CYTRYNY
(Citrus Limon)

Te popularne owoce nie tylko ze względu na właściwości kulinarne, ale i zdrowotne były już znane starożytnym Rzymianom i Grekom. Bardzo cenili właściwości cytryn i uważali je za symbol zdrowia. Cytryna zwyczajna – gatunek roślin z rodziny rutowatych. Pochodzi z południowowschodnich Chin, lecz współcześnie nie występuje tam ani w stanie dzikim, ani nie jest tam hodowana. Prawdopodobnie powstała w wyniku skrzyżowania limy z cytronem. Choć częsty jest pogląd, że do Europy trafiła w XI wieku dzięki Arabom, pozostałości drzewek cytrynowych odkryto w Pompejach. Uprawiana jest dla swoich owoców zawierających: olejki lotne, limonen (aż do 70%), alfa-terpinene, alfa-pinene, beta-pinene, citral, kumaryny, bioflawonoidy, witaminy A, E, B1, B2, B3, B6 oraz witaminę C (40 - 50 mg na 100 g owocu), kleje roślinne. Kolejna warta uwagi witamina w cytrynie to P (rutyna). Jej głównym zadaniem jest ochrona witaminy C przed zbyt szybkim utlenianiem, tak więc jest współodpowiedzialna za oddalanie symptomów szkorbutu. Głównym źródłem tej cennej witaminy jest skórka warto więc ją wykorzystać, oczywiście pamiętając o uprzednim jej sparzeniu. Cytryna to również kwas cytrynowy, woda (90g), tłuszcze (0,6g), białka (0,7g), węglowodany (7,1g) oraz minerały : głównie potas (aż 150mg na 100 g cytryny), ale również sód, magnez, wapń, fosfor, żelazo i jod. Rola witaminy C w naszym organizmie: - chroni organizm przed różnego rodzaju wirusami; - chroni przed przeziębieniem; - przyspiesza procesy gojenia się ran. Natomiast niedobór witaminy C powoduje: - osłabienie organizmu; - bóle głowy; - bladość skóry; - pękanie naczyń krwionośnych. Owoc ten jest ważny zarówno dla zdrowia jak i urody. Cytryna i jej rola jaką spełnia dla urody: - dba o włosy, wzmacnia je, nadaje im połysk i sprawia, że błyszczą i dobrze się układają; - doskonale pielęgnuje tłustą cerę; - doskonale pielęgnuje skórę dłoni i stóp. Cytryny mają zastosowanie przy licznych niedomaganiach: Wewnętrznie: Przy gorączkach, wymiotach: sok z 1 cytryny wlany do połowy szklanki przestudzonej wody. Jest to najlepszy napój dla chorych. Infekcje epidemiczne, bóle reumatyczne: Świeży sok z cytryn pić przez 5 tygodni, zaczynając od połowy cytryny i stopniowo zwiększając dawkę (nawet do 10 cytryn dziennie), po czym przejść na spożycie soku 1-2 cytryn dziennie. Pasożyty jelitowe: Utrzeć w całości 1 cytrynę (skórkę, miąższ i pestki) bardzo dokładnie z miodem. Pić na noc. Oczyszczenie wątroby: wieczorem zalać wrzącą wodą 3 rozkrojone cytryny, odstawić na noc pod przykryciem. Wypić następnego dnia rano na czczo. Zapalenie jamy ustnej: sok z cytryny zmieszać z miodem i wodą – roztworem płukać usta. Przeciw otyłości: Napar (całonocny) z 1 łyżki rumianku zalać 1 szklanką wrzątku i dodać pokrajaną 1 cytrynę. Rano przecedzić i pić na czczo. Zewnętrznie: Katar, zatoki szczękowe: Kilka razy dziennie wpuścić do nosa po kilka kropel świeżego soku cytryny. Krwawienie z nosa: Włożyć do nosa tampon nasączony sokiem z cytryny. Afty w jamie ustnej: Stosować przy płukaniu przetrzymywanie w jamie ustnej soku z cytryny z dodatkiem wody i miodu. Angina: Płukanie sokiem z 1 cytryny z dodatkiem 1 szklanki wody. Migrena: Kompresy z soku cytryny, albo przykładanie świeżych plasterków cytryny na skronie. Odmrożenia: Wcierać świeży sok z cytryny. Łamliwość paznokci: Zwilżać paznokcie sokiem z cytryny rano i wieczorem. Sucha skóra twarzy: pielęgnacja - rano i wieczorem zmywać tampo-nem twarz sokiem z cytryny. Po zabiegu zmywać twarz dopiero po 20 minutach. Następuje przy tym wybielenie cery. Pielęgnacja rąk: Stosować nacieranie roztworem soku cytryny, gliceryny i wody kolońskiej w równych częściach. Energia na rozpoczęcie dnia: Aby zacząć nowy dzień z dobrym samopoczuciem należy na czczo wypić świeżo wyciśnięty sok z połowy cytryny z połową szklanki letniej, przegotowanej wody. Taki napój pity codziennie rano pozwoli nie tylko zaopatrzyć organizm w sporą dawkę witaminy C, ale również znacznie poprawi pracę wątroby pomagając