1. O czym mówi I prawo Mendla Prawo czystości gamet: Gamety zawierają tylko po jednym allelu danego genu. 2. Co oznacza prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli (II prawo Mendla) Prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli: Allele dwóch różnych genów przechodzą do gamet niezależnie od siebie. 3, Różnice między dominacją zupełną a niezupełną Dominacja zupełna gdy allel dominujący całkowicie maskuje całkowite efekty działania allelu recesywnego natomiast w dominacji niezupełnej allel dominujący częściowo maskuje efekty działania allelu recesywnego. 4. Determinacja płci u kręgowców determinacja płci, dotycząca formowania jajników lub jąder u zwierząt oraz organów kwiatowych u roślin, regulowana jest przez geny i (albo) przez czynniki środowiska - określa czy będziemy mied do czynienia z osobnikiem męskim czy żeńskim. 5. Rodzaje mutacji mutacje punktowe zmiana pojedynczego nukleotydu w dna lub rna, np.: -Substytucje (podstawienie): tranzycja lub transwersja -inwersje -addycje (insercja) pojedynczego nukleotydu -delecje (pominięcie) pojedynczego nukleotydu mutacje (aberracje) chromosomowe zaburzenie polegające na zmianie struktury lub liczby chromosomów, np.: -inwersję – odwrócenie fragmentu chromosomu o 180 stopni -translokację – przeniesienie odcinków między niehomologicznymi chromosomami. mutacje genomowe - zmiany na poziomie pojedynczych nukleotydów 6. Wpływ mutacji na ewolucję Skutki mutacji dla ewolucji mogą być: - niekorzystne, czyli takie, które dają organizmowi mniejsze szanse na przeżycie. Niekoniecznie musi być to mutacja upośledzająca jego funkcjonowanie, czasami drobna zmiana powoduje obniżenie szans na przeżycie - na przykład zwierzę o zmienionym ubarwieniu, mimo, iż jest zdrowe i sprawne fizycznie, jest lepiej widoczne dla drapieżników. Niekorzystny skutek jest charakterystyczny dla większości mutacji, gdyż organizmy są na ogół tak dobrze przystosowane do środowiska w którym żyją, że wszelkie zmiany są najczęściej zmianami na gorsze. - korzystne - czyli takie, które dają organizmom przewagę nad osobnikami nieposiadającymi nowej cechy. Takie mutacje utrwalają się w populacjach i mimo że zdarzają się bardzo rzadko, są ważnym czynnikiem sprawczym ewolucji. - neutralne - czyli takie, których obecność w danych warunkach ani nie pomaga, ani nie przeszkadza w przetrwaniu. Allele warunkujące taką cechę utrzymują się w populacji i w przypadku zmiany warunków środowiskowych mogą okazać się bardzo przydatne. Tym samym ich rola w procesie ewolucji też jest istotna. Dzięki zmienności mutacyjnej w populacjach pojawiają się nowe cechy. 7. Czym jest chów wsobny? Chów swobodny (imbred) -wzrost homozygotyczności stwarza niebezpieczeństwo spotkania się w formie homozygotycznej alleli niekorzystnych, np. genów letalnych. - w populacji wsobnej szkodliwe allele szybko stają się homozygotyczne i są eliminowane w wyniku selekcji. - szkodliwe allele są, w wyniku tego, eliminowane z populacji wkrótce po powstaniu w wyniku mutacji. - śmiertelność w populacji swobodnej nie wzrasta, ponieważ powodowana jest mutacją, a nie wsobnością. 8. Zjawisko heterozji - bujność mieszkańców pokolenia F1 w stosunku do form rodzicielskich, - ujawnia się po skrzyżowaniu dwóch genetycznie różnych homozygotycznych genotypów - nie jest dziedziczna i w pokoleniu F2 następuje wyraźny spadek bujności - ma znaczenie dla hodowli: kukurydzy, żyta, buraka cukrowego, tytoniu, cebuli, kalafiora, pomidora, kapusty, marchwi. 9. Główne czynniki ewolucji - selekcja naturalna - mutacje - dryf genetyczny - dobór naturalny - migracje 10. Dobór naturalny a selekcja naturalna Dobór naturalny - Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. Selekcja naturalna – główny czynnik ewolucji organizmów, którego działanie sprawia że spośród różniących się genetycznie osobników populacji przeżywają i pozostawiają potomstwo jedynie najlepiej przystosowane do środowiska. 