PROWADZENIE CUDZYCH SPRAW BEZ ZLECENIA – negotiorum gestio – 752 – 757

1. Strony

   1. działający bez zlecenia – negotiorum gestor

   2. osoba, której sprawę negotiorum gestor prowadzi – dominium negotii

2. PODEJÅšCIE

   1. restrykcyjne – common law

      1. jest niedozwolone

      2. może rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą

   2. liberalne – Polska, Francja

      1. prowadzenie cudzych spraw bez zgody zainteresowanego jest w zasadzie bezprawne

      2. prawo przewiduje wyjątki od tej reguły, które wyłączają tym samym bezprawność działania – są to przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia

      3. granice dopuszczalnej ingerencji sÄ… szerokie

3. Zobowiązanie powstaje na skutek działania, które ma następujące cechy

   1. działający prowadzi cudzą sprawę

      1. cudza sprawa – taka która wg kryteriów obiektywnych i wg jego intencji należy do sfery interesów innej osoby ( nie musi to być osoba znana lub już istniejąca)

         1. więc jeżeli działający jest przekonany, że prowadzi własną sprawę to nie prowadzi to do powstania negotiorum gestio - w tym wypadku przysługuje mu :

            1. roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia

            2. jeśli os. na rzecz, której prowadził sprawy potwierdziła te działania – roszczenia z umowy zlecenia

         2. ale działający może równocześnie prowadzić sprawę cudzą i własną

      2. prowadzenie cudzej sprawy może polegać na:

         1. dokonywaniu czynności prawnych w cudzym imieniu

         2. dokonywaniu czynności prawnych na cudzy rachunek

         3. dokonywaniu działań czysto faktycznych

   2. prowadzÄ…cy cudzÄ… sprawÄ™ nie ma do tego kompetencji prawnej wynikajÄ…cej z jakiegokolwiek stosunku prawnego (np. zlecenia)

   3. negotiorum gestor obowiÄ…zany jest

      1. działać zgodnie z prawdopodobną wolą osoby, której sprawę prowadzi

         1. jeżeli wola zainteresowanego jest wyrażona to wtedy gestor musi się jej podporządkować

         2. jeśli negotiorum gestor prowadzi cudzą sprawę wbrew wiadomej mu woli osoby, której sprawę prowadzi

            1. nie roszczeń wynikających z negotiorum gestio

            2. ponosi odpowiedzialność deliktową

               • wyjÄ…tek: nie ponosi odpowiedzialnoÅ›ci jeÅ›li wola osoby sprzeciwia siÄ™ ustawie lub ZWS

      2. prowadzić sprawę z należytą starannością

         1. jeśli negotiorum gestor nie prowadził sprawy z należytą starannością – ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych

         2. jeśli negotiorum gestor dokonał zmian w mieniu osoby, której sprawę prowadził

            1. bez wyraźnej potrzeby lub korzyści tej osoby

            2. albo wbrew wiadomej woli tej osoby

               • jest obowiÄ…zany przywrócić stan poprzedni a gdyby nie byÅ‚o to możliwe, naprawić szkodÄ™

               • poczynione nakÅ‚ady może zabrać z powrotem o ile może to uczynić bez uszkodzenia rzeczy

      3. po podjęciu działania w miarę możności powiadomić o tym tę osobę i stosownie do okoliczności

         1. albo stosować się do jej zaleceń

         2. albo prowadzić sprawę dopóki osoba sama nie będzie mogła się nią zająć

      4. uszanować każdą prawdopodobną, a tym bardziej wyraźną wolę osoby, w której interesie działa – w szczególności zaprzestać działania na żądanie zainteresowanego

         1. wyjątek: nie musi brać pod uwagę woli tej osoby wtedy, gdy sprzeciwia się ona ustawie lub ZWS

      5. działać z korzyścią dla osoby, której sprawę prowadzi

         1. korzyści majątkowe i niemajątkowe

         2. działanie musi doprowadzić do korzystnej sytuacji dla zainteresowanego – nie wystarczą dobre intencje

            1. wyjątek: jeżeli gestor w celu odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego 2. ratuje jego dobro to nawet jeśli działanie nie przyniesie zamierzonej korzyści gestor

               • ma roszczenie o zwrot uzasadnionych wydatków

               • odpowiada tylko za winÄ™ umyÅ›lnÄ… lub rażące niedbalstwo

4. Skutki prawne prawidłowego prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia:

   1. negotiorum gestor ma roszczenie do osoby, której sprawę prowadzi

      1. o zwrot uzasadnionych wydatków i nakładów wraz z ustawowymi odsetkami

      2. o zwolnienie od zobowiązań, które zaciągnął przy prowadzeniu jej sprawy

   2. negotiorum gestor jest obowiÄ…zany

      1. wydać wszystko co przy prowadzeniu sprawy uzyskał dla osoby, której sprawę prowadził

      2. złożyć rachunek ze swoich czynności

   3. negotiorum gestor nie może żądać wynagrodzenia za prowadzenie cudzych spraw

5. Potwierdzenie

   1. potwierdzenie osoby, której sprawa była prowadzona, nadaje prowadzeniu sprawy skutki zlecenia między stronami tworzy się z mocą wsteczną stosunek zlecenia

   2. potwierdzenie polega na złożeniu odpowiedniej treści jednostronnego oświadczenia woli

   3. osoba której sprawa była prowadzona może dokonać potwierdzenia nawet wtedy gdy prowadzenie cudzej sprawy było nieprawidłowe

   4. skutki potwierdzenia:

      1. negotiorum gestor ma dodatkowo roszczenie o wynagrodzenia za świadczone usługi

      2. potwierdzający uzyskuje skuteczne roszczenie o wydanie wszystkiego co działający w jego sprawach uzyskał

   5. potwierdzenie może doprowadzić do powstania innego niż zlecenie stosunku pr. jeśli wskazuje na to treść świadczonej przez gestora usługi