oczyścić ją z toksyn. Efekty powinny być zauważalne już po dwóch tygodniach stosowania tej metody. Leczenie chorób bez lekarstw: Przy zwykłych infekcjach, lekkich przeziębieniach pomoże nam mądrość ludowa, z której korzystały już nasze babcie i prababcie. Leczyły przeziębienie herbatą z dużą ilością: - soku malinowego, - cytryny, miodu - czosnku podgrzewanego z 1/2 szklanki mleka. Nalewka z czosnku miodu i cytryny: Składniki: - sok z 35 ząbków czosnku, - sok 1/2 kg cytryn, - 1 l przegotowanej wody, przestudzić – dodać 1/2 szklanki miodu. Zmieszać razem wszystkie składniki (woda z miodem musi być zimna) i zlać w szklaną butelkę, trzymać w chłodnym miejscu. Pić 3 x dziennie po 30-50 ml. po jedzeniu. Popijać sokiem pomidorowym. Od tego można zacząć w początkowej fazie pojawiającej się infekcji lub stosować w celu uodpornienia organizmu przez 15 – 21 dni. Odparowana esencja cytryny potrafi zabić bakterię meningokoka w ciągu 15 minut, pałeczki duru brzusznego w przeciągu godziny, gronkowca złocistego w ciągu dwóch godzin, natomiast na zabicie bakterii dwoinki zapalenia płuc rzekomo potrzebuje do trzech godzin. Zaledwie 0.2% roztworu oleju cytrynowego może wyeliminować bakterię błonicy w 20 minut oraz całkowicie pozbawić aktywności bakterii zapalenia płuc. Organiczny olejek cytrynowy wyciskany jest na zimno ze skóry cytryny. Z badań naukowych wynika także, że olej cytrynowy posiada właściwości wzmacniające nasz układ odpornościowy. Badano również zależność pomiędzy głównym składnikiem oleju cytrynowego, którym jest limonen, a jego rolą w prewencji zachorowania na raka. Olej z cytryny może być również używany w leczeniu stanów nerwicowych, ciśnienia krwi, problemów trawiennych, bólów gardła, jak również infekcji układu oddechowego. Olej cytrynowy pomaga w pobudzaniu tworzenia się leukocytów, poprawia pamięć, wzmacnia paznokcie, poprawia nasze samopoczucie, doskonale czyści skórę. Olej cytrynowy posiada także właściwości przeciwdepresyjne. Nie są znane wirusy bądź bakterie, które potrafią żyć w obecności jakiegokolwiek olejku eterycznego używanego leczniczo. Jeśli chodzi o antybiotyki, wirusy potrafią się mnożyć w ich obecności i wytwarzają odporność na nie, co nie ma miejsca w obecności olejków eterycznych. Olej cytrynowy jest nawet rozpowszechniony w szpitalach na obszarach Europy. Niedawno naukowcy testowali olejek cytrynowy pod względem jego potencjalnych właściwości przeciwbakteryjnych i zadziwiająco okazało się, że w 99.96% zabijał bakterie przenoszone przez powietrze. Okazuje się, że olejek z cytryny jest naszym jednym z najlepszych i skutecznych obron na wiele poważnych chorób, które dotykają współczesne środowisko. Ponadto cytryna to naturalny i uniwersalny środek leczniczy pozbawiony szkodliwych skutków ubocznych. Cytryna dla pięknej skóry: Cytryna rozjaśnia skórę, możesz zastosować sok z cytryny na całe ciało. Możesz wetrzeć go w kolana, łokcie, rozjaśnić twarz i zmiękczyć skórę. Sok z cytryny sprawia również, że znikają piegi i plamy starcze. Jeśli chcesz się pozbyć przebarwień na skórze posmaruj je sokiem z cytryny przed pójściem spać. Jeśli masz wrażliwą skórę stosuj rozcieńczony sok z cytryny, nie używaj go przed opalaniem się. Sprawia, że skóra źle reaguje na słońce i możesz się poparzyć. Zrób nawilżającą maseczkę dla cery suchej. Zmieszaj dwie łyżki miodu, dwie łyżki soku z cytryny i dwie łyżki oliwy z oliwek. Posmaruj suche miejsca na skórze i pozwól by maseczka pozostała tam przez 10 minut. Spłucz ciepłą wodą. Wykorzystaj sok z cytryny jako toner do suchy tłustej. Zmieszaj dwie łyżki soku z cytryny, dwie łyżki wódki, jedną łyżkę wody niegazowanej. Użyj tej mieszanki na tłuste fragmenty skóry, potem opłucz ją wodą. Możesz ją przechowywać w lodówce około tygodnia. Cytrynę można także wykorzystać, jako delikatny peeling. Odetnij plasterek cytryny zanurz go w cukrze. Pozwól by kryształki cukru się do niego przykleiły. Pocieraj plasterkiem twarz. Potem przemyj ją ciepłą wodą. Aby zrobić cytrynową maseczkę przeciwzmarszczkową