11. Czym jest dostosowanie? zdolność organizmu, wynikająca z jego genotypu, do skutecznego współzawodnictwa i przekazywania zasobów genetycznych następnym pokoleniom. 12. Działanie doboru naturalnego Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. 13. Czym jest dryf genetyczny? Dryf genetyczny polega na zmianach częstości występowania neutralnego allelu w populacji, wynikających z losowego charakteru przekazywania genów przez rodziców potomstwu. 14. Dziedziczenie pozajądrowe dziedziczenie cech w inny sposób, niż przez geny znajdujące się na chromosomach, np. dziedziczenie materiału genetycznego zlokalizowanego w chloroplastach i mitochondriach. Dziedziczenie takie nie odbywa się zgodnie z prawami Mendla. 15. Główne czynniki wpływające na częstość występowania alleli i genotypów 1. mutacje 2. selekcja naturalna 3. dobór naturalny 4. dryf genetyczny 5. migracje 16. Prawo Hardy-Weinberga Założenia: – Duża populacja, ściślej nieskończona – Nie działa selekcja, brak migracji i mutacji – Kojarzenie osobników jest losowe – Dla ułatwienia: • rozpatrujemy nie zachodzące na siebie pokolenia • rozpatrujemy dwa allele w jednym locus na chromosomie Autosomalnym 17. Badania polimorfizmu białek Polimorfizm genetyczny, czyli genetyczna wielopostaciowość, to występowanie dwóch lub więcej alleli tego samego genu w populacji, uwarunkowane genetycznie, hormonalnie lub środowiskowo. Polimorfizm dostarcza informacji dotyczących struktury różnych populacji, dzielącego je dystansu genetycznego, pozwala śledzić skutki selekcji, inbredu, dryfu genetycznego oraz odpowiedzi populacji na zmiany zachodzące w środowisku 18. Łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR) stosowana do powielania fragmentów DNA • prosta technicznie (cała syntezaw jednej probówce: matryca DNA+trifosforany nukleotydów+nadmiar starterów+termostabilna polimeraza DNA) • wymaga nieznacznej ilości wyjściowego DNA (nawet z jednej lub z kilku komórek) • polega na powtórzeniu wielu cykli polimeryzacji DNA przez termostabilną polimerazę DNA • w pojedynczym cyklu zachodzą kolejno: 1 - termiczna denaturacja powielanego DNA (około 90 °C) 2 – po obniżeniu temperatury (około 40-60 oC) przyłączanie starterów (20-30-nukleotydowe) do komplementarnych sekwencji otaczających (od końców 3’) powielany odcinek DNA 3 – polimeryzacja DNA (72°C); jedynie po pierwszym cyklu powielone odcinki są różnej długości – w miarę wzrostu liczby cykli wzrasta ilość produktu zawartego między starterami; po 30-40 cyklach uzyskuje się 106 namnożenie powielanego fragmentu DNA |
1. O czym mówi I prawo Mendla Prawo czystości gamet: Gamety zawierają tylko po jednym allelu danego genu. 2. Co oznacza prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli (II prawo Mendla) Prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli: Allele dwóch różnych genów przechodzą do gamet niezależnie od siebie. 3, Różnice między dominacją zupełną a niezupełną Dominacja zupełna gdy allel dominujący całkowicie maskuje całkowite efekty działania allelu recesywnego natomiast w dominacji niezupełnej allel dominujący częściowo maskuje efekty działania allelu recesywnego. 4. Determinacja płci u kręgowców determinacja płci, dotycząca formowania jajników lub jąder u zwierząt oraz organów kwiatowych u roślin, regulowana jest przez geny i (albo) przez czynniki środowiska - określa czy będziemy mied do czynienia z osobnikiem męskim czy żeńskim. 