WYKŁAD WPROWADZAJĄCY PEDAGOGIKA NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE – OLIGOFRENOPEDAGOGIKA*

PNI:

• Jest jednym z działów pedagogiki specjalnej

• Zajmuje się zagadnieniami nauczania, wychowania, wspomagania rozwoju osób z upośledzeniem umysłowym

• Nie stanowi żadnej określonej jednostki chorobowej; niejednorodna grupa zaburzeń o różnej etiologii, obrazie klinicznym i przebiegu

• Zgodnie z zaleceniem WHO wskazane jest używanie terminu niepełnosprawność intelektualna niż upośledzenie umysłowe

DAWNA KLASYFIKACJA (nie używa się już) – oparta na ilorazie inteligencji

• Ograniczenie umysłowe – DEBILIZM – i.i. 50-69) – najlżejszy

• Głuptactwo – IMBECYLIZM – i.i. 20 – 49 – średni

• IDIOTYZM – i.i. 0-19 – najlżejsza

Niepełnosprawność intelektualna wg Amerykańskiego Stowarzyszenia Niepełnosprawności Intelektualnej i Rozwojowej (2002) zdefiniowana jest przez 3 KOMPONENTY

1. FUNKCJONOWANIE INTELEKUALNE

• Znacznie poniżej przeciętniej lub poniżej poziomu charakteryzującego 97% całej populacji

• Taki poziom może być określony przy pomocy badań klinicznych lub wyników testu inteligencji

• W testach standardowych badany musi uzyskac wynik poniżej 2 odchyleń standardowych od średniej

Klasyfikacja (wg Ilorazu Inteligencji) !

• Lekkie – 50-69

• Umiarkowane – 35-49

• Znaczne 20-34

• Głębokie – 19 -0

1. ZACHOWANIA PRZYSTOSOWAWCZE (SĄ ZABURZONE!!!)

1. Koncepcyjne – język, czytanie, samokontrola

2. Społeczne – odpowiedzialnośc, przestrzeganie zasad i prawa, samoocena

3. Praktyczne – samoobsługa, bezpieczeństwo, umiejętności życiowe, umiejętności zawodowe

1. SYSTEMY WSPARCIA

• Okresowe

• Ograniczone

• Rozległe

• Wszechobecne

Obszary wsparcia

• edukacja, życie w domu, zatrudnienie, zdrowie i bezpieczeństwo, ochrona prawna

PRZYCZYNY NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI INTELEKTUALNEJ

- wg czasu wystąpienia

• prenatalne – genetyczne, zatrucie toksynami, choroba

• okołoporodowe – urazy porodowe spowodowane np. brakiem tlenu, ułożeniem płodu

• poporodowe – zatrucia środowiskowe, wypadki, zaniedbania, maltretowanie

CZYNNIKI PRENATALNE

• Czynniki genetyczne – ok 500 przyczyn

• Choroby wywołane przez pojedyncze geny (fenyloketonuria, niezdolnośc organizmu do metabolizmu fenyloalaniny

• Choroby wywołane aberracjami chromosomalnymi (Zespół Downa, Zespół Turnera)

• Choroby uwarunkowane wieloczynnikowo ( bezmózgowie, rozszczep czaszki)

• Choroby, toksyny

• Zakażenia wirusowe – toksoplazmoza, opryszczka, różyczka

• Niedożywienie matki podczas ciąży

• Czynniki chemiczne i fizyczne np. alkohol, promieniowanie

CZYNNIKI OKOŁOPORODOWE

- urazy mechaniczne, zamartwica, niedotlenienie

CZYNNIKI POPORODOWE

- zaniedbania środowiskowe – deprywacje środowiskowe

ROZPOWSZECHNIENIE N.I.

• Ok 1% populacji

• 10 – 14 lat – ok 2-3%

• Lekkie 80%

Umiarkowane – 12%

Znaczne – 7%

Głębokie – 1%

OBRAZ OSOBY N.I. – obszary!:

• Rozwój fizyczny

• Rozwój intelektualny – procesy poznawcze

• Rozwój emocjonalny i sfera zachowania

• Rozwój społeczny

• Rozwój komunikacji

Wszystkie te obszary są ze sobą ściśle powiązane - > wieloprofilowa, interdyscyplinarna rehabilitacja od wczesnego wykrycia do dorosłości

RYS HISTORYCZNY:

• Starożytnośc -> kult ciała, tężyzny fizycznej, osoby z upośledzeniem – zrzucano ze skał, topiono

• Średniowiecze -> ludzie upośledzeni to osoby opętane przez złego ducha, zamykano ich w klatkach, prowadzone też były przez kościół przytułki

• XVIII w. – PRZEŁOM – rozwój medycyny, psychiatrii, psychologii

PIERWSZE DZIAŁANIA – pod koniec XVIII w.

• Lekarz francuski Pinel -> prawo szpitalne – uwolnienie z klatek, traktowanie jako osoby chore

• 1798 – Jean Marc Gaspard Itard rozpoczął pracę z Wiktorem „dzikim chłopcem” znalezionym w lesie w płd Francji

• ITARD – pionier szkolnictwa specjalnego

• 1865 – Towarzystwo Popierania Akcji Wychowawczej nad idiotami i Niedorozwiniętymi

• Rezolucja towarzystwa – tworzenie szkół

AKTUALNIE:

Założenia wspomagania:

• Uwzględnienie mocnych stron

• Wczesna interwencja – wczesne stymulowanie rozwoju

• Włączenie w życie społeczności lokalnej

• Wykorzystanie umiejętności wyuczonych w szkole w wykonywaniu praktycznych, funkcjonalnych czynności

• Poprawa jakości życia

Kształcenie

• Integralna część systemu oświaty w Polsce

Ustawa o systemie oświaty z dn. 7.09.1991

Obowiązek szkolny może być odroczony – nie dłużej niż do końca roku szkolnego w tym roku, w którym dziecko kończy 10 lat, do tego czasu może być objęte przedszkolem

• Placówki specjalne i integracyjne

ORGANIZACJE :

• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (dzienne, centralna aktywizacja, zespoły terapeutyczno – rehabilitacyjne)

• Stowarzyszenie rodziców

• Organizacje pozarządowe

• PFRON – Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

• Organizacja państwowa

` Lektura dodatkowa – Smith (nasz podręcznik) – rozdział 5. Niepełnosprawnośc intelektualna

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Dalej oglądaliśmy film w którym pokazano nauczanie zintegrowane w jednej ze szkół, jak dobrze pamiętam w Niemczech. Mieliśmy skupic się na warunkach, które zostały zorganizowane dla uczniów z niepełnosprawnościami, by mogły uczestniczyć w zajęciach. To co ja zauważyłam : m.in. pojazdy przywożące (i odwożące) dzieci do szkoły specjalnie dostosowane do potrzeb dzieci; zorganizowane formy zabaw w przedszkolach+ zajęcia przy jednym stole = oddziaływanie na siebie nawzajem; wychowawcy pomocniczy; klasa 3 – własny plan dla każdego ustalany na cały tydzień, nauka przez zabawę.

EGZAMIN -> z wykładu.