KLASYFIKACJA RUCHU W PRZYRODZIE

W fizyce ruch to zmiana położenia ciała odbywająca się w czasie względem określonego układu odniesienia. Podstawowe prawa ruchu zostały sformułowane przez Arystotelesa w czasach starożytnych, a następnie znacznie poprawione przez Newtona w XIX wieku. Charakteryzując ten termin warto jest wymienić parametry odnoszące się do niego, a więc:

• przemieszczenie (zmiana położenia) - różnica między położeniem końcowym a początkowym;

• tor – linia, po której porusza się ciało (może to być linia prosta lub krzywa);

• droga – czyli długość odcinka toru;

• czas – różnica między chwilą końcową a początkową ruchu.

Ruchy klasyfikuje się na podstawie toru ruchu oraz zmiany wartości prędkości. Ze względu na tor ruchu wyróżniamy:

• ruch prostoliniowy ( poruszanie się po linii prostej)

• ruch krzywoliniowy ( poruszanie się po linii krzywej), np.:

• po okręgu (rozpatrywany jako najprostszy przypadek ruchu krzywoliniowego),

• po elipsie (ruch w polu sił centralnych),

• po paraboli (ruch w polu jednorodnym).

Podział ze względu na wartości prędkości wygląda następująco:

• ruch jednostajny (prędkość nie zmienia się),

• ruch zmienny (prędkość zmienia się),

• jednostajnie zmienny ( zmiany prędkości są jednakowe w jednakowych przedziałach czasu:

- przyspieszony (prędkość zwiększa się),

- opóźniony ( prędkość maleje).

• niejednostajnie zmienny (przyspieszenie nie jest stałe w czasie).

Obecnie ruch ciał fizycznych opisują trzy teorie:

• mechanika klasyczna (opisuje ona ruch obiektów niezbyt małych i poruszających się niezbyt szybko),

• teoria względności:

- szczególna teoria względności ( opisująca ruch ciał o prędkościach porównywalnych z prędkością światła, ale nieuwzględniająca grawitacji),

- ogólna teoria względności ( uwzględniająca grawitację).

• mechanika kwantowa (opisująca zachowanie się małych obiektów, np. atomów).

Ruch często jest trudny do wychwycenia przez wnikliwy umysł człowieka. Zaskakująco wygląda przebieg rozwoju rośliny na filmach, które rejestrują to zjawisko krok po kroku w postaci pojedynczych klatek w dłuższych odstępach czasu. A następnie film puszczany w normalnym tempie. Musimy zdać sobie sprawę, że w naszym otoczeniu cały czas mamy do czynienia z ruchem.