CO TO JEST PSYCHOTERAPIA UZALEŻNIENIA.
Czyli jak się leczyć
1. Uzależnienie od alkoholu zaburza funkcjonowanie człowieka w różnych obszarach życia. Zmienia też psychikę osoby uzależnionej - powstają psychologiczne mechanizmy uzależnienia.
2. Nieznane są biologiczne mechanizmy choroby alkoholowej - to nie ciało alkoholika domaga się alkoholu, a jego psychika chce doznawać efektów działania alkoholu (ulgi, zapomnienia, znieczulenia, rozluźnienia, odlotu). Osoba uzależniona nie pije alkoholu, by ugasić pragnienie, ale żeby poczuć się lepiej.
3. Z powodu wieloletniego nadużywania alkoholu narastają różnorakie problemy życiowe u osób uzależnionych. Jednocześnie osoby te tracą zdolność do skutecznego rozwiązywania tych problemów.
4. Psychoterapia uzależnienia zajmuje się zmianami, jakie powstały w psychice osoby uzależnionej oraz stwarza okazję do nauki umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów życiowych. Dlatego jest najskuteczniejszą metodą leczenia alkoholizmu
Najważniejsze problemy osoby uzależnionej
1. nie jest w stanie kontrolować picia.
2. nie wie, jak poradzić sobie z głodem alkoholowym.
3. nie radzi sobie z kłopotami, które ma z powodu picia.
4. nie potrafi utrzymywać długotrwałej abstynencji od alkoholu.
5. nie potrafi realistycznie ocenić siebie i swojej sytuacji związanej z piciem.
6. nie potrafi poradzić sobie z przykrymi emocjami inaczej, niż w nałogowy sposób.
7. ma trudności w podejmowaniu decyzji (szczególnie związanych z zaprzeczaniem picia i leczeniem się).
8. brakuje jej wiele umiejętności potrzebnych do trzeźwego życia.
9. ma wiele problemów osobistych, których nie jest w stanie rozwiązać.
Praca nad psychologicznymi mechanizmami uzależnienia
Psychoterapia uzależnienia od alkoholu
1. praca nad uznaniem bezsilności wobec alkoholu i akceptacji uzależnienia.
2. nauka radzenia sobie z głodem alkoholowym.
3. uczenie się sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
4. zapobieganie nawrotom.
5. rozbrajanie mechanizmu iluzji i zaprzeczania.
6. rozbrajanie mechanizmu nałogowego regulowania uczuć.
7. rozbrajanie mechanizmu rozpraszania JA.
8. uczenie się umiejętności intra- i iterpersonalnych.
9. psychoterapia problemów osobistych.
KIEDY PSYCHOTERAPIA UZALEŻNIENIA MOŻE BYĆ SKUTECZNA?
1. Psychoterapia nie działa w magiczny sposób. Wymaga dużego zaangażowania i intensywnej pracy ze strony pacjentów.
2. Aby psychoterapia przynosiła jak najlepsze rezultaty, konieczne jest zaakceptowanie i przestrzeganie następujących zasad:
- Utrzymywanie abstynencji - terapia będzie możliwa o ile będę aktywnie starał się nie pić. Jeżeli zdarzy mi się mimo wszystko zapicie, mam obowiązek zgłosić to w grupie i przepracować, by w przyszłości uniknąć picia. Nie można pić i leczyć się jednocześnie. Utrzymywanie abstynencji jest zarówno celem jak i warunkiem terapii.
- Uznanie psychoterapii za najważniejszą aktualnie sprawę życiową. Ponieważ tylko udział w terapii daje mi szansę na poradzenie sobie z uzależnieniem, wszystkie inne sprawy schodzą na drugi plan w czasie leczenia. Jeżeli zaniedbam, by mieć więcej czasu na załatwienie innych spraw, to najprawdopodobniej wrócę do picia i moje problemy powiększą się.
- Uczestniczenie we wszystkich zajęciach terapeutycznych i wykonywanie zadań. Terapia nie działa na odległość. Leczę się tylko wtedy, gdy uczestniczę w zajęciach i wykonuje zadania. Usprawiedliwianie nieobecności czy nie wykonania pracy nie ma znaczenia.
- Wzięcie odpowiedzialności za własne leczenie. Mimo, że to terapeuta prowadzi zajęcia, układa OPT, poleca wykonywanie zadań, to i tak ode mnie zależy, jak z tego skorzystam. Terapeuta nie jest w stanie leczyć kogoś wbrew jego woli i przy braku zaangażowania z jego strony. Aktywnie korzystam z pomocy terapeuty w leczeniu, a nie biernie poddaję się terapii.
- Ustawiczna praca nad sobą. Nie wystarcza nawet samo wykonywanie zadań i zaleceń terapeutycznych. Muszę włożyć wiele osobistej pracy w zrozumienie siebie, uczenie się i wprowadzanie zmian w swoim funkcjonowaniu. Nikt tego nie jest w stanie za mnie zrobić. Pracy nad sobą nie mogę też przerwać, ani odłożyć na później, bo nałogowa część mojej psychiki (psychologiczne mechanizmy uzależnienia) znowu zacznie mną kierować.
- Wprowadzenie tego, co się nauczyło na terapii, w życie. Jeżeli efekty leczenia mają być trwałe, muszę zmienić swoje zachowania nie tylko na grupie, ale także w życiu. Nie mogę trzeźwieć, żyjąc w pijany sposób. Muszę wprowadzać konkretne zmiany w swoim stylu życia.
- Przyjmowanie i dawanie pomocy. Nie mam szans na poradzenie sobie z uzależnieniem na własną rękę, muszę skorzystać z pomocy innych. Jest to jedyne rozsądne wyjście i korzystanie z niego nie poniża mnie. Gdy pracuję nad sobą w grupie pomagam także innym, gdy pomagam innym, pomagam sam sobie. Stąd mogę czerpać siłę do trzeźwienia.
Oprócz pomocy, którą mogę otrzymać w ośrodku, mogę dostać także pomoc na mitingach AA i w innych środowiskach abstynenckich. Ważne to jest szczególnie wówczas, gdy pomoc terapeutyczna jest niedostępna. Żeby zwiększyć skuteczność terapii, powinienem skorzystać także ze wsparcia samopomocowego.