„Przedwiośnie” jest niewątpliwie powieścią polityczną, czyli powieścią, w której przedstawiony jest mechanizm życia politycznego w określonym miejscu i czasie. Odmianę powieści politycznej może stanowić powieść historyczna, jeśli odnosi się do wydarzeń z odległej przeszłości.

„Przedwiośnie” jest pierwszą i jedyną powieścią polityczną Żeromskiego. Wywołała ona gwałtowną reakcję czytelników i burzę prasową. Krytykowali ją politycy ze wszystkich stron: komuniści, endecy i ludowcy. Ze zrozumieniem odnosili się tylko liberałowie.

Żeromski zarysował w powieści trzy koncepcje rozwoju Polski:

1) utopijna Polska „szklanych domów” – mit szklanych domów przekazuje synowi Seweryn Baryka. Ojciec opowiada Cezaremu, że w Polsce ich kuzyn o nazwisku Baryka założył nad morzem hutę szkła. Z tego szkła buduje się rzekomo całe domy, w których ludzie żyją szczęśliwie. W zimie domy ogrzewane są przez przepływająca między ścianami gorącą wodę, w lecie woda chłodzi ściany.

2) pozytywistyczna (prawo ewolucji) koncepcja Szymona Gajowca – program reform umiarkowanych. Obejmują one prawie wszystkie dziedziny życia nowego państwa. Gajowiec reprezentuje ideał pracy pozytywistycznej, pracy u podstaw i hasła ewolucyjnego rozwoju państwa, postuluje powolne reformy. Zależy mu na porządku w państwie i społecznej stabilizacji.

3) rewolucja (komunizm) – Żeromski, wie, że rewolucja jest najbardziej realnym rozwiązaniem, ale ostrzega przed jej przeprowadzeniem. Środowisko komunistów przedstawia bez sympatii, przedstawia komunistów jako demagogów, którzy nie wzbudzają  szacunku. Żeromski obawia się rewolucji jako katastrofy zagrażającej nowo powstającemu państwu polskiemu.

Wszystkie te możliwości zostały jednak dość wymownie odrzucone. Autor nie opowiadał się po żadnej stronie, chciał jedynie obudzić Polaków z obojętności.