Podstawy fizjoterapii klinicznej w fizjoterapii
Ksiazka reumatologia kliczna Brzosko''
Zerowka- test
33 punkty/50
Choroby reumatyczne -Nabyte, nieyrazowe choroby ukladu ruchu
nabyte- niewrodzone
Nieurazowe- zwyrodnieniowe lub zapalne
Zmiany pozastawowe i w narzadach wewnetrznych
Podzia lchorob reumatycznych:
1 Uogolnione choroby tkanki lacznej- kolagenozy( calego ustroju)
- reumatoidalne zapalenie stawow (rzs)
-toczen rumieniowaty układowy (tru)
-twardzina ukladowa
-zapalenie wielomiesniowe/skornomiesniowe
-zespol Sjögrena
-pylymyalgia reumatyczna
2 Zapalenia stawow z zajeciem kregoslupa- spondyloartropatie seronegatywne
-zesztywniajace zapalenia stawow kregoslupa (zzsk)
-luszczycowe zapalenie stawow(lzs)
-zapalenia stawowtowarzyszace chorobom jelit
3 Choroba zwyrodnieniowa stawow
4 Zespoly chorobowe zwiazane z czynnikami zakaznymi- nie omawiamy
5 Choroby wywolane zaburzeniami metabolicznymi i hormonalnymi
-dna moczanowa
6 Nowotory- nieom
7 Zaburzenia naczyniowo-nerwowe
8 choroby kosci ichrzastek
-osteoporoza
9 Zmiany okolostawowe
-'' Reumatyzm tkanek miekkich''
10 Zmiany w stawach w przebiegu roznychzespolow chorobowych
Choroby zapalne:
-wysiek- bol
-obrzek, znieksztalcenie
-te dwa typy lacza sie(zwyrodnienie mocno posunietemozebycobrzed, zapalenie wyniszcza stawy)
Choroby zwyrodnieniowe:
-znieksztalcenie
- brak obrzeku
Choroby reumatyczne- sa chorobami przewleklymi- duze koszty leczenia
Etiologia- przyczyny wiekszoscichorob reumatycznych (etiologia) jest nieznana. Podatnosc genetyczna.
Patogeneza- mechanizmy rozwoju chorob reumatycznych
1.Reakcje immunologiczne( kolagenozy-np. Reumatoidalne zapalenie stawow)
2. Procesy zapalne(np. Zesztywniajace zapalenie stwowkregoslupa)
3. Procesy zwyrodnieniowe, starzenie sie)np. Choroba zwyrodnieniowa stawow)
4. Zaburzenia metaboliczne(np. Dna moczanowa)
Zwykle dziala kilka mechanizmow na raz np. Reakcja immunologiczna, czy proces zwyrodnieniowy lacznnie z zapaleniem
Badania dodatkowe w reumatologii:
Badania laboratoryjne
A)ocena aktywnosci choroby
Wskazniki stanu zapalnego:
- OB( nie mowi nam jaka to choroba, mowi nam o obecnosci zapalenia*)
- bialka ostrej fazy(gl. CRP)
B) Rozpoznanie choroby
Badania serologiczne -przeciwciala (jaka choroba, ale nie o jej aktywnosci)
Badania biochemiczne -stezenie kwasu moczowego
-aktywnoscenzymow ''miesniowych''
Badania obrazowe w reumatologii
2. Badania obrazowe
A)entgendiagnostyka klasyczna
B)tomografia komputerowa
C)rezonans magnetyczny
D)ultrasonografia
Inne badania dodatkowe
-biopsja
-artroskopia
T:Ukladowe choroby tkanki lacznej- Kolagenozy
Objawy laboratoryjne Kolagenoz:
- wysokie ob
-markery serologiczne- przeciwciala specyficzne dla danej choroby
Leczenie kolagnoz
1 Leki hamujaceprzebieh choroby- nie w kazdej chorobie sa
2 Glikortykosterydy(sterydy)- encorton, metypred, medrol- silne dzialaniezapalneduzodzialanubocznyc
3 Niesterydowe leki przeciwzapalne(NLPZ)- diclofenac, ibuprofen, naproksen- dzialanie jedynie objawowe- nie hamujapostepu choroby*
4 Leki''narzadowe''-odpowiednie w przypadku zajecianarzadowwewnetrznych
ReumatoIdalne zapalenie stawow:
Ukladowa choroba zapalna tkanki lacznej. Charakteryzuje sie symetrycznym zapaleniem stawow i wystepowaniempowiklannarzadowych.
