Historia mediów skrót informacji

POCZĄTEK PRASY

Egipt

Chiny – Ti-pao biuletyn dworu cesarskiego, info dla urzędników

Włochy, Rzym- Acta Diurna – wiadomości dnia, protokoły senatu i sejmu, obradu ludowe

Włochy – listy jako namiastka prasy

PISMO – GUETENBERG 1450/ NAJPIERW CHINY PI SHENG/ BYŁY DRUKI WCZEŚNIEJ – KOREA I DIAMENTOWA SUTRA

Biblia 1453-1455 180 egzemplarzy

Druki ulotne – opis turnieju Bolonii 1470

Kalendarz astronomiczny 1474

Najsatrszy druk w Polsce – 1513 opis bitwy pod Smoleńskiem w jezyku Niemieckim

1661 – Merkuriusz Polski – Jan Kazimierz, miała słuzyc do szerzenia polityki jednak nie powiodło się, drukowane obrady sejmu, listy do Króla,sytuacja polityczna Europy. Wyszło 41 numerów, nakład 100-300, finansowane przez dwór

1729 – Kurier Polski , Uprzywilejowane Wiadomosci z Cudzych Krajów

BRAK CENZURY DO TARGOWICY 1792

PIERWSZE GAZETY:

MONITOR 1765

ROZWÓJ PUBLICYSTYKI – DWÓR AUGUSTA PONIATOWSKIEGO

Tworzą go Krasicki, Bohomolec, Czartoryski, Staszic

Wzoruje sie na angielskim The Spectator, ukazuje sie 2 razy w tygodniu

Walczy z sarmacja, potępia ich zachowanie, zacofanie, krytykuje pijanstwo, prózniactwo, niecheć do dorobu z zagranicy, manie do pojedynkowania się, fanatyzm religijny

SPRZYJAJĄ MIESZCZAŃSTWU I CHŁOPOM

Nowe formy publicystyczne:

WYDAWANE DLA INTELIGENCJI, STAJE SIE ORGANEM PRASOWYM

Pismo mialo umoralniać realizowało program polityczny obozu reform PROPAGOWANO HASŁA OŚWIECENIA

PRASA W ZABORACH

W każdym zaborze istniała represja na Polaków.

Zabór rosyjski

W zaborze rosyjskim była rusyfikacja, wywoz na syberie. Wystepowała cenzura. W rosyjskim miało jej nie być przyjechał Wielki Książe Konstanty to poświadczyć w 1815 (KONGRES WIEDEŃSKI) jednak w 1819 nakazano cenzure

Zabór pruski

W pruskim germanizacja. Hipolit Cegielski – zakłady, założyciel „Dziennika Poznańskiego”

Poznan jako centrum prasowe

Zabór austyjacki

W zaborze austryjackim były największe swodoby

„Czas” 1848-1934 potem 1935-1939 wychodzi 91 lat

Teksty stańczyka, pismo konserwatywne, zachowawcze wobec władzy .

Upadł Dziennik Narodowy i Dziennik Polityczny, Czas to 3 próba powstania Gazety – udalo się

Redaktor Lucjan Siemieński, wspopracownicy Paweł Popiel, Leon Rzewulski, Henryk Wodzicki

Gazeta zawierala

GAZETA REPREZENOTWAŁA UDZIAŁOWCOW, GALICYJSKIEJ ARYSTOKRACJI I ZIEMIANSTWA – SPRZECIWIAŁA SIE REWOLUCJOM SPOŁECZNYM, GŁOSIŁA UTRZYMANIE DOTYCHCZASOWEGO PORZĄDKU

Postępiała wystąpienia powstańcze

Pisywali dla niej:

NAJWAŻNIEJSZA GAZETA KRAKOWSKA, DOSKONALE REDAGOWANA

PRZENIOSŁA SIĘ DO WARSZAWY I TAM UPADŁA

POWSTANIA : LISTOPADOWE I STYCZNIOWE

POWSTANIE LISTOPADOWE 1830 -CENZURA

Po powstaniu prasa jest swodobna, co w niej sie znajduje jest decyzja redakcji. Wydział Cenzury zniesiony

1823 – Załozenie Gazety Codziennej do1862 red. Kruszewski

1851 – Dziennik Warszawski red Rzewulski. – pismo konserwatyne, info-kultur.

