Niektóre zagadnienia związane z farmakologią, Farmakologia


NIEKTÓRE ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z FARMAKOLOGIĄ

Farmakokinetyka - zajmuje się losami leku w ustroju

Farmakodynamika - zajmuje się mechanizmami działania leków

Procesy, którym podlega lek zależą od drogi wprowadzania leku do ustroju.

Po podaniu doustnym leku są to:

1. uwolnienie leku w podanej postaci - lek podany doustnie jest w tej postaci uwalniany do soku żołądkowego, ponieważ podana postać leku się rozpada. Rozpuszcza się w treści p. pok.. Jeżeli lek podajemy w postaci płynu lub r-rów nie ma etapu uwalniania leku z podanej postaci

2. wchłanianie leku do krwioobiegu - lek uwalniany z danej postaci i rozpuszczony w treści żołądkowej podlega wchłanianiu do krwi. Proces ten zachodzi w jelicie cienkim, w mniejszym stopniu w żołądku (przebywa tam ok. 1h) po wchłonięciu lek przechodzi z krwią do wątroby gdzie podlega rozkładowi enzymatycznemu. Zjawisko to nazywamy EFEKTEM I PRZEJŚCIA. Leki w różnym stopniu podlegają efektowi I przejścia, niektóre w całości podlegają enzymatycznemu rozkładowi np. nitrogliceryna. Leki z grupy benzbioazepin, enalaprin (proleki, - subst. farmakologicznie nieczynna) przyjmowane na czczo. Jeżeli lek w niewielkim stopniu poddaje się enzymatycznemu rozkładowi produkty rozpadu leku trafiają do krwioobiegu. Leki podane doustnie i głęboko doodbytniczo podlegają efektowi I przejścia. Przy podaniu drogą wziewną tylko 10% leku trafia do oskrzeli

3. rozniesienie w ustroju (tzw. dystrybucja leku) - lek który wchłonął się do krwi może pozostawać we krwi albo przenikać do tkanek. Lek występ. w postaci wolnej albo w postaci zw. z białkami osocza. Powinowactwo jest różne z białkiem. Lek związany z białkiem nie może ulegać metabolizmowi, nie może być wydalany z organizmu, nie działa. Dobrze przenikają leki drobnocząsteczkowe i rozp. w tłuszczach. Leki trudno penetrują mózg natomiast b. łatwo wnikają do płodu. Przenikanie leku z krwi do tkanek zależy od jego właściwości

4. metabolizm leku czyli jego przemiana - leki wydalają się gł. przez nerki z moczem, wątrobę z żółcią i kałem, niektóre środki do narkozy przez drogi oddechowe, przez skórę z potem i łzami. Lek podany przez wstrzyknięcia dożylne, podskórne i domięśniowe przedostaje się bezpośr. do krwioobiegu z pominięciem wątroby

Wstrzyknięcie dożylne - lek od razu jest w krążeniu, działa szybko i szybko rozmieszcza się z krwią w organizmie

Wstrzyknięcie podskórne i domięśniowe - wchłanianie zależy od stopnia ukrwienia tkanki i rozpuszczalności leku w tkance. Wchłanianie leków po wstrzyknięciu podskórnym jest wolniejsze niż po domięśniowym, ponieważ tkanka podskórna jest słabiej ukrwiona, stopień ukrwienia wpływa na wielkość dawki. W przypadku wziewnego stosowania leku efekt pojawia się szybko ponieważ szybko dociera on do miejsca działania (najczęściej oskrzela)

Droga podania leku

Zalety

Wady

WSTRZYKNIĘCIA

- szybkie działanie

- duża dostępność biol.

- można podawać pacjentom nieprzytomnym

- bolesność

- otwierają się wrota zakażenia

- większe ryzyko wystąpienia działań niepożądanych

- koszt (personel, sprzęt)

INHALACJA

- szybkie wystąpienie efektu

- możliwość stosowania niższych dawek

- działanie leku w m-scu podania

- wystąpienie działań niepożądanych takich jak kaszel chrypka, skurcz oskrzeli

- konieczność posługiwania się aparatami (inhalatory i nebulizatory)

- koszt (aparaty)

DROGA DOUSTNA

- łatwość przyjmowania leku

- mniejsze ryzyko wystąpienia ogólnych działań niepożądanych

- późniejszy efekt

- mniejsza dostępność biol.

- działanie drażniące w p. pok.

