Konteksty porównań ZUS i KRUS
1) poziom finansowana ze środków publicznych każdego z podsystemów (ZUS i KRUS)
2) składki na ubezpieczenie
3) relacja obciążeń z tyt. składek na US do osiągniętych dochodów przez ludność rolniczą i osoby prowadzące własną działalność
4) poziom świadczeń w relacji do składek obu podsystemów
5) regulacje prawne dotyczące uprawnień ubezpieczonych zasad otrzymywania świadczeń oraz ich wysokości
Dotacje do ZUS i KRUS z budżetu państwa w przeliczeniu na świadczeniobiorcę i na osobę podlegającą ubezpieczeniu
| Wyszczególnienie | KRUS (IV kwartał 2012) | ZUS |
|---|---|---|
Kwota dotacji liczba świadczeniobiorców liczba ubezpieczonych (świadczeniobiorcy + płacący składki) Kwota dotacji w przeliczeniu na 1 świadczeniobiorcę Kwota dotacji w przeliczeniu na 1 ubezpieczonego |
14,77 mld zł 1 223 615 osób 2 705 740 osób =(1 223 615+1482125) 12 074 zł 5 459 zł |
93,01 mld zł 7 535 000 osób 21 954 900 =(7 535 000 + 14 3603 900) 12 344 zł 4 236 zł |
*dotacje na 16,5 mld Cash flow 67% pokrywa państwo (prawie 4 mln osób w sektorze filii publicznych, 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia 24 mld zł wynosi dotacja pośrednia do ZUSu +/- ekwiwalent miesięcznego urlopu) łącznie 93 mld zł
*jeżeli porównamy różnicę w dotacji na 1 świadczeniobiorcę, wymnożymy przez liczbę świadczeniobiorców (KRUS, a późnij ZUS), to samo zrobimy dla ubezpieczonych to się okaże, że o 1 mld zł KRUS jest większym ciężarem dla finansów publicznych
Przepisy zawarte w obu podsystemach regulujące zasady otrzymywania świadczeń oraz ich wysokość
1) Dla emerytów i rencistów KRUS istnieją ograniczenia w inwestorów na rynku ziemi. Takich ograniczeń nie ma w systemie ZUS
2) Wyższe składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w gospodarstwach powyżej 50 ha nie przekładają się na wyższe świadczenia. W systemie ZUS opartym na zdefiniowanej składce wyższe składki determinują wyższe świadczenia.
Kwoty dopłat dla świadczeniobiorcy
- górniczego 38 000
-mundurowego 40 000
Ustawa z 2.04.2004 – zróżnicowanie składki na US zależne od powierzchni gospodarstw (550 ha) i od tego czy prowadzi dział. pozarolniczą
Naliczanie świadczeń w KRUSie system mieszany
Relatywnie tanieje ubezpieczenie w ZUS osoby prowadzącej działalność gospodarczą
Relacja składek do świadczeń emerytalno-rentowych
ZUS 30%
KRUS 7%
Wysokość świadczeń:
ZUS 58,1%
KRUS 29,61%
3) Sposób naliczania emerytur i rent rolniczych oparty jest na zdefiniowanym świadczeniu i jest nieefektywny dla ubezpieczonych z danym stażem ubezp.
| 20 lat stażu | 40 lat stażu |
|---|---|
20% x 831 = 166,2 *część składkowa E/R 95% x 831 zł = 789,40 zł *część uzupełn. E/R suma 955,60 |
40% x 831 = 392,40 *część składkowa E/R 85% x 831 zł = 706,30 zł *część uzupełn. E/R suma 1038,75zł |
4) W dalszym ciągu istnieją uwarunkowania dotyczące wypłaty całej emerytury lub renty uzależnione od zaprzestania dział. rolniczej. Takich uwarunkowań ni ma w systemie ZUS
5) Do ubezpieczenia społecznego rolników nie są włączone ich dzieci do lat 16.