Istnieja jeszcze:

Bruno Kicinski metamorfoza – gorący przeciwnik powstania

Pojawienie sie prasy w miastach gdzie jej nie bylo: Kalisz, Radom, Lublin

PRASA CENZUROWANA : PREWENCYJNIE I REPRESYJNIE

POWSTANIE STYCZNIOWE 1863-1864 – PRZECIWKO ROSJI

Pismo konspiracyjne „Strażnica

Pojawia sie prasa tajna – pozwala na unikniecie cenzury, nakłaniała do udziału w powstaniu, potrzymywała wiare w zwyciestwo

Ruch – tajne pismo urzedu Komitetu Centralnego, pozniej Rzadu Narodowego

Wiadomosci z pola bitwy – nieregularne

Prawda - 1881 – Świętochowski – informowanie o sukcesach i porazkach powstania

PIERWSZY WYROK ŚMIERCI NA DZIENNIKARZA MINISZEWSKIEGO - WYKONANO 1863

Wydawnictwa emigracyjne: Le Polonais, Kraj i Eigracja, Trzeci Maj, Kultura

PO POWSTANIU STYCZNIOWYM 1863

Po roku 1850 – duzy nacisk na literature, do gazet pisują

PRASE DZIELIMY NA TAJNĄ I JAWNĄ

Powstaja/ wydają pisma takie jak:

1861-1864 – PRASA NIECENZUROWANA

Sienkiewicz

Redaguje własne pismo „Słowo”. Pojawia się trylogia w odcinkach

Pisuje dla „Przegladu Tygodniowego”, „Tygodnika Ilustrowanego” i „Gazetą Polska”

Wydał artykuł Poland and Russia dla kalifornijskiej gazety, spowodował prześladowanie Polaków

Pisywał recenzje teatralne, felietony, reportaże, miał własne cykle.

Prus

W „Kurierze Niedzielnym” opublikowali jego wiersz „Do Pegaza”

W „Niwie” opublikowali jego tekst o elektryczności.

Był redaktorem „Nowin” w latach 1878-1883 Nowiny upadają

Pisywał dla pism satyrycznych „Mucha” i „Kolce”

Nawiązał współprace z „Kurierem Warszawskim” 1874

Współpraca z „Ateneum” „Tygodnikiem Ilustrowanym” i „Kurierem Codziennym”

Pisywał reportaże, feiletony, powieści, nowele, opowiadania

Kraszewski

Współpraca redakcyjna przy „Ateneum” „Gazeta Codzienna 1859-1861 a od 1862 Gazeta Polska” dreznienski „Tydzień”

Zaczynał od współpracy z „Tygodnikiem Petersburskim”

Podczas okresu dreznienskiego działał na rzecz emigrantów

Pare publikacji znalazło się m.in. w Bluszczu, Gazecie Warszawskiej, Kłosie

DZIENNIKARZ NA ZIEMIACH POLSKICH

Z początku trudno mówic o jakimkolwiek dziennikarstwie

Dla gazet pisują uciekinierzy, politycy, uczeni pisarze – dla rozrywki, spraw politycznych, nikłego zarobku.

Pierwsze zmiany przyniosło wprowadzenie honororiów jednak byly one wciaz zbyt małe zeby się utrzymać. Pisywali teraz do gazety ludzie zdesperowani i łasi na każdy zarobek by przeżyc.

Nie przywiązywano wagi do szybkości i precyzji informacji. Nie było czegoś takiego jak aktualność czy przedawnienie info.

1870 – prasa zaczyna nabierac rozpędu, wchodzą nowe technologie następuje postęp techniczny, linotyp, telegraf, telefon

Nacisk na szybką informacje, chec pokazania się, wywolania zawisci u konkurencji, wyścigi

Powstały 3 typy specjalnosci

Podzielenie pracy w redakcji, rozdzielenie stanowisk na zastepcow redaktorów itd.

WYODREBNIENIE ZAWODU DZIENNIKARZA 1912 SYNDYKAT DZIENNIKARZY POLSKICH

Pojawienie sie zawodu dziennikarza radiowego i agencyjnego.

Niezależność prasy w 1918 – brak cenzury, prasa się rozwija, KOMERCJALIZACJA PRASY,

ROZWÓJ PRASY MASOWEJ, SENSACJA

Zwiększenie roli informaacji i szybkości jej podania. Autorsko-redakcyjny charakter

Upadek publicystyki – załozenie wydawców ze prase czyta tylko masa przygłupich, ciemnych ludzi

XX-LECIE MIEDZYWOJENNE 1918-1939

Prasa po odzyskaniu niepodleglosci zaczeła sie preznie rozwijac, nie było cenzury. Nacisk na informacje a nie na sensacje.