5. Rodzaje mutacji mutacje punktowe zmiana pojedynczego nukleotydu w dna lub rna, np.: -Substytucje (podstawienie): tranzycja lub transwersja -inwersje -addycje (insercja) pojedynczego nukleotydu -delecje (pominięcie) pojedynczego nukleotydu mutacje (aberracje) chromosomowe zaburzenie polegające na zmianie struktury lub liczby chromosomów, np.: -inwersję – odwrócenie fragmentu chromosomu o 180 stopni -translokację – przeniesienie odcinków między niehomologicznymi chromosomami. mutacje genomowe - zmiany na poziomie pojedynczych nukleotydów 6. Wpływ mutacji na ewolucję Skutki mutacji dla ewolucji mogą być: - niekorzystne, czyli takie, które dają organizmowi mniejsze szanse na przeżycie. Niekoniecznie musi być to mutacja upośledzająca jego funkcjonowanie, czasami drobna zmiana powoduje obniżenie szans na przeżycie - na przykład zwierzę o zmienionym ubarwieniu, mimo, iż jest zdrowe i sprawne fizycznie, jest lepiej widoczne dla drapieżników. Niekorzystny skutek jest charakterystyczny dla większości mutacji, gdyż organizmy są na ogół tak dobrze przystosowane do środowiska w którym żyją, że wszelkie zmiany są najczęściej zmianami na gorsze. - korzystne - czyli takie, które dają organizmom przewagę nad osobnikami nieposiadającymi nowej cechy. Takie mutacje utrwalają się w populacjach i mimo że zdarzają się bardzo rzadko, są ważnym czynnikiem sprawczym ewolucji. - neutralne - czyli takie, których obecność w danych warunkach ani nie pomaga, ani nie przeszkadza w przetrwaniu. Allele warunkujące taką cechę utrzymują się w populacji i w przypadku zmiany warunków środowiskowych mogą okazać się bardzo przydatne. Tym samym ich rola w procesie ewolucji też jest istotna. Dzięki zmienności mutacyjnej w populacjach pojawiają się nowe cechy. 7. Czym jest chów wsobny? Chów swobodny (imbred) -wzrost homozygotyczności stwarza niebezpieczeństwo spotkania się w formie homozygotycznej alleli niekorzystnych, np. genów letalnych. - w populacji wsobnej szkodliwe allele szybko stają się homozygotyczne i są eliminowane w wyniku selekcji. - szkodliwe allele są, w wyniku tego, eliminowane z populacji wkrótce po powstaniu w wyniku mutacji. - śmiertelność w populacji swobodnej nie wzrasta, ponieważ powodowana jest mutacją, a nie wsobnością. 8. Zjawisko heterozji - bujność mieszkańców pokolenia F1 w stosunku do form rodzicielskich, - ujawnia się po skrzyżowaniu dwóch genetycznie różnych homozygotycznych genotypów - nie jest dziedziczna i w pokoleniu F2 następuje wyraźny spadek bujności - ma znaczenie dla hodowli: kukurydzy, żyta, buraka cukrowego, tytoniu, cebuli, kalafiora, pomidora, kapusty, marchwi. 9. Główne czynniki ewolucji - selekcja naturalna - mutacje - dryf genetyczny - dobór naturalny - migracje 10. Dobór naturalny a selekcja naturalna Dobór naturalny - Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. Selekcja naturalna – główny czynnik ewolucji organizmów, którego działanie sprawia że spośród różniących się genetycznie osobników populacji przeżywają i pozostawiają potomstwo jedynie najlepiej przystosowane do środowiska. 11. Czym jest dostosowanie? zdolność organizmu, wynikająca z jego genotypu, do skutecznego współzawodnictwa i przekazywania zasobów genetycznych następnym pokoleniom. 12. Działanie doboru naturalnego Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. 13. Czym jest dryf genetyczny? Dryf genetyczny polega na zmianach częstości występowania neutralnego allelu w populacji, wynikających z losowego charakteru przekazywania genów przez rodziców potomstwu. 14. Dziedziczenie pozajądrowe dziedziczenie cech w inny sposób, niż przez geny znajdujące się na chromosomach, np. dziedziczenie materiału genetycznego zlokalizowanego w chloroplastach i mitochondriach. Dziedziczenie takie nie odbywa się zgodnie z prawami Mendla. 