ĆWICZENIA BIERNE
wykonywane przez terapeutę przy czynnym (świadomym) udziale pacjenta
działają na ośrodkowy układ nerwowy -pobudzają receptory czucia głębokiego (proprioreceptory) w celu odtwarzania pamięci ruchowej ( na ścięgnach, pow. stawowych, torebkach staw. znajdują się receptory mające swoje odpowiedniki w mózgu)
Ćw. bierne: 1. Pw 2. Ruch 3. P. końcowa (=pw)
Metodyka wykonywania ćwiczeń biernych:
dobra znajomość układu ruchu przez terapeutę
należy objaśnić pacjentowi, co z nim będzie się wykonywać
PW musi być izolowana ( eliminuje ona ruch innych cz. ciała)( pozycja bezpieczna!)
przy porażeniu połowiczym - niećwiczona połowa ciała musi być fizjologicznie zabezpieczona
należy zastosować odpowiedni chwyt terapeutyczny (pewny, mocny, ekonomiczny)
ruch musi się odbywać zgodnie z osią i płaszczyzną dla danego stawu
ruch musi się odbywać w pełnym zakresie
PW = PK
30 powtórzeń w 3 seriach
pacjent powinien być ćwiczony 2 razy dziennie
ćwiczenia 0,5 h po posiłku
UWAGA!
w czasie ćwiczeń biernych nie należy włączać ruchów antagonistycznych ( np. wyprost i zgięcie)
nie należy oddziaływać jednocześnie na dwa stawy
ćwiczenia rozpoczynamy od dużych stawów
Cel ćwiczeń:
odtworzenie pamięci ruchowej
wspomaganie pompy mięśniowej
odżywianie tkanek okołostawowych
zapobieganie zesztywnieniu stawów
zapobieganie obrzękom obwodowym
zapobieganie odleżynom
poprawienie czucia powierzchownego i głębokiego
Przy porażeniach wiotkich |
Przy porażeniach spastycznych |
dociskamy powierzchnie stawowe (Obwod.UN) |
Odciągamy powierzchnie stawowe (Ośrodk.UN) |
Wskazania:
siła mięśniowa O i -1
porażenia i niedowłady
patologia napięcia mięśniowego (miopatie, miastenie, polineuropatie)
choroby układu krążenia
gdy ruch czynny jest przeciwwskazany
stany po długotrwałym unieruchomieniu
Przeciwwskazania:
ostre stany zapalne stawów i mięśni
urazy skóry (zmiany troficzne)
gdy nie ma pełnego zrostu po złamaniu
Uwagi ogólne:
Stosuje się je najczęściej na internie i neurologii - od nich zależy dalsze postępowanie terapeutyczne
Zanim przystąpimy do wykonywania ćwiczeń należy przeprowadzić wywiad oraz nawiązać kontakt z pacjentem, obejrzeć kończyny.
Pacjenta neurologicznego badamy raz w tygodniu testem Loveta, gdyż pacjent przyzwyczaja się do tych ćwiczeń
Należy sprawdzić najpierw wrażliwość pacjenta na dotyk
Oprócz pozycji izolowanych - stabilizacja pasami
Biernie ćwiczona jest strona porażona, natomiast czynnie - zdrowa
Zaznaczona faza skurczu i rozkurczu
Pacjent po skończonych ćwiczeniach nie może odczuwać bólu!
Receptory czucia głębokiego odpowiadają za lokalizację cz.ciała (świadomośc, gdzie znajd się kończyna)
# OGÓLNE ZASADY WYKONYWANIA ĆWICZEŃ LECZNICZYCH
Opanowanie świadomego kontrolowanego zmniejszenia napięcia mięśniowego.
Ćwiczenia w pozycjach izolowanych (stabilizacja niećwiczonych stawów oraz zapewniająca choremu poczucie wygody i bezpieczeństwa).
W czasie wykonywania ćwiczeń konieczna jest stabilizacja odcinka bliższego stawu - wyeliminowanie współruchów w sąsiednich stawach (dobór pozycji wyjściowych, chwyt, pasy stabilizacyjne).
Ruch powinien odbywać się płynnie wokół fizjologicznej osi stawu w fizjologicznym zakresie ruchu dla danego pacjenta.
Ćwiczenia należy wykonywać w odpowiednim rytmie z uwzględnieniem fazy skurczu i rozkurczu oraz przerwą przed kolejnym skurczem.
Nasilenie ćwiczeń i obciążenie powinny być dobrane tak, by nie powodować stanów zapalnych w stawach i by nie prowadziły do nadmiernego zmęczenia mięśnia lub grupy mięśniowej.
Pacjent może odczuwać niewielki ból podczas wykonywania ćwiczeń oraz do 2-3 h po zabiegu.
Choremu należy zorganizować zabiegi tak, aby czuł się bezpiecznie.