T: Samokształcenie jako metoda uczenia się.

1. Samokształcenie

• proces nabywania wykształcenia w toku własnej działalności, której cel, treść warunki i środki ustala sam kształcący się. (W. Okoń 1996)

• intencjonalny, świadomy proces uczenia się, nabywania nowych wiadomości i doświadczeń, którego treści, cele oraz metody ustalane są w sposób indywidualny przez samą jednostkę (W. Ciechaniewicz 2008)

1. Znaczenie samokształcenia (W. Ciechaniewicz, 2008)

• Wyzwala inicjatywę i kreatywne myślenie

• Kształtuje umiejętność analizowania i interpretowania piśmiennictwa

• Przygotowuje do wykorzystania wiedzy teoretycznej w działaniach praktycznych

• Kształtuje odpowiedzialność za własne osiągnięcia

• Rozwija osobowość

1. Warunki procesu samokształcenia

• Odczuwanie potrzeby uczenia się

• Rozumienie tego co się poznaje

• Świadomość przydatności przyswajanego materiału

• Stała aktywność umysłowa

• Duża motywacja

1. Motywy samokształcenia

• Podnoszenie kwalifikacji zawodowych

• Uzyskiwanie awansu zawodowego

• Uzyskanie korzyści materialnych

• Samorealizacja (Piramida potrzeb A. Maslowa)

• Obietnica nagrody

• Sprawienie radości rodzinie/bliskim

• Podniesienie swoich kwalifikacji

• Rywalizacja

• Satysfakcja osobista

1. Zasady samokształcenia

• Systematyczność

• Terminowość

• Samodyscyplina

• Silna motywacja

• Własna kontrola

• Samoocena

1. Warunki wdrażania do samokształcenia

• Opanowanie podstaw teoretycznych danego zawodu oraz podstawowych sprawności operacyjnych i instrumentalnych

• Dostatecznie silne i atrakcyjne motywy skłaniające do podjęcia samokształcenia i kontynuowania go mimo trudności, jakie mogą zaistnieć

1. Warunki powodzenia samokształcenia

• Umiejętność określania swoich potrzeb czyli formułowania ich celów, których osiągnięcie planuje się w odpowiednim czasie i we właściwej kolejności

• Opanowanie podstawowych technik samokształcenia

• Umiejętność prawidłowego wykorzystania wiadomości i umiejętności zdobytych drogą samokształcenia w pracy zawodowej

• Właściwa organizacja warsztatu pracy samokształceniowej w domu

• Umiejętność doboru odpowiednich źródeł samokształcenia i korzystania z nich

• Dobór właściwych w stosunku do celów metod samokształcenia

• Umiejętność wystrzegania się błędów w samokształceniu

• Stan zdrowia uczestnika – jego kondycja fizyczno – psychiczna

• Umiejętność planowania pracy samokształceniowej

• Umiejętność poprawnego rozumowania

• Krytycyzm

• Umiejętność obserwacji

• Samokontrola i samokrytycyzm

• Umiejętność koncentracji

1. Rodzaje samokształcenia

• Samokształcenie wspomagane (kierowane)

  • Forma poradnictwa

  • Konsultacje

  • Fragmentaryczne kierownictwo bezpośrednie (np. kształcenie korespondencyjne)

• Samokształcenie kierowane pośrednio

  • Podręczniki

  • Przewodniki metodyczne

  • Programy i pakiety multimedialne

  • Różnego rodzaju materiały pomocnicze

• Samokształcenie samoistne/właściwe

  • Osoby uczące się samodzielnie czerpią wizę ze źródeł naukowych, materiałów i przeznaczonych do samokształcenia

  • Bezpośrednio z obserwacji otaczającej rzeczywistości

  • Wymaga dużej dojrzałości intelektualnej, umiejętności wnikliwej obserwacji

  • Wymaga właściwej interpretacji wyników, umiejętności systematyzowania i strukturyzowania uzyskanych danych

1. MODEL WSWS – wysoka samoocena i wiara w siebie

• Składniki modelu

  • Przynależność (uczący się musi czuć się potrzebny, akceptowany)

  • Aspiracje (uczący się musi mieć własne dążenia, motywację)

  • Bezpieczeństwo (uczący się jest pewny swojej pozycji w grupie, posiada zadania i obowiązki)

  • Tożsamość (uczący się zdaje sobie sprawę z własnych słabych i mocnych stron, wartości i przekonań)

  • Sukces (uczący się wierzy w swoje możliwości)

1. Czynniki wpływające na samokształcenie

• Czynniki wewnętrzne – osobowe

  • Indywidualne upodobania i preferencje dotyczące form i metod uczenia się, sposobów zdobywania i wykorzystania źródeł wiedzy, indywidualnego tempa i intensywności nauki

  • Wcześniejsze doświadczenia edukacyjne

  • Postawa wobec wiedzy (wertykalna – „mieć wykształcenie”, horyzontalna „być wykształconym”)

  • Ocena własnej samodyscypliny

  • Umiejętność organizowania czasu wolnego

  • Podatność na wpływy wychowawcze

• Czynniki sytuacyjne – zewnętrzne

  • Dostępność źródeł wiedzy

  • Sytuacja rodzinna

  • Sytuacja finansowa

  • Możliwości czasowe

  • Wymogi środowiska (zawodowego, szkolnego, rodzinnego, towarzyskiego)

1. Motywacja do samokształcenia

• Motywacja wewnętrzna

  • Rozwój zdolności, zainteresowań

  • Sprawdzenie siebie

  • Zaspokojenie ciekawości

  • Pozyskanie indywidualności

  • Odnalezienie sensu życia

1. Źródła samokształcenia

• Konferencje, sympozja

• Szkolenia

• Warsztaty

• Udział w kołach naukowych

• Udział w obozach naukowych

• Udział w projektach badawczych

• Studiowanie literatury naukowej

• Korzystanie z różnych źródeł naukowych

1. Strony www

• British Jurnal of Nursing

• Internurse.com

• Nationale Library of MEdicine

• Esculap

• Nursing.com.pl

• Portal pielęgniarek i położnych