Prasa nie dociera do obszarów pozamiejskich lecz powoli likwiduje analfabetyzm. Prasa stanowi atrybut inteligencji i zycia miejskiego

Konstytucja marcowa 1921 – bardzo szeroki zakres swobód, zakazano cenzury

1923 -HIPERINFLACJA – Zmniejszenie produkcji prasy, kryzys gospodarczy, likwidacja wielu tytułów.

Warunki techniczne i regionalizacja po zaborach

Przeszkodą była regionalizacja po zaborach. Utrudniała tworzenie pism o charakterze ogolnokrajowym. Wpływa na wysokośc nakładów

W Polsce nie jest dobrze rozwinięta kolej czy drogi cieżko dotrzec z prasa na teren kraju.

Prasa ogolnokrajowa w latach 30 XX wieku

Prasa kształtowała ówczesna scene polityczna, jedyne medium które mogło reprezentować polityków.

Przewrót majowy 1926 – piłsudczykowie ograniczaja wolnisc prasy, zakaz krytykowania Piłsudskiego , nakaz podawania nazwy wlasciciela, adresu uzytkownika i dzierzawcy prasy

1935-1939 – okres pomyslny, wzrost liczby tytułów.

Konstytucja kwietniowa 1935 – brak artykułu wolności prasy tylko wolnośc słowa

System prawny

Na obszarze Pomorza, Górnego Śląska obowiązuje system prawny Niemiec

Na obszarze Galicji – austryjackie prawo prasowe

Obszar Kongresówki – Rząd Moraczewskiego znosi cenzure, stawia na wolność prasy

Kraków

Warszawa

Tytuły kulturalne

WIADOMOŚCI LITERACKIE – 1924-1939

Mieczysław Grydzewski – tygodnik społeczno-kulturalny

Artykuły o problematyce społecznej, politycznej kulturalnej, literatura

Pisywali do „Wiadomości..” skamandryci m.in: Tumin, Wierzyński, Słonimski, Lechoń, Wittlin

Dzięki temu pismu ROZKWITŁA LITERATURA WSPOŁCZESNA

Jest to najbardziej wpływowe pismo XX-lecia

Prosto z mostu. Tygodnik Literacko-artystyczny – 1935

Skamander – 1920-1928 pozniej 1935-1939

Od 1922 wydawany przez Grydzewsiego

INNE : Bluszcz – 1865-1939, Tygodnik Iliustrowany 1859, Kurier Literacko-Naukowy”

II WOJNA ŚWIATOWA POLSKA PRASA WYPARTA PRZEZ GADZINÓWKE

Gadzinówka – pismo słuzące rządow zaborcy. Miało wpajać Polakom zasady i potęge Trzeciej Rzeszy.

Tak naprawde pomagała w funkcjonowaniu zycia Polaków – ogloszenia to tajne/zakonspirowane skrzynki korespondencyjne i giełda

Polacy odporni na gadzinówki dzięki PRASIE KONSPIRACYJNEJ. Kwitła sztuka czytania między wierszami.

Najwieksze gadzinówki to Goniec Krakowski, Nowy Czas, Nowy Kurier Warszawski, Kurier Kielecki

1939 – LIKWIDACJA POLSKIEJ PRASY, PRZEJĘCIE JEJ WYDAWNICTW

Prasa konspiracyjna w przeciwienstwie do zaklamanych gadzinowek była pełna rzetelnych i pełnych informacji

W większych miastach ustawiono megafony przez ktore mowiono o sytuacji w Polsce i przekazywano rozkazy dla Polaków – Generalna Gubernia Hans Frank GENERALNY GUBERNATOR TAKI ROZKAZ

PRASA KONSPIRACYJNA -> II WOJNA ŚWIATOWA

Najważniejsza prasa to :

Oprócz pism konspiracyjnych przechytywano transmisje radiowe z Zachodu.

Dużo podziemnych pism o literaturze, polityce, ekonomii edukacji.

Publikowane są broszury i ulotki niemieckie w celu obniżenia morali Niemców i ich zdezorientowaniu.

WYDAWANIE MATERIAŁÓW PROPAGANDOWYCH – plakaty o tematyce patriotycznej czy fałszywe plakaty niemieckiej administracji

WYDAWNICTWA

PRASA KONSPIRACYJNA

Wydawanie prasy konspiracyjenj było jednym z glownych elementów pracy konspiracyjnen ugrupowań podziemnych.