6) Ubezpieczeni w KRUS sami finansują bezp.. Ch, W, M. Stąd są niższe z tego ubezpieczenia świadczenia i trudniej je otrzymać, np. zasiłek chorobowy wynoszący 10zł dziennie po 30 kolejnych dniach choroby. W systemie ZUS od pierwszego dnia choroby przysługuje świadczenie. W 2012 roku zasiłki chorobowe w ZUS wypłacono na kwotę ok 400 mln zł. W przeliczeniu na ubezpieczonego w YUS jest kwota 482 zł, a KRUS 269 zł
7) Ubezpieczony w KRUS w 9% finansują koszty funkcjonowania swojego systemu ubezpieczeniowego i 3,5% jego działalność prewencyjno-rehabilitacyjną
8) Począwszy od 9.01.2009 zgodnie z nowelizacją ustawy z 20.12.1990r ubezpieczeni urodzeni po 1948 r, nie mogą doliczać do stażu emerytalnego okresów ubezpieczenia pozarolniczego. Natomiast te osoby w systemie ZUS mogą doliczać okresy ubezpieczenia rolniczego do stażu emerytalnego pracowniczego.
9) W 2012 r koszty obsługi ubezp.. w ZUS wynosiły 3,7 mld zł, co w przeliczeniu na 1 ubezpieczonego daje kwotę 168 zł. Koszty obsługi KRUS w 2012 roku wynosiły 581 mln zł, z tego ubezp. rolnicy pokryli ok 521 mln zł, co w przeliczeniu na 1 ubezpieczonego w KRUS daje kwotę 192 zł.
RYZYKO
- możliwość, prawdopodobieństwo, że coś się nie uda
- możliwość sukcesu, ale także niepowodzenia, porażki, straty. To przedsięwzięcie, którego czynnik jest niepewny. To również możliwość powstania szkody
- możliwość zajścia zdarzenia z określonym prawdopodobieństwem, które będzie miało wymierne skutki
Ryzyka w produkcji rolniczej: cenowe, produkcyjne, finansowe, majątkowe, osobowe, technologiczne, dystrybucyjne.
Dopłaty obecnie ok 220 E/ha
Z ub. OC rolnika przysługuje odszkodowanie, jeżeli rolnik lub osoba z nim współpracująca, pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie, domownik lub pracownik wyrządziły osobie trzeciej szkodę, której następstwem jest…..
Górna granica odpowiedzialności ub. :
- 5 mln euro – szkody na osobie
- 1 mln euro – szkody w mieniu
Odszkodowanie powinno być wypłacone w ciągu 30 dni, od czasu zawiadomienia o szkodzie. Jeżeli potrzebne są dodatkowe wyjaśnienia to po kolejnych 14 dniach, ale nie później niż w terminie 90 dni.
Jeżeli poszkodowany nie zgadza się ze sposobem likwidacji szkody lub wysokością przyznanego odszkodowania może zwrócić się o pomoc do Rzecznika Ubezpieczonych, który bezpłatnie udziela porad w sprawach spornych.
Składka
- od 6 do 30 zł/ha użytków rolnych
-wysokość uzależniona od powierzchni gosp. i prowadzonej działalności
Obowiązek OC (wykupienia) następuje z dniem objęcia gosp. rolnego.
Opłata za brak polisy – 1/10 minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę
Oprócz UFG karać może…..
PIU zrzesza 77 członków (54 SA, 15 oddziałów zagranicznych i 8 TUW)
- współczynnik retencji (zatrzymania) - % udział składki na udziale własnym w składce przypisanej brutto
- współczynnik zatrzymania odszkodowań - % udział odszkodowań i świadczeń na udziale własny w odszkodowaniach i świadczeniach brutto
- współczynnik szkodowości brutto – stosunek sumy odszkodowań i świadczeń brutto oraz zmiany stanu rezerw na niewypłacone odszkodowania i świadczenia brutto do składki zarobionej brutto
- współczynnik rezerw techniczno-ubezp w ujęciu brutto mierzony stosunkiem rezerw technicznych brutto do składki przypisanej brutto
-współczynnik szkodowości netto – stosunek odszkodowań i świadczeń netto do składki zarobionej na udziale własnym
- stopień (rentowności) przychodowości KW – WF brutto przed opodatkowaniem do KW
- stopień zyskowności aktywów - WF netto po opodatkowaniu do aktywów bilansowych pomniejszonych o WNiP oraz o czynne rozliczenia międzyokresowe
- wsk. zespolony (combined ratio) – stosunek odszkodowań brutto powiększonych o zmianę rezerw szkodowych brutto oraz kosztów działalności ubezp. powiększonych o pozostałe koszty na udziale własnym do składki zarobionej brutto.