oprac. mgr Anna Witulska
CHARAKTERYSTYKA DZIECKA UPOŚLEDZONEGO UMYSŁOWO
W STOPNIU UMIARKOWANYM
Imię i nazwisko : ....................................................
Data urodzenia : 25.10.1989r.
Rozpoznanie psychologiczne: upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym.
Rozpoznanie etiologiczne: organiczne uszkodzenie OUN
Rozwój fizyczny dziecka: ciężar ciała- 44 kg, wzrost- 158cm.
Wady postawy: płaskostopie, skrzywienie kręgosłupa.
Stan zdrowia : epilepsja, dziewczynka często skarży się na bóle głowy, leczona farmakologicznie- leki przeciwpadaczkowe.
Higiena dziecka: uczennica zadbana, przychodzi do szkoły czysta, odpowiednio ubrana, uczesana.
Środowisko rodzinne: uczennica i jej młodsza siostra są wychowywane przez babcię; matka jest osobą samotną, pracuje poza miejscem zamieszkania, przyjeżdża do domu bardzo rzadko. Siostra w normie intelektualnej.
Warunki domowe dziecka do nauki i zabawy: dziecko posiada pokoik wspólny z siostrą, ma własny kącik.
Uczestniczenie dziecka w życiu rodziny: dziecko wykonuje drobne prace domowe np. ścieranie kurzu, sprzątanie ze stołu po posiłku; przy podejmowaniu pewnych decyzji zwraca się uwagę na głos dziecka np. oglądanie telewizji ( domownicy niekiedy rezygnują z oglądania filmu, kiedy na innym programie jest bajka dla dzieci), wybór prezentu dla solenizanta, planowanie spędzania niedzieli.
Zakres samodzielności dziecka: Uczennica sama chodzi i wraca ze szkoły, bez niczyjej pomocy ubiera się i rozbiera, kontroluje swoje potrzeby fizjologiczne, bez pomocy chodzi po schodach, sama myje się rano i wieczorem, sama zjada posiłki ( nie jest karmiona), umie poradzić sobie, gdy jest jej zimno lub gorąco. Problem sprawia jej samodzielne przygotowywanie posiłków.
Kontakty nauczyciela z opiekunami ujawniają następujące cechy opieki nad dzieckiem: nadmierna troskliwość, opiekuńczość, zbyt pobłażliwy stosunek do dziecka, usprawiedliwianie przewinień dziecka.
Współpraca nauczyciela z opiekunami: babcia i dziadek uczennicy sami, gdy, jest to konieczne podejmują inicjatywę rozmowy z nauczycielem na temat postępów i trudności dziecka w nauce, pojawiają się na pierwsze wezwanie nauczyciela, wykonują zalecenia nauczyciela dotyczące np. większej pracy z dzieckiem.
Środowisko rówieśników i najbliższe otoczenie: uczennica bardzo lubiana przez dzieci, radosna we wspólnych zabawach z rówieśnikami; gdy przebywa na podwórku jest wołana do wspólnej zabawy; podczas przerw podejmuje rozmowy z koleżankami i kolegami; odpowiada swobodnie na pytania sąsiada, nauczycieli; mówi „dzień dobry” osobom, które zna; lubiana wśród nauczycieli i pozostałych pracowników szkoły;
Rozwój mowy i kontaktu słownego: uczennica czasami sama podejmuje rozmowę , a czasami odpowiada dopiero po wielu prośbach i naleganiach nauczyciela; nie występują u niej problemy artykulacyjne; posługuje się zdaniami pojedynczymi, nierozwiniętymi; ubogi zasób słownictwa; nie potrafi ująć obserwowanych zjawisk , czy faktów w związki przyczynowo- skutkowe; rozumie polecenia, choć zaangażowanie w wypełnianie poleceń zależy często od stanu emocjonalnego uczennicy ( tzw. huśtawki nastrojów);
Percepcja wzrokowa: uczennica rozpoznaje najbliższe otoczenie- nazywa i rozpoznaje kolory, rozpoznaje zjawiska atmosferyczne, pomieszczenia szkolne i otoczenie szkoły, środki lokomocji, pomieszczenia w domu, osoby z najbliższego otoczenia, koleżanki ze szkoły i nauczycieli.
