KINEZYTERAPIA

1. Ćwiczenia Bierne

Ćwiczenia bierne to ćwiczenia wykonywane przez terapeutę, gdy ruch czynny jest całkowicie niemożliwy do wykonania lub jest przeciwwskazany.

Cele ćw. Biernych

- zmiana ruchu biernego na ruch czynny

- oddziaływanie na ośrodkowy układ nerwowy przez udrażnianie szlaków torowania proprioceptywnego czyli czucia głębokiego

[ udrażnianie polega na dociskaniu powierzchni stawowych podczas ćwiczeń lub na rozciąganiu mięśni ]

- oddziaływanie na czucie powierzchowne, które uaktywnia się na drodze drażnienia eksteroreceptorów skóry pacjenta poprzez kontakt z ręką terapeuty

- dzięki torowaniu opartemu na czuciu głębokim i powierzchownym ćwiczenia bierne pełnią rolę stymulatora ideomotorycznego

[stymulator to czynności prowadzące do nauki zapamiętywania i utrwalania nowych nieznanych ruchów]

- wspomaganie działania pompy mięśniowej

[gdy pełnosprawny mięsień podczas skurczu wywiera nacisk na układ żylny dochodzi do sprawniejszego odejścia krwi żylnej z obwodu, w następstwie tego następuje poprawa trofiki mięśnia, torebki stawowej, stawów i skóry]

- utrzymywanie naturalnej długości i elastyczności mięśni

- utrzymanie pełnego zakresu ruchomości

- zapobieganie tworzeniu się przykurczów i deformacji

Wskazania:

- porażenia i niedowłady mięśni szkieletowych

- zwiększone patologiczne napięcie mięśniowe

- nie utrwalone ograniczenie ruchomości w stawach

- zła trofika tkanki miękkiej w okolicy objętej procesem chorobowym

- stan po długotrwałym unieruchomieniu kończyny

- po zabiegu operacyjnym

- gdy siła mięśni wg. Testu Loveta jest mniejsza niż dwa

Przeciwwskazania:

- stany pourazowe po złamaniu kości długich z niepełnym zrostem

- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych

- stany po zwichnięciu i innych urazach stawowych i śródstawowych

- urazy skóry i tkanek miękkich

- znaczne podwyższenie temperatury ciała

- ciężki stan pacjenta

- występowanie bólu podczas ćwiczeń

Metodyka:

- pozycja siedząca

- stabilizacja odcinka bliższego tak aby ruch był wykonywany jedynie z stawie mobilizowanym

- odciążenie i chwyt ćwiczonej kończyny musi być wygodny dla pacjenta, pewny i bezpieczny

- ruch prowadzimy w pełnym biernym fizjologicznym zakresie, zgodnie z normą danego stawu

- ruch w ściśle określonej płaszczyźnie

- liczba powtórzeń 30-50x

- ćwiczymy 2-3x dziennie

- aby ćwiczenia dały efekt , po ćwiczeniach eliminujemy sytuację, które sprzyjają tworzeniu się przykurczy

- pomoce medyczne ( worki, wózki, poduszki)

Leczenie ułożeniowe - pozycja antalogiczna ( przeciwbólowa)

Dotyczy KKG i KKD, stosowana w ostrym okresie zespołów bólowych kręgosłupa

Pozycja PERSCHLA ( odwrócone siedzenie na krześle, leżenie na plecach)

Ćwiczenia Czynno-bierne

Ćwiczenia w których ruch jest prowadzony ręką terapeuty, pacjent czynnie rozluźnia mięsnie.

Cele

- przerwanie łuku odruchowego łańcucha bólowego

- przywrócenie czynności mięśni i zachowanie pamięci ruchowej

Wskazania

- stany po chirurgicznej rekonstrukcji, głównie w narządach ruchu

- choroby reumatoidalne

- atrofia mięśniowa

- demineralizacja kości

Przeciwwskazania

- czynne procesy zapalne

- świeże blizny po operacyjne lub inne rany, gdy ruch może utrudnić golenie

- choroby neurologiczne

Ruch zależny jest od granicy bólu, tempo wolne, pozwalające na koncentracje.

10-15x, 2-3 dziennie

Ćwiczenia czynne w odciążeniu.

Polegają na samodzielnym wykonywaniu ruchy w stawach przy odciążeniu ćwiczonego odcinka ciała.

Eliminujemy działanie grawitacji co pozwala na ruch czynny w pełnym zakresie.

Cele

- zwiększenie możliwości ruchowych do 3 wg. Loveta

- przeciwdziałanie zanikom mięśniowym oraz przykurczom mięśniowym

- zwiększenie zakresu ruchu w stawie

- aktywizacja działania siły mięśniowej

- wpływ na psychikę pacjenta

Wskazania

- zanik i znaczne osłabienie siły mięśniowej Loveta -2,2,+2

- likwidacja miękkich ograniczeń w stawie

- zmiany chorobowe powierzchni stawowych gdy dążymy do zmniejszenia ich tarcia o siebie

