Jako wytrzymałość mechaniczną materiału na jednoosiowe ściskanie rozumiemy maksymalny opór próbki skalnej, jaki stawia ona sile działającej w momencie zniszczenia struktury skały - przeliczony na jednostkę powierzchni poprzecznego przekroju próbki.

Wytrzymałość na ściskanie stanowi najbardziej popularny wskaźnik wytrzymałościowy skał. Może być ona oznaczana na próbkach foremnych, półforemnych, nieforemnych a także metodami pośrednimi, np. metodą obciążeń punktowych.

Badanie metodą prób foremnych

• Do oznaczenia używa się 6 próbek przygotowanych z jednej próby pierwotnej o jednakowych rozmiarach

• Do wykonania oznaczenia próbkę mierzy się z dokładnością do 0,1mm i umieszcza się centrycznie pomiędzy płytami prasy

• Powierzchnie kontaktowe próbek powinny stykać się zarówno z górną jak i dolną płytą dociskową, powinny też być suche

• Próbkę obciąża się rosnącą prędkością obciążenia zależną od rodzaju skały z prędkością od 0,1 do 0,5 MPa/s

• W trakcie badania próbki w ściskarce notuje się największe obciążenie, zwane obciążeniem krytycznym lub niszczącym P_kr, przy skałach anizotropowych należy uwzględnić kierunek uwarstwienia

Przy czym skały magmowe mają dużo większą R_c(>150 MPa), natomiast skały iłowcowe znacznie mniejszą (do 20 MPa);