Na kształtowanie ostatecznego wyniku finansowego nie mają wpływu rozbieżności między prawem podatkowym a prawem bilansowym.
Zysk za ostatni rok obrotowy
+ niepodzielne Syski z lat ubiegłych
+przeniesienia z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które można przeznaczyć do podziału
- niepokryte straty
- udziały własne spółki
- kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitał zapasowy lub rezerwowe
_____________________________________
Zysk do podziału
Na cele finansowe przeznaczony jest zysk, który pozostaje w przedsiębiorstwie.
Jeśli przeznaczymy zysk do wypłaty to nie będzie on uczestniczył w inwestycji.
Jeśli wygenerowany zysk pozostaje w przedsiębiorstwie to nie będzie potrzeby wydatkowania części tej nadwyżki na dywidendę to faktycznie może być źródłem finansowania inwestycji (możemy go zostawić go jako zysk niepodzielony, bądź zwiększający kapitał zapasowy lub rezerwowy)
Co wpłynie na decyzję czy zysk pozostawić w przedsiębiorstwie czy przeznaczyć do wypłaty:
Na pozostawienie zysku wpływa:
- sytuacja finansowa przedsiębiorstwa
- potrzeby przedsiębiorstwa w zakresie finansowania inwestycji
Pozostawienie zysku w przedsiębiorstwie jest alternatywą pozyskiwania obcych źródeł finansowania (kapitał własny jest kapitałem droższym w porównaniu z kapitałem obcym).
Poprawia możliwości pozyskania kapitału obcego, poprawia się struktura przedsiębiorstwa jego wiarygodności kredytowej przedsiębiorstwa.
Wzrost wypłaty dywidendy wpływa na wzrost ceny akcji.
Polityka dywidendy
Problemy :
- jaka część zysku będzie wypłacana akcjonariuszom firmy w postaci dywidendy (określenie docelowej polityki wypłat
- określenie stabilnej topy wzrostu dywidendy
- określenie kwoty dywidendy
Dwie różne polityki dywidendy
Zeszyt
Wygenerowana nadwyżka finansowa nie zawszę w pełni będzie mogła służyć finansowaniu inwestycji.
Amortyzacja – proces utraty wartości majątku trwałego, wywołany jego zużyciem fizycznym – powstałych w skutek eksploatacji oraz ekonomicznym (moralnym) – będącym wynikiem postępu technicznego, związanego z możliwością uzyskania na rynku np.: maszyn, urządzeń bardziej wydajnych, tańszych w eksploatacji, pozwalających uzyskać produkty lepszej jakości. Ta utrata wartości przenoszona na wartość produktów wytworzonych przy wykorzystaniu amortyzowanego majątku
Przyczyny amortyzacji:
- zużycie produkcyjne – produkcyjne - fizyczne
- zużycie na skutek czynników atmosferycznych – naturalne – fizyczne
- zużycie moralne (ekonomiczne) na skutek dokonującego się postępu technicznego
Amortyzacja majątku trwałego – schemat
Funkcje amortyzacji:
- umorzeniowa (ewidencyjna) – rejestracja spadku wartości majątku trwałego. Dokonując odpisów amortyzacyjnych mamy pełniejszy obraz kosztów
- kosztowa – wyliczanie zużycia majątku trwałego w ciężar kosztów (koszt kształtujący wynik finansowy i podatkowy)
- finansowa – wykorzystanie dla szeroko rozumianego samofinansowania inwestycji (samofinansowanie ex post, samofinansowanie ex ante)
Sposób dokonywania odpisów amortyzacyjnych
Aspekt księgowy (bilansowy) – uregulowania prawne: ustawa o rachunkowości (art. 32), z tej ustawy wynikają wymagania dotyczące amortyzacji, przedsiębiorstwo ustala metodę dokonywania amortyzacji.
Czynniki mające wpływ na okres amortyzacji
- liczba zmian
- tempo postępu technicznego
- wydajność środka trwałego
- uregulowania prawne dotyczące użytkowania środka trwałego
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych znajdują się szczegóły obliczania amortyzacji
Metody amortyzacji - schemat
Art. 16, pkt 2 – podwyższenie stawki amortyzacji liniowej przyspieszonej:
- dla budynku i budowli
- dla maszyn i urządzeń
Wg odpowiednich dla nich współczynników wg ustawy o rachunkowości
Metoda degresywna
Z okresu na okres stawka roczna będzie coraz mniejsza.
Amortyzację oblicza się od ewidencyjnej wartości, a potem od wartości pomniejszonej o dotychczasowe zużycie.
Jest odmianą przyspieszonej amortyzacji.