(obrzek i plyn w stawie-zapalenie)
Czestoscwystepowania- 0,5-2% populacji
Kobiety choruja 2-3 razy czesciejnizmezczyzni
Najczestsza zachorowalnosc-4 i 5 dekada zycia
Objawy i przebieg RZS:
1 czestopodstepnypoczatek
2 bol i obrzekstawow, zazwyczaj symetryczne, najczesciej rak
3 sztywnosc poranna
4 postepujace zajecie kolejnych stawow
5 ograniczona ruchomosc stawowo, deformacje, usztywnienia
6 ograniczenie sprawnosci ruchowej
7 inwalidztwo
Bardzo czesto przebieg choroby, a zwlaszczapoczatek bywa nietypowy, co utrudnia rozpoznanie i szybkie wdrozenie leczenia.
Cechy reki reumatoidalnej
-ulnaryzacjapalcow(odgiecielokciowe)
- palce o typie labedziej szyi
- palce o typie butonierki
- zanikimiesniowe
Guzki reumatoidalne- nagromadzenie ziarniny zapalnej w tkankach okolostawowych( luzny, nie ma lacznosci z koscia)
Objawy laboratoryjne RZS:
1Wysokie wskazniki aktywnego procesu zapalnego- OB, CRP
2 Markery serologiczne= typowe przeciwciala
A czynnik reumatoidalny( metoda badania: odczyn lateksowy, odczyn Waalara-Rosego)
B Przeciwciala anty-cytrulinowe(aCCP)
Objawy radiologiczne RZS:
1 osteoporoza przystawowa
2 zwezenie szpary stawowej
*3 nadzerki kostne- typowe dla RZS
4 podwichniecia
5 zniszczenia kosci
6 zrosty kostne
Kryteria radiologiczne RZS (wedlugSteinbrockera 1949)
I osteoporoza okoloztawowa
II steoporozaokolostawowa, zwezenie szpar stawowych, geody(torbiele) i/lub jedna nadzerka
III osteoporoza oskolostawowa, liczne nadzerki na powierzchniach stawowycj
IV osteoporoza okolos., liczne nadzerki na powierzchniach stawowych oraz zrosty wlokniste lub kostne.