- przy słabym zroście kostnym, gdy w ruchu czynnym pacjent odczuwa ból

Przeciwwskazania

- konieczność bezwzględnego unieruchomienia kończyn ciała

- silne odczucia bólowe mięśni, tkanek, stawów

- ostre stawy zapalne

- stany bezpośrednio po urazie

Metodyka

1. Ręce terapeuty

2. Gładka pozioma powierzchnia

3. Skośna powierzchnia

4. Wrotki terapeutyczne

5. Wykonywanie ćwiczeń w wodzie

6. Podwieszenie kończyn

Zasady podwieszeń

1. Pw dobierana aby ruch kończyny ćw. Odbywał się w płaszczyźnie poziomej (z wyjątkiem rotacji)

2. Odciążenie musi być pewne, wygodne, bezpieczne

3. Ćw. Kończyna musi być w pełni odciążona

4. Stabilizacja ma uniemożliwić przenoszenie ruchu poza staw

5. Ruch w pełnym zakresie

6. Tempo zależne od siły mięśniowej

7. Podwieszenie osiowe, pełne odciążenie i zrównoważenie kończyny

8. Podwieszenie pozaosiowe, (do,odgłowowe i boczne)

Ćwiczenia czynne w odciążeniu z oporem

Umożliwiają słabym mięśniom (+2,-3) oprócz pokonania ciężaru własnej kończyny pokonanie również nieznacznego oporu.

Możliwe jest to przez wyeliminowanie masy kończyny przez jej podwieszenie. Uzyskujemy możliwość dawkowania oporu, co prowadzi do zwiększenia siły mięśni.

CELE

- uzyskanie przyrostu siły słabych mięśni

WSKAZANIA

- osłabienie siły mięśniowej od 2 do 3

PRZECIWWSKAZANIA

- konieczność bezwzględnego unieruchomienia kończyn ciała

- silne odczucia bólowe mięśni, tkanek, stawów

- ostre stawy zapalne

- stany bezpośrednio po urazie

METODYKA

- podwieszenie osiowe

- opór przykładamy w 1/3 dalszej ćwiczonego odcinka ciała za pomocą układu bloczkowo ciężarkowego

- przykładamy go prostopadle do osi ćw. Kończyny w połowie jego zakresu ruchomości

- w stawach powyżej 90* zakres dzielimy na 2 sektory, w których opór jest przykładany osobno w połowie zakresu ruchomości poszczególnych sektorów

- opór nie może być większy niż ciężar ćw odcinka ciała

- 5-10 min, lub w 3 etapach po 10x, 2-3 min przerwy przy objawach zmęczenia

WSPÓŁCZYNNIK BROWNA FISHERA

Jest pomocny przy ustalaniu wielkości maksymalnego oporu do ćw czynnych w odciążeniu z oporem

- jest to % udział danej części ciała w ciężarze całego ciała

Głowa-7%, Tułów-43%, Ramię 3%, Przedramię-3%, Ręka-1%,Udo-12%,Podudzie-5%,Stopa-2%

Ćwiczenia Czynne z oporem

Polegają na pokonywaniu siły zewnętrznej przeciwdziałającej wykonywanemu ruchowi.

Są wysiłkiem miejscowym, nie oddziałującym na ogólną wydolność organizmu.

CELE

- uzyskanie przyrostu siły i wytrzymałości mięśniowej

- opóźnienie efektywności procesów patologicznych wywołujących osłabienie mięśni

- uzyskanie poprawy koordynacji mięśniowo nerwowej,

- poprawa samopoczucia psychicznego pacjenta

WSKAZANIA

- osłabienie mięsni

- uzyskanie przerzutów napięć mięśniowych do części ciała znajdujących się czasowo, ze względów leczniczych w unieruchomieniu

PRZECIWWSKANIA

- wszelkie schorzenia upośledzające krążenie obwodowe

METODYKA

Sposoby dozowania oporu:

- Ręce terapeuty - opór stosujemy na wyczucie do możliwości fizycznych pacjenta

- Obciążenie bezpośrednie - sprężyny, piłeczki, opaski obciążające

- Obciążenie pośrednie - urządzenia siłowe, system bloczkowo ciężarkowy, woda

1. Wielkość oporu w poszczególnych fazach ruchu musi być zmienna i tak dobrana by nie zaburzała koordynacji i płynności ruchu

2. Im większy opór tym mniejsza ilość powtórzeń i odwrotnie

3. Stabilna PW która umożliwia jak najlepsze wykorzystanie możliwości siłowych ćw systemu

4. Obciążenie musi być doprowadzone poza powierzchnię gdzie ćwiczy pacjent

DOBÓR MAKSYMALNEGO OPORU wg DLWM

1. dobór maksymalnego ciężaru, który chory może dźwignąć jednorazowo wykonując ruch w pełnym zakresie

2. dobór max ciężaru który chory może dźwignąć 10 krotnie w pełnym zakresie

Rytm, tempo i wielkość oporu zależy od tego czy dążymy do przyrostu siły czy zwiększenia wytrzymałości

Dla przyrostu siły stosujemy max opór, z niewielką liczbą powtórzeń i wolnym tempem ćw.

Dla przyrostu wytrzymałości, opór jest mniejszy (50%), liczba powtórzeń jest duża, tempo szybkie.

10 dźwignięć połowy max ciężaru,

10 dźwignięć ¾ max ciężaru,

10 dźwignięć dla 100% max ciężaru

Po 3 serie na każdy

4x w tyg

---