Ta metoda jest korzystna z punktu widzenia podatkowego tak samo jak metoda liniowa przyspieszona – w pierwszych podokresach eksploatacji będziemy mieli mniejsze odprowadzenie podatku dochodowego.
Metodę degresywną stosuje się tak długo dopóki z podatkowego punktu widzenia jest korzystną metodą.
Stosuje się ją do czasu gdy wartość odpisu zrówna się z wartością amortyzacji liniowej.
Wpływ amortyzacji na generowanie nadwyżki finansowej
Przykład generowania nadwyżki finansowej w tyś. zł
Wariant I
Założenie:
Amortyzacja bilansowa = amortyzacja podatkowa (METODA LINIOWA)
przychody ze sprzedaży 200 tyś zł
amortyzacja 30 tyś zł
preliminowany zysk brutto 50 tyś zł
podatek dochodowy 19%
(założenie: dochód do opodatkowania = zysk brutto) 9,50 tyś zł
zysk netto 40,50 tyś zł
____________________________________________________
nadwyżka finansowa 30 tyś zł (amortyzacja)
netto 40,50 tyś zł (zysk netto)
___________________________
70,50 tyś
(+) dopływ pieniądza 200 tyś zł
(-) odpływ pieniądza 120 tyś zł
(-) podatek 9,5 tyś zł
RAZEM 70,50 tyś zł
Wariant II
Założenie:
Amortyzacja bilansowa = amortyzacja podatkowa (METODA DEGRESYWANA, AMORTYZACJA PRZY ZASTOSOWANIU WSPÓŁCZYNNIKA = 2)
przychody ze sprzedaży 200 tyś zł
amortyzacja 60 tyś zł
preliminowany zysk brutto 20 tyś zł
podatek dochodowy 19%
(założenie: dochód do opodatkowania = zysk brutto) 3,8 tyś zł
zysk netto 16,2 tyś zł
____________________________________________________
Amortyzacja 60 tyś zł
netto 16,2 tyś zł (zysk netto)
___________________________
nadwyżka finansowa netto 76,2tyś
(+) dopływ pieniądza 200 tyś zł
(-) odpływ pieniądza 120 tyś zł
(-) podatek 3,8 tyś zł
RAZEM 76,2 tyś zł (nadwyżka netto)
Wzrost kosztów w sensie wynikowym albo będzie zrekompensowany przez wzrost amortyzacji przez wzrost ceny albo będzie zastosowanie wyższej amortyzacji odbije się w pierwszych okresach na mniejszym zysku.
Wariant III
Założenie:
Amortyzacja bilansowa < amortyzacja podatkowa
przychody ze sprzedaży 200 tyś zł
amortyzacja bilansowa 30 tyś zł
preliminowany zysk brutto 50 tyś zł
amortyzacja podatkowa
(współczynnik przeliczeniowy = 2) 60 tyś zł
dochód do opodatkowania 20 tyś zł
podatek dochodowy 19% 3,8 tyś zł
rezerwa na podatek dochodowy 5,7 tyś zł
zysk netto (wynik brutto – zobowiązanie podatkowe
+ utworzona rezerwa) 40,5tyś zł
____________________________________________________
30 tyś zł (amortyzacja
nadwyżka finansowa netto 5,7 tyś zł (rezerwa na podatek dochodowy)
40,5 tyś zł (zysk netto)
___________________________
nadwyżka finansowa netto 76,2 tyś
(+) dopływ pieniądza 200 tyś zł
(-) odpływ pieniądza 120 tyś zł
(-) zobowiązanie podatkowe 3,8 tyś zł
RAZEM 76,2 tyś zł (nadwyżka netto)
Rezultaty nadwyżki finansowej netto w tych 3 wariantach – podatek dochodowy 19%
Tabela – w materiałach
Wariant I – nadwyżka netto jest najmniejsza.
Wariant II i III – wysoka nadwyżka netto – zastosowano metodę przyspieszoną amortyzacji.
W wariancie II udział amortyzacji w źródłach tworzenia nadwyżki był większy a niżeli w wariancie III.
W wariancie III została utworzona rezerwa na podatek dochodowy.
W wariancie II znaczna część nadwyżki zostanie przeznaczona na cele przedsiębiorstwa, dlatego że w tym wariancie jest większy udział amortyzacji.
Jeśli ktoś lokuje kapitał licząc że dostanie w krótkim czasie jakąś korzyść – wariant III będzie najkorzystniejszy.
Rezultaty obliczeń przy założeniu dla podatku dochodowego 40%
Gdyby przyjąć te same założenia przy wyższej stopie podatkowej, nadwyżka finansowa byłaby mniejsza.
Przyspieszona amortyzacja jest korzystniejsza od amortyzacji liniowej.
Progi rentowności
Rentowność – porównywanie do sprzedaży wydatków bieżących – próg po przekroczeniu którego uzyskamy kasowy efekt.