*Reumatoidalne zapalenie stawow o 1- okres radiologiczny wg Steinbrockera I,II,III,IV, f 2- Okres funkcjonalny:
1 wykonuje wszystkie czynnosci bez ograniczen
2 wykonuje wszystkie podstawowe czynnosci, mimo utrudnien
3 wykonuje nie wszystkie podstawowe czynnosci
4 unieruchomiony w lozku, na wozku
Leczenie farmakologiczne RZS:
1 Leki modyfikujace przebieg choroby- syntetyczne(sLMPCh,sDMARD) (metotrexat)- najwazniejsze leki w tej chorobie
2 Leki modyfikujace przebieg choroby- biologiczne(bLMPCH, sDMARD) (programy lekowe)
3Glikokortykosterydy
4 Niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i Paracetmol np. Ibuprofen
Leczenie niefarmakologiczne RZS (zasady ogolne)
Fizjoterapia
- kinezyterapia przeciwdzialajaca ograniczeniom ruchomoscistawow
- zabiegi fizykalne zmniejszajace bol, obrzek, napieciemiesniowe
Leczenie operacyjne
- synovectomia- wyciecieblony maziowej
- endoprotezoplastyka
Psychoterapia
Zaopatrzenie ortopedyczne
Toczen rumieniowaty ukladowy:
Przewlekla autoimmunologiczna choroba zapalna tkanki lacznej z zajeciem wielu narzadow i ukladow(zapalenie wielonarzadowe)
Epidemiologia:
1 wskaznikchorobowatosci 1,2 na 100 mieszkancow (USA)
2 wiek chorych 20-40 lat
3 kobiety choruja 9x czesciejnizmezczyzni
Etiopatogeneza:
Nieznany czynnik wzwalajacy
- podatnosc genetyczna i plec
- autoagresja ukladu immunologicznego
- wielonarzadowe zmiany zapalne
Diagnostyka:1 Wysoka aktywnosc procesu zapalnego- OB, CRP
2 Przeciwcialaprzeciwjadrowe- typowe
3 Zmiany w badaniach typowe dla zapalenia poszczegolnychnarzadow
Leczenie:
Farmakoterapia- bardzo intensywna
Fizjoterapia
- w toczniu niepowiklanym- male znaczenie
- w toczniu powiklanym- czestoduze znaczenie (np. Rehabilitacja po udarze mozgowym)
ZespolSjögrena(zespolsuchosci)
przewlekla autoimmunologiczna choroba zapalna tkanki lacznej z naciekami zapalnymi w gruczolach wydzielania zewnatrznego (glownielzowych i slinowych) powodujacazespolsuchosci
Szczyt zachorowan 4 i 5 dekada zycia
Kobiety choruja 9x czesciej
Wskaznikzachorowalnosci 0,6-4%
Postacie:
-pierwotny(choroba samoistnie wystepujaca)
- wtorny (towarzyszy innym chorobom) z RZS, toczniem, twardzina i inne
Objawy:
Suchoscblonsluzowych--> zapalenie
1. Jama ustna-suchosc, zapalenie
2. Oko- suchosc, zapalenie
3. Slinianki- obrzek, zapalenie
Oraz
1. Objawy suchosci i zapalenia w obrebie:
- drog oddechowych
- przewodu pokarmowego
- narzadowplciowych
- skory
+ objawy ogolne jak w innych kolagenozach (zapalenie wielonarzadowe)
Diagnostyka:
1. Test schimera
2. Przeciwciala- specyficzne dla zesp. Sjogrena
3. Badania obrazowe
- sialografia
-usgslinianek
4. Biopsja wargi
Leczenie:
1 substytucja lez i sliny
2. Farmakoterapia
Twardzina ukladowa
Rzewlekla choroba immunologiczna tkanki lacznejcharakteryzujacasiewloknieniem skory i narzadowwewnetrznych oraz zmianami naczyniowymi (microangiopatia) angio-naczynie
Zapalenie+ wloknienie+ zmiany naczyniowe
Obraz kliniczny:
1. Postacskorna
-skora
2. Postacukladowa
- skora
- narzadywewnetrzne
Zmiany narzadowe
Wielonarzadowe zmiany o typie zapalenia i wloknienia (twardnienia)
Objaw raynauda
Zaburzenia w mikrokrazeniu, nadwrazliosc na zimno i emocje- napadowy skurcz naczynpalcow (zacisniecienaczyn w palcach)
Zapalenie wielomiesniowe i skorno- miesniowe
Przewlekle autoimmunologiczne zapalenie miesni z zapaleniem lub bez zapalenia skory.
