Uryga – „Wymiary przedmiotu” w: „godziny polskiego”
Wymiar instrumentalny:
Czytanie, mówienie i pisanie jako fundament języka polskiego
CZYTANIE
-ciche i głośne czytanie tekstów
-czytanie ze zrozumieniem + drobne zadania analityczne do tekstu-służy skupieniu uwagi na informacjach niesionych przez tekst
-czytanie głośne służy kulturze żywego słowa, pomaga w przygotowaniu do uczestnictwa w życiu publicznym
Wyjściowe umiejętności czytania tworzą podstawę do kształtowania kultury czytania i kompetencji lekturowej, a więc zdolności odbioru tekstów o różnym stopniu komplikacji, właściwego reagowania na różne funkcje języka, rozumienia znaczeń metaforycznych i symboli.
PISANE
-poprawność ortograficzna,
-pisanie zgodne z fleksyjnymi i składniowymi normami budowania zdań
-redagowanie i komponowanie tekstow
MÓWIENIE
-praca nad poprawnością artykulacyjną wypowiedzi, dykcją i kulturą żywego słowa,
-ośmielanie dziecka do swobodnych wypowiedzi i otwieranie na kontakt z innymi,
-kształcenie umiejętności sugestywnego opowiadania,
-praca nad dłuższą, zdyscyplinowaną wypowiedzią na zadane pytania, czy określony temat,
-wprowadzenie w reguły uczestnictwa w dyskusji, przemawiania, referowania,
Instrumentalny wymiar kształcenia polonistycznego ma znaczenie fundamentalne.
-jednolity nurt działań,
WYMIAR HISTORYCZNY
-zobowiązania poznawcze i wychowawcze wobec dziedzictwa kultury i życia narodu
-charakter płynny i konfliktowy,
-formuła punktowego nauczania historii literatury w szkole. Zakłada ona skupienie uwagi na lekturze interpretacji wybranych dzieł w podwójnej perspektywie – rekonstrukcji ich historyczności i odkrywania ich żywotności w kulturze współczesnej
-potrzeba wnikania w historyczne właściwości poetyki czytanych tekstów,
-rekonstruowanie historyczności tekstu wiąże się z sięganiem po jego szersze tło macierzyste, co pozwala odsłaniać różne nici łączące utwór z kulturą epoki, a dzięki temu pełniej konkretyzować obrazy świata przedstawionego i rozumieć ich znaczenia.
WYMIAR FILOZOFICZNO-SPOŁECZNY
-wiedza o człowieku, jego zachowaniu,
-zobowiązania poznawcze i wychowawcze innych przedmiotów,
-Wiedza psychologiczna, którą uczeń zdobywa za pośrednictwem utworów literackich,
-wiedza socjologiczna- problematyka relacji między życiem jednostki i funkcjonowanie społecznym,
-poznawanie literatury w szkole otwiera drogę do refleksji moralnej, związanej z oceną czynów człowieka, oraz do stopniowego rozpoznawania norm etycznych regulujących jego społeczne zachowania.
WYMIAR ESTETYCZNY
Kształcenie estetyczne łączy w sobie:
-pierwiastki intelektualnego poznawania specyficznych wartości sztuki z formowaniem wrażliwości i gotowości jej przeżywania,
-intelektualne treści kształcenia wiążą się z analizą języka i struktur artystycznych utworów,
-tworzenie sytuacji sprzyjających przeżyciu utworu:
A) słuchanie czytanego przez nauczyciela utworu poetyckiego lub fragmentu prozy,
B)słuchanie autorskich czy aktorskich nagrań wierszy powiązane z oceną sposobu ich wygłaszania,
C)Wykorzystanie teatru radiowego lub słuchowiska albo określonej sekwencji filmu, zestawienie wybranej sceny z dzieła z odpowiednim urywkiem literackiego oryginału.