Obliczenie współrzędnych punktu za pomocą wcięcia kątowego w wstecz
Pojedyncze wcięcie wstecz polega na wyznaczeniu współrzędnych punktu wcinanego P na podstawie kątów: a1 , a2 na stanowisku P do trzech punktów A, B, C o znanych współrzędnych. Zadanie to ma tylko jedno rozwiązanie, ponieważ zawiera dwie obserwacje niezbędne do określenia dwu niewiadomych XP, YP . Nazwa wcięcia pochodzi od nazw celowych, zwanych celowymi wewnętrznymi lub celowymi wstecz, które łączą stanowisko pomiarowe, którym jest szukany punkt P, z punktami znanymi.
Dla rozwiązania wcięcia opracowano bardzo wiele metod rachunkowych i graficznych.
Spośród nich do najbardziej znanych należą sposoby: Sneliusa-Pothenota(Kastnera), Delambrea, Collinsa, Ansermeta, Cassiniego a także inne, opisane szczegółowo w literaturze geodezyjnej. Rozwiązanie wcięcia wstecz sposobem klasycznym( sposobem Kastnera) znanym także jako zagadnienie Sneliuas_pothenota, polega na znalezieniu kątów pomocniczych: 𝞅, Ψ i sprowadzenie zadania do typowego wcięcia w przód, które dla kontroli można wyliczyć dwukrotnie z obu baz:AB=a oraz BC=b. Znajomość współrzędnych punktów A, B, C pozwala na obliczenie kąta ϒ (ABC), wyznaczenie długości: a=AB, b=BC i azymutów tych boków. Po wprowadzeniu oznaczeń: 𝞅 = PBA oraz Ψ=PCB na podstawie sumy kątów w czworoboku ABCP można napisać:
𝜶+β+ϒ+𝞅+Ψ= 400ᵍ stąd: 𝞅+Ψ=400ᵍ-( 𝜶+β+ϒ)
Celem dalszego postępowania prowadzącego do określenia wartości kątów 𝞅+Ψ jest wyznaczenie połowy różnicy tych kątów itd.
Wcięcie wstecz jest konstrukcją niewzynaczalną w przypadku, gdy na okręgu opisującym trójkąt utworzony przez punkty znane A, B, C zwanym okręgiem niebezpiecznym, znajduje się także wcinany punkt P.
Wcianany punkt B
Obliczenie azymutów AP1A , AP1P2, AP2P1, AAP1 ze współrzędnych.
AP1A=50,77325717
AP1P2=357,7127295
AP2P1=199,2170676
AAP1 = 250, 7666
$\frac{\varphi + \Psi}{2}$= 400ᵍ-(B1+B2+ Ʈ) = 97,2835
Ʈ=AP1A-AP1P2 = 93,0605
$\text{tg}\frac{\varphi - \Psi}{2}$=tg($\frac{\varphi + \Psi}{2}$)*tg(50-μ) arctg = 13,56302521
tgμ = $\frac{a*sinB2}{b*sinB1}$
𝞅=$\frac{\varphi + \Psi}{2} + \frac{\varphi - \Psi}{2}$= 110,8465252
Ψ=$\frac{\varphi + \Psi}{2} - \frac{\varphi - \Psi}{2}$= 83,72047479
AAB=AAP1+𝞅=361,6131252
AP2B = AP2P1 − Ψ = 115, 4965928
dAB=$\frac{a*sin(a2 + a1 + B1)}{sinB1}$=25,03
dBP1= 41,82
dP2B= 53,05
ΔXAB= dAB * cosAAB=21,03
ΔYAB= dAB * sinAAB=-14,48
XB = 1021,03
YB = 985, 52
Wcianany punkt A
Obliczenie azymutów AP2B , AP1P2, AP2P1, ABP2 ze współrzędnych.
AP2B = 74,00957692
AP1P2 = 357,7127295
AP2P1 = 199,2170676
ABP2 = 274,00957692
$\frac{\varphi + \Psi}{2}$= (400ᵍ-(a1+a2+ Ʈ))/2 = 102,663403247
Ʈ=AP2P1-AP2B = 83,7032
$\text{tg}\frac{\varphi - \Psi}{2}$=tg($\frac{\varphi + \Psi}{2}$)*tg(50-μ) arctg =49,58494868
tgμ = $\frac{b*sina2}{a*sina1}$ = 49,58494868
𝞅=$\frac{\varphi + \Psi}{2} + \frac{\varphi - \Psi}{2}$= 112,3751032
Ψ=$\frac{\varphi + \Psi}{2} - \frac{\varphi - \Psi}{2}$ = 93,04829675
AP1A=AP1P2+𝞅= 70,0878327
ABA = ABP2 − Ψ= 68,59090835
dAP1=$\frac{a*sin(a2 + a1 + B1)}{sinB1}$=
dAP2=
dAB=
ΔXAP1= dAP1 * cosAAP1=
ΔYAB= dAB * sinAAB=
XA =
YA=
Punkt B