Seksuologia 20-02-2013

WHO 1986r.

Def. Zdrowie seksualne to integracja

- biologicznych

- emocjonalnych

- intelektualnych

- społecznych

Aspektów zżycia seksualnego, ważnych dla pozytywnego rozwoju osobowości, komunikacji i miłości.

Międzynarodowa konferencja ONZ Kair 1994r.

Def. To cześć zdrowia reprodukcyjnego polegająca na:

• Zdrowym rozwoju seksualnym

• Równych i odpowiedzialnych relacjach partnerskich

• Satysfakcji seksualnej

• Wolności od chorób, niedomagań, niemocy seksualnej, przemocy i innych krzywdzących praktyk związanych z seksualnością.

Deklaracja praw człowieka, 2002 r

Światowe towarzystwo seksuologiczne - seksualność jest integralna częścią osobowości każdej istoty ludzkiej. Jej pełny rozwój zależy od zaspokojenia ludzkich potrzeb, takich jak pragnienie obcowania, intymności, ekspresji uczuć, czułości i miłości. Seksualność wynika z interakcji zachodzących miedzy jednostka a otaczającą ja struktura społeczną. Pełen rozwój seksualności jest niezbędny do osiągnieć dobrostanu w wymiarze indywidualnym.

Prawa seksualne – należą do uniwersalnych praw człowieka, opierających się na niezbywalnej wolości, godności i równości wszystkich istot ludzkich. Ponieważ zdrowie jest fundamentalnym prawem człowieka, tak samo podstawowym prawem musi być jego zdrowie seksualne.

1. Prawo do wolności seksualnej – wolność seksualna obejmuje możliwość jednostki do wyrazania pełni potencjalu seksualnego. Jednakże wyklucza wszelkie formy przymusu seksualnego, wykorzystywania oraz naduzyc w jakimkolwiek czasie i w jakiejkolwiek sytuacji życiowej.

2. Prawo do odrębności seksualnej, integralności oraz bezpieczeństwa seksualnego ciala – prawo to pozwala człowiekowi podejmować niezależne decyzje dotyczące własnego zycia seksualnego, zgodne z własną moralnoscią i etyka społeczna. Obejmuje ono również możliwość sprawowania kontroli oraz zadowolenie z własnego ciala, w wykluczeniem tortur, okaleczeń i jakiejkolwiek przemocy.

3. Prawo do prywatności seksualnej – obejmuje możliwości podejmowania indywidualnych decyzji i zachowan w sferze intymnej w stopniu, w jakim nie naruszają one praw seksualnych innych osób.

4. prawo do rownosci seksualnej - odwoluje się do wolności od wszystkich form dyskryminacji, niezależne od plci, orientacji seksualnej, wieku, rasy, klasy społecznej, religii lub niepelnosprawnosci fizycznej albo emocjonalnej.

5. Prawo do przyjemności seksualnej – przyjemność seksualna, właączając zachowania autoerotyczne jest źrodlem fizycznego, psychologicznego, intelektualnego i duchowego dobrostranu.

6. Prawo do emocjonalnego wyrazania seksualności – wyrazanie seksualnościobejmuje więcej niż przyjemność erotyczną lub zachowanie seksualne. Ludzie mają prawo do wyrazania swojej seksualności poprzez komunikowanie się, dotyk, wyrażanie uczuc i miłości.

7. Prawdo do swobodnych kontaktow seksualnych – oznacza możliwość zawarcia związku małżeńskiego lub niezawierania do, przeprowadzania rozwodu oraz ustanawiania innych opartych na odpowiedzialności form zwiazkow seksualnych.

8. Prawdo do podejmowania wolnych i odpowiedzialnych decyzji dotyczących posiadania potomstwa – obejmuje możliwość podejmowania decyzji o posiadaniu lub nieposiadaniu potomstwa, jego liczbie, roznicy wiekumiedzy potomstwem oraz prawo do pelnego dostępu do srodkow regulacji plodnosci.

9. Prawo do informacji seksualnej opartej na badaniach naukowych – prawo to implikuje, ze poszukiwanie informacji dotyczących seksualności będzie realizowane na drodze nieskerpowanych, lecz naukowo etycznych badan, a ich odpowiednie rozpowszechnianie będzie nastepowac na wszytkich poziomach społecznych.

10. Prawo do wyczerpującej edukacji seksualnej – edukacja seksualna jest procesem trwającym od momentu narodzin, przez cale zycie i powinny być w nia zaangażowane wszytkie instytucje społeczne.

11. Prawo do opieki zdrowotnej – seksualna opieka zdrowotna powinna być dostepna w celu zapobiegania i leczenia wszelkich problemów, chorob i zaburzen seksualnych.

Norma i patologia w seksuologii

Pojecie normy

• Jaki zakres zachowan seksualnych miesci się w granicach normy?

• Jakie szerokie sa te granice?

• Czy należy oceniac także myśli, fantazje, sny erotyczne?

• Jest wiele rodzajow norm seksualnych w zaleznosci od perspektywy spojrzenia na seksualność ludzką!

Norma statystyczna – def. Normalne jest to, co zdarza się najczęściej.

Norma prawna – def. Zachowanie seksualne określone ustawą jako zabronione, rzadziej nakazane. Oczywisty jest fakt roznorodnosci i zmiennnosci norm prawnych.

Norma kulturowa – def. Norma wynikajaca z kultury obowiazujacej w danym kraju. Oczywisty jest fakt roznorodnosci i zmienności norm miedzy roznymi kulturami, ale także ich ewolucja w obrebie jednej kultury.

Norma religinja – def. Wynikajaca z zalozen danej religii ( wynania). Oczywisty jest fakt roznorodnosci i zmienności norm miedzy roznymi religiami, ale także ich ewolucja w obrebie wyznan jednej religii. Nie ma religii nieregulujacej seksualności ludzkiej, zwykle represyjnie.

Norma etyczna nie relegijna – def. Wynikajaca ze swieckiego systemu etycznego.

Norma środowiskowa – def. Konkretyzacja normy obowizazuja w określonym srodowisku/grupie społecznej w ramach ogolnej normy.

Norma feministyczna – def. Norma zacierajaca tradycyjne roznice miedzy kobiecością a męskością.

Normy kliniczne/ medyczne – def. Normy opierające się na definicji zdrowia seksualnego – indywidualna i partnerska.

Norma partnerska - różnica płci partnerów ( w wersji optymalnej). Dojrzałość partnerów. Obustronna akceptacja. Dążenie do wzajemnej rozkoszy. Nieszkodliwość dla zdrowia. Nieszkodzenie innym (społeczeństwu).

Względność normy seksualnej I – norma optymalna, in. Model wychowawczy, obejmuje praktyki i zachowania seksualne najbardziej pożądane dla jednostki i społeczeństwa, np. – heteroseksualny stosunek genitalny.

Wzglednosc normy seksualnej II – norma akceptowana obejmuje prkatyki i zachowania seksualne nieograniczające rozwoju indywidualnego ani społecznego człowieka, np. heteroseksualny stosunek pozagenitalny, masturacja, lagodne dewiacje seksualne: transwetytyzm, fetyszyzm, sado-maso.

Wzglednosc normy seksualnej III - norma tolerowana obejmuje praktyki i zachowania seksualne ograniczające harmonijny dobor seksualny, ale nie w sposób bezwzględnie patologiczny, np.: heteroseksalny stosunek przedmalzenski, homoseksualne zachowania.