TOWAROZNAWSTWO HANDLOWO-CELNE
KOŁO II
Podatek VAT
Przedmiot opodatkowania:
Odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju
Eksport towarów
Import towarów
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
KASY REJESTRUJĄCE – obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego
przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy podatników, którzy
dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących
działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych
Moment powstawania obowiązku podatkowego:
z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi,
z chwilą otrzymania przez podatnika zapłaty za wydany towar ;
w imporcie – z chwilą powstania długu celnego;
w eksporcie – z chwilą potwierdzenia przez UC wywozu towaru poza terytorium UE
Rodzaje dokumentów:
faktury VAT
faktury VAT RR
faktury VAT marża
faktury VAT – MP
faktury wewnętrzne
faktury wystawione przez nabywców towarów i usług
dokumenty zrównane z fakturami VAT
faktury wystawione i przesyłane w formie elektronicznej
faktury korygujące
noty korygujące
refaktury
faktury zaliczkowe
duplikaty faktur
REJESTRACJA VAT
przed wykonaniem pierwszej czynności sprzedaży podatnik winien złożyć w Urzędzie Skarbowym zgłoszenie rejestracyjne VAT-R
osoba fizyczna dokonuje rejestracji zawsze na nazwisko i podaje adres zamieszkania
podmiot niebędący osobą fizyczną rejestruje się zgodnie z nazwą i siedzibą prowadzenia działalności
Urząd Skarbowy potwierdza rejestrację podatnika
Z opodatkowania podatkiem VAT zostały wyłączone:
- transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu samodzielnie sporządzającego bilans
- czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy
- działalności w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier na automatach o niskich wygranych, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie
Stawki VAT:
Stawka 23% VAT (podstawowa) – stosowana gdy nie obowiązują inne stawki
Stawki obniżone 8% i 5% - stosowanie ich ma na celu złagodzenie skutków docelowego obłożenia większości towarów i usług stawką podstawową
Stawka preferencyjna 0% - względy społeczne i gospodarcze
Zapłata podatku : bez wezwania przez Urząd Skarbowy do obliczania i wpłacenia podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia każdego miesiąca na rachunek US
Podatnicy VAT:
Osoby prawne
Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej
Osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel czy rezultaty działalności
Podatnikami nie są:
Organy administracji publicznej
Urzędy administracji publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa
Zwolnienie podmiotowe VAT:
Podatnicy nie mają obowiązku
- wystawiania faktur VAT
- rozliczania podatku VAT
- składania deklaracji VAT
Podatnicy mają jednak obowiązek:
- prowadzenia ewidencji sprzedaży pod rygorem opodatkowania obrotu VAT
- instalowania kasy fiskalnej, na której ujmują swój obrót jako zwolniony do czasu rezygnacji albo utraty prawa do zwolnienia podmiotowego
ODPŁATNA DOSTAWA TOWARÓW – przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel
WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWE NABYCIE – nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które
TOWARÓW ZA WYNAGRODZENIEM w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane
Do państwa członkowskiego innego niż państwo, z którego
Towar został wysłany
Akcyza
AKCYZA – podatek pośredni ( pieniężny, bezzwrotny, przymusowy, zasilający budżet państwa )
nakładany na wybrane wyroby konsumpcyjne
To także podatek obrotowy (przedmiotem opodatkowania jest obrót)
Przedmiot opodatkowania:
Produkcja wyrobów akcyzowych
Wprowadzenie wyrobów akcyzowych do składu podatkowego
Import wyrobów akcyzowych, z wyłączeniem importu wyrobów akcyzowych wysłanych następnie z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy z miejsca importu przez zarejestrowanego wysyłającego nie będącego importerem tych wyrobów
Nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych
Podatnicy podatku akcyzowego zobowiązani są do składania w UC deklaracji dla podatku akcyzowego za miesięczne okresy rozliczeniowe tj. do 25 dnia każdego miesiąca