zmieszaj łyżeczką miodu, kilka kropel soku z cytryny i kroplę słodkiego olejku migdałowego. Zaaplikuj ją na skórę, niech pozostanie na niej przez 20 minut. Potem zmyj ją letnią wodą. Można też przygotować sobie ciepłą kąpiel (nie gorącą!) z dodatkiem 3 cytryn (nie obranych!): 2 kroimy na pół, 1 w plasterki – wszystkie wrzucamy do wody. Taka kąpiel pozwoli nam poczuć się świeżo a skóra będzie odżywiona i gładka. Cytryna w kosmetyce: Paznokcie: jeśli mamy słabe, łamiące się i rozdwajające - powinniśmy rano i wieczorem przykładać do paznokci gazik mocno nasączony sokiem z cytryny. Stosujemy tą metodę przez tydzień. Dłonie: jeśli na naszych dłoniach pojawiły się zmiany skórne lub przebarwienia to najlepszym rozwiązaniem będzie krem cytrynowy. Kilka kropel cytryny dodajemy do gliceryny i smarujemy obficie dłonie. Krem działa wybielająco i wygładzająco. Cytryna na włosy: Aby zrobić wspaniałą naturalną odżywkę na zniszczone włosy zmieszaj 3/4 filiżanki oliwy z oliwek, pół filiżanki miodu i 3 łyżki stołowe soku z cytryny. Użyj tej mieszanki wczesując ją w mokre włosy. Następnie nałóż na włosy plastikowy czepek i owiń je ręcznikiem, pozostaw odżywkę na pół godziny. Potem umyj włosy szamponem i pozbądź się jej z włosów. Możesz także wykorzystać cytrynę by naturalnie rozjaśnić swoje włosy. Zmieszaj 1/4 kubka soku z cytryny z 3/4 kubka wody. Wlej tą mieszaninę do butelki ze spryskiwaczem i co jakiś czas, siedząc na słońcu pryskaj nią włosy. Po 25 minutach siedzenia na słońcu włosy będą się powoli rozjaśniały. Warto wiedzieć! - W sklepach często są dostępne cytryny owinięte w bibułkę – nie należy ich kupować. Bibułka jest nasączona dwufenylem – substancją, której zadaniem jest nie dopuszczenie do pleśnienia - Aby uzyskać z cytryny więcej soku należy ją parzyć przez 5 minut we wrzątku - Dodanie kilku kropel soku do potraw z mięsa ułatwia trawienie Ważne! Bardzo istotne jest aby nie spożywać cytryn nie dojrzałych (zielonych). Takie cytryny wypłukują z organizmu biopierwiastki alkaliczne o ogromnym znaczeniu dla organizmu. Chodzi tu głównie o wapń a więc kości i zęby. Przepisy: Pieczarki smażone z sokiem z cytryny: Składniki: - sól - 1 cebula - łyżka masła - 500 g pieczarek - 3 ząbki czosnku - łyżeczka soku z cytryny - łyżeczka posiekanego koperku Sposób wykonania: Cebule i czosnek posiekać po czym przesmażyć na rozgrzanym maśle, wówczas dodać sparzone pokrojone w plasterki grzyby oraz sok z cytryny. Całość wmieszać i doprawić do smaku solą. Trzymać na ogniu do miękkość. Przed podaniem posypać jeszcze posiekanym koperkiem. Sałatka z pomidorów i cytryny: Składniki: - pieprz - natka pietruszki - kilka pomidorów - cytryna oraz sok z 1/2 cytryny Przygotowanie: Pomidorki oraz cytrynę kroimy w kostkę. Pietruszkę szatkujemy. Zalewamy sokiem z cytryny, mieszamy i pozostawiamy w lodówce na godzinę. Przed podaniem pieprzymy. Cytryny faszerowane sardynkami: Składniki: - sól - pieprz - 8 oliwek - 4 cytryny - 2 łyżki majonezu - 6 sardynek w oleju - 1 łyżeczka łagodnej musztardy Do przybrania: - 4 oliwki bez pestek - zielenina Wykonanie: Cytryny sparzyć wrzątkiem. Odciąć górną część tak aby, otrzymać nieduże przykrywki. Wyciąć z wnętrza miąższ małym, ostrym nożem. Odciąć spód każdej cytryny w celu pionowego jej ustawienia. Sardynki rozgnieść z niedużą ilością oleju. Oliwki drobno posiekać. Wymieszać sardynki, oliwki, musztardę, majonez i część miąższu cytryny. Posolić, popieprzyć do smaku. Napełnić cytryny przygotowanym farszem. Przybrać oliwkami i zieleniną. Olej z oliwek i sok z cytryny jest doskonałym dodatkiem do zielonych sałat, pomidorów, ogórków, mieszanych surowych warzyw, surówek ze świeżej kapusty (do kapusty należy dodać 1-3 ząbki zmielonego czosnku), sporo soku z cytryny + olej z oliwek, odrobinę soli. Również olej z oliwek + sok z cytryny można używać jako dodatek do warzyw parowanych (brokuły, kalafior, brukselka, biała kapusta, marchew, pory, selery, świeża papryka, słodkie ziemniaki…i inne ). Dodać na parowane warzywa już na talerzu. Smacznego!

