Nicienie

Cechy charakterystyczne:

- ciało wydłużone, robakowate

- brak wyodrębnionej głowy

- na końcu zaostrzone

- na przekroju obłe ciało

- żyją w wodzie, glebie. Mogą być pasożytami i żyją w płynach ustrojowych.

- prosta budowa ciała

- po raz pierwszy pojawia się drożny układ pokarmowy

- brak układu oddechowego, układu krążenia i funkcje tych układów spełnia płyn wypełniający jamę ciała.

- występuje wór powłokowo-mięśniowy (nabłonek wytwarzający naskórek + warstwa mięśni –mięśnie podłużne)

- nabłonek nicieni (hypoderma) tworzy 4 zgrubienia – wałki hypoderalne

Układ pokarmowy

- drożne jelito podzielone na przednie, środkowe i tylne (odbyt)

Układ nerwowy

- obecność obrączki okołoprzełykowej (pierścień), która zbudowana jest z zwojów, z których odchodzą pnie nerwowe. Najważniejszy jest pień grzbietowy i brzuszny

- uwstecznione narządy zmysłów

Układ wydalniczy

- prymitywny układ, brak komórek płomykowych

- występuja 2 kanały wydalnicze, które po stronie brzusznej łączą się ze sobą otworem wydalniczym. Przebiegają w bocznych wałkach hypoderalnych.

- Przyjmuje kształt litery H

Układ rozrodczy

- rozdzielnopłciowość

- samice różnią się od samców (dymorfizm płciowy)

+ Samica posiada podwójne cewki, można wyróżnić jajniki, jajowody, dwie macice, jedną pochwę

+ Samiec posiada pojedyńczą cewkę, która składa się z jąder, nasieniwodów i kloaki = steku

Stek – wspólna część układu pokarmowego i rozrodczego

- Rozwój złożony. Wiele postaci larwalnych, które mają zdolność zrzucania naskórka (lnienie)

- zapłodnienie wewnętrzne, duża rozrodczość

Pasożyty roślin: węgorek pszeniczny,mątnik buraczany

Pasożyty roślin i ludzi: glista ludzka, włosień kręty, owsiki

Porównanie obleńców i płazińców:

Cechy wspólne: robakowaty kształt, ciało nieczłonowane, symetria dwuboczna, słabo rozwinięte narządy zmysłów

Tylko dla nicieni: wałki spiralne, wór powłokowo-mięśniowy, ciało obłe, brak kom. Płomykowych.

!! Płyn wypełniający ciało nadaje nicieniom sprężystość

Tabela – choroby

Choroba/pasożyt/źródło/profilaktyka

Glistnica/glista ludzka/zanieczyszczona woda/higiena,przegotowana woda

Włośnica/włosień spiralny/mięso zawierące trychynę/badania w rzeźniach

Owsica/owsiki/brudne warzywa, w czasie kąpieli/przestrzeganie higieny

Cykle rozwojowe

Glista ludzka – jeden żywiciel (pasożyt monoksemiczny)

- zakażenie: brudne warzywa, woda, w której znajdują się jaja inwazyjne.

Etapy wędrówki larw:

+ przewód pokarmowy

+ płuca
+ przełyk

+ powrót do przewodu pokarmowego

+ rozmnażanie płciowe

+wywtorzenie jaj

- objawy: wysoka temp. Kaszel, tarczyca, zapalenie płuc

Włosień kręty

- dwóch żywicieli – zwierzęta hodowlane i człowiek

- Etapy zakażenia

+ zjedzenie mięsa zawierającego larwy (trychiny)

+ przewód pokarmowy

+ rozmnażanie płciowe

+ wytworzone larwy z krwią dostają się do mięśni. Tam otarbiają się. W takiej postaci mogą przeżyć wiele lat.

- Objawy: ból mięśni,głowy, zakażenie spojówek, może wywołać śmierć

Owsiki

- jeden żywiciel

- żyją w końcowym odcinku jelita grubego

- występuje często u dzieci

- Etapy zakażenia:

+ pasożyty żyją w końcowej częśći jelita grubego

+ zapłodnione samice opuszczają jelito

+ składają jaja w pobliżu otworu odbytowego

- zakażenie następuje po przełknięciu jaj mogących znajdować się w brudnych warzywach.

- objawy: wywołuje stany zapalne i uporczywe swędzenie