GENETYKA wykład III 07.03.2013r.
Przed rozpoczęciem transkrypcji polimeraza RNA musi ściśle, mocno związać się z kwasem DNA. Oznacza to, ze transkrybowany może być tylko taki odcinek DNA który poprzedza sekwencja promotorowa. Dzięki temu transkrybowany jest tylko ten odcinek DNA, który zawiera geny. W genomie komórki bakteryjnej geny są ułożone blisko siebie a pomiędzy nimi znajdują się krótkie odcinki, które ulegają transkrypcji. W DNA roślin i zwierząt odległości miedzy genami są duże a mają one do 100 000 par zasad. Sekwencje nie kodujące to tzw. INTRONY a rejony kodujące to EKSONY.
Podczas przenoszenia informacji genetycznej z DNA na mRNA jest przepisywana całość, rejony kodujące i niekodujące. Przed eksportem RNA z jądra do cytoplazmy komórki, te odcinki – introny- zostają usunięte i eksony się łączą.
Proces ten nazywa się składaniem genów lub SPLICING RNA. Po zakończeniu tego procesu cząsteczka RNA staję się informacyjnym RNA (mRNA) i uczestniczy w procesie translacji (przepisywanie info. Gen. na sekwencje aminokwasów w białko).
Właściwości DNA:
Stosunki ilościowe A do T i G do C są bliskie jedności. Ilość reszt purynowych = ilość reszt pirymidynowych.
Stosunek zasad a do T i G do C jest typowy i stały dla DNA danego organizmu.
Jeżeli DNA zawiera większy proces par A/T do organizm jest bardziej wrażliwy na działanie promieniowania UV, gdy więcej par G/C – promieniowanie jonizujące wywiera efekt na DNA.
Największy zasób informacji zakodowanych na DNA gdy 41 % par G/C. Zmiany procentowe zawartości tych par zmienia możliwość kodowania przez Dna informacji.
RNA:
mRNA – matrycowy
tRNA – transportowy
rRNA – rybosomalny
snRNA – mały jądrowy
snoRNA – mały jąderkowy
miRNA – mikro
siRNA – małe interfleujące ???????????????????
Cechy DNA:
Trójkowy
Bezprzecinkowy
Niezachodzący
Uniwersalny
Zdegenerowany ( 1 aa może być kodowany przez więcej niż 1 trójkę nukleotydów)
Jednokierunkowy
Kolinearny
Ma znaki STOP ( UAA, UAG, UGA) i START ( AUG)
TRANSLACJA – synteza białka
………. do wytwarzania białka jest RYBOSOM. Składa się z 50 białek rybosomalnych i kilku cząsteczek rybosomalnego rRNA. Rybosom zawiera dużą i małą podjednostkę. DUŻA – katalizuje powstanie wiązań polipeptydowych pomiędzy poszczególnymi aminokwasami. Które budują baiłko. MAŁA – dopasowuję cząsteczkę tRNA do kodonów mRNA. Obie podjednostki łączą się i rybosom przesuwa się wzdłuż mRNA i kodon po kodonie tłumaczy to na sekwencje aminokwasów.
Po zakończeniu procesu podjednostki rozłączają się. Duża zawiera 4 miejsca wiązania cząsteczek RNA, bo jest to miejsce ………….. dla tRNA. Miejsce powstania inicjacji to miejsce AUG i wiąże się z metioniną, żeby to synteza przebiegała aminokwasy w cytoplazmie musza zostać rozpoznane i przyłączone do tRNA.
tRNA ma budowę koniczynki, żeby do tRNA przyłączyć się do aminokwasów to musi istnieć enzym SYNTETAZA AMINOACYTO tRNA.
Syntetaz jest dwadzieścia, oddzielnych dla każdego aminokwasa. Jeżeli aminokwas dołączy się do tRNA do pętli antykodonowej i w niej są 3 nukleotydów, które tworzą antykodon.
Proces tworzenia białek przebiega w etapach:
Inicjacja (AUG)
Elongacja (wydłużenie łańcucha)
Terminacja ( zakończenie. Kodon STOP)