GREJPFRUTY

Citrus paradisi - rajski owoc cytrusowy: Grejpfrut pochodzi z karaibskiej wyspy Barbados. Naukowcy sądzą, że to naturalna krzyżówka owocu pomelo (który wyglądem bardzo przypomina grejpfruta) oraz słodkiej pomarańczy. W 1823 r. po raz pierwszy owoce te zasadzono na amerykańskiej Florydzie, gdzie ich uprawa kwitnie po dziś dzień. Stamtąd też wywodzą się różowe grejpfruty, które powstały na skutek naturalnej mutacji na początku XX wieku. Miąższ grejpfruta w ok. 90 proc. składa się z wody. Są w nim jednak też cukier, kwasy organiczne, witaminy z grupy B, wit. C, E i P oraz karoteny, czyli barwniki roślinne, takie jak likopen odpowiadający za czerwonawe zabarwienie, flawonoidy, pektyny i błonnik. W owocach cytrusowych kryje się w sumie ok. 400 związków chemicznych. Dlatego są od lat badane przez naukowców, którzy chcą wykorzystać ich zdrowotny potencjał.   Pomoc w walce z rakiem: Dwaj amerykańscy profesorowie Ezra Cohen oraz Mark Ratain z University of Chicago od lat zajmują się obecnymi w grejpfrutach furanokumarynami. Substancje te mają wpływ na wydzielanie enzymów wątroby (głównie enzymu CYP3A4), które biorą z kolei udział w rozkładaniu wielu leków. Ujmując to prościej - furanokumaryny zaburzają wchłanianie dziesiątek medykamentów. Dlatego kiedy bierzemy na przykład popularny antybiotyk erytromycynę lub niektóre syropy na kaszel, nie wolno ich popijać sokiem grejpfrutowym, bo nie będą działać. Jednak te same substancje mogą mieć działanie wręcz odwrotne. Cohen oraz Ratain odkryli, że mogą one wzmacniać działanie przeciwnowotworowego specyfiku - rapamycyny. Lek ten zazwyczaj źle się wchłania, zwykle do krwiobiegu przechodzi tylko 14 proc. substancji zawartej w pigułce. Tymczasem Amerykanie ustalili, że połączenie go z sokiem grejpfrutowym podnosi poziom leku we krwi nawet czterokrotnie. Do testów używa się standaryzowanego koncentratu soku grejpfrutowego z Ośrodka Badań nad Cytrusami na Florydzie, który selekcjonuje partie owoców pod kątem wysokiej zawartości furanokumaryn. Ale to tylko jedno z wielu medycznych zastosowań grejpfrutów. W zeszłym roku badania uczonych z Izraela wykazały na przykład, że ich regularne spożywanie może obniżać poziom cholesterolu we krwi. Wysoki poziom cholesterolu to jeden z czynników ryzyka zawału serca. Eksperyment został przeprowadzony przez dr Shelę Gorinstein z udziałem ochotników, którzy przeszli niedawno operację wszczepienia by-passów i wciąż mieli podwyższony cholesterol, mimo, że przyjmowali statyny - leki, które powinny obniżyć jego poziom. Okazało się, że pacjenci, którzy codziennie jedli zaledwie jednego grejpfruta, po pewnym czasie mogli się pochwalić znacznie lepszymi wynikami badań. Według dr Sheli Gorinstein najlepsze efekty przynosiło jedzenie czerwonych grejpfrutów. Swoje dobroczynne działanie owoce zawdzięczają przeciwutleniaczom (gł. fawonoidom czy witaminom), których większa ilość znajduje się w owocach o czerwonym miąższu, albo też jakiejś innej, niezidentyfikowanej na razie substancji. Sok dobry na kości: Natomiast badania grupy amerykańskich uczonych z Texas A&M University wykazały, że sok z cytrusów - grejpfrutów i pomarańczy - może nawet wzmacniać kości. Tak przynajmniej wynika z eksperymentów na szczurach. Gryzonie, które wypijały sok cytrusowy na śniadanie (by je do tego przekonać, dodawano do napoju substancję neutralizującą jego kwasowość), miały mocniejsze kości od zwierząt w grupie kontrolnej, które go nie dostawały. Dr Bhimu Patil, który prowadził te badania, uważa, że również ten efekt można przypisać zawartym w owocach przeciwutleniaczom. Niektóre eksperymenty miały też na celu sprawdzenie przeciwnowotworowych właściwości grejpfrutów. Koleżanka dr. Patila z jego macierzystej uczelni, dr Nancy Turner