Zwolnienia od akcyzy: (przykłady)
Piwo, wino i napoje fermentowane wytworzone domowym sposobem przez osoby fizyczne na własny użytek i nieprzeznaczone do sprzedaży
Alkohol etylowy do celów medycznych w szpitalach, aptekach i zakładach opieki zdrowotnej
Alkohol etylowy jako odpad w procesie produkcyjnym
Alkohol etylowy całkowicie lub częściowo skażony
Alkohol etylowy zawarty w produktach leczniczych
Energia elektryczna wytwarzana z odnawialnych źródeł
Podatnicy akcyzy:
- osoby fizyczne
- osoby prawne
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec których zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą
Wyroby akcyzowe:
Towary konsumpcyjne lub luksusowe – wyroby szkodliwe dla zdrowia – papierosy
Produkty, które wywołują patologie społeczne – alkohol
Wyroby niszczące środowisko naturalne – paliwo, benzyna
Energia elektryczna
Wyroby węglowe
Organy podatkowe:
- naczelnicy UC
- dyrektorzy Izb Celnych
Moment powstania obowiązku podatkowego: z dniem wykonania czynności lub zaistnienia stanu
faktycznego podlegających opodatkowaniu akcyzą
Stawki akcyzy wyrażane są w:
Kwocie na jednostkę wyrobu
Procencie podstawy opodatkowania
Procencie maksymalnej ceny detalicznej
Kwocie na jednostkę wyrobu i procencie maksymalnej ceny detalicznej
BANDEROLA – prostokątna, papierowa opaska naklejana na towarach produkcji krajowej i
Importowanych, będąca świadectwem zapłacenia przez producenta lub importera
należnego podatku akcyzowego
Podatek od gier
Gry hazardowe:
Gry losowe
Zakłady wzajemne
Gry na automatach
Podatnicy:
- osoba fizyczna
- osoba prawna
- jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, prowadząca działalność w zakresie gier
hazardowych na podstawie udzielonej koncesji lub zezwolenia
- podmioty urządzające gry objęte monopolem państwa
- uczestnicy turnieju gry pokera
Podatnicy prowadzący działalność w zakresie gier na automatach o niskich wygranych uiszczają podatek od gier w formie zryczałtowanej w wysokości 2000 zł miesięcznie
GRY LOSOWE – gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od
Przypadku, a warunki gry określa regulamin
Gry liczbowe
Loterie pieniężne
Gra telebingo
Gry cylindryczne
Gry w karty
Gry w kości
Gra bingo pieniężne i fantowe
Loterie fantowe i promocyjne, audiotekstowe
Podstawa opodatkowania: (przykłady)
W loterii pieniężnej, fantowej, grze telebingo - suma wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów lub innych dowodów udziału w grze
W loterii audiotekstowej – przychód organizatora loterii
W grze liczbowej – suma wpłaconych stawek
W zakładach wzajemnych – suma wpłaconych stawek
W grze bingo pieniężne – wartość nominalna kartonów do gry zakupionych przez podmiot urządzający grę
Przedmiot opodatkowania:
- urządzanie gier hazardowych z wyłączeniem loterii promocyjnych i pokera rozgrywanego w formie turnieju gry pokera
- udział w pokerze rozgrywanym w formie turnieju gry pokera
ZAKŁADY WZAJEMNE – zakłady o wygrane pieniężne lub rzeczowe polegające na odgadywaniu:
Wyników sportowego współzawodnictwa ludzi lub zwierząt
Zaistnienia różnych zdarzeń, w których uczestnicy wpłacają stawki, a wysokość wygranych zależy od umówionego, między przyjmującym zakład a wpłacającym stawkę stosunku wpłaty do wygranej – bukmacherstwo
GRY NA AUTOMATACH O NISKICH WYGRANYCH – gry na urządzeniach mechanicznych,
Elektromechanicznych i elektronicznych o wygrane pieniężne
lub rzeczowe, w których wartość jednorazowej wygranej nie
może być wyższa niż 60 zł
Stawki podatku: (przykłady)
- loteria fantowa, gry bingo fantowe – 10%
- loteria pieniężna – 15%
- gry liczbowe – 20%
- gry bingo pieniężne, telebingo, loteria audiotekstowa, poker (turniej) – 25%
- gra na automacie, cylindryczna, w kości w karty, oprócz turnieju pokera – 50%
GRY NA AUTOMATACH – gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych, elektronicznych, w tym
Komputerowych o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których gra zawiera element
losowości
Prawo celne
PRAWO CELNE – dział prawa regulujący problematykę ceł, czyli ich wysokość, tryb poboru, organizację organów
Celnych; też zbiór przepisów regulujących obrót towarami i usługami z zagranicą.