PRASA I WYDAWNICTWA POLSKIE NA EMIGRACJI 1945

II wojna – rozwój prasy emigracyjnej

Wiadomości literackie we Francji – Tuwim i Slonimski

Centrum polskiej emigracji – Paryz tam rozpoaczeto wydawaie Głosu Polski i pisma dla wojsk Polska Walcząca

Zaczyna ukazywać sie Kultura (najpierw w Rzymie 1947) red Giedroyc: wydawcami Grudzinski, Czapski

Wydawcy na Bliskim wschodzie : Kurier Polski w Bagdadzie, tygodnik Orzeł Biały,Dziennik Żołnierza

Przeniesienie prasy z Paryża do Londynu

1940 – Dziennik Polski

1946 – Pismo „Wiadomości” wznowione w Londynie przez Grydzewskiego

„Pamiętnik Literacki” – redagowany przez Garlińskiego

„Biuletyn Informacyjny”

„Głos Kobiet”

Wielka Brytania dominowała jako ośrodek wydawniczy prasy emigracyjnej po zakonczeniu wojny

Ośrodek londyński zaczeła rownoważyć francuska Kultura

Prasa Polonijna w USA:

PARYSKA „KULTURA”

1947 – Włochy, redkator Giedroyc potem przeniesienie do Paryża

Znalezienie opuszczonego domu pod Paryżem. Założenie Instytutu Literackiego

Założenia:

Współpracownicy, pisarze:

Pisali do niego

Glowne działania – przemycanie do Polski. Finansowali „Kulture” polscy arystokraci

Historia: współpracowali z Władysławem Andersem- narodził się konflikt. Następnie przenieśli się do Paryża

Publikacja tekstów: Albert Camus , Thomas Eliot oraz Czesława Miłosza na emigracji

2000 – zamkniecie pisma zgodnie z ostatnią wolą Giedoyca

WIADOMOŚCI LITERACKIE

1924-1939

Mieczysław Grydzewski – tygodnik społeczno-kulturalny

Artykuły o problematyce społecznej, politycznej kulturalnej, literatura

Trzymały strone sanacyjną

Pisywali do „Wiadomości..” skamandryci m.in:

Dzięki temu pismu ROZKWITŁA LITERATURA WSPOŁCZESNA

Jest to najbardziej wpływowe pismo XX-lecia

W 1946 Grydzewski wznowił wydawanie „Wiadomości” ze skrócona nazwą w Londynie

Prosto z mostu. Tygodnik Literacko-artystyczny – 1935

Skamander – 1920-1928 pozniej 1935-1939

Od 1922 wydawany przez Grydzewsiego

INNE : Bluszcz – 1865-1939, Tygodnik Iliustrowany 1859, Kurier Literacko-Naukowy”

ORGANIZACYJNE I INSTYTUCJONALNE PODPRZĄDKOWANIE PRASY W PRL

Prasa, radio, tv – podporządkowane władzy

Media = własność rządowa, narzedzie sprawujące kontrole to Wydział Cenzury w Warszawie

JEDNOKIERUNKOWY PRZEPŁYW INFORMACJI OD RZĄDU DO SPOŁECZEŃSTWA

Blokada artykulacji – wprowadzenie do systemu mechanizmów uniemozliwiający swodobny przeplyw informacji

Utrata wiarygodności prasy, prasa nie spełnia podstawowych zadań informacyjnych i kontrolnych

Prasa Katolicka – Tygodnik Powszechny – pomimo cenzury pełni wazną rolę opiniotwórczą

Podziemne wydania periodyczne:

Powstanie Kmonitetu Obrony Robotnikow – pismo ROBOTNIK red. Lityński

Okres „karnawalu” Solidarności - duze zapotrzebowanie na niezalezna prasę przez społeczeństwo. Konsolidacje niezależnych środowisk i powstawanie zepsołów redakcyjnych

Stan wojenny 13 grudnia 1989 – prasa nadal wydaje juz nastepnego dnia. Pismo „ Z dnia na dzien”

Drukowano prase podziemna w miare systematycznym rytmie wydawniczym.

PRASA MASOWA 1989

Wstaly wtedy rozglosnie radiowe. Pierwszy rzad mazowieckiego

Audycje funkcjonowaly wtedy bez koncesji

Media masowe

Funkcje: informacyjne, edukacyjne, kulturalne, rozrywkowe, funkcje kontrolne oraz współtworzą pewne wartości, kształtując pewien typ społeczeństwa obywatelskiego.

O istnieniu rynku prasowego w Polsce po II wojnie światowej można mówić dopiero po 1989 roku, kiedy dokonały się zasadnicze zmiany ustrojowe i niesuwerenna Polska Ludowa przekształciła się w niepodległą i demokratyczną III RP.