15. Główne czynniki wpływające na częstość występowania alleli i genotypów 1. mutacje 2. selekcja naturalna 3. dobór naturalny 4. dryf genetyczny 5. migracje 16. Prawo Hardy-Weinberga Założenia: – Duża populacja, ściślej nieskończona – Nie działa selekcja, brak migracji i mutacji – Kojarzenie osobników jest losowe – Dla ułatwienia: • rozpatrujemy nie zachodzące na siebie pokolenia • rozpatrujemy dwa allele w jednym locus na chromosomie Autosomalnym 17. Badania polimorfizmu białek Polimorfizm genetyczny, czyli genetyczna wielopostaciowość, to występowanie dwóch lub więcej alleli tego samego genu w populacji, uwarunkowane genetycznie, hormonalnie lub środowiskowo. Polimorfizm dostarcza informacji dotyczących struktury różnych populacji, dzielącego je dystansu genetycznego, pozwala śledzić skutki selekcji, inbredu, dryfu genetycznego oraz odpowiedzi populacji na zmiany zachodzące w środowisku 18. Łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR) stosowana do powielania fragmentów DNA • prosta technicznie (cała syntezaw jednej probówce: matryca DNA+trifosforany nukleotydów+nadmiar starterów+termostabilna polimeraza DNA) • wymaga nieznacznej ilości wyjściowego DNA (nawet z jednej lub z kilku komórek) • polega na powtórzeniu wielu cykli polimeryzacji DNA przez termostabilną polimerazę DNA • w pojedynczym cyklu zachodzą kolejno: 1 - termiczna denaturacja powielanego DNA (około 90 °C) 2 – po obniżeniu temperatury (około 40-60 oC) przyłączanie starterów (20-30-nukleotydowe) do komplementarnych sekwencji otaczających (od końców 3’) powielany odcinek DNA 3 – polimeryzacja DNA (72°C); jedynie po pierwszym cyklu powielone odcinki są różnej długości – w miarę wzrostu liczby cykli wzrasta ilość produktu zawartego między starterami; po 30-40 cyklach uzyskuje się 106 namnożenie powielanego fragmentu DNA |
1. O czym mówi I prawo Mendla Prawo czystości gamet: Gamety zawierają tylko po jednym allelu danego genu. 2. Co oznacza prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli (II prawo Mendla) Prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli: Allele dwóch różnych genów przechodzą do gamet niezależnie od siebie. 3, Różnice między dominacją zupełną a niezupełną Dominacja zupełna gdy allel dominujący całkowicie maskuje całkowite efekty działania allelu recesywnego natomiast w dominacji niezupełnej allel dominujący częściowo maskuje efekty działania allelu recesywnego. 4. Determinacja płci u kręgowców determinacja płci, dotycząca formowania jajników lub jąder u zwierząt oraz organów kwiatowych u roślin, regulowana jest przez geny i (albo) przez czynniki środowiska - określa czy będziemy mied do czynienia z osobnikiem męskim czy żeńskim. 5. Rodzaje mutacji mutacje punktowe zmiana pojedynczego nukleotydu w dna lub rna, np.: -Substytucje (podstawienie): tranzycja lub transwersja -inwersje -addycje (insercja) pojedynczego nukleotydu -delecje (pominięcie) pojedynczego nukleotydu mutacje (aberracje) chromosomowe zaburzenie polegające na zmianie struktury lub liczby chromosomów, np.: -inwersję – odwrócenie fragmentu chromosomu o 180 stopni -translokację – przeniesienie odcinków między niehomologicznymi chromosomami. mutacje genomowe - zmiany na poziomie pojedynczych nukleotydów 6. Wpływ mutacji na ewolucję Skutki mutacji dla ewolucji mogą być: - niekorzystne, czyli takie, które dają organizmowi mniejsze szanse na przeżycie. Niekoniecznie musi być to mutacja upośledzająca jego funkcjonowanie, czasami drobna zmiana powoduje obniżenie szans na przeżycie - na przykład zwierzę o zmienionym ubarwieniu, mimo, iż jest zdrowe i sprawne fizycznie, jest lepiej widoczne dla drapieżników. Niekorzystny skutek jest charakterystyczny dla większości mutacji, gdyż organizmy są na ogół