Funkcje prawa celnego:
Kierunek obrotu towarowego z zagranicą
- wywozowe (eksportowe)
- przywozowe (importowe)
- przewozowe (tranzytowe)
Cel gospodarczy
- ochronne (przemysłu, miejsc pracy, konkurencyjności własnych towarów)
- promocyjne (ułatwienia proceduralno-dokumentacyjne w wywozie, procedurach gospodarczych)
- fiskalne (potrzeby biznesowe, zrównoważenie bilansu płatniczego)
Cel społeczny
- ochrona zdrowia ludzi, zwierząt, roślin, środowiska naturalnego, narodowych dóbr kultury i sztuki, ochrony moralności, ładu społecznego
WSPÓLNOTOWY KODEKS CELNY – określa zasady i procedury mające zastosowanie do towarów wprowadzanych
Na obszar celny Wspólnoty albo z niego wyprowadzanych
Zasada wolności obrotu towarowego z zagranicą ( oprócz koncesji i pozwoleń)
Zasada równego traktowania towarów ( wyjątki wynikają z konwencji dyplomatycznych, konsularnych)
Zasada równego traktowania podmiotów (wyjątki dotyczą zwolnienia z opłaty należności celnych niektórych podmiotów)
Zasada powszechności ceł (zwolnienia wynikają z ustawowych regulacji, np. niektóre procedury gospodarcze)
Zasada powszechności opłat celnych (nie ma wyjątków)
Zasada powszechnego dostępu do informacji o prawie celnym (nie ma wyjątków)
Formy integracji państw:
- strefy wolnego handlu
- unie celne
Efekty globalizacyjne:
Funkcjonowanie narodowych polityk celnych
Brak jednolitego prawodawstwa celnego
Brak wspólnej taryfy celnej
2 obszary funkcjonowania polityki celnej (wewnętrzny i zewnętrzny)
Cło tylko w obszarze zewnętrznym
Powszechna redukcja cła
Efekty regionalistyczne:
Wspólna polityka celna
Jednolite prawo celne
Wspólna taryfa celna
2 obszary funkcjonowania polityki celnej (wewnętrzny i zewnętrzny)
Cło tylko w obszarze zewnętrznym
Możliwość ograniczenia redukcji ceł
UPOWAŻNIONY PODMIOT GOSPODARCZY - przedstawiciel w sprawach celnych działa w sposób
regularny i na zasadach komercyjnych
- odpowiednie przestrzeganie wymogów celnych
- odpowiedni system zarządzania ewidencją handlową
- udokumentowana wypłacalność finansowa
- odpowiednie standardy bezpieczeństwa i ochrony
PRZEDSTAWIIEL W SPRAWACH CELNYCH – wykonuje czynności i wypełnia formalności określone w
przepisach prawa celnego ; każda osoba może go
ustanowić do kontaktów z organami celnymi
- przedstawicielstwo pośrednie – przedstawiciel działa we własnym imieniu , ale na rzecz innej osoby
- przedstawicielstwo bezpośrednie – przedstawiciel działa w imieniu i na rzecz innej osoby
Świadectwo AEO:
Uproszczenia Celne C – dla przedsiębiorców chcących korzystać z uproszczeń przewidzianych
w przepisach celnych
Bezpieczeństwo i Ochrona S – korzystanie z ułatwień i kontroli celnej w zakresie
bezpieczeństwa i ochrony towarów przy przywozie i wywozie z
obszaru celnego UE
Uproszczenia Celne/Bezp. I Ochrona F –korzystanie z uproszczeń przewidzianych przepisami
celnymi oraz uproszczeń w zakresie bezpieczeństwa
i ochrony towarów
Ułatwienia AEO: (przykłady)
- mniejsza liczba kontroli fizycznych i kontroli dokumentów
- kontrola priorytetowa
- priorytetowa obsługa wszelkich wniosków
- wcześniejsze powiadamianie o wytypowaniu przesyłki do kontroli
- możliwość wnioskowania o przeprowadzenie kontroli w innym miejscu niż UC
DOZÓR CELNY – wszelkie działania podejmowane przez organ celny w celu zapewnienia przestrzegania
Przepisów prawa celnego oraz innych przepisów mających zastosowanie do towarów
przywożonych na wspólnotowy obszar celny lub z niego wywożonych
Dostarczenie i przedstawienie towarów (zawiadomienie)
Kontrola celna
Przeznaczenie celne
Należności celne
Dopuszczenie do obrotu
Schemat odprawy celnej
Przedstawienie towarów Zgłoszenie celne
Deklaracja skrócona Dokument celny
Organ celny
Procedura celna
Określenie kwoty długu celnego Przeznaczenie celne
Wprowadzenie i zgłaszanie towarów:
Zgłoszenie celne
Procedura celna
Nadanie towarowi statusu celnego krajowego Nadanie towarowi statusu celnego niekrajowego
Przeznaczenie celne:
Objęcie towaru procedurą Zniszczenie towaru
Celną
Wprowadzenie towaru do wolnego Zrzeczenie się towaru na rzecz
Obszaru celnego lub składu wolnocłowego skarbu państwa
Powtórny wywóz towaru
Poza polski obszar celny
Cło
CŁO – danina publiczna – na cechy podatku ; to danina zbliżona do podatku, której przedmiotem jest
wprowadzenie lub wyprowadzenie towaru z obszaru celnego.