Księgowy próg rentowności …
Kasowy próg rentowności …
(- wartościowy – wartość sprzedaży równa kosztom – po przekroczeniu tego progu zaczynamy osiągać zyski;
jeżeli przy wykorzystaniu mocy produkcyjnej wynosi 100% - nie osiągniemy zysku,
- kasowy – wyznacza tę wartość sprzedaży która będzie równa bieżącym wydatkom – po jego przekroczeniu będziemy osiągać
- księgowy –
- finansowy)
Gotówkowy próg rentowności –
Finansowy próg rentowności –
Problem generowania nadwyżki finansowej (pozyskiwania środków) w ramach wewnętrznych źródeł.
Rachunek przepływów pieniężnych – zestawienie z którego możemy odczytać ile wynosiła nadwyżka finansowa, jakie były inne źródła pozyskiwania kapitałów (środki pieniężne).
Dowiadujemy się z niego czy w danym roku miała miejsce sprzedaż majątku.
Źródło informacji o przedsiębiorstwie, jak kształtowały się zasilenia w pieniądz, z jakiego tytułu, jakie były wydatki.
Przedsiębiorstwo będzie zabiegało o dodatkowy obcy kapitał będzie zabiegało wtedy gdy:
Zalety angażowania obcego kapitału:
- mniejszy koszt kapitału
- brak ingerencji w sprawy decyzyjne funkcjonowania przedsiębiorstwa
- łatwość pozyskania kapitału
- łatwość dostosowania do potrzeb
- dzięki obcemu kapitałowi mamy szansę zwiększenia rentowności kapitałów własnych – efekt dźwigni finansowej
Wady angażowania obcego kapitału:
- bez względu na sytuację finansową przedsiębiorstwa trzeba oddać ten obcy kapitał wraz z odsetkami co rzutuje na naszą płynność finansową
- niektóre formy zabezpieczeń ograniczają albo uniemożliwiają swobodę dysponowania własnym majątkiem, który jest przedmiotem zabezpieczeń prawnych
Dźwignia finansowa
Przykład
Wersja I Wersja II
Kapitał własny 100 200
Kapitał obcy 100 -
Zysk przed opodatkowaniem i spłatą odsetek 50 50
Odsetki od obcego kapitału (10%) 10 -
Zysk brutto 40 50
Podatek dochodowy 19%
(założone dochody do opodatkowania = zysk brutto) 7,6 9,5
Zysk netto 32,4 40,5
Rentowność kapitału własnego (ROE) 32,4% 20,25%
$ROE = \frac{32,4}{100} \times 100 = 32,4\%$ $ROE = \frac{40,5}{200} \times 100 = 20,25\%$
EBIT – zysk przed spłatą odsetek i opodatkowaniem
Warunek wystąpienia dodatniego efektu dźwigni finansowej
$$ROI = \frac{\text{EBIT}}{\sum_{}^{}{kapitalow}}\ \times 100\ > ik$$
ik – oprocentowanie obcego kapitału
$$\frac{50}{200}\ \times 100 = 25\%\ > 10\%$$
Tak długo dopóki stopa nie sięga 25% możemy angażować obce kapitały.
Wpływ dźwigni finansowej na stopę zwrotu kapitału netto
$$ROE = \left( 1 - P_{d} \right) \times ROI + \frac{D}{C}\ \times \left( ROI - i \right)(1 - P_{d})$$
ROI – zysk operacyjny z inwestycji (EBIT)
Pd – stopa opodatkowania podatkiem dochodowym
D – kapitał obcy
C – kapitał własny
i – bankowa stopa %
$$ROE = \left( 1 - 0,19 \right) \times 25\% + \frac{100}{100}\ \times \left( 25\% - 10\% \right)\left( 1 - 0,19 \right) = 20,25 + 12,15\% = 32,40\%$$
Rentowność jest uzależniona od:
- struktury kapitału
- ceny kapitału
- ilości kapitału
Możliwości zwrotu obcego kapitału angażowanego na cele inwestycyjne:
- udostępniony kapitał rozłożony jest na równe raty kapitałów + odsetkami (odsetki spłacane będą z zysku, rata kapitałowa – z bieżących wpływów)
- udostępniony kapitał jest spłacany w formie w której ustala się stałą ratę składającą się kapitału wraz z odsetkami. (metoda anuitetowa).
Najbardziej obciążającym dla przedsiębiorstwa jest przypadek 2 z kapitalizowaniem odsetek z okresem karencji.
Zagadnienia do egzaminu:
2 pierwsze pkt z materiałów
Pozostałe zagadnienia z kartki
Zalety i wady finansowania obcym kapitałem
Sposoby spłaty kredytu bankowego