Drugi obieg termin używ do nielegal i niezależnych wydawnictw podziemnych –-związ z opozycją i funkcjonowały w krajach objętych cenzurą (np od 1977 w PRL, gdy ukaz się first nr pozacenzuralnego pisma „Zapis”). Jego odpowiednikiem jest tzw „bibuła” lub literatura „bezdebitowa” (liter wydaw bez zezw w Polsce Lud)
teksty o różnorakim charakterze (społ,polit,histor, literackim, kultural), które odrzucił Gł Urząd Kontroli Publikacji i Widowisk, odpowiedz do 1989 za wydawanie druku.
Po tej dacie niektóre z nielegal drukarni –około 500 (np. „Przedświt” czy „Oficyna Literackaprzekształ się w oficjal wydawnictwa (np „NOWa” -, G. Boguta oraz K. Bielińskiego, w której ukaz się utwór opis jednostkę żyjącą w państwie uniemożliwiającym jej swobodę wyrażania poglądów, czyli Nierzeczywistość Kazimierza Brandysa).
przyczynił się do zatarcia różnic między kraj a emigr, dzieła rodzim autorów wydawano po pol na Zach, a czasopisma emigr i książki wydawnictw emigr rozpowszechniano, przedrukowywano w kraju.
pomocy zag ośrodków, między innymi redakcji „Kultury”, pod Paryżem i dzięki której K Orłoś mógł wydać swoją książkę Cudowna melina.
W wydaw niezależnych ukazsię Kompleks polski Konwickiego Miazga Andrzejewskiego.
1.Pojęcie i granice PRL.? Czy tak rozumiany PRL mieści się w granicach (1944-1989), czy t węższy zakres –PRL jako zjawisko kult sprzężone z ustrojem. realnego socjalizmu, który ukształt się po 1956 roku?
Wydarzenia marcwe: to z dziadami
Procesy przeciw Pisarom za wspolprace na emigracji