tak dobrze przystosowane do środowiska w którym żyją, że wszelkie zmiany są najczęściej zmianami na gorsze. - korzystne - czyli takie, które dają organizmom przewagę nad osobnikami nieposiadającymi nowej cechy. Takie mutacje utrwalają się w populacjach i mimo że zdarzają się bardzo rzadko, są ważnym czynnikiem sprawczym ewolucji. - neutralne - czyli takie, których obecność w danych warunkach ani nie pomaga, ani nie przeszkadza w przetrwaniu. Allele warunkujące taką cechę utrzymują się w populacji i w przypadku zmiany warunków środowiskowych mogą okazać się bardzo przydatne. Tym samym ich rola w procesie ewolucji też jest istotna. Dzięki zmienności mutacyjnej w populacjach pojawiają się nowe cechy. 7. Czym jest chów wsobny? Chów swobodny (imbred) -wzrost homozygotyczności stwarza niebezpieczeństwo spotkania się w formie homozygotycznej alleli niekorzystnych, np. genów letalnych. - w populacji wsobnej szkodliwe allele szybko stają się homozygotyczne i są eliminowane w wyniku selekcji. - szkodliwe allele są, w wyniku tego, eliminowane z populacji wkrótce po powstaniu w wyniku mutacji. - śmiertelność w populacji swobodnej nie wzrasta, ponieważ powodowana jest mutacją, a nie wsobnością. 8. Zjawisko heterozji - bujność mieszkańców pokolenia F1 w stosunku do form rodzicielskich, - ujawnia się po skrzyżowaniu dwóch genetycznie różnych homozygotycznych genotypów - nie jest dziedziczna i w pokoleniu F2 następuje wyraźny spadek bujności - ma znaczenie dla hodowli: kukurydzy, żyta, buraka cukrowego, tytoniu, cebuli, kalafiora, pomidora, kapusty, marchwi. 9. Główne czynniki ewolucji - selekcja naturalna - mutacje - dryf genetyczny - dobór naturalny - migracje 10. Dobór naturalny a selekcja naturalna Dobór naturalny - Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. Selekcja naturalna – główny czynnik ewolucji organizmów, którego działanie sprawia że spośród różniących się genetycznie osobników populacji przeżywają i pozostawiają potomstwo jedynie najlepiej przystosowane do środowiska. 11. Czym jest dostosowanie? zdolność organizmu, wynikająca z jego genotypu, do skutecznego współzawodnictwa i przekazywania zasobów genetycznych następnym pokoleniom. 12. Działanie doboru naturalnego Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. 13. Czym jest dryf genetyczny? Dryf genetyczny polega na zmianach częstości występowania neutralnego allelu w populacji, wynikających z losowego charakteru przekazywania genów przez rodziców potomstwu. 14. Dziedziczenie pozajądrowe dziedziczenie cech w inny sposób, niż przez geny znajdujące się na chromosomach, np. dziedziczenie materiału genetycznego zlokalizowanego w chloroplastach i mitochondriach. Dziedziczenie takie nie odbywa się zgodnie z prawami Mendla. 15. Główne czynniki wpływające na częstość występowania alleli i genotypów 1. mutacje 2. selekcja naturalna 3. dobór naturalny 4. dryf genetyczny 5. migracje 16. Prawo Hardy-Weinberga Założenia: – Duża populacja, ściślej nieskończona – Nie działa selekcja, brak migracji i mutacji – Kojarzenie osobników jest losowe – Dla ułatwienia: • rozpatrujemy nie zachodzące na siebie pokolenia • rozpatrujemy dwa allele w jednym locus na chromosomie Autosomalnym 17. Badania polimorfizmu białek Polimorfizm genetyczny, czyli genetyczna wielopostaciowość, to występowanie dwóch lub więcej alleli tego samego genu w populacji, uwarunkowane genetycznie, hormonalnie lub środowiskowo. Polimorfizm dostarcza informacji dotyczących struktury różnych populacji, dzielącego je dystansu genetycznego, pozwala śledzić skutki selekcji, inbredu, dryfu genetycznego oraz odpowiedzi populacji na zmiany zachodzące w środowisku 18. Łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR) stosowana