Po 1989 nastąpiła wolność słowa, wolność prasy, nastąpiła nowelizacja prawa prasowego, dość duży wpływ zagranicznych mediów i wydawnictw.

8 maja 1989 roku pojawił się nowy dziennik Gazeta Wyborcza. Pojawiły się nowe dzienniki ogólnopolskie i lokalne.

-nowelizacja prawa prasowego- wprowadza m. in. zgłoszeniowy system powoływania nowych tytułów

- zainstalowanie TV satelitarnej lub kablowej zależało tylko od decyzji obywatela

- powstały magnetowidy

- kolor stał się standardem przekazów audiowizualnych

- W 1990r. powstały prywatne firmy dystrybucyjne

- prywatne wydawnictwa

- koncesje na nadawanie w skali kraju dostały Polsat(1994) i TVN(1997)

- założenie niekomercyjnej stacji katolickiej TV TRWAM

- 1991r. Pierwsze Polskie połączenie z Internetem

- Postały rozgłośnie radiowe

- Pierwszy Rząd Mazowieckiego

- powołano komisje likwidacyjna prasy książki ruchu

3 ścieżki likwidacyjne:

- Prasa: Super Ekspres , Nowa Europa, Kurier Poranny

- Jeszcze z prasy wydawanej w Łodzi : Wiadomości Dnia

- Od 1993r. wprowadzono koncesje: koncesje radiowe dostały: RMF, ZET, Radio Maryja

- 1993r. w życie weszła ustawa o radiofonii i TV

... wolność prasy

w 1989 nowelizacja prawa prasowego, wprowadza m.in. zgłoszeniowy system powoływania nowych tytułów

w 1990 Sejm przyjął ustawę o likwidacji RSW Prasa-Książka-Ruch

wpływ wydawnictw zagranicznych na polski rynek prasowy, udział kapitału obcego ocenia się na 80-90%

komputeryzacja, przechodzenie na druk offsetowy, lepszy papier, zmiany w organizacji pracy redakcji oraz zmiany kadrowe;

obecnie rynek prasy kolorowej obejmuje kilkaset tytułów

II OBIEG PO 1976

II obieg- czyli inaczej prasa konspiracyjna w PRL, od 1976r.

Duży wpływ na nią miało powstanie KOR-u i innych organizacji opozycyjnych do władzy jak np. Robcio

Publikowanie nieocenzurowanych publikacji o charakterze społecznym, , historycznym, literackim. Drukowano rożne broszury gazety po kryjomu, proszono aby ludzie nosili torby czy plecaki aby nie można było wykryć roznosicieli gazet.

Powstaje wtedy pierwsze podziemne wydawnictwo NOWA- 1977r.

Redaktorzy:

Utwory znanych pisarzy tj. Cz. Miłosz, W. Gombrowicz, St. Mrożek, G. Orwell

Inne informacyjne: Krąg, Oficyna Literacka, Prześwit, CDN, Głos, Pokolenie

Kultura: Czas Kultury, Zapis, Arka, Brulion

Pierwsze komunikaty KORU – wrzesien 1976

Okres legalnej NSZZ „Solidarność” – zalew wydawnict pozacenzuralnych

Tygodnik Solidarnośc posiadał debit wydawniczy i podlegał cenzurze

NOWY OKRES W DZIEJACH II OBIEGU – SOLIDARNOŚĆ

31 licpa 1898 – ustawa o kontroli publikacji i widowisk / weszla w zycie w pazdzierniku – uwoliono od kontroli biuletyny przeznaczone do druku wewnętrznego, druki na prawach rekopisu, i publikacje naukowe w nakladzie do 100 egz.

Stan wojenny 13 grudnia 1989 – prasa wydawana na dzien nastepny „Dzien po dniu”. Znikł mechanizm blokady artykulacji

Internowano,aresztowano redaktorów - > osłabiło to II obieg ale nie zlikwidowało

W miare uplywu czasu liczba pism malały ->koniec stanu wojennego, przesycenie rynku, zmęczenie

OKRES SOLIDARNOŚCI

Solidarność – 1980-1989r.

13 grudnia 1981r. stan wojenny – ruch wydawniczy powiększył się

Najwięcej książek i broszur ukazało się w 1983r. Największy nakład osiągnął wrocławski tygodnik „Z dnia na dzień” .

Przełomem było zorganizowanie w PRL podziemnego ruchu wydawniczego inspirowanego Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela i KOR. Organizator: Mirosław Chojecki.