Działanie leku może być:

  1. ogólne - polega na tym, że lek wchłania się do krwi i wywołuje swoje działanie w wielu komórkach czy tkankach (leki p/zapalne czy p/bólowe)

Działanie ogólne może być:

  1. miejscowe - lek działa tylko w m-scu podania (np. maści)

Działanie może być:

- przyczynowe - kiedy lek usuwa przyczynę objawów chorobowych (np. antybiotyki w zakażeniu bakteryjnym)

- objawowe - działanie leku zmniejsza lub usuwa objawy choroby (np. leki p/gorączkowe)

Mechanizm działania leku:

Za efekt farmakologiczny może być odpowiedzialny:

- mechanizm fiz. np. węgiel leczniczy absorbuje toksyny

- mechanizm chem. np. środek zobojętniający (wodorowęglan sodu reaguje z kw.)

- mechanizm receptorowy - lek łączy się z określoną strukturą kom. nazywaną rec. Rec. mogą być na błonie kom. albo we wnętrzu komórki

Leki łącząc się z rec. mogą go:

- pobudzać i są to AGONISTY

- hamować i są to ANTAGONISTY

Punkt uchwytu działania leków - komórki, tkanki, narządy, enzymy na które musi działać lek aby wywołać efekt np. Furosemid ma punkt uchwytu działania w nerkach

Dostępność biol. - ilość leku, która dostaje się z miejsca podania do krążenia ogólnego i szybkość z jaką ten proces zachodzi

Czas półtrwania (T1/2) - czas, w którym stęż. leku we krwi spada o połowę

Efekt I przejścia - metabolizm leku przed osiągnięciem krążenia ogólnego (najczęściej w wątrobie)

Kumulacja leku - gromadzenie się leku w niektórych narządach lub tkankach

Działanie niepożądane - niekorzystne działanie leku, które może ale nie musi po podaniu dawek leczniczych

Działanie toksyczne - szkodliwe działanie leku, które może wystąpić po przekroczeniu dawki max.

Tolerancja - osłabienie efektu farmakologicznego po podaniu kolejnych dawek leku np. morfina

Wskaźnik terapeutyczny - mówi o bezpieczeństwie stosowania leku, może być niski lub wysoki. Niski oznacza małą różnicę między dawką leczniczą a śmiertelną. Wysoki oznacza dużą różnicę między dawką leczniczą a śmiertelną.

Interakcja leków - wzajemne oddziaływanie na siebie kilku leków podanych jednocześnie. Jeżeli lek w obecności innego leku wywołuje efekt silniejszy to takie zjawisko nosi nazwę SYNERGIZM. Jeżeli działanie jest słabsze to takie zjawisko nosi nazwę ANTAGONIZM.

Antagonizm chem. - reakcja chem. w wyniku której powstaje nieczynny produkt farmakologiczny (heparyna, siarczan protaminy)

Antagonizm konkurencyjny - antagonista i agonista konkurują w przyłączeniu się do receptora. Efekt farmakologiczny wywołuje ten, którego jest więcej.

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Interakcje lekowe - zagadninia podstawowe, Farmakologia
4 Podstawowe pojęcia i zagadnienia związane z działaniem leków
WPROWADZENIE DO ZAGADNIEŃ ZWIĄZANYCH Z OPIEKĄ NAD OSOBĄ CHORĄ I NIESAMODZIELNĄ, Studium medyczne
Deklaracja o niektórych zagadnieniach etyki seksualnej (Persona humana), teologia, Dokumenty
odpowiedzi, Odpowiedzi do niektórych zagadnień z makroekonomii
Zagadnienia związane z zarzadzaniem wiedza cz.1
LIST DO BISKUPÓW O NIEKTÓRYCH ZAGADNIENIACH DOTYCZĄCYCH ESCHATOLOGII, KAMI, dokumenty
Wprowadzenie do zagadnień związanych z autyzmem(2), szkola, materialy
Praktyczne zagadnienia związane z rozpoznawaniem zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
LIST DO BISKUPÓW KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO O NIEKTÓRYCH ZAGADNIENIACH DOTYCZĄCYCH SZAFARZA EUCHARYSTI
Analizując zagadnienia związane z organizacją pracy magazynu
opracowane niektóre zagadnienia na kulture (via google), semestr II, kultura języka polskiego
KK DEKLARACJA O NIEKTÓRYCH ZAGADNIENIACH ETYKI SEKSUALNEJ, Dogmatyczna
Analizując zagadnienia związane z organizacją pracy magazynu, ABC Magazynu
Zintegrowane zasady obsługiwania UiSW, Strona 71-74, Zagadnienia związane z Wojskowym Dozorem Techni
Wprowadzenie do zagadnień związanych z, Autyzm dziecięcy
Metoda indywidualnych przypadków, Zagadnienia związane z Pomocą Społeczną
podstawowe zagadnienia związane z wyborem miejsca spotkania, Negocjacje(1)

więcej podobnych podstron