do powielania fragmentów DNA • prosta technicznie (cała syntezaw jednej probówce: matryca DNA+trifosforany nukleotydów+nadmiar starterów+termostabilna polimeraza DNA) • wymaga nieznacznej ilości wyjściowego DNA (nawet z jednej lub z kilku komórek) • polega na powtórzeniu wielu cykli polimeryzacji DNA przez termostabilną polimerazę DNA • w pojedynczym cyklu zachodzą kolejno: 1 - termiczna denaturacja powielanego DNA (około 90 °C) 2 – po obniżeniu temperatury (około 40-60 oC) przyłączanie starterów (20-30-nukleotydowe) do komplementarnych sekwencji otaczających (od końców 3’) powielany odcinek DNA 3 – polimeryzacja DNA (72°C); jedynie po pierwszym cyklu powielone odcinki są różnej długości – w miarę wzrostu liczby cykli wzrasta ilość produktu zawartego między starterami; po 30-40 cyklach uzyskuje się 106 namnożenie powielanego fragmentu DNA |
1. O czym mówi I prawo Mendla Prawo czystości gamet: Gamety zawierają tylko po jednym allelu danego genu. 2. Co oznacza prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli (II prawo Mendla) Prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli: Allele dwóch różnych genów przechodzą do gamet niezależnie od siebie. 3, Różnice między dominacją zupełną a niezupełną Dominacja zupełna gdy allel dominujący całkowicie maskuje całkowite efekty działania allelu recesywnego natomiast w dominacji niezupełnej allel dominujący częściowo maskuje efekty działania allelu recesywnego. 4. Determinacja płci u kręgowców determinacja płci, dotycząca formowania jajników lub jąder u zwierząt oraz organów kwiatowych u roślin, regulowana jest przez geny i (albo) przez czynniki środowiska - określa czy będziemy mied do czynienia z osobnikiem męskim czy żeńskim. 5. Rodzaje mutacji mutacje punktowe zmiana pojedynczego nukleotydu w dna lub rna, np.: -Substytucje (podstawienie): tranzycja lub transwersja -inwersje -addycje (insercja) pojedynczego nukleotydu -delecje (pominięcie) pojedynczego nukleotydu mutacje (aberracje) chromosomowe zaburzenie polegające na zmianie struktury lub liczby chromosomów, np.: -inwersję – odwrócenie fragmentu chromosomu o 180 stopni -translokację – przeniesienie odcinków między niehomologicznymi chromosomami. mutacje genomowe - zmiany na poziomie pojedynczych nukleotydów 6. Wpływ mutacji na ewolucję Skutki mutacji dla ewolucji mogą być: - niekorzystne, czyli takie, które dają organizmowi mniejsze szanse na przeżycie. Niekoniecznie musi być to mutacja upośledzająca jego funkcjonowanie, czasami drobna zmiana powoduje obniżenie szans na przeżycie - na przykład zwierzę o zmienionym ubarwieniu, mimo, iż jest zdrowe i sprawne fizycznie, jest lepiej widoczne dla drapieżników. Niekorzystny skutek jest charakterystyczny dla większości mutacji, gdyż organizmy są na ogół tak dobrze przystosowane do środowiska w którym żyją, że wszelkie zmiany są najczęściej zmianami na gorsze. - korzystne - czyli takie, które dają organizmom przewagę nad osobnikami nieposiadającymi nowej cechy. Takie mutacje utrwalają się w populacjach i mimo że zdarzają się bardzo rzadko, są ważnym czynnikiem sprawczym ewolucji. - neutralne - czyli takie, których obecność w danych warunkach ani nie pomaga, ani nie przeszkadza w przetrwaniu. Allele warunkujące taką cechę utrzymują się w populacji i w przypadku zmiany warunków środowiskowych mogą okazać się bardzo przydatne. Tym samym ich rola w procesie ewolucji też jest istotna. Dzięki zmienności mutacyjnej w populacjach pojawiają się nowe cechy. 