ŚRODKI TRWAŁE rzeczowe aktywa trwałe, spełniające następujące warunki:
Przewidywany ich okres użytkowania jest dłuższy niż rok,
Są kompletne, zdatne do użytku
Przeznaczone są do wykorzystywania na potrzeby jednostki
Zalicza się do nich:
Nieruchomości w tym grunty, prawo wieczystego użytkowania gruntów, budynki i budowle, obiekty inżynierii lądowej i wodnej, będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
Maszyny, urządzenia techniczne,
Środki transportu
Ulepszenia w obcych środkach trwałych,
Inwentarz żywy
WARTOŚCIĄ POCZĄTKOWĄ ŚRODKÓW TRWAŁYCH w zależności od sposobu ich nabycia może być:
Cena nabycia w przypadku zakupu środka trwałego – cena uwidoczniona na dokumencie zakupu (faktura VAT), powiększona o koszty związane z zakupem, np.: transport, załadunek, wyładunek, montaż środka trwałego
Koszt wytworzenia środka trwałego – suma kosztów poniesionych na wytworzenie środka trwałego we własnym zakresie
Wartość rynkowa lub wartość określona w umowie jeżeli jest niższa niż rynkowa –
w przypadku nabycia środka trwałego w drodze spadku lub darowizny
Wartość zadeklarowana składników majątkowych lub ustalona przez wspólników, nie wyższa od wartości rynkowej – w przypadku nabycia środka trwałego w postaci aportu wniesionego do spółki cywilnej lub spółki kapitałowej
UMORZENIE ŚRODKÓW TRWAŁYCH sukcesywne pomniejszanie wartości początkowej środka trwałego o kwotę zużycia
AMORTYZACJA wyrażone w pieniądzu zużycie środka trwałego, wliczone w koszty.
Odpisy amortyzacyjne dokonywane są od wartości początkowej poszczególnych środków trwałych
w okresach miesięcznych, kwartalnych lub półrocznych. Okres za który dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, zależy od przyjętego przez jednostkę gospodarczą okresu sprawozdawczego, którym może być miesiąc, kwartał, pół roku.
Głównym celem umorzenia środków trwałych jest umożliwienie obliczenia wartości netto (bieżącej) środków trwałych.
przykład
Chcąc ustalić wartość netto środków trwałych, wiedząc że wartość początkowa środków trwałych wynosiła 60 000,- a ich dotychczasowe odpisane umorzenie 7 000,- należy:
Od wartości początkowej środków trwałych, ustalonej poprzez wyliczenie salda konta „Środki Trwałe” odjąć wartość odpisanego dotychczasowego umorzenia, obliczonego na podstawie konta „Umorzenie Środków trwałych”
Wartość początkowa środków trwałych 60 000,-
- dotychczasowe umorzenie środków trwałych 7 000,-
= wartość netto środków trwałych 53 000,-
STOPA AMORTYZACJI wyrażone procentowo roczne zużycie środka trwałego
STOPA PROCENTOWA AMORTYZACJI:
WA =$\mathbf{\ }\frac{\mathbf{100\%}}{\mathbf{t}}$
Gdzie:
t - przewidywany okres użytkowania środka trwałego wyrażony w latach
100% - odpowiada wartości początkowej środka trwałego
WA - informuje, w jakim procesie corocznie zużywa się dany środek
STAWKĄ AMORTYZACJI jest kwota zużycia środka trwałego.
WARTOŚĆ ZUŻYCIA ROCZNEGO (AMORTYZACJI):
WARTOŚĆ ZUŻYCIA MIESIĘCZNEGO
$$\ \mathbf{A}_{\mathbf{m}}\mathbf{= \ }\frac{\mathbf{A}_{\mathbf{r}}}{\mathbf{12\ m - cy}}$$
przykład
wartość początkowa hali produkcyjnej wynosi 300 000,- stopa amortyzacji wynosi 4,5%
Okresem sprawozdawczym jest kwartał.
Należy obliczyć:
Roczną i kwartalną stawkę zużycia hali produkcyjnej
Wartość netto (bieżącą) hali produkcyjnej po 10 latach jej użytkowania
Obliczanie rocznej stawki zużycia $A_{r} = \frac{4,5\%\ \times 300\ 000, -}{100\%} = \mathbf{13\ 500, -}$
Obliczanie kwartalnej stawki zużycia $A_{kwartal} = \frac{13\ 500, -}{4\ kwartaly}\ = \mathbf{3\ 375, -}$
Obliczanie wartości netto hali
Zużycie po 10 latach: 13 500,- x 10 = 135 000,-
Wartość początkowa hali prod. 300 000,-
- umorzenie hali po 10 latach 135 000,-
= wartość netto hali prod. po 10 latach 165 000,-
EWIDENCJA ZAKUPU I ZUŻYCIA (AMORTYZACJA) ŚRODKÓW TRWAŁYCH
RACHUNEK BIEŻĄCY POZOSTAŁE ROZRACHUNKI ŚRODKI TRWAŁE
Spłacono z rachunku bankowego
zobowiązania wobec dostawcy
środka trwałego
KASA
KREDYTY BANKOWE
UMORZENIE ROZLICZENIE KOSZTY DZIAŁALNOŚCIPODSTAWOWEJ
ŚRODKÓW TRWAŁYCH AMORTYZACJA KOSZTÓW LUB KOSZTY HANDLOWE