Epidemiologia:
Najczesciej miedzy 30 a 50 r.z
Kobiety choruja 2-3x czesciej
Obraz kliniczny
1. Zapalenie miesni- bol i oslabienie ---> zaniki, przykurcze, wapnienie
2. Skora- rumien, wysypki, wapnienie
+ objawy ogolne jak w kolagenozach
Typowe jest zapalenie miesniobreczy barkowej i biodrowej
Leczenie:
1. Kinezyterapia!- wczesnie- zapobieganie przykurczom, poprawa silymiesniowej, sprawnosci ruchowej i chodu
Polymyalgia reumatyczna
Algia- bol Polymyalgia-bol wielomiesniowy
Choroba wieku podeszlegocharakteryzujacasiebolem i sztywnosciamiesni, bez ich oslabienia i zaniku.
Czasem towarzyszy zapalenie tetnicy skroniowej z zaburzeniami widzenia, do slepotywlacznie.
Epidemiologia
1. Choroba rzadka
2. Chorujaglownie kobiety
3. Wystepuje po 50 r.z
Objawy:
Typowy jest bol miesniobreczy barkowej i biodrowej
Zapalenie tetnicy skroniowej
Diagnostyka:
1. OB powyzej 100 (norma 12/13)
2. Enzymy miesniowe w normie
II grupa
Spondyloartropatie seronegatywne( choroby stawowkregoslupa, surowiczoujemne- nie ma w surowicy czynnika reumatoidalnego)
1. Zesztywniajace zapalenie stawowkregoslupa (zzsk)
2. Luszczycowe zapalanie stawow (lzs)
Grupa spokrewnionych chorob reumatycznych ze wspolnymi cechami:
1. Brak czynnika reumatoidalnego
2. Zajecie stawowkrzyzowo-biodrowych
3. Zajecie kregoslupa
4. Zajecie przyczepowwiezadel i sciegien (entezopatia)
5. Zapalny bol plecow
Zapalny bol krzyza i plecow
1. Bol w spoczynku, w nocy
2. Poprawa po cwiczeniach
3. Sztywnosc poranna
4. Podstepny, nieuchwytny poaczatek
5. Wystepuje przed 45 r.z
Etilogia i patogeneza
Czynnik wyzwalajacy nieznany-->podatnosc genetyczna (w zzsk- antygen zgodnosci tkankowej HLA B27)---> zapalny proces stawowy i pozastawowy
Leczenie:
1. Kinezyterapia plus wspomagajaca fizjoterapia*
2. Farmakoterapia
A. Leki hamujace przebieg choroby
B. Niesteroidowe leki przeciwzapalne
3. Leki biologiczne
D. Glikokortykosterydy
3. Leczenie chirurgiczne- synowectomia, endoprotezoplastyka
4. Psychoterapia
Zesztywniajace zapalenie stawowkregoslupa ZZSK (choroba bechterewa)
Epidemiologia
Mezczyznichoruja 2-3 razy czesciejniz kobiety
Osoby predysponowane-antygenzgodnosci tkankowej HLA B27
Esty w badaniu przedmiotowym:
1. Objaw patricka
2. Objaw otta
3. Objaw schobera
4. Probatomayera- sklon do podlogi
5. Rozszerzalnosc oddechowa klatki piersiowej
6. Odleglosc potylica-podloze
Objawy radiologiczne:
Stawy krzyzowo-biodrowe
I stopien- zwezenie szpar stawowych
II stopien- poszerzenie szpar stawowych, sklerotyzacjabrzezna
II- nadzerki (obraz rozanca)
IV- zrosniecie
Najwczesniejsze zmiany widoczne w tomografii komp. I rezonansie magnet.