7. Czym jest chów wsobny? Chów swobodny (imbred) -wzrost homozygotyczności stwarza niebezpieczeństwo spotkania się w formie homozygotycznej alleli niekorzystnych, np. genów letalnych. - w populacji wsobnej szkodliwe allele szybko stają się homozygotyczne i są eliminowane w wyniku selekcji. - szkodliwe allele są, w wyniku tego, eliminowane z populacji wkrótce po powstaniu w wyniku mutacji. - śmiertelność w populacji swobodnej nie wzrasta, ponieważ powodowana jest mutacją, a nie wsobnością. 8. Zjawisko heterozji - bujność mieszkańców pokolenia F1 w stosunku do form rodzicielskich, - ujawnia się po skrzyżowaniu dwóch genetycznie różnych homozygotycznych genotypów - nie jest dziedziczna i w pokoleniu F2 następuje wyraźny spadek bujności - ma znaczenie dla hodowli: kukurydzy, żyta, buraka cukrowego, tytoniu, cebuli, kalafiora, pomidora, kapusty, marchwi. 9. Główne czynniki ewolucji - selekcja naturalna - mutacje - dryf genetyczny - dobór naturalny - migracje 10. Dobór naturalny a selekcja naturalna Dobór naturalny - Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. Selekcja naturalna – główny czynnik ewolucji organizmów, którego działanie sprawia że spośród różniących się genetycznie osobników populacji przeżywają i pozostawiają potomstwo jedynie najlepiej przystosowane do środowiska. 11. Czym jest dostosowanie? zdolność organizmu, wynikająca z jego genotypu, do skutecznego współzawodnictwa i przekazywania zasobów genetycznych następnym pokoleniom. 12. Działanie doboru naturalnego Osobniki posiadające korzystne cechy mają większą szansę na przeżycie i rozmnażanie co prowadzi do zwiększania częstości występowania „korzystnych genów” w populacji. 13. Czym jest dryf genetyczny? Dryf genetyczny polega na zmianach częstości występowania neutralnego allelu w populacji, wynikających z losowego charakteru przekazywania genów przez rodziców potomstwu. 14. Dziedziczenie pozajądrowe dziedziczenie cech w inny sposób, niż przez geny znajdujące się na chromosomach, np. dziedziczenie materiału genetycznego zlokalizowanego w chloroplastach i mitochondriach. Dziedziczenie takie nie odbywa się zgodnie z prawami Mendla. 15. Główne czynniki wpływające na częstość występowania alleli i genotypów 1. mutacje 2. selekcja naturalna 3. dobór naturalny 4. dryf genetyczny 5. migracje 16. Prawo Hardy-Weinberga Założenia: – Duża populacja, ściślej nieskończona – Nie działa selekcja, brak migracji i mutacji – Kojarzenie osobników jest losowe – Dla ułatwienia: • rozpatrujemy nie zachodzące na siebie pokolenia • rozpatrujemy dwa allele w jednym locus na chromosomie Autosomalnym 17. Badania polimorfizmu białek Polimorfizm genetyczny, czyli genetyczna wielopostaciowość, to występowanie dwóch lub więcej alleli tego samego genu w populacji, uwarunkowane genetycznie, hormonalnie lub środowiskowo. Polimorfizm dostarcza informacji dotyczących struktury różnych populacji, dzielącego je dystansu genetycznego, pozwala śledzić skutki selekcji, inbredu, dryfu genetycznego oraz odpowiedzi populacji na zmiany zachodzące w środowisku 18. Łańcuchowa reakcja polimerazy (PCR) stosowana do powielania fragmentów DNA • prosta technicznie (cała syntezaw jednej probówce: matryca DNA+trifosforany nukleotydów+nadmiar starterów+termostabilna polimeraza DNA) • wymaga nieznacznej ilości wyjściowego DNA (nawet z jednej lub z kilku komórek) • polega na powtórzeniu wielu cykli polimeryzacji DNA przez termostabilną polimerazę DNA • w pojedynczym cyklu zachodzą kolejno: 1 - termiczna denaturacja powielanego DNA (około 90 °C) 2 – po obniżeniu temperatury (około 40-60 oC) przyłączanie starterów (20-30-nukleotydowe) do komplementarnych sekwencji otaczających (od końców 3’) powielany odcinek DNA 3 – polimeryzacja DNA (72°C); jedynie po pierwszym cyklu powielone odcinki są różnej długości – w miarę wzrostu liczby cykli wzrasta ilość produktu zawartego między starterami; po 30-40 cyklach uzyskuje się 106 namnożenie powielanego fragmentu DNA |
|---|