ustaliła, że miąższ grejpfrutów oraz niektóre wyizolowane z niego składniki, np. limonina, nobiletina, naryngenina i naryngina, mogą spowolnić namnażanie się komórek raka jelita u chorych szczurów. Z kolei czerwone grejpfruty zawierają dużo likopenu - karminowego barwnika. Od kilku lat robi on zawrotną karierę we współczesnej medycynie. Badania uczonych z Niemiec i Holandii wykazały, że w odpowiedniej dawce hamuje on mnożenie się komórek nowotworowych u myszy chorujących na raka prostaty. Najlepsze efekty przynosił w połączeniu z wit. E, czyli w kombinacji występującej naturalnie w owocach grejpfruta. Poza tym: • wspomaga leczenie wrzodów dwunastnicy • wyciąg z grejpfruta stosowany jest również na problemy skórne • stosowany w leczeniu grzybic • poprawia odporność • przez dentystów polecany jest jako środek zwalczający płytkę nazębną oraz leczący zakażenia dziąseł • korzystnie wpływa na pracę jelit • przeciwdziała żylakom i sklerozie • pobudza też apetyt • wspomaga leczeni zapalenia opon mózgowych, poronień i martwych porodów często powodowanych przez bakterię Listeria monocytogenes • pomaga w leczeniu róży, ostrej choroby zakaźnej skóry itkanki podskórnej wywołana przez paciorkowce, zapobiega jej rozprzestrzenianiu się drogą naczyń limfatycznych i nawracania (często w tym samym miejscu). Ekstrakt z nasion grejpfruta przydaje się do wspomagania leczenia groźnej i opornej na leki choroby posocznicy, zwanej też sepsą, której przyczyną bywa zakażenie ogólne ze stałą obecnością bakterii gronkowiec i paciorkowiec, ale też w zakażeniach pneumokokami, meningokokami, czy pałeczkami okrężnicy. Odchudzające właściwości grejpfruta: Grejpfrut jest owocem, o którym uważa się, że jest idealnym posiłkiem podczas odchudzania. I jest to jak najbardziej prawdziwe stwierdzenie. Grejpfrut pomaga usuwać tłuszcz nagromadzony w ciele, który znajduje się w miejscach takich, jak pośladki, czy biodra. Sprawia również, że następna dawka tłuszczu, która przyjmowana jest do organizmu nie wnika. Zaletą umieszczania w diecie grejpfrutów jest nie tylko pozytywny wpływ, jaki mają jego komponenty na obniżanie poziomu cholesterolu i obniżanie ciśnienia krwi, ale również wpływ na utratę masy ciała. Badania wykazały, że spożywanie połowy tego owocu do każdego posiłku spowodowało obniżenie masy ciała o 7 kg w ciągu 12 tygodni, osoby, które nie umieściły w swojej diecie grejpfruta schudły tylko 1 kg w tym samym czasie. Na uwagę zasługuje również fakt, że u osób spożywających ten owoc nastąpiło zwiększenie poziomu produkowanej insuliny a co za tym idzie zmniejszył się poziom glukozy we krwi. Tego rodzaju dieta jest wskazana w profilaktyce przeciwcukrzycowej. Od dziesięcioleci grejpfruty są niemal obowiązkowym składnikiem diet odchudzających. W latach 30. XX wieku w Hollywood popularność zdobyła dieta grejpfrutowa, która przeżyła swój renesans w latach 70. Lekarze krytykowali ją jednak jako zbyt ubogą w składniki odżywcze. W dalszych badaniach uczeni ustalili, że u osób z grup grejpfrutowych, które cierpiały na tzw. syndrom metaboliczny, poprawiły się wyniki badań związanych z tempem przemiany materii. Badacze sugerują, że jakiś nieznany dotąd związek zawarty w owocach obniża poziom insuliny, wpływając w ten sposób na poziom cukru we krwi. Dlatego grejpfruty są zalecane w dietach bazujących na tzw. indeksie glikemicznym. Owoc ten ma bowiem niski, a więc korzystny indeks glikemiczny. To znaczy, że po jego zjedzeniu poziom cukru we krwi rośnie, a potem powoli opada, gdyż jest wolno wchłaniany przez organizm. Dzięki temu dłużej ma się uczucie sytości i można uniknąć napadów głodu. Dlatego warto jeść grejpfruty. Przede wszystkim grejpfruty wspomagają naszą dietę, a tym samym sprawiają, że zmniejsza nam się cholesterol we