W 1977r. – Chojecki stworzył Niezależną Oficynę Wydawniczą „NOWA” – drukuje pismo „Zapis”

NOWA była niezależna od KSS „KOR” jednak jej liderzy byli czasami członkami Komitetu. KOR udzielało pożyczek

W okresie PRL ukazywało się nielegalnie kilka tysięcy tytułów prasy podziemnej. Były to serwisy informacyjne, kwartalniki społeczno-polityczne oraz kulturalne.

Np. „Aneks” Kwartalnik Polityczny,

„Solidarność” Biuletyn Informacyjny

„Biuletyn Łódźki”

Kwiecien 1981 - Solidarnośc otrzymuje pozwolenie na wydawanie tygodnika w Warszawie „Tygodnik Solidarność” red. Jarosław Kaczyński, Tadeusz Mazowiecki

- Feniks

- Gazeta Polska 1979

- Głos – Macierewicz

RADIOFONIA NA ŚWIECIE

Pierwsza emisje głosu nadano w 1900 - Fessenden

Twórca: Marconi, ale tak naprawdę wynalazł to Tesla, procesowali się o to.

Rosjanin Aleksander Popow- radiograf, łączność na 5km.

Pierwsza audycja radiowa -1906 w USA obierały ja statki (życzenia świąteczne, muzyka fragmenty biblii)- Fessenden

Pierwsza europejska transmisja radiowa: 1908 w Paryżu z wieży Eiffla

Pierwsza stacja radiowa o sygnale wywoławczym: KDKA- 1920r.

BBC- 1922r. John Reith

1923 – Polskie Towarzystwo Radiotechniczne – firma wytwarzająca odbiorniki. 1 luty 1925 rozpoczyna nadawanie

Pierwsza audycja w warszawie 1924

1926 powstaje Polskie Radio

1925 Międzynarowody Związek Radiofonii w Genewie

TELEWIZJA

1878 – Ochorowicz – przedstawia projekt, pozostal uznany na polu teoretycznym

Jak Szczepanik – elektroskop

1924- John Logie Baird- skonstruował urządzenie przesyłające obraz na kila metrów, transmisja „maski”(1925r.)

1928r.- Michalak - Telehor – podobne urządzenie do Bairda, ale pokazuje 10 klatek na sekundę

Następnie powstaje ikonoskop- Zvorykin- analizuje lampę elektronową

Baird- pierwsza audycja telewizyjna BBC- 1929r.

TV w kolorze Baird- 1950r. - pierwsze pokazy TV kolorowej w USA

1960 -pierwsza wielka impreza – Olimpiada w Rzymie transmisja

W Polsce pierwsze eksperymenty 1937r.

1952r. – Doświadczalna Stacja TV – PIERWSZY PROGRAM TELEWIZYJNY W POLSCE

1956r. Polska TV nadaje stałe programy

Pierwsza prywatna TV - Polsat

później m. in.: TVN, RTL 7 dzisiaj TVN7, TV4

Platformy cyfrowe to nc+, Orange TV, Cyfrowy Polsat

Omów rolę i znaczenie rozgłośni emigracyjnych dla społeczeństwa polskiego ( Radio Madryt, Radio Wolna Europa i inne)

BBC – 1939r. Kiedy między wschodnią i zachodnią Europą zapadła żelazna kurtyna, a władze komunistyczne starały się odciąć Polskę od niezależnych źródeł informacji, BBC przełamywało partyjny monopol w środkach przekazu.

Podobnie jak podczas wojny na propagandę komunistyczną BBC odpowiadało rzetelną, sprawdzoną i bezstronną informacją.

Naświetlając tło i szerszy kontekst wydarzeń BBC dbało zawsze o oddzielenie czystej informacji od komentarza i starało się przedstawiać szeroki wahlarz różnych odmiennych opinii.

Często informowało też o sytuacji i wydarzeniach w Polsce, które cenzura w kraju próbowała zatajać lub tuszować.

- Sekcja Polska BBC odegrała istotną rolę w informowaniu społeczeństwa w warunkach wszechobecnej cenzury wewnętrznej.

Poza wiadomościami i programami politycznymi, Sekcja Polska nadawała od lat 50. regularne audycje kulturalne, muzyczne, religijne i naukowe. Występowało w nich wielu wybitnych muzyków, malarzy, aktorów, pisarzy i poetów, nie tylko polskich.

Radio Madryt – Przed powstaniem Radia Wolna Europa najważniejszy głos emigracyjny Polski. Audycje w języku polskim nadawane spoza terytorium naszego kraju uruchomiło w 1931 r. Radio Watykańskie.

