Główne zagrożenia zdrowia:

• Zwyczaje żywieniowe – dieta wysokotłuszczowa I wysokokaloryczna

• Otyłość

• Palenie tytoniu

• Niska aktywność fizyczna

• Czynniki środowiskowe

• Czynniki genetyczne

Warunki ryzyka zdrowotnego (WHO):

• Styl życia, warunki życia: niezbilansowane, nieprawidłowe żywienie; nadużywanie alkoholu; palenie papierosów; nie radzenie sobie ze stresem; brak aktywności fizycznej; złe warunki ekonomiczne; narkomania; lekomania; samotność; patologie rodziny; brak należytego wykształcenia; urbanizacja – 49-53%

• Makrośrodowisko: zanieczyszczenia środowiska fizycznego; gwałtowne zmiany atmosfery; wzrost promieniowania – 17-20%

• Cechy osobniczne, genetyczne, biologiczne: predyspozycje do chorób: dziedzicznych, przewlekłych, degeneracyjnych – 18-22%

• Opieka zdrowotna: brak efektów działań profilaktycznych; spóźniona pomoc medyczna; niska jakość usług medycznych – 8-10%

Choroby cywilizacyjne – to schorzenia związane z negatywnymi skutkami życia w warunkach wysoko rozwiniętej cywilizacji:

• Nadciśnienie tętnicze

• Choroba niedokrwienna serca

• Udar mózgu

• Cukrzyca

• Nowotwory

• Choroby psychiczne

• Niepłodność

Czynniki ryzyka chorób cywilizacyjnych związane ze stylem życia:

• Bak aktywności fizycznej

• Nieprawidłowa dieta (bogata w tłuszcze zwierzęce, cukry proste, mało owoców i warzyw)

• Palenie papierosów

• Nadużywanie alkoholu

• Wysoki poziom stresu

• Brak badań profilaktycznych

• Brak umiejętności eliminacji czynników ryzyka

• Brak umiejętności obserwacji wczesnych objawów chorób

Źródła wiedzy o stanie zdrowia ludności:

• Dane demograficzne – liczba ludności, struktura wiekowa i zawodowa, dane o migracji ludności

• Dane o ruchu naturalnym – przyrost naturalny, zgony ogółem, liczba rozwodów

• Dane z obowiązkowych zgłoszeń – choroby zakaźne, zawodowe

• Dane statystyczne – liczba zachorowań, zgonów, hospitalizacji, chorób nowotworowych, psychicznych uzależnień

• Dane z dokumentacji szpitalnej

• Wyniki badań i opracowań naukowych

Mierniki zdrowia:

• Pozytywne: długi okres życia, dobry stan odżywiania, dobry stan zmysłów, niskie wskaźniki spożycia alkoholu, niski wskaźnik wypadków, prewencja swoista

• Negatywne: chorobowość, zgony, zachorowalność, umieralność niemowląt, kalectwo, stresy, wskaźniki umieralności i zapadalności

• Mierniki narażenia: osobnicze, populacyjne

Pomiary biomarkerów:

• Dotyczące eksplozji na czynniki szkodliwe

• Dotyczące skutków biologicznych czynników szkodliwych

Wskaźniki zdrowotne wspólnoty europejskiej ECHI-I:

-wskaźniki demograficzne i społeczne:

• Populacja

• Czynniki społeczno-ekonomiczne

-stan zdrowia:

• Śmiertelność

• Zachorowalność, choroby rzadkie

• Ogólny stan zdrowia

• Złożone pomiary stanu zdrowia

-uwarunkowania zdrowia:

• Czynniki osobnicze i biologiczne

• Zachowania zdrowotne

• Warunki życia i pracy

-system opieki zdrowotnej:

• Promocja zdrowia, ochrona zdrowia

• Zasoby ochrony zdrowia

• Korzystanie z opieki zdrowotnej

• Finansowanie i wydatki na opiekę zdrowotną

• Jakość opieki zdrowotnej

-polityka i praktyka promocji zdrowia:

• Tworzenie polityki

• Rozwijanie infrastruktury

• Wdrożenie

• Programy i kampanie

• Ewaluacja

• Finansowanie

-zintegrowanie siedliska:

• Miejsce pracy

• Szkoła

• szpital

-wskaźnik długości życia w dobrym zdrowiu