PRZESŁANKI WZBOGACANIA ŻYWNOŚCI

Wzrost uprzemysłowienia zmiany stylu zycia, wzrost dobrobytu, zróżnicowanie ekonomiczne społeczeństwa, ograniczenie aktywności fizycznej, zmniejszenie zapotrzebowania energetycznego, niezbilansowana dieta, stosowanie diet, zmiana sposobu odżywiania

Wzbogacenie żywności jest forma interwencji, która ma na celu zapewnienie zróżnicowanego spożycia żywności

Cel wzbogacania- uzupełnienie całodziennej diety w niedobory składników odżywczych. Wzbogacenie polega na dodatku jednego lub kilku składników odżywczych do środków spożywczych bez względu na to czy występują one czy nie.

W celu zapobiegania i korygowania niedoborów wyróżnia się wzbogacanie:

-interwencyjne

-wyrównawcze

-polepszające

Interwencyjne-składnik odżywczy dodawany jest do wybranych produktów spożywczych. Jest tak dobrany aby pokrywał 30-100% dziennego zapotrzebowania (np. jodowanie soli kuchennej)

Fortyfikacja wyrównawcza (wzbogacanie)- wzrost wartości odżywczej w celu skompresowania strat wywołanych procesem przetwórczym, przechowywaniem itp. Np. dodawanie tiaminy i żelaza do mąki pszennej, wzbogacanie soków w Wit C

Fortyfikacja polepszająca-nadanie żywności cech pożądanych przez konsumenta np. upodobnienie margaryny do masła przez wzbogacenie w Wit A i D

Inne określenia form wzbogacania:

Restytucja= wyrównawcza

Standaryzacja -dodatek składników odżywczych do żywności, celem wyrównania naturalnie występujących różnic w zawartości tych składników

Wzbogacenie- dodatek składników odżywczych powyżej poziomu naturalnego występującego w tych produktach.

Nie ma obowiązku wzbogacania żywności w krajach rozwijających się ma to charakter obligatoryjny

W skali świata istnieją niedobory: Wit A, jodu, Fe

W Polsce najczęściej stwierdza się niedobory Fe, J, Ca.

W przypadku Ca braki te dotyczą dzieci i młodzieży i ludzi starszych

Fe niedobór dotyczy- kobiet w wieku rozrodczym, wcześniaków, dziewcząt

Jod niedobór dotyczy- na całym obszarze kraju z wyjątkiem pasa nadmorskiego

Polsce celowe wzbogacanie produktów w Wit C (zwłaszcza soków owocowych, warzywnych i mieszanych). Wzbogacanie w wybrane Wit z grupy B- mąka pszenna, płatki śniadaniowe, mleko, przetwory mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu

Wzbogacenie w składniki mineralne-wymaga ostrożności- możliwości interreakcji między składnikami mineralnymi z innymi składnikami odżywczymi np. wzbogacenie mąki, przetworów mlecznych, soków owocowych itd.

Produkt pełniący rolę nośnika musi być powszechnie spożywczy.

Wit do wzbogacania mleka- B1, B2, B6, B12, β- karoten, A,D,E, Ca, J, Do mleka w proszku dodatkowo dodaje się Fe

Oleje margaryny, majonezy-dodaje się Wit A, D, E, β- karoten, sól, Ca, Fe oprócz jodu

Produkty spożywcze przeznaczone do wzbogacania powinny być spożywane przez określoną populację dla której są przeznaczone. Dzienne spożycie powinno być stałe i jednolite, powinno być dostępne dla osób o różnym statusie ekonomicznym, nie powinno zmieniać cech organoleptycznych np. smaku i zapachu