STAWKA CELNA – współczynnik ustalony w taryfie celnej lub innych przepisach celnych dla każdej pozycji
towarowej, na podstawie której oblicza się należne cło.
WARTOŚĆ CELNA – podstawa wymiaru cła ustalana na dzień przyjęcia zgłoszenia celnego; określana w celu
ustalenia kwoty wynikającej z długu celnego i innych należności pobieranych przez organ
celny jak również stosowania środków polityki handlowej
Metody ustalania wartości celnej:
Metoda wartości transakcyjnej
Metoda wartości transakcyjnej towarów identycznych
Metoda wartości transakcyjnej towarów podobnych
Metoda ceny jednostkowej
Metoda wartości kalkulowanej
Metoda ostatniej szansy
Wartość celną określa:
- Wspólnotowy Kodeks Celny
- Prawo celne
Środki taryfowe w UE:
Kontyngenty taryfowe
Plafony taryfowe
Zawieszenie celne
KONTYNGENTY TARYFOWE – likwidacja lub obniżka stawki celnej do pewnego poziomu importu lub
eksportu ze wskazanych krajów
- podatki graniczne
- podwyższenie wymiaru cła
- opłaty sanitarne i związane z ochroną środowiska
Podział ceł:
Ze względu na sposób obliczania
Od wartości (ad valorem) – liczone w % od wartości towarów
Specyficzne – obliczane od ilości lub masy towarów
Mieszane – ustalone równocześnie w formie ad valorem i w formie stawek specyficznych
Ze względu na sposób podejmowania decyzji o wysokości stawki celnej
Autonomiczne – państwo ma całkowitą swobodę w określaniu ich wysokości, zakresu i czasu trwania
Konwencyjne – swoboda jest ograniczona
Preferencyjne – jednostronnie lub wielostronnie
Z punktu widzenia kierunku obrotu towarowego
Przywozowe(importowe) – od towarów pochodzenia zagranicznego podwyższające ceny towaru
zagranicznego na rynku krajowym
Wywozowe (eksportowe) – od towarów produkcji krajowej wywożonych za granicę w celu zatrzymania
w kraju towarów deficytowych lub wyrównania zbyt niskiej ceny krajowej
Przewozowe (tranzytowe) – od przewozu towarów przez obszar celny
Cła jako środki polityki handlowej i gospodarczej
Fiskalne – zapewnienie budżetowi dodatkowych wpływów
Ochronne – ograniczają import towarów konkurencyjnych wobec wytwarzanych w kraju lub ochronę
Bilansu płatniczego
Prohibicyjne – uniemożliwiają import towarów, których przywóz uznano za niepożądany
Odwetowe – jako reakcja na dyskryminacyjne decyzje innego państwa, naruszające interesy rodzimych
eksporterów.
Antydumpingowe – przeciw dostawcom zewnętrznym stosującym nieuczciwe praktyki, tj. czyli
dezorganizującym rynek kraju importującego towarami sprzedawanymi po cenach
dumpingowych (niższych od cen na rynku krajowym)