Kregoslup
1. Kwadratowieniekregow
2. Syndesmofity- najwczesniej w polaczeniu piersiowo- ledzwiowym
3. Obraz kija bambusowego
4. Zapalenie i nieszczenietrzonow od strony dyskow (spondylodiscitis)
Syndesmophytes( zespolenie/ kostnienie wiezadla przedniego- polaczenie kregow)- kwadratowieniekregow
spondylodiscitis (tis-zapalenie) zapalenie dyskowkregoslupa
Entezofity- kostnienie przyczepowsciegien i wiezadel (wyrosle przyczepu)
Luszczycowe zapalenie stawow LZS
Spondyloartropatia seronegatywna z towarzyszacaluszczyca (bywaja przypadki bez, lub z pojawiajacasiepozniej)
Zmiany palcow i paznokci (obrzeki, naparstkowate, podobne zmiany do grzybicy)
Obraz kliniczny:
Podobny do zzskroznice to:
1. Zmiany saniestymetryczne
2. Zmiany w stawach miedzypaliczkowych dalszych
V Dna moczanowa
Zapalenie stawowwywolane krystalizacja moczanu sodu w plynie stawowym.
Epidemiologia
1. Choruje ok. 1% populacji
2. Mezczyznichoruja 7-9 x czesciej od kobiet
Etiologia
Kwasy nukleinowe---> puryny
Pokarmy--->puryny
Puryny---> przemiany---> kwas moczowy
W tej chorobie produkuje sie nadmiar kwasu moczowego w surowicy= hyperurykemia
Dna moczanowa
Patogeneza
Hyperurykemia--> krystalizacja kwasu moczowego w plynie stawowym--> ostre zapalenie (napad dny)
Obraz kliniczny
1. Bezobjawowa hyperurykemia
2. Napad dny- ostre zapalenie stawu
- typowa lokalizacja MTP I (podagra) (jeden staw, niesymetryczna)
- inne stawy- czesciejkonczyna dolna
- wsciekly bol, boli nawet patrzenie na staw
3. Dna przewlekla
- zapalenie wielostawowe
- guzki dnawe- moczan sodu, przetoki, malzowiny uszne
- artropatia dnawa
- nadcisnienie, otylosc, cukrzyca, miazdzyca- towarzysza snie- zaspol metaboliczny
- niewydolnosc nerek
9.12- egzamin zerowy 8.45
Choroba zwyrodnieniowa stawow
Definicja: Grupa procesow patologicznych dotyczacychstawow, ktore charakteryzuje:
- ubytek chrzastki stawowej
- przerost podchrzestnej tkanki kostnej**
Epidemiologia
1. W populacji europejskiej pow. 55 r.z- choruje do 25% osob
2. Czesciejchoruja kobiety nizmezczyzni
3. U kobiet czesciej zmiany uogolnione
4. Okolo polowa chorych ma zajete stawy kolanowe
Etiologia:
1. Pierwotna(mniejsza wartoscchrzastki i kosci)
2. Wtorna
A urazy i przeciazenia
B wady budowy, wady rozwojowe
C choroby metaboliczne, endokrynologiczne, neurologiczne
Patogeneza:
Czynniki genetyczne czynniki biomechaniczne
Wiek, plec, rasa ---->podatnosc na ChZS ----->
Inne czynnik lokalizacja i nasilenie ChZS
Zmiany w stawach:
1. Ubytki i peknieciachrzastki stawowej
2. Zwiekszenie syntezy cytokin zapalnych( miejscowy proces zapalny, dotyczacyzwlaszczablony maziowej) NIE BEDZIE PODWYZSZONEGO OB BO NIE DOTYCZY TO ZAPALENIA UOGOLNIONEGO
3. Odczyn sklerotyczny tkanki kostnej podchrzestnej
4. Wloknienie torebki stawowej