Cel: Głos wolnej polski.

Decyzję o otwarciu polskiej emisji podjął bezpośrednio Franco. Co do generaliów: sprawa została uregulowana poprzez ustalenia na linii madrycki ambasador polskiego Londynu – hiszpańskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Ze strony polskiej kierownikiem Radia Madryt byli:

Stałymi współpracownikami byli poeta Józef Łobodowski czy felietonista Henryk Łubieński.

Spikerem był Kazimierz Tylko-Dobrzański- wielki znawca i fan piłki ręcznej oraz siatkówki. To on spopularyzował w Hiszpanii obie te dyscypliny sportu.

Radio Madryt starało się docierać do wszystkich mieszkających między Odrą a Bugiem, ale lepiej słyszane i mniej zagłuszane było w Polsce zachodniej.

Audycję otwierał dziennik, po którym następowały komentarze i przegląd prasy emigracyjnej.

Posiłkowano się też informacjami i analizami zawartymi w dzienniku monarchistów hiszpańskich ABC oraz falangistowskiej Arribie. Zdawkowe pomiary potwierdzały stosunkowo wysoką słuchalność Radia Madryt w Polsce i dzięki korespondencji ze słuchaczami – obiektywizm rozgłośni. Polskiej sekcji Radia Madryt słuchano też w innych częściach bloku sowieckiego.

Na falach rozgłośni głos zabierali między innymi prezydent August Zaleski, generał Tadeusz Bór-Komorowski czy generał Władysław Anders..

Komunistyczny monopol informacyjny został złamany, a to władze w Warszawie musiało boleć. Przekonał się o tym między innymi nadleśniczy Zygmunt Szpeta z dolnośląskiej Osiecznicy. W 1953 r. sąd skazał go na dwa lata obozu pracy za umożliwianie słuchania Radia Madryt. Głos z polskiego Madrytu zamilkł w najmniej korzystnym momencie. W Europie coraz wyżej unosił się już duch odprężenia. Na konferencji w Helsinkach po raz kolejny Zachód potwierdził swoją zgodę na istnienie żelaznej kurtyny. Za sprawą środowiska paryskiej „Kultury”, lewicowego KOR-u i sprzyjającego im Radia Wolna Europa formowała się w Polsce wizja zewnętrznej i wewnętrznej polityki, która personalnie i programowo zmaterializowała się po 1989 r.

Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa – istniejąca od 3 maja 1952 do 30 czerwca 1994 w strukturze Radia Wolna Europa polskojęzyczna sekcja. W okresie PRL była najczęściej słuchanym (i systematycznie zagłuszanym) radiem zagranicznym.

Dyrektorami Rozgłośni Polskiej RWE w Monachium byli: Jan Nowak-Jeziorański, Zygmunt Michałowski, Zdzisław Najder, Marek Łatyński i Piotr Mroczyk.

Z Rozgłośnią Polską RWE współpracowali również znani pisarze, publicyści i działacze emigracyjni m.in.:

Rozgłośnia Polska RWE nadawała audycje informacyjne oraz bloki programowe o tematyce politycznej (Fakty, wydarzenia, opinie, Panorama dnia i Panorama tygodnia, przeglądy prasy: polskiej - "drugoobiegowej" i emigracyjnej), ekonomicznej, rolniczej (Droga przez wieś), kulturalnej (Na czerwonym indeksie - m.in. książki w wyborze Włodzimierza Odojewskiego, czytane przez Andrzeja Chomińskiego i religijnej (kapelan radia ks. Tadeusz Kirschke), regularnie ujawniając nieprawości reżimu komunistycznego i odgrywając istotną rolę w demokratycznych przemianach w kraju.

W 1971 r. Służba Bezpieczeństwa PRL przeprowadziła kombinację operacyjną, ujawniając materiały zebrane przez swojego agenta wywiadu kpt. Andrzeja Czechowicza, który w 1965 przeniknął do pracy w Rozgłośni Polskiej.

Od 1990 do 1994 Rozgłośnia prowadziła oficjalną działalność w Warszawie. 30 czerwca 1994 w Poznaniu odbyło się uroczyste zakończenie jej działalności z udziałem pracowników i władz RWE, władz Polski i ambasadora Stanów Zjednoczonych.

