolicznościowe, które doprowadziły do sytuacji w której rządy zaczęły dostrzegać potrzeby i udział grup zazwyczaj wykluczanych z procesu podejmowania decyzji takich jak: osoby starsze, dzieci, młodzież, bezdomni, tubylcy i inwalidzi.

44. Ustanawianie "dziecięcej strefy pokoju" od Salwadoru do Libanu, od Sudanu do dawnej Jugosławii, UNICEF wypromował "Dni spokoju" i otwarcie "korytarzy pokoju", celem sprowadzania szczepionek i innej pomocy bardzo potrzebnej dzieciom z obszarów objętych konfliktem.

45. Wypromowanie światowego przekonania o konieczności wspierania potrzeb dzieci - poprzez wysiłki UNICEF, Konwencji o prawach dziecka , rządy 150 krajów zostały przekonane do osiągnięcia 20 różnie zdefiniowanych celów aby do roku 2000 radykalnie poprawić warunki życia dzieci.

46. Poprawa edukacji i rozwoju ekonomicznego w krajach -Dzięki działaniom agend UN przeszło 60 procent dorosłych w krajach rozwijających się umie czytać i pisać i 90 procent dzieci uczęszczających do szkoły posiada takie umiejętności.

47. Poprawa alfabetyzacji kobiet - Programy przeznaczone do promocji edukacji i awansu kobiet doprowadziło do zwiększyć ilości kobiet umiejących czytać z 36% w 1970 roku do 56% w 1990 roku.

48. Ochrona i odnawianie pomników historii - Dawne zabytki w 81 krajach tj. Grecję, Egipt, Włochy, Indonezję i Kambodżę są chronione przez UNESCO i międzynarodowe konwencje , które zostały przyjęte celem ochrony dóbr kultury

49. Ułatwienia w akademickich i kulturalnej wymianie - UN poprzez UNESCO i UNU popiera naukowa współpracę, tworzenie sieci instytucji i promocją twórczości kulturalną, także tą mniejszości.

Teraźniejszość

Aktualnie ONZ ma ogromne zadłużenie, a państwa członkowskie, żądając gruntownej reformy tej organizacji nie płacą składek (prym wiedzie USA). Jedną z przyczyn kryzysu jest rozbudowana biurokracja. Ostatnie spektakularne akcje ONZ, jak wojna w Zatoce Perskiej czy akcja w Somalii, w niczym nie zmieniły sytuacji. Wypadki w byłej Jugosławii (Jugosłowiańska wojna domowa) wyraźnie wskazują na niedowład wielu organów i agend ONZ. Mimo tych problemów trzeba przyznać, że jak dotychczas ONZ sumiennie wypełniała stające przed nią zadania i w gruncie rzeczy jej staraniom można przypisać fakt, że nie doszło do eskalacji konfliktu między super mocarstwami w czasie „zimnej wojny” i bezpośrednio po jej zakończeniu. Mało tego zostały podjęte działania rozbrojeniowe.