Obraz kliniczny:
1. Bol
2. Sztywnosc poranna
3. Trzeszczenia podczas ruchu
4. Pogrubienia stawu
5. Ograniczenie ruchomosci
6 zaniki miesniowe
7 guzki zwyrodnieniowe- rece- guzki Heberdena (DIP)- dystalny i Boucharda (PIP)- proksymalny ( koscktorasie uwypukla pod skora)*
8. Nie ma powiklanukladowych*
9. Nie ma cech uogolnionego procesu zapalnego*
10. Niestabilnosc stawu
Zmiany laboratoryjna:
Nie ma zadnych charakterystycznych zmian laboratoryjnych badania laboratoryjne- w normie
W SZCZEGOLNOSCI- NIE MA CHECH UOGOLNIONEGO PROCESU ZAPALNEGO*
Zmiany radiologiczne:
1. Zwezenie szpary stawowej- ubytek chrzastki stawowej
2. Torbiele zwyrodnieniowe- wnikanie mazi stawowej do kosci przez uszkodzona chrzastke
3. Odczyn sklerotyczny tkanki kostnej podchrzestnej- proces naprawczy mikrouszkodzen beleczek kostnych
4. Osteofity(wyrosle kostne)- odczynowe kostnienie chrzastki w miejscu przyczepu torebki na skutek braku stabilnosci stawu*
Leczenie:
1. Niefarmakologiczne*
- odciazenie stawu**( praca, nadwaga, sport)
- kinezyterapia ( utrzymanie/ poprawa sprawnosci stawu, wzmacnianie silymiesni)
- fizjoterapia- w szerokim zakresie
- oprotezowanie( wkladki do obuwia, laska, kule)
2. Farmakoterapia
- paracetamol, tramadol
- leki modyfikujace przebieg choroby (efekty watpliwe)
- dlikortykosterydy- dostawowo
3. Leczenie chirurgiczne- endoprotezy, synowectomie, operacje korekcyjne
Reumatyzm tkanek miekkich
Definicja: niejednorodna grupa schorzen, ktorychwspolna cecha jest bol pochadzacy z tkanek miekkichukladu ruchu.
Etiopatogeneza
Powstarzajacesieprzeciazenia i mikrourazy----posledzona regeneracja tkanek, czynniki psychiczne zwielokrotniajacesie odczucie bolu(w niektorych przypadkach), wtorne miejscowe zapalenie----->bol
Ogolny obraz kliniczny
1. Charakter dolegliwoscibolowych:
- bol przy ruchach, napinaniu tkanek
- bol uciskowy (tkliwosc)*
- bol samoistnyspoczynkowy
2. Lokalizacja bolu:
- bol miejscowy
- bol uogulniony
3. Brak uszkodzenia tkanek i narzadow
4. Mozliwosc powstania unieruchomienia stawu na skutek bezruchu
5. Brak cech uogolnionego procesu zapalnego (OB,CPR w normie)**
Zasady leczenia:
1. Kinezyterapia + wspomagajaca fizjoterapia- duze znaczenie
2. Farmakoterapia p/bolowa
3. Injekcjeokolostawowe
4. Chirurgia
5. Psychoterapia
Fibromyalgia
Zespol chorobowy na ktoryskladajasie:
1. Bol w ukladzie ruchu
2. Bolesnosc uciskowa
3. Komponenta psychiczna
Objawia sie
1. Bol i bolesnosc uciskowa o lokalizacji uogolnionej
2. Roznorodny charakter bolu-od ''dyskomfortu'' do bolu ''rozrywajacego'' od bolu okresowego do stalego
3. Przewlekle zmeczenie
4. Roznorodne zaburzenia somatyczne czynnosciowe- zaburzenia akcji serca, bole i zawroty glowy, bole brzucha, potliwosc, dusznosc, drzenie rak..