krwi, ale również cukier. Poza tym generalnie spożywanie cytrusów wspomaga naszą odporność a tym samym sprawia, że jesteśmy w lepszej kondycji fizycznej i psychicznej. Odmiany: Czerwony – gorzki, kwaśny, soczysty Żółty – kwaśny, soczysty Zielony – słodki, średnio soczysty 100 gramów owocu grejpfruta dostarcza: Woda: 89,0 g, 40 kalorii, 0,6 grama białka, 5,3 grama, 0,2g tłuszcze, 9,8 g węglowodanów, 0,6 grama błonnika, 230 miligramów potasu, 17 miligramów wapnia, 16 miligramów fosforu, 10 miligramów magnezu, 0,3 miligrama żelaza, 0,1 miligrama cynku, 0,05 miligrama witaminy B1, 0,02 miligrama witaminy B2, 0,2 miligrama witaminy B3 (PP), 0,03 miligrama witaminy B6, 80 miligramów witaminy C, 0,3 miligrama witaminy E, 12 miligramów kwasu foliowego. Jod: 0,001, Karoten: 0,003 mg. Przepisy z grejfrutem: Królewski grejpfrut: Składniki na 6 porcji: - 3 grejpfruty - 2 łyżki drobnego cukru - 2 łyżki porto albo słodkiej cherry - 75 g sera pleśniowego, pokruszonego Sposób przygotowania: Przekrajamy grejpfruty na pół, a następnie dzielimy na cząstki tępą stroną noża, wybierając przy tym pestki. Nakładamy owoce do 6 żaroodpornych naczyń. Posypujemy cukrem, skrapiamy porto albo cherry. Na koniec każdą porcję posypujemy odrobiną sera. Wstawiamy naczynia do gorącego piekarnika na około 4 minuty, żeby ser się rozpuścił i zrumienił. Sałatka z makaronem, kukurydzą i grejpfrutem: Składniki na 1 porcję: - 1/2 grejpfruta różowego - garść sałaty rucoli, roszponki; ja użyłam mieszanki sałat: frisee, escarola, roszponka, radicchio - 1/3 cebuli czerwonej - kilka oliwek zielonych lub czarnych - oliwa - ocet balsamiczny - sól, pieprz do smaku Wykonanie: Obrać grejpfruta, usunąć białe włókna, pokroić na cząsteczki. Umyć i osuszyć sałatę. Cebulę pokroić w cienkie plasterki. Włożyć do miski grejpfruty, sałatę, cebulę i oliwki. W innej miseczce wymieszać oliwę z octem, solą i pieprzem i zalać sałatkę. Dobrze wymieszać potrząsając miską. Odstawić na 15 minut do przegryzienia się smaków. Smacznego :) POMARAŃCZE  Uważane za symbol radości życia i zdrowia. Drzewo pomarańczowe pochodzi z obszarów tropikalnej Azji. Obecnie rośnie w klimatach tropikalnych i subtropikalnych. Ogrody pomarańczowe możemy spotkać wokół wybrzeży Morza Śródziemnego, zwłaszcza w Hiszpanii. Na drugim miejscu są Stany Zjednoczone -szczególnie Kalifornia i Floryda, oraz Chiny. Pomarańcza to przede wszystkim niezastąpione źródło naturalnych witamin i minerałów. W okresie, kiedy nie możemy liczyć na świeże owoce sezonowe to właśnie ona może stanowić ratunek przed grypą. Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na zawartość witaminy C - w 100 gramach pomarańczy jest jej aż 50 mg! Przypomnijmy - witamina C poprawia odporność organizmu, ułatwia przyswajanie żelaza, a co za tym idzie – sprzyja pokonywaniu zmęczenia. Ciekawostką może być fakt, że dwie duże pomarańcze zapewniają tyle samo wapnia co szklanka mleka – w 100 gramach owocu jest go aż 40 mg. To idealne rozwiązanie dla osób, które nie mogą lub nie lubią spożywać mleka krowiego.   Co wyleczymy dzięki pomarańczy? - grypę - zgagę - wzdęcia - zaparcia - szkorbut - gorączka - osteoporoza - nadciśnienie tętnicze - infekcje dróg oddechowych Witaminowa bomba Pomarańcze posiadają witaminę C, A, B, B12, P, sole mineralne i peptyny, które pobudzają czynności jelit oraz przeciwdziałają wchłanianiu toksyn zalegających w jelitach. Doskonale nadają się do diet oczyszczających lub jednodniowych diet sokowych. Również cechują się dużą zawartością terpenów – związków działających bakteriobójczo i antywirusowo. To dzięki nim są idealnym sposobem na walkę ze schorzeniami dróg oddechowych, w przypadku grypy czy zwykłego przeziębienia. Terpeny rozszerzają również naczynia krwionośne (mają więc korzystny