analiza i synteza wzrokowa: długo wpatruje się w przedmiot, ilustrację zanim po sugestiach i pytaniach nauczyciela, prawidłowo wskaże lub nazwie dany obiekt; jeśli porównuje przedmioty, czy ilustracje przedmiotów, sama jest w stanie zauważyć tylko podobieństwa czy różnice kolorystyczne lub wielkościowe; przy opisie różnych przedmiotów, ilustracji nie potrafi wskazać jednocześnie na różne kategorie cech ( kolor, wielkość, kształt, przeznaczenie); nie umie wskazać, z jakich części składa się dany przedmiot, nie umie „ rozłożyć” danego przedmiotu na części i wyodrębnić ich.
Percepcja słuchowa: Uczennica rozpoznaje i różnicuje dźwięki
otoczenia: potrafi rozróżnić i naśladować głosy zwierząt domowych, prawidłowo różnicuje głosy ciche i głośne, odgłosy z otoczenia.
analiza i synteza słuchowa: umie podać słowo zaczynające się na daną głoskę, nie potrafi wyodrębnić wszystkich głosek w wyrazach więcej niż trzyliterowych;
słuchowe różnicowanie głosek: potrafi powtórzyć po nauczycielu takie same głoski;
Zapamiętywanie i odtwarzanie: uczennica potrafi powtórzyć proste zdanie składające się z trzech wyrazów, doskonale radzi sobie z odtwarzaniem rytmów ( ma duże wyczucie rytmu), nie potrafi zapamiętać całego tekstu piosenki, nawet po dłuższym utrwalaniu; nie potrafi nauczyć się wiersza na pamięć, nie opanowała sztuki recytacji, nie zwraca uwagi na znaki interpunkcyjne, nawet przy czytaniu; nie potrafi wykonywać najprostszych działań matematycznych w pamięci; nie pamięta, co przedstawiała ilustracja, którą przed chwilą obserwowała; nie pamięta zasady działania zegarka, nie potrafi określić godziny.
Wiedza o najbliższym otoczeniu: uczennica wie, jak ma na imię
i jak ma na nazwisko, wymienia imiona wszystkich domowników, umie powiedzieć, w jakim mieście mieszka i na jakiej ulicy, pamięta imiona najbliższych koleżanek i nauczycieli, z którymi ma kontakt; wie, gdzie jest i sama potrafi dojść do klasy i pokoju nauczycielskiego; wie, gdzie jest poczta, kościół, apteka i po co się tam chodzi.
Gotowość i zaangażowanie do pracy: przejawia szybką, nieumotywowaną zmienność nastrojów, krzyczy bez powodu, obraża się; polecenia nauczyciela często nie wzbudzają w uczennicy żadnych reakcji, konieczne jest wielokrotne ponawianie poleceń, by zostały wykonane; często okazuje zniecierpliwienie, wykonuje inne niepotrzebne czynności; czasami wyraża ochotę patrzenia, dotykania, poznawania nowych rzeczy;
Koordynacja wzrokowo-ruchowa: na niskim poziomie; uczennica wolno chodzi, ma problemy z chwytaniem oburącz piłki, nie potrafi rzucić piłką do pobliskiego celu, nie potrafi przeskakiwać na skakance, nie potrafi odbić paletką piłeczki do tenisa stołowego; jest zagubiona i nieporadna w zabawach orientacyjnych; rozpoznaje schemat własnego ciała, nie myli kierunków przestrzennych;
Sprawność manualna: mimiką, gestem i słowem wyraża swój stosunek do wykonywania prac manualnych; prace wykonuje bardzo wolno, ale starannie; zdarza się, że porzuca wykonywane czynności, mimo nalegań nauczyciela, nie kończy pracy; potrafi ciąć nożyczkami, lepić z plasteliny, kolorować, rysować, nawijać nici, przyszywać guziki, zawiązywać kokardkę;
Skrupulatna charakterystyka dziecka została przeprowadzona po roku pracy z dziewczynką, według mnie, biorąc pod uwagę najważniejsze aspekty Jej życia.