Żerków, dnia 19.09.2012

Mnożenie i dzielenie sposobem pisemnym.

Konspekt lekcji matematyki w klasie VA

informacje wstępne

Nauczyciel: Daria Grodzka

Szkoła: Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Żerkowie

Klasa: V a

Typ lekcji: lekcja wprowadzająca, ćwiczeniowa

Czas: 45 min

Cele lekcji:

1. Cele ogólne i specyficzne:

1. stosowanie algorytmu mnożenia i dzielenia sposobem pisemnym liczb naturalnych do rozwiązywania złożonych zadań tekstowych,

2. umiejętność samodzielnego przeprowadzenia operacji myślowych potrzebnych do rozwiązania zadań.

1. Cele operacyjne - uczeń:

• zna tabliczkę mnożenia i dzielenia,

• wskazuje czynniki, iloczyn, dzielną, dzielnik oraz iloraz,

• zna metodę pisemnego mnożenia liczb naturalnych,

• zna metodę pisemnego dzielenia liczb naturalnych (również z resztą),

• dostrzega analogie między operacjami rachunkowymi,

• oblicza potęgi liczb naturalnych,

• potrafi pisemnie pomnożyć liczby wielocyfrowe,

• potrafi pisemnie podzielić liczby wielocyfrowe przez jedno, dwu
  i trzycyfrowe,

• znajduje dzielną, mając dzielnik, iloraz i resztę.

1. Cele wychowawcze:

   1. pobudzanie spostrzegawczości, wyrabianie nawyku obserwacji
      i eksperymentowania,

   2. kształtowanie postawy precyzji i dokładności,

   3. kształtowanie samodzielności, dobrej organizacji pracy i wytrwałości.

Metody pracy na lekcji:

• ustne podanie materiału przez nauczyciela,

• objaśnienie materiału za pomocą stawianych pytań z wykorzystaniem doświadczenia uczniów,

• notowanie treści podstawowych,

• rozwiązywanie zadań ćwiczeniowych,

• instrukcja,

• praca z podręcznikiem.

Formy pracy na lekcji:

• praca z całą klasą,

• indywidualna praca uczniów pod kontrolą nauczyciela.

Środki dydaktyczne i pomoce:

• tablica

• podręcznik: Matematyka z plusem, GWO. Strona 27.

• zbiór zadań: Matematyka z plusem, GWO. Strona 17.

W konspekcie zostały zastosowane następujące skróty:

N – nauczyciel, U – uczeń, UU – uczniowie.

PRZEBIEG LEKCJI

Etap lekcji	Problemy, przykładowe pytania nauczyciela, zadania do rozwiązania	Uwagi o realizacji
Czynności początkowe Wprowadzenie Część właściwa lekcji	1. Przygotowanie do zajęć i sprawdzenie pracy domowej. Sprawdzenie obecności. 2. Kartkówka: Dodawanie i odejmowanie sposobem pisemnym. (Załącznik nr 1) 3. Sprawdzenie znajomości pojęcia: sumy, różnicy, iloczynu, ilorazu. N: Jak nazywamy liczby w mnożeniu /dzieleniu /dodawaniu /odejmowaniu? Jak nazywamy wynik mnożenia / dzielenie/ dodawania/ odejmowania? 4. Podanie tematu i celu lekcji. Temat: Mnożenie i dzielenie sposobem pisemnym. 5. Przypomnienie pisemnego sposobu mnożenia i dzielenia liczb naturalnych. N: Jak podpisujemy liczby w mnożeniu? Mnożenie sposobem pisemnym Podczas mnożenia liczb naturalnych podpisujemy jedności pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami, setki pod setkami itd. Mnożymy ostatnią cyfrę drugiej liczby przez kolejne cyfry pierwszej, tak powstały iloczyn zapisujemy w pierwszym wierszu. Następnie bierzemy kolejną cyfrę drugiego czynnika i znowu mnożymy przez kolejne cyfry pierwszego czynnika. Wynik zapisujemy przesunięty o jedną pozycję dalej w lewo niż poprzednim razem. Postępujemy w ten sposób do wyczerpania cyfr drugiego czynnika. Po podsumowaniu wyników cząstkowych uzyskujemy wynik mnożenia. Przykład: 6432 ∙ 57 45024 +32160 366624 N: Czy ktoś potrafi odczytać tą liczbę? Dzielenie liczb sposobem pisemnym Należy pamiętać, że dzielenie sposobem pisemnym zaczynamy od największego rzędu. Przykład: 154 462 : 3 -3 16 -15 12 -12 0 Dzielimy 4 setki przez 3 i otrzymujemy 1 setkę. Zapisujemy cyfrę 1 nad cyfrą 4. Następnie mnożymy 1 ∙ 3 = 3 i odejmujemy od 4. Została jedna setka, którą zamieniamy na dziesiątki, dołączamy 6 dziesiątek otrzymując 16 dziesiątek. Dzielimy 16 dziesiątek przez 3, otrzymując 5 dziesiątek. Zapisujemy cyfrę 5 nad cyfrą 6. Dalej mnożymy 5 ∙ 3 i odejmujemy od 16. Została nam 1 dziesiątka , którą zamieniamy na jedności i dołączamy jeszcze 2 jedności. 12 jedności dzielimy przez 3, otrzymując w wyniku 4, którą piszemy nad cyfrą 2. Mnożymy 4 ∙ 3 = 12 i odejmujemy od 12. A więc 462 : 3 = 154 6. Rozwiązywanie zadań kształtujących umiejętności zawarte w celach lekcji: N: A teraz rozwiążemy parę przykładów aby przećwiczyć mnożenie sposobem pisemnym. Podręcznik: zad. 1 str. 27 Oblicz: 3574 ∙ 375 507 ∙ 2542 275^2 N: W jaki sposób obliczamy potęgi? Jak możemy je inaczej zapisać? (Rozwiązania - Załącznik nr 2)	N: Witam się z klasą. Rozdaję kartkówki i omawiam zadania. N: Przypominam pojęcia poznane w klasie IV. Pogadanka powtórzeniowa, rachunek pamięciowy. UU odpowiadają na zadawane im pytania. N: Zapisuję temat na tablicy. N: Objaśniam (przypominam) rozwiązywanie pierwszych przykładów zadań krok po kroku. UU notują je w zeszytach. N: Podaję kilka dodatkowych przykładów zadań ukazujących różne trudności w mnożeniu i dzieleniu sposobem pisemnym. Kontroluję notatkę w zeszytach UU i sprawdzam czy wszyscy nadążają z wprowadzanymi treściami. N: Odczytuję i objaśniam treść zadania, kontroluję pracę uczniów. UU podchodzą kolejno do tablicy i rozwiązuje zadania, pozostali notują w zeszycie.
Czynności końcowe: Podsumowanie	7. Podanie i objaśnienie pracy domowej: • Zeszyt ćwiczeń zad 1 i 2 str. 17 (Załącznik nr 2) Pożegnanie z klasą.	Powtórzenie wiadomości zdobytych na lekcji. N: Czytam i objaśniam treść zadania domowego. UU zapisują zadanie domowe do zeszytów.

KONIEC LEKCJI