wpływ na krążenie) oraz idealnie współdziałają z witaminą C, dzięki czemu mózg jest lepiej dotleniony. Witamina C pełni w organizmie ważne funkcje biochemiczne: bierze udział w wytwarzaniu kolagenu i w syntezie hormonów, podnosi przyswajalność żelaza, wzmaga detoksykację i odporność ustroju. Witamina C zapobiega chorobom nowotworowym – jako naturalny przeciwutleniacz neutralizuje wolne rodniki – wolne rodniki pełnią istotna rolę w procesach inicjacji i promocji nowotworów. Pomarańcze zawierają odkrywane dopiero teraz przez badaczy substancje: autropten, diomina, hesperydyna, które blokują powstawanie komórek nowotworowych. Witamina C chroni nas również przed chorobami sercowo-naczyniowymi – zapobiega aterogennym modyfikacjom LDL (zły cholesterol), zmniejsza przyleganie płytek krwi do ścian tętnic. Niedobór witaminy C sprzyja podwyższeniu ciśnienia krwi. Hesperydyna ma zdolności do redukcji zakrzepów krwi, które są przyczyną udarów mózgu i zmniejszają utlenianie LDL. Pomarańcza to również bogate źródło błonnika pokarmowego, kwasu foliowego i potasu. Właściwości prozdrowotne błonnika pokarmowego przejawiają się w poprawie perystaltyki jelit i ochronie przed chorobami przewodu pokarmowego (błonnik pobudza wydzielanie śliny, wiąże toksyny, pobudza ukrwienie jelit), zapobieganiu otyłości (błonnik spowalnia przyswajanie węglowodanów i tłuszczów, zmniejsza wartość energetyczną diety, daje poczucie sytości). Błonnik chroni też przed chorobami układu krążenia (błonnik obniża poziom glukozy i cholesterolu we krwi). Zbyt niskie spożycie kwasu foliowego (foliacyny) przez kobiety w ciąży jest niebezpieczne dla rozwijającego się embrionu – może wpływać na niedorozwój łożyska oraz powodować wady wrodzone u noworodka. Wiele wyników badań eksperymentalnych wskazuje, że niedobór kwasu foliowego może zwiększać podatność komórek na transformacje nowo-tworowe. Niedobór kwasu foliowego z pożywienia podnosi zawartość homocysteiny we krwi – homocyteina jest niezależnym czynnikiem rozwoju miażdżycy. Potas jest głównym kationem płynu wewnątrzkomórkowego. Reguluje gospodarkę wodną w organizmie, wpływa na równowagę kwasowo-zasadową, reguluje czynności mięśni i nerwów, zwiększa przepuszczalność błon komórkowych. Pomarańcza to również cenne źródło fitoskładników. Wymieńmy tu monoterpeny, limonoidy, zaliczane do flawonoidów flawanony, z ich głównym przedstawicielem hesperydyną, inne flawonoidy – polimetoksylowane flawony (tangeritina) oraz β-kryptoksantyny, które zaliczamy do karotenoidów. Monoterpeny chronią człowieka przed rakiem jelita grubego, obniżają LDL cholesterol (zły choresterol), poprawiają stosunek LDL/HDL cholesterol (HDL – dobry cholesterol) – tym samym zmniejszają ryzyko arteriosklerozy. Zawarte w pomarańczy flawanony chronią przed chorobami nowotworowymi i stanami zapalnymi. W nauce o żywieniu człowieka, charakteryzując żywność pod względem składu i w odniesieniu do zapotrzebowania, posługujemy się Wskaźnikiem Jakości Żywieniowej (INQ - Index Nutritional Quality). Wyraża on stopień, w jakim spożywany produkt pokrywając zapotrzebowanie energetyczne człowieka, zaspokaja rownież jego zapotrzebowanie na określony składnik odżywczy. Jeżeli jego wartość jest większa od jedności oznacza to, że produkt spożywczy zaspokaja zapotrzebowanie - np. na witaminę C –bardziej niż na energię (kalorie). Spojrzmy w tabeli na wartości INQ wyliczone dla pomarańczy.   