5. Brak cech choroby somatycznej
6. Silna komponenta emocjonalna- depresja
Leczenie:
1. Psychoterapia
2. Fizjoterapia
3. Farmakoterapia- leki przeciw bolowe, przeciw depresyjne, rozluzniajacemiesnie
Zespolbolesnegobarku- PHS- periarthritishumero-scapularis
(itis-zapalenie, arhritis- staw, peri-okolo)
Objawy kliniczne
1. Bol samoistny i przy ruchach
2. Ograniczenie ruchomosci stawu barkowego
- poczatkowobolowe
- nastepnie z powodu zrostow w strukturach stawu oraz oslabieniamiesni
Leczenie
1. Kinezyterapia
Zespolciesnikanalu nadgarstka
Definicja- zespolobjawow klinicznych wywolanych uciskiem nerwu posrodkowego w kanale nadgarstka
Etiologia
1. Obrzek zapalny sciegien zginaczy na skutek powtarzajacychsieprzeciazen
2. Ziarnina reumatoidalna- RZS
Objawy:
1. Bol i dretwieniepalcow 1-4 glownie w nocy, zmniejsza sie przy ruchach
2. Zaburzenia czucia
3, zanik miesniklebu kciuka
4. Uposledzenie wykonywania czynnosci precyzyjnych
Leczenie:
1. Fizykoterapia
2. Leki przeciwzapalne - glowniemasci
3. Wstrzyknieciasterydow do kanalu nadgarstka
4. Leczenie operacyjne
Przykurcz duputrena
Definicja: guzkowe zgrubienie powiezi dłoniowej powodujace przykurcz palcow
Objawy:
1. Stopniowo postepujacy przykurcz palcow, najczesciej od str lokciowej
2. Nie ma dolegliwośći bolowych
3. Chorujaglownie mezczyzni w wieku starszym
Leczenie
1. Kinezyterapia
2. Fizykoterapia
3. Leczenie chirurgiczne
Choroba de Quervaina
Definicja: zapalenie pochewek sciegnistych odwodziciela dlugiego i prostownika krotkiego kciuka(przedzial pierwszy)
Etiologia
Ucisk na sciegna w kanale kostno-wloknistym (pierwszy przedzial grzbietowy) w wykiku zmian zapalnych powstalych na skutek powtarzajacych sie naprezen
Chorujaglownie kobiety w srednim wieku
Leczenie
1. Ograniczenie przeciazen
2. Fizykoterapia
3. Miejscowo leki p/zapalne- masci
4. Wstrzykniecia sterydow
5. Leczenie chirurgiczne- rzadko
Palec trzaskajacy
Zapalenie pochewek sciegna zginacza palca z jej wloknieniem i zwezeniem a nastepnie skroceniem i ustawieniem zgieciowym palca
Lokiec tenisisty
Entezopatia nadklykcia bocznego kosci ramiennej
Lokiec golfisty
Entezopatia nadklykciaprzysrodkowegokosci ramiennej
(etezo- przyczep, entezopatia-zapalenie przyczepu)
Leczenie
1. Ograniczenie przeciazen
2. Fizykoterapia
3. Miejscowo leki p/zapalne
4. Wstrzyknieciasterydow
5. Leczenie chirurgiczne-rzadko
Zapalenie powierzchownych kaletek maziowych
Leczenie:
1. Fizykoterapia
2. Leki p/zapalne miejscowo
3. Punkcje
4. Leczenie chirurgiczne
Zapalenie rozciegna podeszwowego
Przzyczyna- przewlekle przeciazenie
Objawy
1. Bol przy chodzeniu
2. Bol uciskowy
Leczenie
Takie samo
Enzezofit- wyrosle przyczepu- ostroga pietowa
Osteoporoza
Definicja: choroba szkieletu charakteryzujacasiezwiekszonapodatnosciakosci na zlamania w wyniku zmniejszonej masy kosci i zaburzenwewnetrznej struktury kosci.
Najczestszezlamania- przedramie, koscitrzonowkregowych(kregi), szyjki kosci udowej
Zlamanie niskoenergetyczne- (Zlamanie osteoporotyczne)
Zlamanie które powstalo w wyniku urazu niewspolmiernie niewielkiego, w stosunku do skutkow
Leczenie:
Wtorne- przyczyne osteoporozy
Pierwotne- kinezyterapia i fizykoterapia, dieta- wapn i witamina D, unikanie czynnikow ryzyka
Balneologia
Zaliczenie 16.12.14
Balneologia- nauka o wykorzystaniu medycznym naturalnych surowcow leczniczych.