Głos Ameryki - Voice of America – rozgłośnia należąca do rządu Stanów Zjednoczonych nadająca programy dla zagranicy po angielsku i w kilkunastu innych językach. W latach zimnej wojny Głos Ameryki wraz z BBC i RWE uważany był przez władze komunistyczne za „rozgłośnię dywersyjną” i w związku z tym programy w języku polskim były zagłuszane (ale w mniejszym stopniu niż programy Wolnej Europy). Poza informacjami politycznymi w audycjach polskiej redakcji starano się wówczas pokazywać także różne aspekty życia na zachodzie nieznane w komunistycznej rzeczywistości

Charakterystyka audycji radiowych w pierwszym okresie działalności Polskiego Radia.

Polskie Radio rozpoczęło regularną emisję 18 kwietnia 1926, słowami: „Halo, halo Polskie Radio Warszawa, fale 480.

W 1927 roku Polskie Radio pierwsze na świecie rozpoczęło międzynarodową wymianę programów.

W 1929 r. udzielono Polskiemu Radiu nową koncesję. W maju 1931 r. powstała stacja nadawcza w Raszynie, która pokrywała swoim zasięgiem około 90% powierzchni ówczesnej Polski.

W początkowym okresie działalności program radiowy był nadawany jedynie przez kilka wieczornych godzin. W drugiej połowie lat 30 XX w. był nadawany już przez cały dzień, od 6:15 rano do północy. Większość czasu antenowego zajmowała muzyka. Polskie Radio utrzymywało własne chóry, zespoły kameralne i orkiestry.

W okresie międzywojennym zaczął się okres mocnego rozwoju radiofonii w kraju, i została rozpoczęta produkcja polskich odbiorników radiowych. Polskie Radio reprezentowało nowoczesny i wysoki poziom artystyczny. Radio przyciągało umysły i talenty: pisarzy, dyrygentów i aktorów.

Pracownikami i współpracownikami radia byli m.in. :

Radiowy teatr powstał wraz z narodzinami radia – 1925 i w XX leciu międzywojennym nosił nazwę – Teatr Wyobraźni, za twórcę uważa się Zdzisława Marynowskiego. Nazwy użyto po raz pierwszy w 1933 roku, a po II wojnie światowej teatr radiowy przyjął nazwę Teatru Polskiego Radia.

I słuchowisko – Warszawianka Stanisława Wyspiańskiego w adaptacji Alojzego Kaszyna – 29 listopada 1925 rozpoczęła działalność radiowego teatru. I oryginalne słuchowisko 17 maja 1928 „Pogrzeb Kiejstuta” Witolda Hulewicza. Jedne z pierwszych reportaży dźwiękowych to odczytywane lub mówione przed mikrofonem w studiu teksty spisane wcześniej. Po wojnie pierwszym, który odważył się usiąść za mikrofonem był Andrzej Mularczyk.

PRASA KATOLICKA

12 września 1945 r. zerwali konkordat zawarty przez rząd polski ze Stolicą Apostolską w 1925 roku. W tym samym czasie powołane zostały do życia pierwsze rozłamowe grupy "postępowych" katolików (wokół tygodnika "Dziś i Jutro").

Programy Polskiego Radia rozpoczynały się pieśnią "Kiedy ranne wstają zorze", a wojsko śpiewało ją na porannej zbiórce. Ukazywały się dawne i nowe pisma katolickie, w niedziele rano młodzież gimnazjalna pod opieką nauczycieli szła parami do kościoła, jak było przed wojną. Istniały katolickie stowarzyszenia młodzieżowe (Sodalicja Mariańska) i niezależne harcerstwo.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Katalog Mediów Polskich, Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo, Technologia informacyjna
Wywiad z Hopfinger Historia mediów
historia sztuki skrot
Z historii kradziezy literackich, Informacja Naukowa i Bibliotekoznawstwo, Materiały
Historia Polski (skrót)
Historia chroroby, KARTA INFORMACYJNA PACJENTA, KARTA INFORMACYJNA PACJENTA
historia prawa, skrot konstytucje, KONSTYTUCJA 3 MAJA 1791
Historia gospodarcza, faszyzm, Informacje ogólne
historia prawa, skrot postepowanie sadowe, ŚREDNOWIECZE: Dochodzenie prawa w drodze sądowej ogranicz
Historia Mediów początki
HISTORIA MEDIOW POLSKICH id 203 Nieznany
Historia Polski (skrót)
Historia mediow zajecia 1 id 20 Nieznany
Historia psychologii skrot A3, HISTORIA PSYCHOLOGII
[Opracowanie] Z Bajka Historia Mediow
historia mediów ziarek syllabus
Historia mediow id 203442 Nieznany
Historia mediow Z Bajka id 203444

więcej podobnych podstron