Wskaźnik Jakości Żywieniowej dla pomarańczy: Składnik odżywczy ---------- Wskaźnik Jakości Życiowej Wapń ----------------------------- 1,86 Fosfor ---------------------------- 1,30 Magnez -------------------------- 1,80 Żelazo --------------------------- 1,29 Witamina A ---------------------- 1,07 Witamina E ---------------------- 0,86 Witamina C ---------------------- 36,80 Witamina B1 --------------------- 2,58 Witamina B2 --------------------- 0,85 Witamina PP ---------------------- 0,50 Warto pamiętać, że powinniśmy jeść nie tylko miąższ z pomarańczy – biała skórka pokrywająca cząstki owocu to bardzo bogate źródło pektyn i witaminy P. Jedzenie pomarańczy z białą otoczką pomoże obniżyć „zły” cholesterol. Obecność naturalnych kwasów organicznych, które neutralizują nadmiar kwasów żołądkowych pomoże pozbyć się wzdęć lub uczucia ciężkości po przejedzeniu. Jeśli zjemy owoc wraz z białą skórką to pomożemy organizmowi w zwalczeniu bakterii gnilnych i wspomożemy trawienie. W naszym użyciu pomarańcze pojawiają się w wielu wydaniach. Najbardziej popularne są jednak podawane na surowo, lub w postaci wyciśniętego z nich soku. Skórkę pomarańczową można wykorzystać jako przyprawę, nadającą naszym daniom niepowtarzalny aromat. Pyszne są również ciasta sporządzane z dodatkiem pomarańczy. Pomarańcza w kosmetyce: Pomarańcze mają nie tylko właściwości lecznicze, lecz także pielęgnacyjne. Zawierają wspomniane już olejki eteryczne, które dzięki właściwościom odprężającym, są często stosowane w aromaterapii. Wykorzystywane są również kwiaty pomarańczy – z ich płatków pozyskuje się olejek zwany neroli używany bardzo często w ekskluzywnych perfumach. Do wyprodukowania kilograma neroli potrzeba aż tony płatków. Maseczka do cery normalnej: Sok z połówki pomarańczy wymieszać dokładnie z łyżką stołową mąki i 1/3 szklanki surowego mleka. Nanieść na twarz i szyję. Spłukać przegotowaną wodą po 30 minutach. Maseczka do cery suchej: Łyżkę soku z pomarańczy rozmieszać z surowym żółtkiem i nanieść na twarz oraz szyję. Po 30 minutach spłukać letnią przegotowaną wodą. Maseczka ma działanie odświeżające i odżywcze. Tonik do skóry wiotkiej z rozszerzonymi porami: Pomarańcze starannie umyć i cienko obrać. Skórkę pokroić na niewielkie kawałki, włożyć do słoika i zalać octem winnym, tak by przykrył ją całkowicie. Słoik szczelnie zamknąć i odstawić w ciepłe miejsce. Po dwóch tygodniach płyn przefiltrować przez papierowy filtr. Otrzymany tonik należy używać po rozcieńczeniu przegotowaną wodą w proporcji 1:1. Działa stymulująco, ściągająco i oczyszczająco. Pomarańcza bergamota: (bergamota, bergamotka) - podgatunek pomarańczy gorzkiej. Pochodzi prawdopodobnie z okolic Morza Śródziemnego - znana jest tu już od XVI wieku. Wywodzi się z Azji, pomarańczę bergamotę zaobserwowano tylko we Włoszech i Francji, natomiast uprawiana jest tylko we Włoszech. Skórka owoców, kwiaty i liście są źródłem eterycznych olejków - olejku bergamotowego stosowanego w produkcji herbaty Earl Grey oraz olejku nerolowego stosowanego w: - perfumerii (m. innymi woda kolońska) - aromaterapii (słynie ze swych właściwości antydepresyjnych) - leczniczo przy problemach układu trawiennego Jest jeszcze wiele odmian tego owocu. Są pomarańcze słodkie, kwaśne, gorzkie, małe i duże. Najczęściej spotykane gatunki to: Pomarańcza chińska, słodka - Citrus Sinensis Pomarańcza gorzka, kwaśna- Citrus Airantiacum Pomarańcza olbrzymia (Pompela)- Citrus Maxima, Citrus grandis Pomarańcza limeta (Limeta) - Citrus Limetta Risso Pomarańcza trójlistkowa (Poncirus trifoliata Raf. Citrus Trifoliata) Wartość odżywcza: energia: 183kJ (44kcal) woda: 87 g białko: 0,9 g tłuszcz: 0,2 g węglowodany: 11,3 g błonnik: 2 g sód: 3 mg potas: 183 mg wapń: 33 mg fosfor: 23 mg magnez: 12 mg żelazo: 0,4 mg cynk: 0,15 mg miedź: 0,7 mg mangan: 0,03 mg B-karoten: 114 ug tiamina: 0,08 mg ryboflawina: 0,03 mg niacyna: 0,2 mg kwas foliowy: 37 mg witamina C: 50 mg Pomarańcze polecane są szczególnie osobom, które dotknęła infekcja dróg oddechowych lub grypa. Wspólnie zawierają bowiem związki, które działają bakteriobójczo i antywirusowo.