Balneoterapia- leczenie z wykorzystaniem naturalnych surowcow leczniczych
Medycyna uzdrowiskowa- dzialmadycynyzajmujacysie wykorzystaniem medycznym naturalnych surowcow leczniczych, warunkow klimatycznych i zabiegow fizykalnych
Medycyna uzdowiskowa- wszystko sie w niej miesci (fizykoterapia, fizjoterapia plus dietoterapia, fitoterapia, psychoterapia, farmakoterapia, edukacja
Zaklady lecznictwa uzdrowiskowego:
- szpital uzdrowiskowy
- sanatorium uzdrowiskowe
- przychodnia uzdrowiskowa
- zaklad przyrodoleczniczy
Warunki dzialalnosci lecznictwa uzdrowiskowego:
1. Leczniczy- choroby przewlekle
2. Rehabilitacyjny- choroby ukladu ruchu
3. Profilaktyczny- prewencja chorobprzewleklych, glowniecywizacyjnych
4. Edukacyjny- ksztaltowanie prozdrowotnego stylu zycia
Naturalne surowce lecznicze:*
- wody mineralne
- peloidy (borowina)
- gazy
Naturalne czynniki przyrodolecznicze
Klimat, krajobraz, sztaroslinna
Czynniki fizykalne
Swiatlo, dzwiek, prad elektryczny, pole magnetyczne, masaze, hydroterapia i inne
Fizjoterapia- bodzcowanie* najpierw destabilizacja pozniej drugie dzialanie
Skutki dzialaniabodzcowbalneofizykalnych
Dzialaniaogolne
- trening zachowanych rezerw* zdrowotnych, mechanizmy samoobrony
- regulacja i uporzadkowaniedzialaniaukladow fizjologicznych:(krazenia i oddychania, endokrynologicznego i metabolicznego, nerwowego ukladu autonomicznego i innych)
- zwiekszeniawydolnosci fizycznej i usprawnianie ruchowe
- zwiekszenieodpornosci nieswoistej
- uzyskanie rownowagi psychicznej
Dzialania miejscowe:
- przeciwbolewe
- przeciwzapalne i przeciwobrzekowe
- przekrwienne
- niedokrwienne
- zwiekszajace lub zmniejszajacenapieciemiesniowe
- i inne
Stan aktywnoscinarzadu a reaktywnosc na bodzce
Im bardziej nasilona jest czynnoscnarzadu( pobudzenie ukladu autonomicznego) tym mniejsza jest jego pobudliwosc na bodzcepobudzajace, a wieksza na hamujace (regula Wildera)
Fazowy przebieg reakcji adaptacyjnej chorych poddanych terapii uzdrowiskowej
I okres adaptacji do srodowiska-faza ujemna(1 tydzien)
II okres adaptacji do fizykalnych bodzcow leczniczych-faza ujemna(3 tydzien)
III okres rownowagi-faza dodatnia(4 tygodnie)
Porownaniemechanizmowdzialania leczniczego
Metody balneologiczne (naturalne)
Pobudzenie mechanizmow obronnych i adaptacyjnych
Oddzialywanie na kilka ukladow fizjologicznych rownoczesnie
Wyniki leczenia pojawiajasie z opoznieniem
Nie wywolujaskutkow ubocznych
Metody farmakologiczne (chemiczne)
Tlumieniemechanizmow samoobrony
Dzialanie ukierunkowane na objawy lub chorobe
Efekt leczniczy jest szybki
Prawie zawsze powstaja mniejsze lub wieksze skutki uboczne
Zalety metod balneologicznych
- tanie, latwodostepne
- nie wywolujaskitkow ubocznych
- maja charakter fizjologiczny, z dlugim czasem utrzymywania siewynikow
- sa dobrze tolerowane przez chorych
- maja charakter holistyczny